ခေတ်ဟန်ႏသနီꩻ
"ခေတ်ဟန်ႏသနီꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻသီး လိတ်ပအိုဝ်ႏယို သွဉ်ခွင်ꩻလꩻလဲဉ်း အစိုႏရသွဉ်လိတ်ကျောင်ꩻကိုလဲ့-" မြန်မာခမ်းထီကိုယို လိုꩻမျိုꩻစုမ်ႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻရဝ်းညီꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ မြန်မာခမ်းထီကို ကအဝ်ႏအုံဒါႏ လိုꩻမျိုꩻပေါင်ꩻစုမ်ႏသီးယို ဝွေꩻလိုꩻမျိုꩻငေါဝ်းငွါ၊ ဝွေꩻလိုꩻမျိုꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ဝွေꩻလိုꩻမျိုꩻအကွဉ်အကꩻ၊ ဝွေꩻလိုꩻမျိုꩻယေန်ႏငဲးဖုံႏယို အဝ်ႏလွဒျာႏဝင်ꩻ ပငါပရာꩻနဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမျိုꩻစုမ်ႏ ကအုံညီဒါႏဝင်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏကိုယို ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏခမ်းထီယိုတဖြုံႏ ပညာႏရေꩻ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ၊ စီꩻပွါꩻရေꩻ၊ လိုꩻမုရေꩻတောမ်ႏ နဲင်ႏငံႏရေꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ တွောင်းတွောင်းတသွုန်သွုန် ခံႏစာꩻခွင်ꩻ၊ ခုမ်မာꩻခွင်ꩻယို အဝ်ႏဗာႏနုဲင်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻမျိုꩻပေါင်ꩻစုမ်ႏ ကအဝ်ႏအုံသော့ꩻရဝ်းညီꩻဝင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ လိုꩻတဖြာꩻတောမ်ႏတဖြာꩻ၊ လိုꩻတမျိုꩻတောမ်ႏတမျိုꩻယို ရိုႏသေႏအံႏသွင်ꩻချာငါလွဝင်ꩻ အဝ်ႏအဝ်ႏတွော့ꩻ အဝ်ႏလိုႏအုံအဝ်ႏလွေꩻညီꩻငါႏဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမျိုꩻတန်တောမ်ႏ လိုꩻမျိုꩻပေႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻတန်ချင်ꩻချင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻပေႏချင်ꩻချင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ အွဉ်ႏဖေင်ꩻအွဉ်ႏကုဲင် အွဉ်ႏထိုꩻမားတဝ်းလွဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏစွီႏပါဟဲ့ꩻပါ ပင်ႏထိုပါ ရိုႏသေႏအံႏသွင်ꩻချာငါငါႏလွဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဟန်ႏသနီꩻ မြန်မာခမ်းထီအခေႏနေႏနဝ်ꩻ မြန်မာခမ်းထီကို ခွိုင်းကားတဲင် ကအဝ်ႏဒါႏ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို တဖြာꩻတောမ်ႏတဖြာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻတောမ်ႏတမျိုꩻတဲ့နဝ်ꩻ အခေႏနေႏ ကအီႏရိုႏသေႏအံႏသွင်ꩻချာငါလွဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻ၊ ကအီႏစွီႏပင်ႏထိုချာငါလွဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဆေ့ꩻငါႏနဝ်ꩻသွူ၊ နဲင်ႏငံႏရေꩻကိုတဲ့နဝ်ꩻ၊ စီꩻပွါꩻရေꩻကိုတဲ့နဝ်ꩻ၊ ပညာႏရေꩻကိုတဲ့နဝ်ꩻ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻကိုတဲ့နဝ်ꩻ မန်းလိုꩻမျိုꩻသီးလဲ့ မန်းလိုꩻမျိုꩻတာႏအလွောက်ꩻ လꩻအတွိုင်ꩻ ထူႏလို့သော့ꩻလို့ဒျာႏ မန်းလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ထီႏလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်းထွားဗာႏ ပဉ်ရန်းရန်းနဝ်ꩻ အထိုသွတ်ꩻကအဝ်ႏခုမ်ဒါႏ မြန်မာခမ်းထီအရန်းယို အအာသွတ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏမန်းလိုꩻမျိုꩻခုမ်စံႏ ခုမ်မာꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ခမ်းထီအရန်း မန်းလိုꩻမျိုꩻထွိုင်ႏခုမ်တဲင် ကထွာဒါႏ အဝ်ႏခမ်းထန်ႏဖျော်လွဉ် စီꩻပွါꩻရေꩻအခွင်ꩻအရေꩻ၊ ရွဉ်အကူႏအညီႏ၊ ပညာႏသွဉ်ထူႏခွင်ꩻ တဖူꩻဖုံႏယို ခုမ်ခမ်းထီအရန်း တမွေးတဝ်းဒါႏ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏကုဲင်ချာလို့ဗာႏ၊ အခွင်ꩻအရေꩻ လွစ်စူထိုꩻလို့ဗာႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခုမ်ခမ်းထီအရန်းတဲင် ခမ်းကိုထီကို ကအဝ်ႏဒါႏ သဘာဝ အရွီးအခိုႏ(သဘာဝသယံဇာတ)ဖုံႏယိုလဲ့ စီႏရင်ႏဖန်းဖြယ်ခွင်ꩻ ထူႏလို့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ မိဉ်းထွားယင်း အိုပ်ချုပ်ရေꩻကိုလဲ့ မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻကလꩻဒါႏ ခင်ႏလမ်းဖုံႏယို ဝင်ꩻသော့ꩻချာလို့ဒျာႏ မန်းလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ၊ မိဉ်းထွားယင်း ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻဌာႏန ဆရာႏဝွန်ႏပညာႏသျင်ႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏသဲင်ချာအာဒျာႏ မန်းလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်းထွားယင်း ပညာႏရေꩻကိုလဲ့ မြန်မာခမ်းထီကိုကအဝ်ႏဒါႏ ခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻစုမ်ႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဗာႏလို့ဒျာႏ မန်းလိတ်နဝ်ꩻသွူ၊ သုံꩻဗာႏလို့ဒျာႏ မန်းလိတ်နဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်းဒေါ့ꩻဗာႏ ခမ်းထီယိုနဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻ ၁၃၅-မျိုꩻယို ဝွေꩻနယ်ႏ ဝွေꩻတန်၊ ခွေနယ်ႏ ခွေထွင်ႏချာဒျာႏ၊ စခေါင်ႏစခါကာႏ အဝ်ႏလွဉ်ထွူဒျာႏ ပငါပရာꩻနဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမျိုꩻအလင် ၁၃၄-မျိုꩻနဝ်ꩻ လွဉ်ကွီအုံနွိုင်ႏညီꩻ မန်းခမ်းထီ တမွေးတဝ်းသွူ၊ ကွဲးတွော့ꩻ ခေတ်ဟန်ႏသနီꩻနဝ်ꩻ အထွာထိုꩻလဲဉ်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီတဖြုံႏလုမ်းကဆဲင်ႏဒါႏ ကျောင်ꩻပညာႏရေꩻကိုယို သွဉ်သော့ꩻလုမ်ꩻဒျာႏ မန်းလိတ်တမျိုꩻလုမ်ꩻ၊ ၁၃၄-လိုꩻမျိုꩻလိတ် သွဉ်တသွဉ်ဗာႏတဝ်း ဝင်ꩻတယူႏတဝ်း၊ ဝင်ꩻတအွဉ်ႏရေꩻတဝ်းသွူ၊ ခမ်းထီအရန်း ယေန်ႏငဲးမုခေးပြဲင်ႏပွယ်ꩻကိုဖုံႏယို ခေးပြဲင်ႏဒျာႏ မန်းအဒုံႏအအူ၊ မန်းအကွဉ်အကꩻ၊ မန်းယေန်ႏငဲးကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻသွူ၊ ၁၃၄-လိုꩻမျိုꩻအဒုံႏအအူ၊ အကွဉ်အကꩻ၊ ယေန်ႏငဲးယို ထိုꩻမားခန်းစွဉ်ႏတဲ့ ဝင်ꩻတယူႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ဗꩻတွိုႏဟန်ႏသနီꩻ တောမ်ႏခမ်းထီရွဉ်ဘဏ္ဍာႏ အထောက်အကမ်းတဲင် ကလွေꩻသွဉ်ပညာႏခမ်းထန်ႏ (ပညာတော်သင်)နဝ်ꩻ ခမ်းရင်ꩻသားဖုံႏယို တပေါႏအဝ်ႏငါႏတဝ်းသွူ၊ ကွဲးတွော့ꩻ တောမ်ႏခမ်းထီရွဉ်ဘဏ္ဍာႏ အထောက်အကမ်းတဲင် ကလွေꩻသွဉ်ပညာႏ ခမ်းထန်ႏမန်းလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏနေးအသောင်ႏအသိန်ႏတန်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ မြန်မာခမ်းထီကို လိုꩻမျိုꩻ ၁၃၅-မျိုꩻယို အိုပ်ချုပ်ခမ်းထီရေꩻကိုတဲ့နဝ်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻယို ပညာႏအထီအသွီႏဖေႏကထိုနဝ်ꩻ သွဉ်ထူႏပညာႏခွင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻယို စီꩻပွါꩻရေꩻ ဖေႏကထိုအာႏတလာနဝ်ꩻ ခမ်းကိုခမ်းထန်ႏ သွုပ်ဆွိုက်ရေꩻဖုံႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ လိတ်လုဲင်ꩻဘာႏသာႏဖုံႏယို ဖေႏကမွန်ဗန်တဉ်ႏခွေါင်ညဆွာꩻတာႏ သွဉ်ထူႏဖြေ့ꩻလီ ထိန်ꩻသိမ်ꩻ ပင်ႏထိုခွင်ꩻဖုံႏယို အဝ်ႏလိုႏမာꩻလွေꩻ တွောင်းတသွုန်သွုန်လွဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မန်းလိုꩻမျိုꩻလိတ်လုဲင်ꩻယို သုံꩻတောမ်ႏခမ်းထီရွဉ်ဘဏ္ဍာႏတဲင် သွဉ်ထူႏဖြေ့ꩻလီ ထိန်ꩻသိမ်ꩻပင်ႏထိုယိုအတွိုင်ꩻ လိတ်လုဲင်ꩻကအဝ်ႏဒါႏ ခမ်းကိုလိုꩻမျိုꩻလင်သီး လိတ်လုဲင်ꩻယိုလဲ့ သုံꩻတောမ်ႏခမ်းထီရွဉ်ဘဏ္ဍာႏတဲင် သွဉ်ထူႏဖြေ့ꩻလီ ထိန်ꩻသိမ်ꩻ ပင်ႏထိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏမာꩻလွေꩻနုဲင်းနုဲင်းဗွိုန်ဗွိုန်ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းကားတဲင် မြန်မာခမ်းထီကို ကအဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသားလိုꩻမျိုꩻစုမ်ႏ ခမ်းသားသီး ကဆောင်ႏဒါႏ ရွဉ်အခွဉ်ႏဖုံႏယို အထွာထင်ႏအနွို့လွေꩻ ခမ်းထီရွဉ်ဘဏ္ဍာႏနဝ်ꩻသွူ၊ နဝ်ꩻမ ခမ်းထီရွဉ်ဘဏ္ဍာႏယိုနဝ်ꩻ အဆဲင်ႏလို့လို့တောမ်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏ ခမ်းသားသီးတာႏနဝ်ꩻသွူ၊ ခမ်းထီတဖြုံႏလုမ်း ခမ်းသားသီး ရွဉ်အခွဉ်ႏဘဏ္ဍာႏယို မိဉ်းသုံꩻလွေꩻဗော့ꩻဒျာႏ လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ယေန်ႏငဲးထင်ႏထိုရေꩻတာႏနဝ်ꩻ ထွာထိုꩻစွဉ်ႏ ထာꩻတရျားတအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻစီႏမန်ႏဖန်းဖြယ်ရေꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဆုဲင်ꩻချာယို ကထွာခမ်းရင်ꩻသားသီး ထွိုင်ႏသွဉ်ထူႏဗာႏအာလွဉ်ပညာႏ၊ ထာꩻထီႏဖုံႏထွိုင်ႏလုဲင်းလွဉ်၊ ထွိုင်ႏသေနာႏထွꩻ ခမ်းထီနဲင်ႏငံႏရေꩻနဝ်ꩻ နုဲင်းဒါႏ အချက်ကီယိုဖုံႏယို ခမ်းရင်ꩻသားသီး ဒေါ့ꩻလွဉ် မဉ်လꩻလွဉ်နဝ်ꩻမꩻ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ နေင်ႏကိုနဝ်ꩻ သွဉ်လိတ်ကျောင်ꩻကိုဖုံႏယို သွဉ်ခွင်ꩻဖေႏလွဉ်ယင်း ခမ်းရင်ꩻသား လိတ်လုဲင်ꩻဘာႏသာႏနဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းယိုခါ ခမ်းရင်ꩻသားဒေႏသကိုဖုံႏယို သွဉ်ထူႏချာခမ်းရင်ꩻသား လိတ်ဘာႏသာႏလꩻလွဉ် ဖေႏလွဉ်လဲဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏထီႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ၊ မိဉ်းထွားဒျာႏ နုဲင်းပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻသီး ကအုံအဝ်ႏအာဒါႏ ပအိုဝ်ႏသီးဒေႏသကိုယို အဝ်ႏသွဉ်လွေꩻပါလဲဉ်း လိတ်ပအိုဝ်ႏ အစိုႏရသွဉ်လိတ်ကျောင်ꩻကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထီႏဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲးတွော့ꩻ ခေတ်ဟန်ႏသနီꩻယိုမꩻ စထွိုင်ႏသွဉ်ခွင်ꩻလꩻတဲင် ထဲ့ဆုဲင်ꩻအာထိုꩻလဲဉ်းနဝ်ꩻသွူ။[၁][၂]