ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻသီး အခွင်ꩻအရေꩻ
နေင်ႏ −၁၃၇၆ ဗာႏ၊ ဒဲဉ်သီႏလာဆန်ꩻ ၇ နီꩻ နေင်ႏ ၂၀၁၅ ဗာႏ၊ ဖေဖော်ဝါရီလာ ၂၄ နီꩻ ၊ ခမ်းပေါင်ꩻဗူႏလွတ်တောႏ ပျꩻဌာန်ႏခါꩻ ဥပဒေႏယိုသွူ၊
အခန်ꩻ ( ၁)
အမဉ်ꩻတွမ်ႏအဓိပ္ပါယ်ႏဖောႏနယ်ချက်
(၁) ဟဲ့ꩻဖန်ဗာႏ ဥပဒေႏယို ရဲးကမ်းဖွောင်ꩻဒါႏ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻသီးအခွင်ꩻအရေꩻ ဥပဒေႏသွူ၊
(၂ ) ဥပဒေႏကိုယိုကပါဒါႏ ဝေါးဟာရငေါဝ်းဖုံႏလယို အဓိပ္ပါယ်ႏအောဝ်ႏ ကဖောႏပျꩻနယ်ဒါႏအတွိုင်ꩻသွူ၊
(က) ခမ်းရင်ꩻသားကရိုꩻနဝ်ꩻ ၊ အွဉ်ႏထွော့ꩻသီထွူခမ်း ပေါင်ꩻဗူႏ သမ္မတမြန်မာယိုအလောင်း ၊ဆွုပ်စဲဉ်ႏတပျတ်တဝ်း ကအုံအေဝ်ႏလဲဉ်းဒါႏလိုꩻမျိုꩻဖုံႏ ၊ ထွာခမ်းရင်ꩻသားသီးကရိုꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ငေါဝ်ႏရပ်ကိုယို ထွာလꩻခင်ႏလမ်းသားတွမ်ႏ ထဉ်ႏခမ်းသားဖုံႏတပါတေဝ်း။
(ခ) ဝွန်ႏတန်ဌာနကရိုꩻနဝ်ꩻ ဟောင်ရိုꩻဒျာႏဥပဒေႏယိုအလꩻ ၊ လွောင်ႏဗူႏခါꩻဒါႏ ခမ်းပေါင်ꩻဗူႏ အစိုႏရခမ်ႏရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻရေꩻရာႏ ဝွန်ႏတန်ဌာႏန သွူ၊
ဂ) ခမ်းပေါင်ꩻဗူႏဝန်ႏတန်ကရိုꩻနဝ်ꩻ ၊ ဟောင်ရိုꩻဗာႏ ဖွဲ့ဗူႏပွုံႏခင်ႏယန် ဥပဒေႏ အလꩻတွမ်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏ လွတ်တော်ႏသꩻဘော်ꩻ ဗွိုင်ပီချက်တဲင် ၊ နဲင်ငံႏတောႏ သမ္မတ လွောင်ႏဗူႏခါꩻဒါႏ ခမ်ႏရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻသီးရေꩻရာႏ၊ ဝွန်ဌာႏနသွူ။
( တွိုင်ꩻဒေႏသတန်တမွေးတေဝ်းလဲ့ ခမ်ႏနယ်ႏတန်ဌာန ကရိုꩻနဝ်ꩻ၊ ဟောင်ရိုꩻဗာႏ ဖွဲ့ဗူႏပုံႏခင်ꩻယန် ဥပဒေအလꩻတွမ်ႏ တုံႏဒေႏသတန်ဆဲင်ႏရာꩻ ၊ မွေးတေဝ်ႏလဲ့ ခမ်ႏနယ်ႏလွတ်တောႏ သꩻဖော်ꩻဗွိုင်ပီချက်တဲင် ၊ ယံဖေႏထိန်ႏထမ်ႏခွိုမ်မာꩻနွောင်ꩻ ခမ်ႏရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻသီးရေꩻရာႏ ကီစ္စရပ်ဖုံႏတဲင် ၊ နဲင်ႏငံတောႏ သမ္မတ ကလွောင်ႏဗူႏဖေႏတာႏဝန်ႏဒါႏ ဝန်ႏတန် ဌာႏနသွူ။
(ဃ) တွိုင်ꩻဒေႏသတန်မွေးတောဝ်းလဲ့ ခမ်းနယ်ႏဝန်ႏတန်ဌာန ကရိုꩻနဝ်ꩻ ၊ ဟောင်ရိုꩻဗာႏ ဖွဲ့ဗူႏပုံႏယန် ဥပဒေႏအလꩻတွမ်ႏ တွိုင်ꩻဒေႏသꩻတန်ဆဲင်ႏရာꩻ ၊ မွေးတေဝ်ႏလဲ့ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တော်ႏသꩻဖော်ꩻ ဗွိုင်ပီချက်တဲင် ယံဖေႏထိန်ႏ ထံꩻခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻသီးရေꩻရာႏ ကိစ္စရပ်ဖုံႏတဲင် နဲင်ႏငံႏတောႏသမ္မတ ကလွောင်ႏဗူႏဖေႏတာႏဝန်ႏဝန်ဌာႏန နဝ်ꩻသွူ။
(င) တွိုင်ꩻဒေႏသꩻတန် မွေးတေဝ်ႏလဲ့ ခမ်းနယ်ႏတာႏဝန်ႏတန်ကရိုꩻနဝ်ꩻ၊ ဟောင်ရိုꩻဗာႏ လွောင်ႏဗူႏဖုံႏ ခင်ႏယန်းဥပဒေႏ အလꩻ တွမ်ႏတွိုင်ꩻဒေႏသတန်ဖဲ့ဆဲင်ႏရာꩻမွေးတေဝ်ႏလဲ့ ၊ ခမ်းနယ်ႏ လွတ်တောႏ သဘော်ꩻ ဗွိုင်ပီချက်တဲင် နဲင်ႏငံတော် သမ္မတ ဖွဲ့လွောင်ႏဗူႏဖေႏတာႏဝန်ႏဒါႏ တွိုင်ꩻဒေႏသꩻတန် မွေးတောဝ်ႏလဲ့ ခမ်းနယ်ႏခမ်းရင်ꩻသား လိုꩻမျိုꩻသီးရေꩻရာႏ ဝွန်ႏတန်ဌာႏနဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
အခန်ꩻ ၂ ရေႏမိုးချက်
ဥပဒေႏရေႏမိုႏချက်ဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အောဝ်ႏပါလꩻယိုအတွိုင်ꩻသွူ၊
(က) ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻဖုံႏလို့လို့ ဖေႏကလꩻ အရန်ႏတသွိုန်ဒါႏ နိင်ꩻငံႏခမ်းသားအခွင်ꩻအရေꩻဖုံႏ၊
(ခ) ခမ်းရင်ꩻသား အချင်ꩻချင်ꩻတွမ်ႏ ရက်ပဲင်ꩻသွီႏထီꩻမုꩻတဲင် ၊ ခင်ႏယန်အွဉ်ႏထွူ ခမ်းပေါင်ꩻဗူႏ သꩻဓာတ်တဲင် ထာဝရ အောဝ်ꩻစွူစွူ ယံဖေႏဆွန်စူ အုံအေဝ်ႏညီꩻနွောင်ꩻလို့ဝင်ꩻ ။
( ဂ ) ယံဖေႏထူႏသိမ်ꩻထိန်ꩻထွားနွောင်ꩻ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻဖုံႏငေါဝ်ႏငွါ၊ လိတ်လုဲင်ꩻ၊ အနုပညာႏ၊ ယေန်ႏငဲးမု၊ ယိုꩻယာႏ ဓလေꩻထုံꩻစံႏဖုံႏ၊ စွိုးခွိုꩻရေꩻ လက္ခဏာႏ တွမ်ႏသမဲင်ꩻ အမွီႏ အကဲဉ် အနဲစ်ဖုံႏ ပြွူႏဖြွိုထင်ႏထိုလွဉ်။
(ဃ) ခမ်းရင်ꩻသားအချင်ꩻချင်ꩻ လွောင်ႏဗူႏရေꩻ ၊ ရက်ပဲင်ꩻနမ်းခန်ꩻ ထွူႏတွုမ်ရေꩻ တွမ်ႏစွဲးကမ်ႏထွားကိုရေꩻဖုံႏ ယံဖေႏကထင်ႏထို ထွာလွဉ်ဗာႏ။
(င) ပြွူႏဖြွိုထင်ႏထိုမု ကအောဝ်ႏဆေ့ꩻနေဒါႏ ခမ်းရင်ꩻသားလိုႏမျိုꩻဖုံႏ ပညာႏရေꩻ ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ ၊ စီꩻပွါꩻရေꩻ၊ တဖူꩻသွုပ် ဆွိုက်ရေꩻ ကစဖုံႏပါလို့ ပါသွော့ꩻ ဒါႏလိုꩻမုꩻစီꩻပွာꩻရေꩻ ဖုံႏ ယံဖေႏကပြွူႏဖြွိုꩻထင်ႏထိုရေꩻ။
(စ) အဗွေတဗာႏ ခမ်းရင်ꩻသား လိုꩻမျိုꩻဖုံႏ ယံဖေႏကလꩻ ဖွဲ့ဗူႏ ဖပွုံႏ ခင်ႏယန် ဥပဒေႏကို ကပါအခွင်ꩻအရေꩻဖုံႏသွူ။
အခန်ꩻ (၃)
ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻတွမ်ႏ လꩻပဲင်ႏခွင်ꩻဖုံႏ
ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ မဲဉ်ႏတလွိုဆန်ꩻနွောင်ꩻတေဝ်ႏ နဲင်ႏငံႏတောႏ လုမ်ႏမဉ်ႏရေꩻ၊ တရာꩻဥပဒေႏ ဒို့ꩻတခြိုꩻရေꩻ တွမ်ႏရပ်ဒုံခွꩻညိမ်ꩻချမ်ꩻရေꩻ စွူသာႏယာႏရေꩻ ၊ ခမ်းရင်ꩻသား နမ်းကျင်ꩻအကျိုꩻအတာႏ ကပျꩻဌာန်ႏခါႏဒါႏ တွမ်ႏဥပဒေႏဖုံႏ။
(က ) လွစ်တခြင်ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻအောဝ်ႏဒျာႏ နီနမ်း၊ ငေါဝ်ႏငွါꩻ လိတ်လုဲင်ꩻ၊ အနုပညာႏ၊ ယေန်ႏငဲးရေꩻမုꩻ၊ ဓလေ့ထုံꩻစံႏတွမ်ႏ ကကိုႏကွယ်ႏဒါႏဘာႏသာႏ သာသနာႏဖုံႏ၊
(ခ) ပဲင်ႏဗာႏ ခွေါင်ႏဗာႏမွိုန်ႏ နဲင်ႏငံႏရေꩻ မူဝါဒဖုံႏတဲင် သွဉ်ဖေႏခွင်ꩻ သွဉ်ထူႏခွင်ꩻ အောဝ်ႏဒျာႏသွူ။
( ဂ ) လွစ်တခြင်ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻအောဝ်ႏဒျာႏ နီနမ်ႏတွမ်ႏယေန်ႏကေႏမု ယေန်ႏငဲမုꩻ ဓလေ့ထွုံꩻစံႏအလꩻ ခွုမ်မာꩻဒါႏ တပွဲꩻ တလမ်ꩻတွမ်ႏ မွူးနီꩻဟောဝ် မွူးနီႏဒါႏဖုံႏသွူ။
( ဃ ) နီနမ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻ တွမ်ႏအနုပညာႏဖုံႏ ဖေႏနေႏကထွခေတ် ထင်ႏထိုလွဉ် ကျံႏစဲႏခွုမ်မာꩻ ဖော်ႏထေခွင်ꩻ တွမ်ႏစပ်ဆွိုင်ꩻတွမ်ႏ ယေန်ႏငဲးမု ကိစ္စရပ်ဖုံႏ လွစ်တခြင်မာꩻ သုတေသန ဖော်ႏထေခွင်ꩻအောဝ်ႏဒျာႏ။
( င) သွဉ်ပညာႏခွင်ꩻ၊ ကုယာတသီႏခွင်ꩻ၊ ထာꩻခွုမ်ထာꩻမာꩻ လꩻပဲင်ႏခွင်ꩻတွမ်ႏ စီꩻပွာꩻရေꩻထာꩻမာꩻဖုံႏအကို ၊ အရန်ႏတသွိုန်ဒါႏအခွင်ꩻအရေꩻဖုံႏ လꩻပဲင်ႏခွင်ꩻအောဝ်ႏဒျာႏ။
စ) နီနမ်းယိုꩻယာႏ ခမ်းရင်ꩻသားတသီးပညာႏဖုံႏ ဟုဲင်လုဲင်ထိုꩻမားဖေႏကအောဝ်ႏမွိုင်းအတာႏ ၊ ထူႏသိမ်ꩻခွုမ်ꩻတဉ်ႏထေတွမ်ႏ ပြွုႏဖြွိုထင်းထိုရေႏဖုံႏ ခွုမ်မာႏခွင်ꩻအေဝ်ႏဒျာႏ။
အာႏကွိုꩻ မွဉ်းဖျင်
>Ref The Ethinc Right Protection Law တိုင်းရင်းသားလူမျိုး၏ အခွင့်အရေး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သည့် ဥပဒေ >Ref<