တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ်ရောႏဂါႏ

မွဉ်းဖျင်

"တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ မန်းဟဲ့ꩻ"ဇက်ကြောတက်၊ ဇက်ကြောတင်း"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ တဲးတဲးတဲ့ တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ်ကရိုꩻယိုနဝ်ꩻ ရောႏဂါႏတမျိုꩻတမွေးတဝ်း၊ ရောႏဂါႏအလင်တမျိုꩻမျိုꩻ အလက္ခဏာႏတမျိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ သွီႏထင်ႏတရိုꩻတဝ်း၊ အံႏမာႏထာꩻရသာႏထင်ႏ (ဓာတ်စာ)တစွိုးစွိုး တရိုꩻတဝ်း၊ ဟို့ꩻလွေꩻဟဝ်တဝ်း၊ ဓာတ်ချုက်ညတရိုꩻတဝ်း၊ မီႏထွာလိုꩻမူႏလဲ့ သွီႏတလွေꩻမဲဉ်ႏတဝ်း သွီႏငုတ်ည၊ သွီႏသေင်ခံညပိုခြုံကိုတရိုꩻတဝ်းး တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ်ဒါႏသွူ။ အကျောင်ꩻတရာꩻ ရောႏဂါႏအလင်မာꩻထွာလဲ့ အဝ်ႏဒါႏဒွိုန်းနေနေသွူ။ တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ် အခရာႏနဝ်ꩻ ဝင်ꩻတဲမ်းနယ်၊ ဝင်ꩻခြုဲင်းနယ် တပေါႏအဝ်ႏတဝ်းလဲ့ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ သံးအဝ်ႏထီႏအာတွော့ꩻ ခွန်ကုဝေလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါဗာႏ တတအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ်အကျောင်ꩻခရာꩻ၊ ပျုစုလိုမ်ꩻလာꩻအီ အနယ်ꩻဖုံႏ နုဲင်းငါယိုအတွိုင်ꩻသွူ။ ထူႏသုံꩻလိုမ်ꩻလာꩻအီသွော့ဝင်ꩻအကျောင်ꩻ။

တအော့ꩻထွူႏတအော့ꩻပိုမ် လိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻဖုံႏ

မွဉ်းဖျင်
  • ၁။ တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ် တအော့ꩻခြေင်းတသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသိန်ꩻခိုႏတွမ်ႏတောင်းလျက်ꩻထန်ꩻသွူ။ သိန်ꩻခိုႏအဆေ့ꩻအအာ တတွာမောက်ကြဲင်ႏခူꩻရပ်ယို မျောႏထွူတောမ်ႏထီတွော့ꩻ အံႏလွဉ်ꩻတောင်းလျက်ꩻထန်ꩻတတူႏ အွꩻလွဉ်ꩻတွမ်ႏထီ။

နုဲင်းယိုအတွိုင်ꩻ မွူးရဝ်ꩻခိုႏတလဲင်ႏ မွူးဟာခိုႏတလဲင်ႏ မီႏဖျောႏဖေႏအံႏဖေႏနဝ်ꩻ ပေါႏလꩻသွူတပြက်ꩻလာ (၁၅)နီꩻရပ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏသက်သာႏလွဉ်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ရောႏဂါႏမီႏတဝ်၊ မီႏမဲဉ်ဟဝ်မွိုင်နဝ်ꩻ အံႏပါမွူးယာခိုႏတလဲင်ႏလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။ သိန်ꩻခိုႏနဝ်ꩻ ဖြေꩻဗာႏ ပရတသီႏဆဲင်ႏဝေင်ꩻကိုသွူ။

  • ၂။ တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ် တအော့ꩻခြေင်းလိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ ထဲင်းယင်းတနယ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏစောက်ꩻသွီရာႏသွူ။ စောက်ꩻသွီႏရာႏယို မီႏပေႏလဲ့ ဖꩻနီခဝ်၊ မီႏဟံးတန်လဲ့ ဖꩻလစ်ꩻခဝ်တွော့ꩻ စေ့ꩻထန်ႏဗာႏအထီသွူ။ စေ့ꩻမီႏထွူနဝ်ꩻ တွမ်ႏအထီ တွမ်ႏအပီ တွမ်ႏအခူꩻ လို့လို့သော့ꩻသွူဝန်ႏတအုက်ꩻ ဝန်ႏသူႏဗေးထီ (ကြွေရေသုတ်)ကိုတွော့ꩻ ဆျာꩻသော့ꩻလွဉ်ꩻထီလျားတစ်ꩻတစ်ꩻ အဆေ့ꩻအအာ တတွာရေသန့်ဗူးတန်ရပ်နဝ်ꩻထွူတဲင် အွဉ်ႏခွꩻသွော့၊ ပေါႏခွꩻသွူတဲ့ မွူးရဝ်ꩻခိုႏတလဲင်ႏ၊ မွူးဟာခိုးတလဲင်ႏ အွꩻဖေႏသွော့ တနီꩻ ၂-လဲင်ႏ၊ အဆေ့ꩻအအာနဝ်ꩻ ဝန်ႏနေင်းထီ ၂-ဝန်ႏရပ်နဝ်ꩻသွူ။

မီႏမာꩻလွေꩻဖေႏ၊ အွꩻလွေꩻဖေႏ နုဲင်းယိုအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ ၇-၈နီꩻရပ်လဲ့ သေနာႏလဲဉ်းသွူ အဟဝ်သက်သာႏသွူ။ မီႏအွꩻလွေꩻဖေႏ စောက်ꩻသွီစဲးထီနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ တအော့ꩻထွူႏလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း နမ်းကိုအဗဲ့ꩻယွမ်ꩻ (အဆီကျ)ထိုꩻတဲင် အုံထာꩻလဲ့ ဖွီလွဉ်သွူ။ ထာꩻဆာကဲင်မီႏအဝ်ႏလဲ့ ဟဝ်ယိုꩻသွူ။

  • ၃။ သွီႏတိုꩻထင်ႏတွော့ꩻ တအော့ꩻထွူႏတရိုꩻတဝ်း၊ ထွူႏဒျာႏတွမ်ႏအကျောင်ꩻတရာꩻ အလင်တရိုꩻတဝ်း ဖေႏကဖွီချာမွိုင်မွိုင်နဝ်ꩻ အနယ်ꩻအဝ်ႏသွူ။ ပြူးလာႏတဗီႏယို အွဉ်ႏတခို့သော့ꩻထွူ ဝန်ႏကင်တွောင်းတွော့ꩻ တွမ်ႏတသာႏ ပွစ်စွစ်ꩻစွစ်ꩻဖေႏသွော့ပြူးလာႏ အငင်းဖဲ့ꩻနဝ်ꩻနေား၊ ပေါႏရလꩻသွူလဲ့ တဒေါ့ꩻထိုꩻကြောင်းကြောင်းယင်း တသာႏကအဝ်ႏဗွို့ꩻနဝ်ꩻတွော့ꩻ ခေါက်ပေႏပေႏသွော့နေား၊ ခေါက်ထွူနဝ်ꩻ ပနျာႏပသာႏသာႏထွူတဲင် ပေါႏရအထီအဝ်ႏသွူလဲ့ စေ့ꩻသော့ꩻအွဉ်ႏဗဲက်ꩻသော့ꩻသွော့မဲ့ကို နီသိုမ်ဗဲက်ꩻငါနေား၊ အွဉ်ႏဗဲက်ꩻသော့ꩻစနဝ်ꩻ ဆာခြေ့လဲ့ ဆိမ်ꩻခါꩻသွူမဲ့တွော့ꩻ လျာစွော့ꩻစွော့ꩻယင်း ပဉ်လဲင်ႏလဲင်ႏနဝ်ꩻ တဆင်ႏလုမ်ꩻ အခြေ့ဟဝ်သက်သာႏယင်းဒျာႏသွူ။

အနယ်ꩻယိုနဝ်ꩻ တအော့ꩻထွူႏ၊ တအော့ꩻခြေင်း၊ တအော့ꩻပိုမ်မဲ့ဆွတ်ꩻဆာအဲင်ႏ၊ သီးမူꩻ၊ ကတူႏထွူႏ၊ ထာꩻဆော့ထန်ႏ၊ နမ်းခိုးနမ်းလျား၊ သွီႏတိုꩻထင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီလို့သွူ။

  • ၄။ တအော့ꩻထွူႏ၊ တအော့ꩻခြေင်း၊ တအော့ꩻပိုမ် (ဇက်ကြောတက်) ရောႏဂါႏ ကဟဝအီဒါႏ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ခြေင်ႏပင်လာႏ (ကြောင်ပန်းရွက်)ဗန်ဗွန်ယို ပသကြောင်းကြောင်း ထောင်းသော့ꩻဆိုမ်ႏကြောင်းကြောင်း စေ့ꩻအထီထွူတွော့ꩻ ခြေင်ႏပင်လာႏထီ တထာဝစောအံႏဟန်ႏအိုယို သော့ꩻတွမ်ႏတသာႏသိကျာꩻဆေ့ꩻဆေ့ꩻတွော့ꩻ မီႏအံႏဖေႏ၊ အွꩻဖေႏ မွူးရဝ်ꩻခိုႏတလဲင်ႏ၊ မွူးဟာခိုႏတလဲင်ႏ တနီꩻ ၂-လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခြေင်ႏပစော့ꩻလာႏယို မီႏဒွိုႏအံႏပါဟန်ႏအိုနဝ်ꩻ ယိန်းဟဝ်ယိုꩻယိုꩻသွူ။ ခြေင်ႏပင်လာႏစော့ꩻနဝ်ꩻ အရသာႏခါႏ၊ နွောင်ꩻတဠီꩻအဲင်ႏတလီꩻသွူ။
  • ၅။ တအော့ꩻထွူႏ (ဇက်ကြောတက်)ရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ အေင်တသဉ်ဒီႏယို ပသေကြောင်းသွယ်ꩻပဉ်ဗေင်ႏဗေင်ႏတွော့ꩻ အေင်သွယ်ꩻထွူ ၅-ဗေင်ႏရပ်ယို ချင်းသော့ꩻတွမ်ႏတသာႏသိကျာꩻတွော့ꩻ ခြွူသွော့နေား၊ ပေါႏအလွိုးမဲဉ်ႏသွူတဲ့ လင်းလင်ꩻအွꩻလိုမ်ꩻလိုမ်ꩻသွော့နေား၊ တသာႏသိကျာꩻမီႏအဲဉ်ထဝ်းလဲ့ သော့ꩻတောင်းလျက်ꩻထန်ꩻ အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။

မာꩻဖေႏနုဲင်းယိုလုမ်ꩻတကာႏတဝ်း အေင်တသဉ်ယို ထောင်းပဲတ်ꩻထွူတွော့ꩻ စေ့ꩻအထီ ကလꩻဒါႏအေင်ထီယို သူႏဖြွꩻဖေႏသွော့ တအော့ꩻ (ငွဉ်ꩻဗꩻချာ)တနီꩻ ၂-လဲင်ႏ၊ ၃-လဲင်ႏနေား၊ အေင်ခြွူထီနဝ်ꩻ အွꩻဖေႏတနီꩻ ခမုဲင်ꩻလဲင်ႏလဲင်ႏလꩻဒျာႏသွူ။ ယိန်းအွꩻခွိုꩻ ယိန်းအွꩻအာ ယိန်းဟဝ်ဒျာႏသွူ။

  • ၆။ တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻခြေင်း (ဇက်ကြောတက်)ဟဝ်အီ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မူသနပ်ခါꩻဖေ့ꩻ (သနပ်ခါးခေါက်)တွော့ꩻ ကလꩻဒါႏ မူထီအောက်ꩻယို တရေ့ꩻဖေႏခွိုꩻခွိုꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်သက်သာႏဒါႏဒျာႏရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ သနပ်ခါꩻရွီး၊ သနပ်ခါꩻတူႏနဝ်ꩻ လိုႏငါႏတသီႏတဲင် ဖြေꩻအွဉ်ႏခါꩻသွော့ဝင်ꩻနေား။

၇။ တအော့ꩻထွူႏ (ဇက်ကြောတက်) ဖေႏကဟဝ်နဝ်ꩻ တမာႏဖေ့ꩻယို ခြွူသိုမ်ထီတထီတွော့ꩻ အွꩻဖေႏတနီꩻ ၃-လဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏတဝန်ႏနေင်းထီရပ်နဝ်ꩻ ဟဝ်နွောင်ꩻဒါႏသွူ။ တမာႏနဝ်ꩻ နွို့အာငါႏတသီႏတဲင် မီႏမော့ꩻဒါႏ ဝင်ꩻစာအပေႏနဝ်ꩻ လိုႏဆို့ꩻခါꩻငါႏသွူ။

  • ၈။ တအော့ꩻထွူ တအော့ꩻခြေင်း (ဇက်ကြောတက်)တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းနယ်ꩻနဝ်ꩻ ထီဗွီႏ (မတ်ခွက်)ဟမ်းတန်တန်ကို သော့ꩻသွူမောက်ꩻဖါး ၂-ဖြုံႏငါတွဗာ့ꩻ ထောက်ꩻသော့ꩻထီလျားတစ်ꩻတစ်ꩻထွူ ဒို့ꩻခါꩻသွော့၊ အလွိုးမောက်ꩻဖါးရာႏ မီႏရလျားတစ်ꩻသွူနဝ်ꩻ တွမ်ႏစေားဝွေါ့ထန်ႏသွူ တဖြုံႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏတလေင်ႏဒင်ႏသွော့ တအော့နေား၊ အွဉ်ႏတလေင်ႏနျꩻလွေꩻပါ ပသာႏသာႏနေား၊ မောက်ꩻဖါးရာႏမီႏခွꩻလဲ့ စဲးချာသွူတွော့ꩻ ထူႏဖျင်တဖြုံႏတလေင်ႏနေား။

ပေါႏအလွိုးထီခွꩻသွူတဲ့ မောက်ꩻဖာႏရာႏနဝ်ꩻ ဖꩻနီခဝ် စေ့ꩻအထီထွူတွော့ꩻ သော့ꩻရော်ꩻတွမ်ႏထီလျား အွꩻဖႏသွော့ တစ်ꩻတစ်ꩻနေား၊ နုဲင်းယိုအတွိုင်ꩻ မီႏမာꩻဖေႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ဗာႏအမန်ႏ ဆရာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။

  • ၉။ တအော့ꩻထွူႏ ကတူႏပအွုမ် ထာꩻသီးမူꩻဟဝ် တသီႏတရေ့ꩻနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဇဝက်သာꩻဖွန်ႏ ဆေ့ꩻဆေ့ꩻတွမ်ႏ ထွန်အိုမ် (တဝ်းလဲ့) ဇတက်သာꩻ ကပါဒါႏတသီႏ (လျက်ဆား) တမျိုꩻမျိုꩻ တွမ်ႏထွန်အိုမ် ၂-မျိုꩻယို နွတ်သော့ꩻငီꩻလွဝင်ꩻ စူꩻယာꩻကိုတရိုꩻတဝ်း၊ ဝန်ႏနေင်းထီကို တရိုꩻတဝ်းတွော့ꩻ ချင်းတရေ့ꩻဖေႏယွယွနဝ်ꩻ ဟဝ်သက်သာႏဒျာႏသွူ။ တသီႏယိုနဝ်ꩻ အလွီးသန်ငါႏတဲင် မီႏခွိုင်းအာတရေ့ꩻနေးနဝ်ꩻ အလွီးဆော့ꩻဒါႏ ကတူႏကနောက်ꩻသွူ။
  • ၁၀။ တအော့ꩻထွူႏ တအော့ꩻပိုမ်ကတူႏထွူႏ ကတူႏပအွုမ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကိပ်ꩻသော့ꩻမေႏအူဝန်ႏကိုတဲင် ဖြွေႏဒင်ႏမေ့ဖွန်ႏ၊ (တဝ်းလဲ့) ဖြွေႏဒင်ႏနမ်းသာႏဗွာဖွန်ႏတွော့ꩻ တအော့ꩻထွူႏကတူႏထွူႏ၊ နေ့ꩻဖူပစ်ꩻဖုံႏ ဟဝ်ဒျာႏသွူ။ မီႏမာꩻဖေႏ တရေ့ꩻဖေႏတနီꩻ ၂-၃လဲင်ႏနဝ်ꩻ ယိန်းဟဝ်ယိုꩻယိုꩻသွူ။[]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. ခွန်ကုဝေ-မုဲင်းကောင်၊ ခမ်းသားငဝ်း အမုဲင်-၆၊ အစဲဉ်ႏ-၇၁