“ထူႏအနယ်ꩻဟဝ်လꩻ-ထူႏအနယ်ꩻဆꩻ”ကျင်ꩻသုံꩻတဲင် တကာႏမူႏသီးကအဝ်ႏအွိုးဒုံ-တကာႏလုံသီး ကအဝ်ႏအွိုးလမ်းနဝ်ꩻ လဲ့ ကွဉ်းတော့ꩻမွိုး၊ ကွဉ်းတော့ꩻဖါ၊ ကွဉ်းတော့ꩻမွိုးဖြားဖါဖြား၊ ဆရာႏသမာꩻ၊ လိုꩻဖြားလိုꩻတန်၊ နဝ်ꩻမꩻ ကကွဉ်းတော့ꩻစားနဝ်ꩻစား နဝ်ꩻ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻတဝ်းတဲ့ ငမ်းမွိုးခွန်းဆာ-ငမ်းဖါရိုꩻကဲဉ်းတဲင်၊ မဉ်ႏမွေးတဝ်းတဲ့ ဝင်ꩻရိုꩻလဲႏ ‘မတ်ဖူး-မတ်ဝေးတဝ်း’၊ မဉ်ကွဉ်း တော့ꩻလွိုႏလွိုႏ၊ မဉ်ကွဉ်းတော့ꩻတဝ်းလွိုႏလွိုႏ-နဝ်ꩻတဲ့ ဟဝ်တဝ်း။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻမွိုးတဲ့ ငမ်းစွဉ်ႏရွဉ်လို့အာ- မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါတဲ့ ငမ်းစွဉ်ႏရွဉ်လို့ထိုꩻ-နေးနဝ်ꩻတဲ့ ဟဝ်တဝ်း၊ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ ရိုꩻဒျာႏ ‘တန်ꩻတဝ်း’တွော့ꩻ ထွဉ်ႏတောဒျာႏအပို၊ ထွဉ်ႏတောဒျာႏအလီꩻ “လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻ သီမွိုးဖြား၊ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻ သီဖါ ဖြားဟုဲင်း၊ နီမွိုးတန်ꩻတဝ်း-နီဖါတန်ꩻတဝ်း’ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနော”နေးနဝ်ꩻတဲ့ ဟဝ်တဝ်း။ ပွိုးထမုဲင်ꩻနဲတဲင် မွိုးကေꩻဇူꩻကအာ၊ ဖါကေꩻဇူꩻကအဝ်ႏနဝ်၊ ကအီႏထွာလိုꩻတဖြာꩻဖြာꩻယို မွိုးကယပ်ꩻအာ၊ ဖါကယပ်ꩻခွိုꩻ၊ တကာႏလုံတကာႏမသီးဖုံႏ စဉ်ꩻစာꩻယွယွ၊ တနေင်ႏမꩻ ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ တင်ꩻကျွစ်-ဒဲဉ်ဟား၊ တနေင်ႏမꩻ နီလဲင်ႏကဲဉ်းအာအာ၊ ကွဲႏ တွော့ꩻ တင်ꩻကျွစ်မꩻ-ဒဲဉ်ဟားမꩻ ကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ၊ အလောင်ႏအလင်နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻဒါႏတဝ်း-နုဲင်းနဝ်ꩻ မွေးတဝ်းကွေး၊ မုဲင်ꩻခါခါတဲ့ ယဝ်း ကွဉ်းတော့ꩻဒါႏဒျာႏ၊ ကဲဉ်းအာအာ ဒဲဉ်ဟား-တင်ꩻကျွစ် နဝ်ꩻလွုမ်ꩻ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ မွိုးကေꩻဇူꩻကအာ-ဖါကေꩻဇူꩻကအဝ်ႏနဝ်ꩻ မွိုးလောင်းယိုခါ ဖါလောင်းယိုတွင်ꩻ၊ ဘဝယိုတရိုꩻတဝ်း၊ ဘဝ အွိုးအရီးရီးသူꩻတရိုꩻတဝ်း ကာယကံႏအပဲစ် ဝစီꩻကံႏအပဲစ် မနော်ꩻကံႏအပဲစ်၊ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏကွီလွစ်၊ အဝ်ႏလိုႏကွီကင်ꩻ၊ မဉ်ႏတကွီလွစ်တဝ်း ကထွာဒါႏနင်ꩻ၊ မဉ်ႏတကွီကင်ꩻတဝ်း ကထွာဒါႏခွန်၊ မဉ်ႏပါလွေꩻဘဝငါသူꩻနဝ်ꩻ လွေꩻဖြော်ဗာႏ၊ လွေꩻတဲဉ်ꩻဗာႏ၊ လွေꩻခံႏဗာႏ၊ လွေꩻမော့ꩻဗာႏ ထာꩻဒုက္ခ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻတဲင် အဓိပ္ပါယ်ႏအဝ်ႏအဝ်ႏ၊ အထီထွူႏထွူႏ မွိုးအလောင်း ဖါအလောင်း ကာယကံႏအပဲစ်-နမ်းအပဲစ်၊ ဝစီꩻကံႏအပဲစ်-ဖြောင်းအပဲစ်၊ မနော်ꩻကံႏအပဲစ်-သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်ဖုံႏယို ဖေႏနေးကအဝ်ႏမွုန်းတစိꩻစိꩻ၊ ဖေႏနေးကကြောင်းဖေႏနေးကစင်-အွဉ်ႏသꩻနောင်ႏတတရာꩻလꩻလꩻ၊ ချꩻမာႏနတဲင်တွော့ꩻ ရိုႏရိုႏသေႏသေႏ ကွဉ်းတော့ꩻသွော့မွိုးဗွေႏ၊ ရိုႏရိုႏသေႏသေႏ ကွဉ်း တော့ꩻသွော့ဖါဗွေႏ-မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻ၊ နဝ်ꩻတဲ့ ထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ် မဉ်ဒေါ့ꩻဖေႏ နီတကာႏသီးနုဲင်းနဝ်ꩻ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻထွူတဲ့ “မွေးသွူဗွေႏ- နီသွဉ်းသီးနဝ်ꩻ မွိုးသမ်းလဲဉ်းငါ၊ ဖါသမ်းလဲဉ်းလွေꩻလဲဉ်း၊ တိန်ႏယူႏချာ မွိုးအလောင်းတဲ့ အပဲစ်အဝ်ႏအာ၊ ဖါအလောင်းတဲ့ အပဲစ်အဝ်ႏခွိုꩻတန်၊ နုဲင်းနဝ်ꩻဟ နီသွဉ်းသီး အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဖေႏနေးကစင်ထိုꩻယင်း၊ ဖေႏနေးကဟူႏ ဖေႏနေးကရျူႏ ဖေႏနေးကရောင်းထိုꩻယင်း နီသွဉ်းသီးအီႏမာꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻ”ရီခရာႏအဝ်ႏလွဉ်။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ မဉ်ႏသေ “နီမွိုးအောင်အဝ်ႏယိုကို၊ နီဖါအောင်အဝ်ႏယိုကို၊ နီမွိုးသင်ႏခဲင်ꩻအဝ်ႏယိုကို၊ နီဖါသင်ႏခဲင်ꩻအဝ်ႏယိုကို” မဉ်ႏသေနောက်နောက်နောင်ꩻနောင်ꩻ စဲင်းစဲင်းစဲ့စဲ့စားနဝ်ꩻစားနဝ်ꩻ လွေꩻတွိုႏသွော့ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ မွိုးအောင်ဖါအောင်ထျꩻသူꩻ တဲင် နောင်ႏတတရာꩻလꩻလꩻ၊ သံႏဝွေႏဂတရာꩻထွာထွာ မွိုးအလောင်း၊ ဖါအလောင်း အွိုးတခိန်ႏနဝ်ꩻ ကွပ်စွဉ်ႏထာꩻမွိုက်-ကွပ် တွိုက်ထာꩻကုဲင်တဲင် ကမာꩻလွိုကမာꩻလွဉ်ꩻ၊ ကမာꩻခိုးကမာꩻလျား။ တဟဝ်မာꩻတဝ်းတဲ့ ကမာꩻမာႏ၊ တဟဝ်ဒေါ့ꩻတဝ်းတဲ့ ကဒေါ့ꩻမာႏ၊ တဟဝ်ယူႏတဝ်းတဲ့ ကယူႏမာႏဒါႏ ကာယကံႏ-နမ်း အပဲစ်၊ ဝစီꩻကံႏ-ဖြောင်းအပဲစ်၊ မနော်ꩻကံႏ-သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ မဉ်အွဉ်ႏဟူႏ၊ မဉ်အွဉ်ႏကင်ꩻ၊ မဉ်အွဉ်ႏလင်ꩻ၊ မဉ်အွဉ်ႏလို့ထိုꩻ၊ မဉ် အွဉ်ႏစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နေးတွမ်ႏနောင်ႏတတရာꩻလꩻလꩻ၊ သံႏဝွေႏဂတရာꩻထွာထွာ ရိုႏရိုႏသေႏသေႏတွော့ꩻ ဝုဲင်ႏသွော့မွိုးအောင်၊ ဝုဲင်ႏသွော့ ဖါအောင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻသွော့ မွိုးကလွေꩻငါ၊ ကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ဖါကလွေꩻထိုꩻ၊ မဉ်ႏမာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ အပဲစ်အဝ်ႏစင်ထိုꩻ ဒျာႏ။ “မွေးသွူ-ဗွေႏ၊ နီသွဉ်းသီးနဝ်ꩻ ခြုဲင်းတောလဲဉ်းသွူတဒုံ၊ အုံတောလဲဉ်းသွူတရပ်၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻသမ်းတဟဝ်တဝ်း၊ မွေး တဝ်းတဲ့ ဖြားတကော့တကဲ့နာႏလဲဉ်း၊ အီႏသဲင်ꩻမွိုးအောင်အွိုးချာ၊ အီႏသဲင်ꩻဖါသင်ႏခဲင်ꩻအွိုးသူꩻ သဲင်ꩻဒါႏတဝ်း၊ နုဲင်းနဝ်ꩻဟ အီႏမာꩻ နုဲင်းမုဲင်ꩻ?”၊ လꩻဒျာႏ-တဲ့၊ လꩻဒျာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲးတဲင် လွေꩻသွော့ဘုရာꩻငါ၊ လွေꩻသွော့သံႏဃာႏငါ၊ ဗွေႏဘုရာꩻ ဗွေႏသံႏဃာႏယို အွဉ်ႏအ သက်သေႏတဲင် မွိုးလောင်းဖါလောင်း ကပဲစ်မာႏဗာႏအပဲစ်ဖုံႏ ဖေႏနေးကဟူႏ၊ ဖေႏနေးကလင်ꩻ၊ ဖေႏနေးကစင် နေးတွမ်ႏနောင်ႏတ တရာꩻလꩻလꩻ၊ သꩻချꩻမာႏနတဲင် ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏသွော့၊ မာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ လꩻဒျာႏ။ ရီခရာႏအဝ်ႏနေက “ဩဗွေႏ- နီသွဉ်းသီးနဝ်ꩻ မွိုးသီဒျာႏအွိုးပေႏခါ၊ ဖါသီဒျာႏအွိုးပေႏတွင်ꩻကာႏ ဘဝယိုနဝ်ꩻ အပဲစ်တအဲဉ် ထဝ်းရိုꩻစွဉ်ႏတဲ့ ဘဝအတိတ်ခါ မွိုးလောင်းအပဲစ်အာ-ဖါလောင်းအပဲစ်အဝ်ႏမကောင် သေတဝ်း၊ မဉ်ကွဉ်းတော့ꩻငါႏမွိုး၊ မဉ်ကွဉ်း တော့ꩻဖါ၊ နဝ်ꩻဟ အီႏမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻနဝ်ꩻဗွေႏ?၊ မွိုးအောင်အဝ်ႏမုဲင်ꩻကို၊ ဖါအောင်အဝ်ႏမုဲင်ꩻကို သေတဝ်း”မဉ်ႏရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ လွေꩻသွော့ ဘုရာꩻငါ၊ သံႏဃာႏငါ၊ နေးတွမ်ႏနောင်ႏတတရာꩻလꩻလꩻ၊ နေးတွမ်ႏသꩻမဲဉ်အွဉ်ႏစင်အပဲစ်ဟဝ်ဟဝ်တဲင် ကွဉ်းတော့ꩻသွော့၊ မဉ်ႏမာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ စင်နွောင်ꩻဒျာႏ၊ ကြောင်းနွောင်ꩻဒျာႏ။ နဝ်ꩻနဝ်ꩻ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ပဝါရဏာႏတွော့ꩻ ကွီလွစ်လို့ဝင်ꩻ၊ ကွီခွင်ꩻလို့ဝင်ꩻအပဲစ်။[][]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. တရာꩻဟော်ꩻခွေႏ
  2. ဗွေႏဗွန်ကောဝိဒ