ခင်ꩻကထိန်ႏ အစီႏစဲဉ်ႏ
ငေါဝ်း လင်္ကာႏမန်း ခင်ꩻအီကထိန်ႏသင်ႏကန်ꩻ
ဆောင် = ခံ၊ ရွေး၊ ပေးနှင်း၊ စွန့်၊ ထိုးခြင်း၊ တင်ခင်း၊ နုမောဒါ ၊
ကထိန်နှင့်စပ်၊ ဤရှစ်ရပ်၊ စွဲမှတ်မြဲသေချာ ။
၁ ။ ခံ = လူႏခံႏဗာႏရီး ကထိန်ႏသင်ႏကန်ꩻ။
၂ ။ ရွေး = လွိုက်ရွေꩻဗာႏကထိန်ႏ ကထိန်ႏသင်ႏကန်ꩻဖေႏဒါႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ ။
၃ ။ ပေး = နေးတွမ်ႏ ဉတ်ကမ္မဝါစာႏ ဖေႏသင်ႏကန်ꩻ ။
၄ ။ စွန့် = အဓိဋ္ဌာန်ႏဒင်ႏခါꩻဒါႏသင်ႏကန်ꩻယို ၊ စွဉ်ꩻထိုꩻဗာႏ
၅ ။ ထိုး = ကအီႏခင်ꩻဒါႏသင်ႏကန်ꩻ ၊ ထိုးဗာႏကပ္ပဗိန္ဒု ။
၆ ။ တင် = ကအီႏခင်ꩻဒါႏသင်ႏကန်ꩻယို၊ ဒင်ႏဗာႏ အဓိဋ္ဌာန် ။
၇ ။ ခင်း = ခင်ꩻဗာႏကထိန်ႏ ။
၈ ။ နုမောဒါ = အနုမောဒနာ ဖေႏဗာႏ သရေꩻကိုဗာႏ ၊တိုက်တွန်ꩻဗာႏ အနုမောဒနာ။
ခင်ꩻကထိန်ႏ အခြပ်ရဲဉ်ႏ
မွဉ်းဖျင်အစီႏအစီႏစဲဉ်ႏ (၁)
၁ ။ ခံ = လူႏခံႏရီးဗာႏ ကထိန်ႏသင်ႏကန်ꩻ ။
လူႏခံႏ ရီးဗာႏ ကထိန်ႏသင်ႏကန်ꩻ တကာႏသီႏ ကလူႏဒါႏ ၊ ဗွေႏရဟန်ꩻသံဃာႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
``ဣမံ ကထိနစီဝရံ သံဃဿ ဒေမ- သင်ႏကန်ꩻကထိန်ႏယိုနဝ်ꩻ ၊လူႏကပ်လွေꩻဒျာႏ ဗွေႏသံဃာႏသီးသွူ။
(အလုဲင်းနယ်ꩻတဲ့ အောဝ်ႏနေကသွူ)
ဗွေႏသံဃာႏသီး ကိုယ်ႏစာꩻ ရဟန်ꩻတပါꩻပါꩻ ဗွေႏဆရာႏတောႏသီး တပါꩻပါꩻ လူႏခံႏလွေꩻဖေႏဗာႏသွူ။
အစီႏအစဲဉ်ႏ အမုဲင် ၂
၂ ။ ရွေး = လွိုက်ရွေꩻရီႏဗာႏ ကအီႏလူႏခံႏဖေႏဒါႏ သင်ႏကန်ꩻ ရဟန်ꩻ တပါꩻပါꩻသွူ ။ ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏနဝ်ꩻ လွိုက်ရွေႏရီႏဗာႏ ၊သင်ႏကန်ꩻချာပယ်ꩻငါႏ ဗွေႏရဟန်ꩻတပါꩻပါꩻသွူ။
မဲဉ်ႏတအောဝ်ႏတောဝ်ႏလဲ့ꩻ လွိုက်ရွေꩻဗာႏ ဝါႏတန်ပုဂ္ဂိုလ်သွူ၊ လွိုက်ရွေꩻဗာႏ သံဃာႏကျေꩻဇူꩻကအာဒါႏ ဗွေႏရဟန်ꩻတပါꩻပါꩻသွူ။
ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏဗွေႏရဟန်ꩻနဝ်ꩻ ၊ဗွေႏသံဃာႏသီႏ သဘောတူႏဗာႏသွူ၊
အစီႏအစဲဉ်ႏ (၃)
၃ ။ ပေးနှင်း = နေႏတွမ်ႏ ဉတ်ကမ္မဝါစာတဲင် ကပ်လူႏသင်ႏကန်ꩻ
ကကပ်လူႏခိန်ႏယို ဗွေႏရဟန်ꩻသီႏ အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ အောဝ်ႏဗာႏ ၄ ပါꩻ မဲဉ်ႏငံးသေႏချာႏတောဝ်ႏလဲ ၅− ပါꩻ လွိုထဲင်ႏတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။
နေႏတွမ်ႏဉတ္တိဒုတိယ ကမ္မ ဝါႏစာႏတဲင် ၊ဖေႏနေႏဗာႏသိမ်ႏကို၊ ကျောင်ꩻကို သိမ်ႏမဲဉ်ႏအောဝ်ႏတောဝ်ႏလဲ့ꩻ ၊လွေꩻထေ့ သိမ်ႏကအောဝ်ႏဒါႏကျောင်ꩻ၊
ဖတ်ကမ္မ ဝါႏခိန်ႏတွင်ꩻ မဉ်ႏထွာမထေရ်တန်လဲ့ ၊ဂရုဂါရဝ ရိုႏသေႏမှု (သုခုစ္စာရဏ) ရွစ်ယိုꩻလဲ့ဖေႏကထွာ တိဿ ဖန်ဖေႏသွော့နဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ မဉ်ႏထွာရဟန်ꩻပေႏနဝ်ꩻ သုံꩻချာဗွော့ꩻမဉ်ꩻလီꩻနဝ်ꩻတဲ့ အောဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ၊
ဥပမာႏ = ဦးဝိလာသ ဘိက္ခုနော သွော့ꩻဖေႏသွော့နဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
ကထိန်ႏသင်္ကန်ꩻကလူႏခံႏဒါႏ ရဟန်ꩻဆရာႏနဝ်ꩻဖန်ဖေႏ / တိဿ) နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊
သုဏာတု မေ ဘန္တေ သံဃော၊ ဣဒံ သံဃဿ ကထိန စီဝရံ ဥပ္ပန္နံ၊
ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကာလံ၊ သံဃော ဣမံ ကထိနစီဝရံ တိဿဿ ဘိက္ခုနော ဒဒေယျ ကထိနံ အတ္ထရိတုံ၊ ဧသာ ဉတ္တိ ။
သုဏာတု မေ ဘန္တေ သံဃော၊ ဣဒံ သံဃဿ ကထိနစီဝရံ ဥပ္ပန္နံ၊
သံဃော ဣမံ ကထိနစီဝရံ တိဿဿ ဘိက္ခုနော ဒေတိ ကထိနံ အတ္ထရိတုံ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣမဿ ကထိနစီဝရဿ တိဿဿ ဘိက္ခုနော ဒါနံ ကထိနံ အတ္ထရိတုံ၊ သော တုဏှဿ။
ယဿ နက္ခမတိ၊ သော ဘာသေယျ။
ဒိန္နံ ဣဒံ သံဃေန ကထိနစီဝရံ တိဿဿ ဘက္ခုနော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ။ ခမတိ သံဃဿ၊ တသ္မာ တုဏှီ၊ ဧဝမေတံ ဓာရယာမိ ။
အစီႏအစဲဉ်ႏ (၄)
၄ ။ စွန့်= အဓိဋ္ဌာန်ႏဒင်ႏသေꩻခါꩻသင်္ကန်ꩻ မဲဉ်ႏအောဝ်ႏတဲ့ စွဉ်ꩻဗာႏ ။
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋိံ ပစ္စုဒ္ဓရာမိ။ (နီထပ်သင်္ကန်ꩻ ယိုစွဉ်ꩻထိုꩻသွူဩ။
မဲဉ်ႏထွာဧကသီနဝ်ꩻလဲ့
၂ ။ ဣမံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ပစ္စုဒ္ဓရာမိ။
သင်္ကန်ꩻပွိုင်ႏတာႏ
၃ ။ ဣမံ အန္တရဝါသကံ ပစ္စုဒ္ဓရာမိ။
အစီႏအစဲဉ်ႏ (၅)
၅ ။ ထိုး = ကထိန်ခင်းမည့်သင်္ကန်းကို ကပ္ပဗိန္ဒုထိုးခြင်း ။
ကအီႏခင်ꩻဒါႏသင်္ကန်ꩻကထိန်ႏယို ထိုႏသေꩻခါꩻဗာႏ ကမ္ပဗိန္ဒုသွူ။
အစီႏအစဲဉ်ႏ (၆)
၆ ။ တင်= ကထိန်ႏ သင်္ကန်းယိုဒင်ႏ အဓိဋ္ဌာန်ႏ ။
ဒင်ႏသင်္ကန်ꩻအဓိဋ္ဌာန်ႏနယ်ꩻ
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋိံ အဓိဋ္ဌာမိ။ (သင်္ကန်ꩻတန် ဗုဲင်)
၂ ။ ဣမံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ အဓိဋ္ဌာမိ။ (ဧကသီ)
၃ ။ ဣမံ အန္တရဝါသကံ အဓိဋ္ဌာမိ။ (သင်္ကန်ꩻပွိုင်ႏ)
အစီႏအစဲဉ်ႏ (၇)
၇ ။ ခင်း= ခင်ꩻကထိန်ႏသင်္ကန်ꩻ ။
မဉ်ႏထွာ နီထပ်သင်္ကန်ꩻတဲ့
``ဣမာယ သံဃာဋိယာ ကထိနံ အတ္ထရာမိ။´´
ဧကသီ သင်္ကန်ꩻဗုဲင်တဲ့
``ဣမိနာ ဥတ္တရာသင်္ဂေန ကထိနံ အတ္ထရာမိ။´´
သင်္ကန်ꩻပွိုင်ႏ
ဣမိနာ အန္တရဝါသကနေ ကထိနံ အတ္ထရာမိ။
ခင်ꩻကထိန်ႏသင်္ကန်ꩻယို နေႏတွမ်ႏ နမ်း အမှုယာ၊ ဖြောင်အးမှုယာတဲ့နဝ်ꩻ ၊ခင်ꩻအီလꩻတောဝ်းသွူ ၊ နေးတွမ်ႏ ငေါဝ်းဒေါ့ꩻထန်ႏနေႏမ လꩻသွူ။
(ဝိ-ဋ္ဌ၊ ၃၀၆-၉၊ ဋ္ဌ-၄၊ ၂၁၃၊ ဝိလင်္ကာ-၂၊ ၁၃၀)
၈။ နုမောဒါ = ခင်ꩻထွူသွူလဲ့ ဗွေႏသံဃာ ရွစ်ဖေႏဗာႏ အနုမောဒနာ သွူ။
ရွစ်ပုံႏနယ်ꩻ − အတ္ထတံ ဘန္တေ သံဃဿ ကထိနံ၊ ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော၊ အနုမောဒထ (သွံလဲင်ႏ)
သာဓု သာဓု သာဓု ။
``အတ္ထတံ ဘန္တေ သံဃဿ ကထိနံ၊ ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော၊ အနုမောဒါမ´´ (သွံလဲင်ႏ)
သာဓု သာဓု သာဓု ။
ခင်ꩻသင်္ကန်ꩻ အစီႏစဲဉ်ႏထွူသွတ်ꩻလွေꩻလဲဉ်းသွူဩ။ [၁]
အာႏကွိုꩻ
မွဉ်းဖျင်- ↑ မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းတိုက်ဆရာတော် အရှင်ဝိဇယာလင်္ကာရ၊ ကထိန်အကြောင်းသိကောင်းစရာ