ခင်ꩻကထိန်ႏ အစီႏစဲဉ်ႏ
ငေါဝ်ႏ လင်္ကာႏမန်း ခင်ꩻအီကထိန်ႏသျင်ႏကန်ꩻ
ဆောင် = ခံ၊ ရွေး၊ ပေးနှင်း၊ စွန့်၊ ထိုးခြင်း၊ တင်ခင်း၊ နုမောဒါ ၊
ကထိန်နှင့်စပ်၊ ဤရှစ်ရပ်၊ စွဲမှတ်မြဲသေချာ ။
၁ ။ ခံ = လူႏခံႏဗာႏရီး ကထိန်ႏသျင်ႏကန်ꩻ။
၂ ။ ရွေး = လွိုက်ရွေꩻဗာႏကထိန်ႏ ကထိန်ႏသျင်ႏကန်ꩻဖေႏဒါႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ ။
၃ ။ ပေး = နေးတွမ်ႏ ဉ တ်ကမ္မဝါစာႏ ဖေႏသျင်ꩻကန်ꩻ ။
၄ ။ စွန့် = အဓိဋ္ဌာန်ႏဒင်ႏခါꩻဒါႏသျင်ႏကန်ꩻယို ၊ စွဉ်ꩻထိုꩻဗာႏ
၅ ။ ထိုး = ကအီႏခင်ꩻဒါႏသျင်ႏကန်ꩻ ၊ထိုးဗာႏကပ္ပဗိန္ဒု ။
၆ ။ တင် = ကအီႏခင်ꩻဒါႏသျင်ႏကန်ꩻယို၊ ဒင်ႏဗာႏ အဓိဋ္ဌာန် ။
၇ ။ ခင်း = ခင်ꩻဗာႏကထိန်ႏ ။
၈ ။ နုမောဒါ = အနုမောဒနာ ဖေႏဗာႏ သရေꩻကိုဗာႏ ၊တိုက်တွန်ꩻဗာႏ အနုမောဒနာ။
ခင်ႏကထိန်ႏ အခြပ်ရဲဉ်ႏ မွဉ်းဖျင်
အစီႏအစီႏစဲဉ်ႏ (၁)
၁ ။ ခံ = လူႏခံႏရီးဗာႏ ကထိန်ႏသျင်ႏကန်ꩻ ။
လူႏခံႏ ရီးဗာႏ ကထိန်ႏသျင်ႏကန်ꩻ တကာႏသီႏ ကလူႏဒါႏ ၊ဗွေႏရဟန်ꩻသံဃာႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻသွူ၊
``ဣမံ ကထိနစီဝရံ သံဃဿ ဒေမ- သျင်ႏကန်ꩻကထိန်ႏယိုနဝ်ꩻ ၊လူႏကပ်လွေꩻဒျာႏ ဗွေႏသံဃာႏသီးသွူ၊
(အလုဲင်းနယ်ꩻတဲ့ အောဝ်ႏနေကသွူ)
ဗွေႏသံဃာႏသီး ကိုယ်ႏစာꩻ ရဟန်ꩻတပါꩻပါꩻ ဗွေႏဆရာႏတောႏသီး တပါꩻပါꩻ လူႏခံႏလွေꩻဖေႏဗာႏသွူ။
အစီႏအစဲဉ်ႏ အမုဲင် ၂
၂ ။ ရွေး = လွိုက်ရွေꩻရီႏဗာႏ ကအီႏလူႏခံႏဖေႏဒါႏ သျင်ႏကန်ꩻ ရဟန်ꩻ တပါꩻပါꩻသွူ ။ ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏနဝ်ꩻ လွိုက်ရွေႏရီႏဗာႏ ၊သျင်ႏကန်ꩻချာပယ်ꩻငါႏ ဗွေႏရဟန်ꩻတပါꩻပါꩻသွူ။
မဲဉ်ႏတအေဝ်ႏတေဝ်ႏလဲ့ꩻ လွိုက်ရွေꩻဗာႏ ဝါႏတန်ပုဂ္ဂိုလ်သွူ၊ လွိုက်ရွေꩻဗာႏ သံဃာႏကျေꩻဇူꩻကအာဒါႏ ဗွေႏရဟန်ꩻတပါꩻပါꩻသွူ။
ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏဗွေႏရဟန်ꩻနဝ်ꩻ ၊ဗွေႏသံဃာႏသီႏ သဘောတူႏဗာႏသွူ၊
အစီႏအစဲဉ်ႏ (၃)
၃ ။ ပေးနှင်း = နေႏတွမ်ႏ ဉ တ်ကမ္မဝါစာတဲင် ကပ်လူႏသျင်ႏကန်ꩻ
ကကပ်လူႏခိန်ႏယို ဗွေႏရဟန်ꩻသီႏ အဆေ့ꩻသွတ် ၊အေဝ်ႏဗာႏ ၄ ပါꩻ မဲဉ်ႏငံးသေႏချာႏတေဝ်ႏလဲ ၅− ပါꩻ လွိုထဲင်ႏတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။
နေႏတွမ်ႏဉတ္တိဒုတိယ ကမ္မ ဝါႏစာႏတဲင် ၊ဖေႏနေႏဗာႏသိမ်ႏကို၊ ကျောင်ꩻကို သိမ်ႏမဲဉ်ႏအေဝ်ႏတောဝ်ႏလဲ့ꩻ ၊လွေꩻထေ့ꩻ သိမ်ႏကအေဝ်ႏဒါႏကျောင်ꩻ၊
ဖတ်ကမ္မ ဝါႏခိန်ႏတွင် ၊မဲဉ်ႏထွာမထေရ်တန်လဲ့ ၊ဂရုဂါရဝ ရိုႏသေႏမှု (သုခုစ္စာရဏ) ရွစ်ယိုꩻလဲ့ဖေႏကထွာ တိဿ ဖန်ဖေႏသွော့ꩻနဲင်ႏနဝ်ꩻ သွူ၊ မဲဉ်ႏထွာရဟန်ꩻပေႏနဝ်ꩻ သုံꩻချာဗွော့ꩻမဲဉ်လီꩻနဝ်ꩻတဲ့ အေဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ၊
ဥပမာႏ = ဦးဝိလာသ ဘိက္ခုနော သွော့ꩻဖေႏသွော့ꩻနဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
ကထိန်ႏသင်္ကန်ꩻကလူႏခံႏဒါႏ ရဟန်ꩻဆရာႏနဝ်ꩻဖန်ဖေႏ / တိဿ) နဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊
သုဏာတု မေ ဘန္တေ သံဃော၊ ဣဒံ သံဃဿ ကထိန စီဝရံ ဥပ္ပန္နံ၊
ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကာလံ၊ သံဃော ဣမံ ကထိနစီဝရံ တိဿဿ ဘိက္ခုနော ဒဒေယျ ကထိနံ အတ္ထရိတုံ၊ ဧသာ ဉ တ္တိ ။
သုဏာတု မေ ဘန္တေ သံဃော၊ ဣဒံ သံဃဿ ကထိနစီဝရံ ဥပန္ဏံ၊
သံဃော ဣမံ ကထိနစီဝရံ တိဿဿ ဘိက္ခုနော ဒေတိ ကထိနံ အတ္ထရိတုံ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣမဿ ကထိနစီဝရဿ တိဿဿ ဘိက္ခုနော ဒါနံ ကထိနံ အတ္ထရိတုံ၊ သော တုဏှဿ။
ယဿ နက္ခမတိ၊ သော ဘာသေယျ။
ဒိန္နံ ဣဒံ သံဃေန ကထိနစီဝရံ တိဿဿ ဘက္ခုနော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ။ ခမတိ သံဃဿ၊ တသ္မာ တုဏှီ၊ ဧဝမေတံ ဓာရယာမိ ။
အစီအစဉ် (၄)
၄ ။ စွန့်= အဓိဋ္ဌာန်ႏဒင်ႏသေꩻခါꩻသင်္ကန်ꩻ မဲဉ်ႏအေဝ်ႏတဲ့ စွဉ်ꩻဗာႏ ။
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋိံ ပစ္စုဒ္ဓရာမိ။ (နီထပ်သင်္ကန်ꩻ ယိုစွဉ်ꩻထိုꩻသွူဩ။
မဲဉ်ႏထွာဧကသီနဝ်ꩻလဲ့
၂ ။ ဣမံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ပစ္စုဒ္ဓရာမိ။
သင်္ကန်ꩻပွိုင်ႏတာႏ
၃ ။ ဣမံ အန္တရဝါသကံ ပစ္စုဒ္ဓရာမိ။
အစီအစဉ် (၅)
၅ ။ ထိုး = ကထိန်ခင်းမည့်သင်္ကန်းကို ကပ္ပဗိန္ဒုထိုးခြင်း ။
ကအီႏခင်ꩻဒါႏသင်္ကန်ꩻကထိန်ႏယို ထိုႏသေꩻခါꩻဗာႏ ကမ္ပဗိန္ဒုသွူ။
အစီအစဉ် (၆)
၆ ။ တင်= ကထိန်ႏ သင်္ကန်းယိုဒင်ႏ အဓိဋ္ဌာန်ႏ ။
ဒင်ႏသင်္ကန်ꩻအဓိဋ္ဌာန်နယ်ꩻ
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋိံ အဓိဋ္ဌာမိ။ (သင်္ကန်ꩻတန် ဗုဲင်)
၂ ။ ဣမံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ အဓိဋ္ဌာမိ။ (ဧကသီ)
၃ ။ ဣမံ အန္တရဝါသကံ အဓိဋ္ဌာမိ။ (သင်္ကန်ꩻပွိုင်ႏ)
အစီအစဉ် (၇)
၇ ။ ခင်း= ခင်ꩻကထိန်ႏသင်္ကန်ꩻ ။
မဉ်ႏထွာ နီထပ်သင်္ကန်ꩻတဲ့
``ဣမာယ သံဃာဋိယာ ကထိနံ အတ္ထရာမိ။´´
ဧကသီ သင်္ကန်ꩻဗုဲင်တဲ့
``ဣမိနာ ဥတ္တရာသင်္ဂေန ကထိနံ အတ္ထရာမိ။´´
သင်္ကန်ꩻပွိုင်ႏ
ဣမိနာ အန္တရဝါသကနေ ကထိနံ အတ္ထရာမိ။
ခင်ꩻကထိန်ႏသင်္ကန်ꩻယို နေႏတွမ်ႏ နမ်း အမှုယာ၊ ဖြောင်အးမှုယာတဲ့နဝ်ꩻ ၊ခင်ꩻအီလတောဝ်းသွူ ၊ နေးတွမ်ႏ ငေါဝ်းဒေါ့ꩻထန်ႏနေႏမ လꩻသွူ။
(ဝိ-ဋ္ဌ၊ ၃၀၆-၉၊ ဋ္ဌ-၄၊ ၂၁၃၊ ဝိလင်္ကာ-၂၊ ၁၃၀)
၈။ နုမောဒါ = ခင်ꩻထွူသွူလဲ့ ဗွေႏသံဃာ ရွစ်ဖေႏဗာႏ အနုမောဒနာ သွူ။
ရွစ်ပုံႏနယ်ႏ − ``အတ္ထတံ ဘန္တေ သံဃဿ ကထိနံ၊ ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော၊ အနုမောဒထ´´ (သွံလဲင်ႏ)
သာဓု သာဓု သာဓု ။
``အတ္ထတံ ဘန္တေ သံဃဿ ကထိနံ၊ ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော၊ အနုမောဒါမ´´ (သုံးကြိမ်)
သာဓု သာဓု သာဓု ။
ခင်ꩻသင်္ကန်ꩻ အစီႏစဲဉ်ႏထွူသွတ်လွေꩻလဲဉ်းသွူဩ။ [၁]
အာႏကွိုꩻ မွဉ်းဖျင်
- ↑ မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းတိုက်ဆရာတော် အရှင်ဝိဇယာလင်္ကာရ၊ ကထိန်အကြောင်းသိကောင်းစရာ