စဲ့ꩻအမော့ꩻကျုံႏ(၈)
"စဲ့ꩻပွယ်ꩻအမော့ꩻအကျုံႏ(၈)" "စဲ့ꩻပွယ်ꩻအမော့ꩻအကျုံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ စဲ့ꩻသားတဖြာꩻအနေႏ အမော့ꩻအကျုံႏတမွေးတဝ်း၊ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏစဲ့ꩻပွယ်ꩻတဲင် ခမ်းသားထံꩻသာꩻတဖြာꩻအနေႏ အမော့ꩻအကျုံႏဒျာႏသွူ။ "စဲ့ꩻပွယ်ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဗွာ ပအိုႏတနျာႏ ထꩻထွူလွဝင်ꩻ ပအိုႏဗွာခါးလားကထူႏညိမ်ꩻချမ်ꩻရေꩻအခိန်ႏ၊ ပအိုႏဗွာ ပအိုႏတနျာႏတောမ်ႏ နဲင်ႏငန်ႏတောႏစဲ့ꩻ ယိုသိုမ်စွိုꩻသိုမ်မျိုꩻ တတဲ့ꩻတဝ်းလွဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏထိုမ်ႏ အဝ်ႏကျံႏ အဝ်ႏရန်ႏ အဝ်ႏလွꩻထီႏလွဝင်ꩻခိန်ႏနဝ်ꩻသွူ။ အခိင်ႏကာႏလ သာမညယို မီႏရံꩻဆဒေါ့ꩻဗာႏနဝ်ꩻ ၁၃၄၀-ဗွေမာꩻငါတောမ်ႏ ၁၃၅၀-ဗွေအခါႏလယ်ႏကို တနေင်ႏနေင်ႏ ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ မွူးနီꩻလာနဝ်ꩻ ဒဲန်သံဆန်ꩻ(၁၃)နီꩻသွူ။ အနေင်ႏယို အလာယို အနီꩻယိုတွင်ꩻနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေ အဝ်ႏထွာရဟန်ꩻ၊ အဝ်ႏမာꩻဖေႏဝင်ꩻဗွေႏဗွန် ဝေင်ꩻနဲႏဟိုပုံꩻ၊ အွိုင်ႏနောင်လဲင်၊ ကျောင်ꩻလဲင်းခါႏသွူ။ ခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ မာꩻဖေႏဝင်ꩻဗွေႏဗွန်လွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း၊ အဝ်ႏဗွောင်အဝ်ႏသွဉ်လွေꩻပါ လူထုမူလတန်ꩻကျောင်ꩻသွူ။ ခွန်ကုဝေတောမ်ႏ ကမဉ်ꩻဒါႏ ဦးဝင်းမြင့် ဆရာႏမန်းတဖြာꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏထွာကျောင်ꩻဆရာႏ၊ အဝ်ႏသွဉ်ဖေႏ လိုꩻပေႏလိတ်စွုမ်ႏနီꩻနီꩻသွူ။ ခွန်ကုဝေ ကသွဉ်ဖေႏ မူႏနံꩻယွဲး လိတ်ပအိုႏ ပင်ကလာꩻနဝ်ꩻ ခွိုင်းကားမူႏနံꩻယွဲး ကားကအဝ်ႏ သွဉ်တဝ်းလꩻတဝ်း နုဲင်းနဝ်ꩻ တမွေးတဝ်း၊ မဲန်သွဉ်လဲ့လꩻ၊ မဲန်သွဉ်တဝ်းလꩻ အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။ ခွန်ကုဝေ လိတ်ပအိုႏတပဲ့ꩻမူႏနဝ်ꩻ ပါတောမ်ႏဖူးမူႏနီဖြာꩻမꩻ လို့လို့အဝ်ႏညီꩻဝင်ꩻ အဖြာꩻတဆီရပ်လွုမ်ꩻသွူ။ ခွန်ကုဝေ လိတ်ပအိုႏတပဲ့ꩻမူႏအကိုနဝ်ꩻ သျင်ႏဖါထွန်းဗဲ့+သျင်ႏမွိုးတုတ်ꩻသီးပိုမူႏ အသက်(၁၈)နေင်ႏရပ် နင်ꩻအုံးကြည်လဲ့ အဝ်ႏပါညီꩻတဖြာꩻသွူ။ ဒဲန်သံဆန်ꩻ (၁၃)နီꩻ၊ အနီꩻယိုနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေသုံꩻသောမ်ꩻမွူးထွူႏထွူ ခုဲႏသွဉ်ချာတဝ်းဒွိုန်းလိတ်၊ နားရီႏ(၁၂)ရပ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏအုံတင်းခန်းယာခိုး ကျောင်ꩻတလင်ꩻကိုသွူ။ ယိုအတွင်ꩻ တကာႏပင်ကလာꩻနီဖြာꩻ ဖျော်ထင်ႏကျောင်ꩻတဲင်- "ဗွေႏ- အုန်းကြည် အဝ်ႏဆေꩻနမန်းခုတ်သဲင်ꩻနဝ်ꩻ သဲင်ꩻဒဲ့ꩻမဝ်ꩻ တသင်ꩻမို အွိုးပင်ပါဖုံꩻ တဖူꩻဆꩻကီခိုႏတွော့ꩻ ယမ်းဗာႏဗုံးတဲ့ဩ၊ အွဉ်ႏနီဗွေႏကျွꩻထင်ႏတဲ့ဩ"လဝ်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်ကုဝေလဲ့ သဲတ်ကဟွုန်တပဲ့ꩻမူႏ ယမ်းဗာႏဗုံးလဲ့ သꩻဝꩻဗွုက်စွဉ်ႏတလဲင်ႏချင်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူတွော့ꩻ ရီခန်းဒျာႏ- "အသီထိုꩻလဲန်းနဲ့အီး" "သေတဝ်းဩ၊ နီသွဉ်းသီးလဲ့ တတွိုႏထင်ႏတဝ်းဒွိုန်းနေနေဩ" ခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ ယူႏစဉ်ꩻစာꩻပသာႏသွူထာꩻတဲင်- "အွူ- သီထင်ႏအွဉ်ဟုဲင်း၊ မဲ့ꩻခွေထင်ႏလွဉ်ꩻသီဆꩻချာ"ရိုꩻဖေႏခန်းတကာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူတွော့ꩻ ခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ ကအဝ်ႏဒါႏ၊ သော့ꩻထွိုက်သော့ꩻသင်ꩻဒါႏ တသီႏထိုးဖုံႏယို ရဲန်ꩻသော့ꩻထွူတောင်းပွိုတွော့ꩻ တောမ်ႏတပဲ့ꩻသျင်ႏတန် ၂-ပါꩻနဲတ်ထင်ႏလွဉ်ꩻခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ပါဖုံꩻတောမ်ႏ ကျောင်ꩻလဲင်းခါႏနဝ်ꩻ အဗော့ꩻအညာꩻယို လွေꩻမဲန်ႏမဲန်ႏ၊ ယွိုက်ꩻငါႏတဝ်း၊ မွိုင်ငါႏတဝ်းနဝ်ꩻ တနားရီႏခွယ်ꩻတဖူꩻသွူ။ အတွင်ꩻနဝ်ꩻ၊ အခိင်ႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဆဲင်ကယ်တဖူꩻ၊ ကာꩻတဖူꩻ တဖြွဉ်တဝ်းဒွိုန်းတဲင် လွေꩻခင်ႏသဲင်ꩻခင်ႏနေးဗာႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ။ ကောင်ဗꩻကွဉ်ႏသား လဲင်းထျꩻမာꩻထင်ꩻ၊ ပင်ကလာꩻမာꩻနဝ် ကားကအဝ်ႏဒုံဖုံႏနဝ်ꩻ လင်ꩻဆေꩻနမ်းခုတ်လွဉ်းလွဉ်းသွူ။ လွေꩻဆေꩻနမ်းခုတ်နဝ်ꩻ တနီꩻချင်ꩻ အလွေꩻအသဲင်ꩻ တတွိုႏလꩻနွောင်ꩻတဝ်းတဲင် လွေꩻဗေင်ႏဗာႏနေးလွဉ်းလွဉ်းသွူ။ တပဲ့ꩻမူႏ နင်ႏအုန်းကြည်နဝ်ꩻ စုဲႏထွူဆေꩻလဲ့ တသဲင်ꩻချာထွူတဝ်း၊ ဗေင်ႏထဲင်းတသာထွူတွော့ꩻ ဗေင်ႏထွိုင်ႏသဲင်ꩻစဝ်းနေးသွူ။ တွိုႏသဲင်ꩻကောင်ကြွန်းလောင်းနဝ်ꩻ ကွတ်ꩻနားရီႏခွယ်ꩻလွို နားရီႏတဆီဗော့ꩻရပ်နဝ်ꩻတဲင် သဲင်ꩻအုံပဆားထွူ အရွိုးထွိုင်ႏပြေႏနဝ်ꩻ စေႏတီႏပင်ပါဖုံꩻထျꩻကွဉ်ႏ လောက်လေးတခꩻရပ် တဖူႏတကီနဝ်ꩻ တသင်ꩻမွူးအဝ်ႏတွော့ꩻ ထင်ႏဒဲ့ꩻအံႏ တသင်ꩻမို တဖူꩻထျꩻခိုႏတဲင် ယမ်းဗာႏခန်းဒျာႏဗုံးနဝ်ꩻသွူ။ ကဒေါင်ဒါႏဗုံးနုဲးနယိုနဝ်ꩻ ပါꩻမုဲင်ꩻလိုꩻစွိုꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ နီပအိုႏခမ်းသားအမျာꩻ အဝ်ႏသေဒျာႏဝင်ꩻ ပငါပရာꩻတဲင် တဲမ်းနယ် ဗက်ꩻနယ်တဝ်းဒွုမ်အမဉ်ꩻသွူ။ ပါꩻစွိုꩻယို ကခြီခြဝ်ဒါႏငဝ်းနဝ်ꩻ အရိုꩻဖြဝ်ꩻခမ်းတခမ်းလုမ်း လိုꩻမျိုꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏလို့လို့ယို ဖေႏကလွစ်ထန်ႏလꩻ လိုꩻမျိုꩻတန် မန်းစူကိုတဲ့။ ခွန်ကုဝေ အဝ်ႏအွိုးကျောင်ꩻလဲင်းခါႏ ထင်ႏလွဉ်ပင်ပါဖုံꩻ တနားရီႏခွယ်ꩻတဖူꩻယို ခါးလားကတွိုႏတွိုႏထင်ႏ အဝ်ႏစဉ်ꩻစာꩻထင်ႏ၊ အဝ်ႏယူႏထင်ႏထာꩻ အမျိုꩻမျိုꩻသွူ။ ဗုံးဗာႏထွူနဝ်ꩻ ကထွာအသွꩻဖုံႏယို သꩻဝီးသꩻဝꩻ ယူႏထာꩻတဖြောင်တဝ်းဒွုမ်တဲင် နဲတ်သဲင်ꩻဒုံ၊ သဲင်ꩻအွဉ်ႏဒေါ့ꩻဝင်ꩻ၊ နဝ်ꩻထွူမꩻ လိုꩻဝင်ꩻနီ ထင်ႏအွဉ်ႏဒေါ့ꩻခွန်ကုဝေ အွိုးကျောင်ꩻ၊ ခွန်ကုဝေလဲ့ ကအီႏတွိုႏထင်ႏထေ့ဒါႏ ကောင်ကြွန်းဖုဲးတွို့ꩻ ပင်ပါဖုံꩻ စေႏတီႏထျꩻနဝ်ꩻ အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ အခိန်ႏအီႏလို့ တနားရီႏခွယ်ꩻ၊ နဝ်ꩻတွော့ꩻ စုစုခြွဉ်း အခိန်ႏနဝ်ꩻ ဗုံးဗာႏထွူ ည(၃)နားရီႏရပ်နဝ်ꩻမꩻ ခွန်ကုဝေ အီႏတွိုႏထင်ႏထေ့သွူ။ ခွန်ကုဝေ တွိုႏထင်ႏခိန်ႏ အသꩻမီႏအဲန်ထဝ်းဒွုမ်နဝ်ꩻ စင်းမာꩻတဝ်းတဲင် ဖြွောင်ႏဒျာႏ၊ သျင်ꩻဒျာႏတမျိုꩻ၊ အသꩻမီႏတခုဲႏလို့တဝ်းနဝ်ꩻ အီႏမာꩻနုဲးမုဲꩻ၊ ကပါထင်ႏဒါႏ တသီႏယို ထိုးဖေႏဆဲ့ꩻဖေႏစွဉ်ႏလဲ့ အီႏနွောင်ꩻလꩻနေဟောင်း၊ ပေါႏတနွောင်ꩻတဝ်းတူႏတူႏလဲ့ ဆဲ့ꩻတဝ်းဒွုမ်တွော့ꩻ အွဉ်ႏဗော့ꩻနုဲးနဝ်ꩻ အုံပွေါးဗော့ꩻ အသꩻလို့နုဲးနဝ်ꩻဟောင်း။ အမီႏတဟတဝ်ငါႏတဝ်း၊ လိုမ်ꩻလာꩻမီႏရလꩻဒျာႏလဲ့ ထမ်ႏလင်ꩻနမ်းခုတ်တွော့ꩻ ဒင်ႏဗော့ꩻတသီႏယွုံႏ တောင်ႏကီꩻကိုဟောင်း၊ မီႏဒင်ႏတသီႏယွုံႏ အွိုးဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အမွိုးဖါ ရွဉ်စောင်းအီႏတတ်နွိုင်ႏဟောင်း၊ အဝ်ႏထင်ႏတဖူꩻလောင်းနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေ စဉ်ꩻစာꩻထင်ႏခန်း အမျိုꩻမျိုꩻနုဲးယိုဖုံႏသွူ။ ခွန်ကုဝေ ကထွိုင်ႏတွိုႏထင်ႏထေ့နဝ်ꩻ တကာႏပင်ကလာꩻသား အဝ်ႏအွဉ်လဲန်း အဖြာꩻနီဆီရပ်နဝ်ꩻသွူ။ နင်ႏအုံးကြည်နဝ်ꩻ အသꩻအဝ်ႏနေဒွိုန်း၊ သွီႏတဲး တထန်ႏထဲင်းတဝ်းဒွုမ်၊ ခင်ႏလောင်ꩻဖုံႏ အပင်ထွေ တထာႏဝမာလနဝ်ꩻ တပစ်ꩻထိုꩻမား ထိုꩻမားထိုꩻလဲန်း၊ သွီႏယာႏလဲ့ တီးတုဲင်ဗွာထိုꩻလဲန်း နမ်းတဗာႏလုမ်းသွူ။ ထွိုင်ႏထီႏနုဲးယိုနဝ်ꩻ အီႏမာꩻဖေႏဗာႏနုဲးမုဲꩻ၊ အီႏဝွေႏဖန်ႏဖေႏဗာႏနုဲးမုဲꩻလဲ့ ယူႏတဖြောင်တဝ်း၊ ထာꩻယူႏပစ်ꩻထိုꩻခန်းဒျာႏ၊ နေးတွမ်ႏသꩻတချမ်ꩻသာႏတဝ်းတဲင် အဝ်ႏထွားဗော့ꩻဒျာႏနုဲးနဝ်ꩻလွုမ်ꩻသွူ။ ယိုအတွိုင်ꩻ "အွꩻထီမွိုး၊ မဲန်အွꩻနာႏထီမွိုး၊ ဖေႏအွꩻဗဲင်းခွေထီမွိုး"ကွီအွꩻခန်း အမွိုးထီနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ အမွိုးလဲ့ ဖေႏအွꩻဗွုန်ႏလိုႏလိုႏ၊ ဖေႏအွꩻဗွုန်ႏတဝ်းလိုႏလိုႏ၊ အဝ်ႏစဉ်ꩻစာꩻပွုံႏတွင်ꩻ တကာႏတဖြာꩻရိုꩻ- "ဖေႏအွꩻခန်းနဝ်ꩻ"နုဲးနဝ်ꩻတဲင် အမွိုးလဲ့ ဖေႏအွꩻခန်းထီ ထဝကောက်ꩻရပ်သွူ။ အွꩻထီထွူ ထွိုင်ႏလꩻ (၃)မိနစ်ရပ်နဝ်ꩻ ဝွေါက်ꩻအကာႏ နီသိုမ်လဲင်ႏတဲင် အသꩻလို့ထိုꩻခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အသꩻထွိုင်ႏလို့ထွူနဝ်ꩻ တကာႏတဖြာꩻရိုꩻ "သင်္ဂျိုဟ်ႏထွူခန်း တနီꩻချင်ꩻဗွေႏ၊ ခြဝ်ႏဖုံႏ၊ တခြိုꩻလူႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးအဝ်ႏသဲင်ꩻထူႏလဲန်း၊ အလွိုးလဲင်ꩻဗော့ꩻဖျော်သွူ"နုဲးနဝ်ꩻတဲင် အုံပွေါးတယ်ꩻခန်းဒျာႏ တခြိုꩻလူႏသားနဝ်ꩻသွူ။ တညတဝ်းအခိန်ႏ ပေါႏဖျော်စုံႏလင်ႏလဲ့ လောမ်တွမ်ႏခြဝ်ႏတွော့ꩻ လွေꩻသင်္ဂျိုဟ်ႏခန်းဒျာႏ စေႏတီႏပင်ပါဖုံꩻထျꩻနဝ် လောက်လေးတခꩻအရပ်၊ ထာꩻဖုဲးတွို့ꩻပသာႏသာႏ၊ သေင်ႏကြူးမွူးလဆနဝ်ꩻသွူ။ ယိုခါနဝ်ꩻ ဖေါက်လဲန်းကာꩻတဖူꩻတဲင် ကာꩻတဖူꩻကူတွို့ꩻ ထာꩻဖုဲးတလဲ့ပသာႏသာႏအကိုနဝ်ꩻ နင်ႏအုန်းကြည် ဆွတ်ꩻပြုံႏဆွတ်ꩻအောင်အဝ်ႏသွူ။ မီႏတယွုမ်းတဝ်းလဲ့ ခူႏထွားစံꩻလုဲး၊ အခင်ႏလောင်ꩻဆွတ်ꩻ အွိုးတပင်နဝ်ꩻ အဝ်ႏကုဲင်တကွို့ꩻလွုမ်ꩻ၊ အွိုးတကွို့ꩻနဝ်ꩻ ခွန်ကွဉ်ဟော်ခံꩻသီး ဗုံးဗာႏပဲစ်ꩻထိုꩻလဲန်းဒျာႏသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ ခမ်းကိုစဲ့ꩻပွယ်ꩻတဲင် တအဝ်ႏတဖေင်ꩻနွောင်ꩻတဝ်း၊ သꩻပေႏခရာႏ၊ တလွိုးသꩻဆာခရာႏ အထွာအကုဲနုဲးယိုနဝ်ꩻလဲ့ ခွန်ကုဝေ လိုꩻတသက်အကို မော့ꩻဗာႏဖို ကျုံႏဗာႏဖိုအကျောင်ꩻ တဲမ်းခြုဲးနယ်လွေꩻဗာႏ စဲ့ꩻပွယ်ꩻအမော့ꩻအကျုံႏ တလဲင်ႏတခြွိုက်နုဲးယိုသွူ။[၁][၂]