ဆရာႏသီးအတွက်ငေါဝ်းထွဉ်ႏချက်
၁။ ကအီႏသွဉ်ဖေႏဝင်ꩻ ကထွာဆရာႏသီးဖုံႏနောဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏ၊ လွူꩻသေနာႏနာႏရီးသွော့ လိတ်မွူးယို၊ နီမဉ်ႏသေနာႏ၊ နီမဉ်ႏဒါႏလဲပ်နောဝ်ꩻမꩻ သွဉ်ဖေႏတေားဝင်ꩻနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻတဲ့ဒါႏယိုꩻ၊ သေနာႏယိုꩻနောဝ်ꩻသွူ။ ၂။ ပါဠိသရနောဝ်ꩻ- အ၊ အာ၊ ဣ၊ ဤ၊ ဥ၊ ဦ၊ ဧ၊ ဩ - အောဝ်ႏ(၈)ဖြုံႏ။ ပအိုဝ်ႏမူလသရနောဝ်ꩻ- အ+အာ၊ အိ+အီ၊ အု+အူ၊ အေ့+အေ၊ အဲ့+အဲ၊ အုဲင့်+အုဲင်၊ အော့+အော်၊ အို့+အို အောဝ်ႏ (၁၆)ဖြုံႏ။ ပါဠိသရတွမ်ႏ ပအိုဝ်ႏမူလသရ မဉ်ႏတဲက်ထွားလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ- (က) အ-အာ ယို(၂)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ အငေါဝ်းတဲ့ပီ၊ လိတ်ဖြုံႏတဲ့ပီ။ (ခ) အိ-အီ၊ အု-အူ၊ အေ-ယို(၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ အငေါဝ်းနောဝ်ꩻပီ၊ ကတဲမ်းလိတ်ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပီတောဝ်း၊ (ဥပမာႏ-ပါဠိနောဝ်ꩻ တဲမ်း"ဣ"၊ ပအိုဝ်ႏနောဝ်ꩻ တဲမ်း"အိ"စတဲင်နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (ဂ) အေ့၊ အဲ့-အဲ၊ အုဲင့်-အုဲင်၊ အော့-အော်၊ အို့-အို ယို(၉)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပါဠိသရကို တပါတောဝ်း၊ ပအိုဝ်ႏငေါဝ်းခြေင်ခြေင်ဒျာႏ၊ (လိတ်ဖြုံႏတဲ့ကွာႏ၊ အငေါဝ်းတဲ့ကွာႏ)နောဝ်ꩻသွူ။ ၃။ ဗီး(၃၃)ဖြုံႏကိုနောဝ်ꩻ- က ခ ဂ ဃ င (က)--အစုအဗူႏ စ ဆ ဇ ဈ ည (စ)--အစုအဗူႏ ဋ ဌ ဍ ဎ ဏ (ဋ)--အစုအဗူႏ တ ထ ဒ ဓ န (တ)--အစုအဗူႏ ပ ဖ ဗ ဘ မ (ပ)--အစုအဗူႏ ယို(၂၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ က-အစုအဗူႏ၊ စ-အစုအဗူႏစတဲင် အောဝ်ႏပဉ်စု၊ ပဉ်ဗူႏ၊ ပဉ်စွိုꩻတဲင် ပါဠိဟဲ့ꩻ "ဝဂ္ဂ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ"ဝဂ်ဗီး"နောဝ်ꩻသွူ။ ယ၊ ရ၊ လ၊ ဝ၊ သ၊ ဟ၊ ဠ၊ အံ-ယို(၈)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ အုံခေါ်ဒျာႏ ဖြုံႏလွော်ဖြုံႏနန်း၊ အစုအဗူႏအဲဉ်ထောဝ်းတဲင် ပါဠိဟဲ့ꩻ"အဝဂ္ဂ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "အဝဂ်ဗီး"နောဝ်ꩻသွူ။
ဝဂ် | ပ | ဒု | တ | စ | မ | ပ+ဒု | အပွုံႏစံႏ | တ+စ | အပွုံႏစံႏ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
က | က | ခ | ဂ | ဃ | င | က္ခ | ဒုက္ခ | ဂ္ဃ | ဗျဂ္ဃ |
စ | စ | ဆ | ဇ | ဈ | ည | စ္ဆ | ဂစ္ဆ | ဇ္ဈ | မဇ္ဈ |
ဋ | ဋ | ဌ | ဍ | ဎ | ဏ | ဋ္ဌ | ဥက္ကဋ္ဌ | ဍ္ဎ | ဝဍ္ဎန |
တ | တ | ထ | ဒ | ဓ | န | တ္ထ | တတ္ထ | ဒ္ဓ | သဒ္ဓါ |
ပ | ပ | ဖ | ဗ | ဘ | မ | ပ္ဖ | ပုပ္ဖ | ဗ္ဘ | ဂဗ္ဘ |
(က) ပ- အမုဲင်ဆꩻလ ကအောဝ်ႏဒါႏ - က၊ စ၊ ဋ၊ တ၊ ပ - ယို(၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပါဠိဟဲ့ꩻ"ပထမက္ခရာ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "ပထမအက္ခရာႏ"။ (ခ) ဒု- အမုဲင်ဆꩻလကအောဝ်ႏဒါႏ- ခ၊ ဆ၊ ဌ၊ ထ၊ ဖ - ယို(၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပါဠိဟဲ့ꩻ "ဒုတိယက္ခရာ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "ဒုတိယအက္ခရာႏ"။ (ဂ) တ-အမုဲင်ဆꩻလကအောဝ်ႏဒါႏ- ဂ၊ ဇ၊ ဍ၊ ဒ၊ ဗ - ယို(၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပါဠိဟဲ့ꩻ"တတိယက္ခရာ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "တတိယအက္ခရာႏ"။ (ဃ) စ- အမုဲင်ဆꩻလကအောဝ်ႏဒါႏ- ဃ၊ ဈ၊ ဎ၊ ဓ၊ ဘ - ယို(၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပါဠိဟဲ့ꩻ "စတုတ္ထက္ခရာ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "စတုတ္ထအက္ခရာႏ"။ (င) မ-အမုဲင်ဆꩻလကအောဝ်ႏဒါႏ- င၊ ည၊ ဏ၊ န၊ မ - ယို(၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပါဠိဟဲ့ꩻ "ပဉ္စမက္ခရာ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "ပဉ္စမအက္ခရာႏ"။ ယို(၅)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဝဂ်အသွတ်ꩻတဲင် ပါဠိဟဲ့ꩻ "ဝဂ္ဂန္တ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "ဝဂ်ဗီးသွတ်ꩻ၊ ဝဂ်ဗီးမော့ငါ"နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (စ) ပထမအက္ခရာႏနောဝ်ꩻ လွေꩻအုံဆင်းငါလွေꩻဗာႏ ဒုတိယအက္ခရာႏလောင်း၊ အုံဆင်းဗာႏ အစဲဉ်ႏအတွိုင်ꩻ (က္ခ၊ စ္ဆ၊ ဋ္ဌ၊ တ္ထ၊ ပ္ဖ)ထွာနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (ဆ) တတိယအက္ခရာႏနောဝ်ꩻ လွေꩻအုံဆင်းငါလွေꩻဗာႏ စတုတ္ထအက္ခရာႏလောင်း၊ အုံဆင်းဗာႏ အစဲဉ်ႏအတွိုင်ꩻ (ဂ္ဃ၊ ဇ္ဈ၊ ဍ္ဎ၊ ဒ္ဓ၊ ဗ္ဘ)ထွာနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (ဇ) ကအုံဆင်းလို့ဝင်ꩻယိုနောဝ်ꩻ အဖြုံႏလတွမ်ႏအဖြုံႏကီ ဗွိုန်ပီတောဝ်းလို့ဝင်ꩻတဲင် ပါဠိဟဲ့ꩻ "အသဒိသဒွေဘာဝ"၊ ပအိုဝ်ႏဟဲ့ꩻ "ဗီးဆင်း ၂-ဖြုံႏပီတောဝ်းလို့ဝင်ꩻ"နောဝ်ꩻသွူ။ ၅။ ဝဂ်ဗီး (၂၅)ဖြုံႏအကို တဖြုံႏချင်ꩻချင်ꩻ ကအုံဆင်းနွောင်ꩻချာလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ- (က) ပထမအက္ခရာႏကို "က္က၊ စ္စ၊ ဋ္ဋ၊ တ္တ၊ ပ္ပ"ယိုဖုံႏသွူ။ (အပွုံႏစံႏ - သက္က၊ သစ္စ၊ ဝဋ္ဋ၊ ဝတ္တ၊ ကပ္ပ) (ခ) တတိယအက္ခရာႏကို "ဂ္ဂ၊ ဇ္ဇ၊ ဍ္ဍ၊ ဒ္ဒ၊ ဗ္ဗ"ယိုဖုံႏသွူ။ (အပွုံႏစံႏ - အဂ္ဂ၊ မဇ္ဇ၊ ကုဍ္ဍက၊ သဒ္ဒ၊ သဗ္ဗ) (ဂ) ပဉ္စမအက္ခရာႏကို "ည၊ ဏ္ဏ၊ န္န၊ မ္မ"ယိုဖုံႏသွူ။ (အပွုံႏစံႏ - ပညာ၊ ဝဏ္ဏ၊ အန္န၊ ကမ္မ) (ဃ) ပဉ္စမအက္ခရာႏကို င-ကအုံဆင်းသဲင်ꩻချာနွောင်ꩻ ဝွေꩻအစုအဗူႏလောင်းနောဝ်ꩻ "က ၊ ခ၊ ဂ၊ ဃ"ယို(၄)ဖြုံႏလောင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (အပွုံႏစံႏ - ဝင်္က၊ အာကင်္ခ၊ မဂ္ဂင်္ဂ၊ သင်္ဃာႏ) (င) ဉ-ကအုံဆင်းချာနွောင်ꩻ ဝွေꩻအစုအဗူႏလောင်းနောဝ်ꩻ "စ ဆ ဇ ဈ"ယို(၄)ဖြုံႏလောင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (အပွုံႏစံႏ-ပဉ္စ၊ လဉ္ဆ၊ မဉ္ဇ၊ ဝဉ္ဈာ)။ (စ) ဏ-ကအုံဆင်းချာနွောင်ꩻ ဝွေꩻအစုအဗူႏလောင်းနောဝ်ꩻ "ဋ ဌ ဍ"ယို(၃)ဖြုံႏလောင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (အပွုံႏစံႏ- ကဏ္ဋက၊ ကဏ္ဌ၊ ပဏ္ဍဝ) (ဆ) န-ကအုံဆင်းချာနွောင်ꩻ ဝွေꩻအစုအဗူႏလောင်းနောဝ်ꩻ "တ ထ ဒ ဓ"ယို(၄)ဖြုံႏလောင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (အပွုံႏစံႏ-အန္တိ၊ ဂန္ထ၊ ဆန္ဒ၊ အန္ဓ) (ဇ) မ-ကအုံဆင်းချာနွောင်ꩻ ဝွေꩻအစုအဗူႏလောင်းနောဝ်ꩻ " ပ ဖ ဗ ဘ"ယို(၄)ဖြုံႏလောင်းနောဝ်ꩻသွူ။ (အပွုံႏစံႏ- နကမ္ပ၊ သမ္ဖဿ၊ ဗိမ္ဗိသာရ၊ ကမ္ဘာႏ)။ (ဈ) အဝဂ်ဗီးကိုနဝ်ꩻ လ-ဆင်း၊ "ဝေပုလ္လ"၊ သ-သွဉ်း "ကဿပ"၊ ဟ-ဆင်းမ "အဗြဟ္မစရိယာ"ထွာနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ၆။ ဗီးဆင်းလို့ဝင်ꩻ အဖြုံႏမုဲင်ꩻတဲ့ယောဝ်း အဖြုံႏကီနောဝ်ꩻ ထွာအသွတ်ꩻ၊ သွတ်ꩻချာဖေႏ ဗီးကအောဝ်ႏကပ်ꩻဝွေꩻဆꩻချာနဝ်ꩻသွူ။ (အပွုံႏစံႏ-အဂ္ဂ-အဂ်ဂ၊ ဒုက္ခ-ဒုက်ခ)။ ၇။ အံ-ယို ကဟဲ့ꩻဗာႏဗီးနောဝ်ꩻ ကွပ်အမုဲင်ကီ (နိဂ္ဂဟိတ်)နောဝ်ꩻဒျာႏ၊ အ-နောဝ်ꩻ (ဗီးမွေးတောဝ်း)၊ ထွာဒျာႏအမုဲင်ကီ(နိဂ္ဂဟိတ်)ခင်ႏလံးအုံဒင်ႏတာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ၈။ အံ-ယို တွမ်ႏ"မ်"သွတ်ꩻနဝ်ꩻ အငေါဝ်းထန်ႏဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻ၊ (အပွုံႏစံႏ- "ကုသလကမ္မ-ကုသိုလ်ႏကံႏ၊ ကုသိုလ်ႏကမ်ႏ"စတဲင်နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ၉။ ကမ္ဘာႏပညာႏသျင်ႏသီး ကတဲမ်းထွင်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻဖုံႏ မာꩻထွာလွဉ်ဖေႏဒျာႏအတွိုင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏ "က-ရီး၊ ခ-ရီး၊ ဂ-ဆုဲင်ꩻ၊ ဃ-ဆုဲင်ꩻ"နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ၁၀။ (က) ဌ - ဎ - ထ - ဓ ဗီးယို(၄)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝေါဟာရအကို အငေါဝ်းထန်ႏပီဗွိုန်ဝင်ꩻသွူ။ (ခ) ဗီး(၃၃)ဖြုံႏအကို "ထ-ဆုဲင်ꩻ"ဗီးယို ထွာအထာႏဝ၊ အကဲဉ်တဲ့ꩻတဲ့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ ၁၁။ (ဂ-ဃ-ဇ-ဈ-ဋ-ဌ-ဍ-ဎ-ဓ-ဘ-ဠ)ဗီးယို(၁၁)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝေါဟာရအကို အသွုံꩻအောဝ်ႏဆေ့ꩻတဲင် လွိုဗီးယို ကအောဝ်ႏကုဲင် ဗီးအလင်(၂၁)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ အသွုံꩻအောဝ်ႏအာနောဝ်ꩻသွူ။ ၁၂။ (င-ည-ပ-ဗ-မ-ယ-ရ-ဝ-သ-ဟ-အံ)ဗီးယို(၁၁)ဖြုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ꩻ "ရီး-ဆုဲင်ꩻ"အဲဉ်ထောဝ်းတဲင် လွိုဗီးယိုကအောဝ်ႏကုဲင် ဗီးလင်(၂၂)ဖြုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ꩻ "ရီး-ဆုဲင်ꩻ"အောဝ်ႏလွ ပငါပရာꩻသွူ။ "ငေါဝ်းရီလွူꩻခန်ꩻ" (နမူႏနာႏ) ၁။ ပါဠိသရ(၈)ဖြုံႏနောဝ်ꩻ တွက်နယ်အစဲဉ်ႏအတွိုင်ꩻထွူတဲင် အနမ်းယောဝ်း၊ အငေါဝ်းတဲ့ပါ ကဗွိုန်ပီငါလွေꩻ ပအိုဝ်ႏသရနောဝ်ꩻတဲ့ ထေနယ်ပါလုဲင်း။ ၂။ ဗီး(၃၃)ဖြုံႏအကို အမဉ်ꩻကပါဒါႏ "ရီး"ဖုံႏနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်လို့လို့လုဲင်း။ ၃။ က ကꩻ ကာ ကာꩻ ကား ကာႏ -ယို(၆)ဖြုံႏအကို "နီ လစ်ꩻ သူခါ၊ အမုဲင်ပါ"လင်္ကာႏနောဝ်ꩻအလꩻ ထေပျꩻထွူတဲင် အမုဲင်ကပါ "လစ်ꩻသူ"ဆꩻငါနီဖြုံႏနောဝ်ꩻ ပေါင်ꩻနယ်သွော့လုဲင်း။ ၄။ "ဖါဖြားပြီꩻနꩻ"ငေါဝ်းယိုအကို ကပါဒါႏ အဗဲဉ်ဖုံႏနောဝ်ꩻ အဖြုံႏမုဲင်ꩻ လ-ဗဲဉ်၊ အဖြုံႏမုဲင်ꩻ ရ-ဗဲဉ် ခွယ်ꩻနယ်ထွူတဲင် ရ+လ ကဗဲဉ်နွောင်ꩻဒါႏ ဗီးအက္ခရာႏဖုံႏနောဝ်ꩻတဲ့ ထေနယ်လို့လို့မွိုင်။ ၅။ (က) ကဲင်ႏ (ခ) ကဲဉ်ႏ (ဂ) ကစ်ꩻ (ဃ) ကင် (င) တမ်း ယို(၅)ဖြုံႏအကို ထေင်းခွဉ်းကပါနောဝ်ꩻ ထူႏထိုꩻ၊ ထေင်းခွဉ်းတပါတောဝ်းနောဝ်ꩻ သော့ꩻဖေႏထေင်းခွဉ်းထွူတဲင် အငေါဝ်းထန်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻတဲ့ ထေနယ်နေး အပွုံႏစံႏ တဖြုံႏစီႏလုဲင်း။ ၆။ အကွင်ꩻခြေင်ကို လဖုံႏယိုနောဝ်ꩻ တဲမ်းသော့ꩻဖေႏ လိတ်မွူးစောင်ႏကိုအတွိုင်ꩻနော။ (က) ပညာႏကျိုꩻစာꩻ ( ) (ခ) တခြိုꩻကားငါႏ ( ) (ဂ) ပအိုဝ်ႏမူႏဗွာ ( ) (ဃ) စိုးရီးလူႏဗာႏ ( ) (င) ကံကျင်ꩻမီႏဒါႏ ( ) ၇။ လင်္ကာႏလယိုဖုံႏနောဝ်ꩻ ဖျင်စွို့ꩻစွိုꩻသွော့ လိတ်မွူးစောင်ႏကိုအတွိုင်ꩻနော။ (က) ဖါဖြားတိဟန် ခြဲစ်ꩻထွားဗန် (ခ) တွက်ဂဏန်ꩻဒါႏ မွေးဟောဝ်ငါႏ (ဂ) ဆို့ꩻအာစွစ်ꩻစွစ်ꩻ သေင်ႏမွူးပြွစ်ꩻ (ဃ) ဆွဉ်းစိမ်ꩻယာဗွာ စွယ်ꩻတငါ (င) လွောင်ႏဗူႏထွာအာႏ ပအိုဝ်ႏတာႏ။ ၈။ လိတ်ဖြုံႏလယို နီဖြုံႏနီဖြုံႏနောဝ်ꩻ မဲဉ်ႏအဖြုံႏမုဲင်ꩻ လွိုက်ထန်ႏနယ်မွိုင်။ (က) လိုꩻ (ကေန်ꩻ/ကဉ်ꩻ)၊ (ခ) (ကေပ်ꩻ/ကိပ်ꩻ)ရွဉ်၊ (ဂ) အွꩻ (နေင်း/နိန်း)ထီ၊ (ဃ) တွို့ꩻ(ကွဉ်ႏ/ကွန်ႏ)၊ (င) (လွောင်း/လွောင်ႏ)ဗူႏ။ ၉။ နီကျောင်ꩻဗွောင်နီꩻ ဆရာႏကဒေါ့ꩻဖေႏဒါႏ "နမ်းကြောင်းစင်ရေꩻ"ဖုံႏနောဝ်ꩻ တဲမ်းထန်ႏလို့လို့လုဲင်း။ ၁၀။ ခွန်မာဃသီး လိုꩻယွဲးစွိုꩻနောဝ်ꩻ မရိုꩻဗာႏတွိုး လိုꩻယံနုဲင်းမုဲင်ꩻ-ကွပ်ပွိုးထမုဲင်ꩻဟောင်း။ တောင်ꩻခါꩻ = ဆရာႏသီးဖုံႏနောဝ်ꩻ ငေါဝ်းရီနုဲင်းယိုတရိုꩻတောဝ်း၊ ဉာဏ်ႏအောဝ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း ထွားချင်းရီလွဒျာႏသွော့နော။ "ငေါဝ်းရဲပ်နိဂုံး" စတုတ္ထအလဲင်ႏ ကစီႏစဲဉ်ႏထေဖေႏဒါႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်မွူးစောင်ႏနောဝ်ꩻ ထွူလဲဉ်းသွူယို။ လိတ်မွူးစောင်ႏကိုယို အထွောင်းမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း သေနာႏတောဝ်း၊ တသျင်ꩻလျင်ꩻတောဝ်း၊ တစဲင်းတောဝ်း မဉ်ႏအောဝ်ႏဒါႏစိန်ႏစွော့ꩻလဲ့ လွဉ်ရီထေ့သွော့ နီဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻယို။ နီဗဟိုႏသင်္ဃာႏ နေးတွမ်ႏမေတ္တာႏ စေႏတနာႏ တဲမ်းဖေႏ၊ စီႏစဲဉ်ႏဖေႏ၊ ထေဖေႏ၊ ကျိုꩻစာꩻဖေႏလဲဉ်းနုဲင်းယိုတဲင် ကောကသွဉ်သားတဲ့ နေးလွသွော့ ထာꩻသေတရာꩻ၊ ကျိုꩻစာꩻသွဉ်လွေသွော့ စွုမ်ႏရပ်စွုမ်ႏရာႏ၊ စွုမ်ႏဒုံစွုမ်ႏကျောင်ꩻ၊ စွုမ်ႏဖြီးစွုမ်ႏဖြာꩻ၊ စွုမ်ႏပီးစွုမ်ႏပါꩻ ပငါပရာꩻနော။ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻ "သစ္စာႏအဓိဋ္ဌာန်ႏ ငေါဝ်းခြောဝ်အီ (၅)ချက်" ၁။ နီသွဉ်းသီးနောဝ်ꩻ စွိုးခွိုꩻလိတ်လုဲင်ꩻအတာႏ စွုမ်ႏဖြာꩻယံကဒါႏလꩻဗာႏအရေꩻယို အီႏသောင်ႏသာလွေꩻဒျာႏသွူ။ ၂။ နီသွဉ်းသီးနောဝ်ꩻ စွိုးခွိုꩻငေါဝ်းငွါ၊ ပါတွမ်ႏကွဉ်ကꩻအတာႏ ယံတဉ်ႏခွေါင်လꩻဗာႏအရေꩻယို အီႏသောင်ႏသာလွေꩻဒျာႏသွူ။ ၃။ နီသွဉ်းသီးနောဝ်ꩻ စွိုးခွိုꩻဘာႏသာႏ၊ ယေန်ႏငဲးမုꩻအတာႏ ယံထင်ႏထိုဗာႏအရေꩻယို အီႏသောင်ႏသာလွေꩻဒျာႏသွူ။ ၄။ နီသွဉ်းသီးနောဝ်ꩻ စွိုးခွိုꩻဒုံဆောင်ႏရပ်ရာႏ လွောင်ႏဗူႏညီႏညွတ်မုအတာႏ ယံဖြွမ်းညီႏဗာႏအရေꩻယို အီႏသောင်ႏသာလွေꩻဒျာႏသွူ။ ၅။ နီသွဉ်းသီးနောဝ်ꩻ စွိုးခွိုꩻပေါင်ꩻကွိုက်ꩻ အုံအောဝ်ႏရေꩻအတာႏ ယံဟောဝ်လꩻဗာႏအရေꩻယို တွမ်ႏဖူးဝေး ခမ်းရင်ꩻသား အချင်ꩻချင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏသွီႏထီꩻ ရက်ပဲင်ꩻရေꩻသꩻဓာတ်တဲင် ဆွန်ꩻဝင်ꩻစူ တဉ်ႏတဉ်ႏခွေါင်ခွေါင်တွော့ꩻ ယံတွိုႏလꩻလွေꩻဗာႏ လိုꩻဖေါင်ႏတသာကိုသူꩻနောဝ်ꩻ တာႏဝွန်ႏသေသေ၊ သစ္စာႏအောဝ်ႏအောဝ်ႏ အီႏသောင်ႏသာလွေꩻဒျာႏသွူ။ - လိတ်လုဲင်ꩻအတွက် (ယံတိုꩻတက်၊ ယံတိုꩻတက်) - ဆောင်ႏရွက်ဖေႏအာႏ (နီပွုံႏတာႏ၊ နီပွုံႏတာႏ)[၁][၂]