စွုမ်ႏ-မဲဉ်ႏ-ယိုꩻ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏ

မွဉ်းဖျင်

တဲမ်းလိတ်သား ခွေသွဉ်းနောဝ်ꩻ ဝါႏသနာႏလိတ် အတဲမ်းအဖတ်အလွူꩻသွူ၊ ခွေသွဉ်းဝါႏသနာႏယို ညတဲ့ညငါႏလဲဉ်းတဲင် ထွာစွဉ်ႏအထွုံꩻတပါꩻသွူ၊ ခွေသွဉ်း သꩻအဝင်ႏစာꩻသွတ်ꩻနောဝ်ꩻ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏအကျောင်ꩻခရာႏဒျာႏသွူ။ နောဝ်ꩻတွော့ꩻ စွုမ်ႏမဲဉ်ႏယိုꩻ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏအကျောင်ꩻခရာႏယို သꩻယိန်းဝင်ႏစာꩻသန်ငါႏသွူ၊ သꩻကဝင်ႏစာꩻဗာႏအကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ မဲဉ်ထီႏမဲဉ်လꩻ မဲဉ်အွဉ်ႏထွာငါႏ စွုမ်ႏမဲဉ်ႏယိုꩻစားသွူ၊ သꩻဆန္ဒတဲ့ အောဝ်ႏငါႏမရေႏမရာႏသွူ။ ထွိုင်ႏရိုꩻနောဝ်ꩻတွော့ꩻ ကအောဝ်ႏတဲမ်း၊ ကအောဝ်ႏသွုံꩻဒါႏ လိတ်မွူးယိုခါ ယံတောဝ်းဟောင်း မွေးတောဝ်း၊ အောဝ်ႏယံဒျာႏ၊ ကွဲးတဲင် စွုမ်ႏဟောဝ်တောဝ်း၊ မဲဉ်ႏထွာတောဝ်း၊ သွဉ်ယိုꩻတောဝ်း၊ တဲမ်းအီပအိုဝ်ႏငေါဝ်း လꩻလို့တောဝ်း၊ လိတ်ယဖြုံႏဖြုံႏ အငေါဝ်းအွဉ်ႏထန်ႏနွိုင်ႏနေဒွိုန်းနီငွါ၊ လိတ်တဖြုံႏ ငေါဝ်းတငွါတခုဲင်ႏထွာငါႏတောဝ်းဒွိုန်း၊ အောဝ်ႏလိုႏမွဉ်းဖျင် အောဝ်ႏအာပသာႏနေဒွိုန်း လွူꩻထွꩻသေထွꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။

"မွိုင်ꩻပျိုꩻလဲင်း၊ နောင်ဟဲင်းယွိုႏ၊ စခြွီခြပ်၊ ထီသိမ်ႏထပ်"မွိုင်ꩻပျိုꩻမဟာႏ စေႏတနာႏကေꩻဇူꩻတဲ့ စောက်ကာꩻတောဝ်း၊ နောင်ဟဲင်းမဟာႏ စေႏတနာႏကေꩻဇူꩻတဲ့ သွင်ꩻပေါ်ꩻတောဝ်း၊ ထီသိမ်ႏမဟာႏ စေႏတနာႏကေꩻဇူꩻတဲ့ မဲ့ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏနေးထူႏလို့လို့ ဗွိုန်ဗွိုန်ပီပီ အဗွန်အဂုဏ်ႏသွူ၊ အုံကွူꩻတသေႏသေႏဒျာႏအဟေ့ꩻသွူ၊ လိတ်ပအိုဝ်ႏ ပထမခေတ်၊ လိတ်ပအိုဝ်ႏဒုတိယခေတ်၊ လိတ်ပအိုဝ်ႏတတိယခေတ်ဖုံႏယိုတဲ့ အုံနောင်အာႏကွိုꩻချာဒျာႏလို့လို့သွူ၊ တအွဉ်ႏဖေင်ꩻတောဝ်း အဗွန်ဂုဏ်ႏကေꩻဇူꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏသရစဲဉ်ႏ (၁၆)ဖြုံႏ "အ အာ၊ အိ အီ၊ အု အူ၊ အေ့ အေ၊ အဲ့ အဲ၊ အုဲင့် အုဲင်၊ အော့ အော်၊ အို့ အို"မွေးမွေးမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလိတ်မွူးသရစဲဉ်ႏယို အောဝ်ႏဗာႏဒျာႏ အဖြုံႏ(၂၀)သွူ၊ "အံ့ အံ၊ အုံ့ အုံ"သရယို လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏသွဉ်ခန်ꩻတွယ်ꩻအောဝ်ႏလဲ့ သရစဲဉ်ႏကိုတပါသော့ꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏလိုႏထဲမ်သော့ꩻယင်းနောဝ်ꩻသွူ၊ ပအိုဝ်ႏငေါဝ်းရဲဉ်ႏ(၈)ရန်းယိုတဲ့ လိုႏထဲမ်သော့ꩻပါဗွေဗွေသွူ။ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏယိုခါ သရစဲဉ်ႏစွုမ်ႏတောဝ်း၊ အသွတ်ꩻခန်ꩻမဲဉ်ႏတောဝ်း၊ အငေါဝ်းအွဉ်ႏထန်ႏမဲဉ်ႏတောဝ်းတဲင် သွဉ်ယပ်ꩻ၊ အရေꩻထာꩻမာꩻတွိုႏခြောင်ꩻတောဝ်း၊ လိုႏအပ်ချက် ရျာꩻနုံꩻဗွေတောဝ်း၊ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏသမဲင်ꩻ သေႏချာႏငါႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။

လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏသွူတဲ့ ပေါႏတစွုမ်ႏတောဝ်း၊ ပေါႏတမဲဉ်ႏတောဝ်း၊ ပေါႏတယိုꩻတောဝ်း၊ ပေါႏတတန်ႏဖိုꩻတောဝ်းဒွိုန်းနောဝ်ꩻ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏယို တစွူလꩻတောဝ်း၊ တခွူလꩻတောဝ်း၊ ထွာဒျာႏလိတ်မွူးပအိုဝ်ႏ အပေါ်ꩻစား၊ ထွာဒျာႏလိတ်မွူးပအိုဝ်ႏ အညံးစား နုဲင်းဆရာႏခွန်ကုဝေ(မုဲင်းကောင်)ကရိုꩻအတွိုင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ ကွဲးတဲင် လိတ်ပအိုဝ်ႏတဲ့စွုမ်ႏဒျာႏ၊ ငေါဝ်းပအိုဝ်ႏတဲ့စွုမ်ႏဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ သုံꩻတောဝ်းဒျာႏ၊ သုံꩻနောဝ်ꩻသုံꩻဒျာႏ သုံꩻမဲဉ်ႏတောဝ်းဒျာႏ၊ မဲဉ်ႏနောဝ်ꩻမဲဉ်ႏဒျာႏ၊ မဲဉ်ႏနောဝ်ꩻဆေ့ꩻဆေ့ꩻ၊ မဲဉ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻ ပေါင်းအာကသွူ၊ သေအခရာႏတွော့ꩻ မဉ်ႏချꩻပျꩻနယ်တဲ့ ထောက်ခံႏတောဝ်းထွူတကာႏတောဝ်း ပုဂ္ဂိုလ်ႏတမဲဉ်ခံႏတောဝ်းသားတဲ့ အောဝ်ႏနေဒွိုန်းသွူ။ နမူႏနာႏအနေႏ မဲဉ်ချꩻပျꩻနယ်စံꩻဖေႏ သာဓက အမဲဉ်ႏအမာႏ နုဲင်းဆ့ꩻလယိုအတွိုင်ꩻသွူ၊ ထီႏဖိုတောဝ်းတွော့ꩻ ထင်းရောင်ဒါႏ လိတ်ဖြုံႏဆန်ꩻ၊ ထင်းအီဒါႏ လိတ်ဖြုံႏတသာနောဝ်ꩻသွူ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ လိတ်ဖြုံႏဆန်ꩻတဲ့ တမွေးတောဝ်း၊ လိတ်ဖြုံႏတသာတဲ့ တမွေးတောဝ်း၊ လိတ်ဖြုံႏရင်ꩻဒျာႏကရိုꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏယူႏထွားစဲင်းစဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။

  • အမဲဉ်ႏ အမာႏ
  • ဗွေႏဗိုန် ဗွေႏဗွန်
  • ကောပ်စွဉ်ႏ ကွပ်စွဉ်ႏ
  • ရောမ်ဖြုဲꩻ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻ
  • ထဲ့သုမ်ꩻ ထဲ့သွုမ်ꩻ
  • သိုမ်ဖြာꩻ သွံဖြာꩻ
  • ကျင်ꩻသုံꩻ ကျင်ꩻသွုံꩻ
  • ထုံꩻစံႏ ထွုံꩻစံႏ
  • ခုံႏမုဲင် ခွုံႏမုဲင်
  • နေင်းလောမ် နေင်းလွမ်
  • လိတ်ဖြိုင်ႏ လိတ်ဖြုံႏ
  • သေ့ꩻလိုင်ႏ သေ့ꩻလုံႏ
  • ဒဲန်သံဒဲန်သီႏ ဒဲဉ်သံဒဲဉ်သီႏ

နောဝ်ꩻမꩻ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏတဲ့ အောဝ်ႏဗာႏတမွူးလွုမ်ꩻ၊ အောဝ်ႏနီမွူး အမျိုꩻမွေးတောဝ်း၊ လိတ်တဖြုံႏ အွဉ်ႏထန်ႏဗာႏ အငေါဝ်းတငွါလွုမ်ꩻ၊ အွဉ်ႏထန်ႏနီငွါ အမျိုꩻမွေးတောဝ်း၊ ငေါဝ်းတငွါ တဲမ်းဗာႏလိတ်တဖြုံႏလွုမ်ꩻ၊ တဲမ်းနီဖြုံႏ အမျိုꩻမွေးတောဝ်း၊ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏယိုခါနောဝ်ꩻ စွုမ်ႏမꩻ အီႏထွာ၊ မဲဉ်ႏမꩻ အီႏစွို့ꩻ၊ ယိုꩻမꩻ အီႏပြေ-ယူႏထွားထီႏထွꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။

ခွေသွဉ်းကတဲမ်းလိတ်ယိုနောဝ်ꩻ ထွာခွေသွဉ်းဝါႏသနာႏ၊ ခွေသွဉ်းကချꩻပျꩻနယ် လိတ်မွူးအခရာႏနုဲင်းယိုနောဝ်ꩻ ထွာခွေသွဉ်းစေႏတနာႏဒျာႏတဲင် ပအိုဝ်ႏခမ်းကောင်တဖြာꩻအနေႏလွုမ်ꩻတကာႏတောဝ်း ပအိုဝ်ႏပိုတဖြာꩻအနေႏ တာႏဝွန်ႏအောဝ်ႏ ယူႏခံႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏရိုꩻဗော့ꩻခွေသွဉ်း ဝွေႏဖန်ႏတရေင်လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏ၊ မာꩻကွင်ကိင်လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏနုဲင်းနောဝ်ꩻတဲ့ တစင်းဖေႏထဲင်းဗွုန်ႏတောဝ်းဒွုမ် အကျံႏအဉာဏ်ႏသွူ၊ အွံထီပေ့ꩻဗာႏဖြောင်းနောဝ်ꩻလွုမ်ꩻသွူ။ ဆရာႏခွန်ကုဝေ (မုဲင်းကောင်)ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ဒဲဉ်သီႏလက်ေဆာင်ႏလိတ်စောင်ႏ အယ်ဒီတာတဖြာꩻတဲ့ထွာ၊ လိတ်ပအိုဝ်ႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ သုတေသနတဖြာꩻတဲ့ထွာ၊ လိတ်ပအိုဝ်ႏပါမောက္ခတဖြာꩻတဲ့ထွာ၊ လိုꩻခမ်းကောင်ဖဲ့ꩻနောဝ်ꩻ တဲမ်းလိတ်အအာသွတ်ꩻ တဲမ်းလိတ်ဆရာႏတန်(ဝါရင့်)တဖြာꩻတဲ့ထွာ၊ တွမ်ႏဒဲဉ်သီႏလက်ဆောင်ႏစူခူꩻတဲင် တွူႏကာႏလွေꩻ နေင်ႏလစ်ꩻဆီခြွဉ်း (လေးဆယ်စုနှစ်)တဲ့ဗွေတဲင် တီးဒေါ့ꩻတီးနယ်ꩻခရာႏတမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ တအဲဉ်ထောဝ်းသွူ။ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနုဲင်းယို သꩻရက်လိုꩻမျိုꩻ၊ သꩻရက်လိတ်လုဲင်ꩻ အောဝ်ႏဗွေခူꩻလွုမ်ꩻတကာႏတောဝ်း ခံႏဆာအနစ်နာႏတွော့ꩻ ကဖေႏဆပ်လွေꩻ အနီꩻအရင်ꩻနောဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻတလို့ပဲးဒွုမ်သွူ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပါꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတဲ့ တထောက်ခံႏတောဝ်းဝွေꩻ၊ တအွဉ်ႏတောဝ်းအရေꩻနောဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻအတာႏ ထွာအီယင်းဒျာႏ အသုမ်ꩻအတိန်ꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ သုမ်ꩻတိန်ꩻထာꩻနောဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻလိန်ꩻတဒါႏဒွုမ်သွူ။

ဆရာႏခွန်ကုဝေ နမ်းကအောဝ်ႏထင်ႏသျာꩻနေခိန်ႏတွင်ꩻ ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻ၊ ဖောႏထန်ႏလိတ်မွူးပအိုဝ်ႏ အနမ်းအခြုံခွင်ꩻ မဉ်ႏအောဝ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ယိုခါ လိတ်ပအိုဝ်ႏ ခြောႏကဒေါႏ၊ ဒဲဉ်းခွူသေႏချာႏဟောဝ်ငါႏလဲဉ်းခွိုင်းမုဲင်ꩻ၊ သမ်းတမာꩻငေါဝ်းတောဝ်း၊ သမ်းဖေႏအာႏထောက်ခံႏတောဝ်း၊ သမ်းတလွောင်ႏဗူႏတောဝ်းလွဝင်ꩻတဲင် နီလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ၊ လိုꩻယံ ထွိုင်ႏဖထိုꩻစွော့ꩻနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ ထာꩻခေ့ꩻလာမားဟာ၊ ယူႏငါလွေꩻသူꩻ ခေ့ꩻကရစ်ꩻထံနေးစွဉ်ႏသွူ၊ အီႏထိုမ်ႏထဲမ်သော့ꩻဗာႏ ဝွေꩻခြောင်ꩻနောဝ်ꩻ ယပ်ꩻလဲဉ်းနောဝ်ꩻသွူ။

နောဝ်ꩻမꩻ စွုမ်ႏမဲဉ်ႏယိုꩻ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏ အနမ်းအခြုံ မဉ်ႏတဖောႏထန်ႏနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻ လတ်ပအိုဝ်ႏဂျိုဟ်ႏဇာႏတာႏ တဟောဝ်တောဝ်းဒွိုန်းသွူ၊ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻဥက္ကဋ္ဌ ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻခွုမ်မာꩻသင်ꩻအခိန်ႏတွိုႏလဲဉ်းသွူ၊ ကေꩻဇူꩻတင်ႏငါႏသွူဩ။[]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. ရက်ကဗျာဆုꩻ-ခွန်ပအိုဝ်ႏခွန်၊ ဒဲဉ်သီႏလက်ဆောင်ႏ အမုဲင်-၄၁