နားဗောႏနားသင်ႏ
"နားဗောႏနားသင်ႏစတဲင် နားရောႏဂါႏတွမ်ႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ"
အားရွုံႏသူပါꩻအကိုနဝ်ꩻ သဒ္ဒါႏရုံႏကရိုꩻဒါႏ နားအာႏရွုံႏယိုလဲ့ ပါꩻသော့ꩻတပါꩻသွူ။ နားယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏကတူႏနီဖဲ့ꩻ၊ အဝ်ႏနီပြေင်လောင်းတဲင် တပင်နဝ်ꩻ တအွိုင်၊ တပင်မီႏတအွိုင်တဝ်းနဝ်ꩻ ဝင်ꩻကဒေါ့ꩻဒါႏငဝ်းဖုံႏယို အဝ်ႏဟွိုနေဒွိုန်းသွူ။ နားယိုနဝ်ꩻ အအိုတကဲင်ႏ အခြွိုင်းဆေ့ꩻရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ရောႏဂါႏအဝ်ႏအာတန်ဒျာႏသွူ။ နားရောႏဂါႏဖုံႏနဝ်ꩻ နားဗောႏ၊ နားသင်ႏ၊ နားခြေ့၊ နားအွိုင် (နားထွူႏ)စတဲင် နုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ နားရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻအကို အထွာအာသွတ်ꩻနဝ်ꩻ နားသင်ႏသွူ။ နားကသင်ႏဗာႏဝွူဝွူ၊ နားကသင်ႏဗာႏဝီႏဝီႏနဝ်ꩻ ရောႏဂါႏအလင် (သွီႏတလီꩻ)မာꩻထွာဒျာႏ ကဲဉ်းအာအာသွူ။ နားကသင်ႏဗာႏ အကျောင်ꩻတရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ လိုꩻအာႏပေႏ၊ အာႏယွမ်ꩻ၊ ထာꩻသားပေႏတမျိုꩻမျိုꩻနွို့သော့ꩻ၊ လိုꩻမာꩻရွိုးမာꩻယပ်ꩻငါႏထာꩻ၊ နမ်းကိုတလီꩻတလောႏညီႏ တလွေꩻညီႏတဝ်း၊ အာႏရုံႏဖြွီꩻ (အာရုံကြော)အာႏပေႏ၊ လိုꩻနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ နားကုဲင်းသင်ႏဒါႏအမျိုꩻမျိုꩻတဲင် လိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အုံထာꩻတဟဝ်တဝ်း၊ ဟွုန်စဲင်းတဝ်းဝင်ꩻငဝ်းသွူ။ နားမီႏသင်ႏ တစွိုးစွိုး တမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ပွိုးအကျောင်ꩻထာꩻမုဲင်း၊ နမ်းတွမ်ႏနမ်းစဉ်ꩻစာꩻထွူတဲင် ကရဆဲင်ႏ၊ ကရထွာနွောင်ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻတရာꩻယို ဆွုံꩻဖျတ်ထွူတွော့ꩻ လုမ်ꩻလာꩻဗာႏသွူ။ အလွိုးသွီႏအာႏ လိုꩻအာႏ မဉ်ႏပေႏဒါႏလဲ့ အံႏဗာႏတသီႏအာႏဖုံႏ၊ ကထွာဒါႏသွီႏယာႏ ကထွာဒါႏအာႏ နီကကျွိုက်ကမက်ဒါႏ ကရတဲ့ꩻကရခဝ်းဒါႏ ထာꩻအံႏ အာဟာႏရမျိုꩻယိုလဲ့ အံႏဖေႏဗာႏသွူ။
မဉ်ႏထွာ အလွိုးတလီꩻနမ်းကို မာꩻထွာလဲ့ အံႏဗာႏတလီꩻကေႏ၊ တသီႏတလီꩻလင်ꩻဖုံႏသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏတလီꩻတဲင် ကမာꩻညီႏနွောင်ꩻအီဒါႏ ထာꩻအံႏနဝ်ꩻ အရသာႏခါႏမျိုꩻကဲဉ်းအာအာတဲင် အံႏဖေႏဗာႏ ကဝ်ႏစံကာꩻတုဲင်၊ အောင်ႏလျာတုဲင်၊ အောင်ႏလျာရာႏ၊ ကန့်ကလာꩻစော့ꩻဆား-စတဲင်နုဲင်းယိုဖုံႏသွူ။ နမ်းကို အလျားမာꩻထွာတွော့ꩻ နားကိုထာꩻဒီႏမဉ်ႏပေါႏ၊ မဉ်ႏဆာမဉ်ႏခြေ့ မဉ်ႏအုမ်အမဉ်၊ နားဗောႏဖုံႏနဝ်ꩻ တသီႏကနွောင်ꩻဒါႏအလျား၊ ကနွောင်ꩻဒါႏထာꩻယေန်ꩻယို ဖျောႏတွမ်ႏနံးမန်ꩻ မောက်ꩻအွန်လဲ့ဟဝ်၊ နံးမန်ꩻထေင်လဲ့ဟဝ်တွော့ꩻ တွမ်ႏဖုဲင်ကအဝ်ႏဗွို့ꩻဒါႏခွဉ်း (ဝင်ꩻအဝ်ႏစာ)နဝ်ꩻ စောင်ႏသော့ꩻ တပန်ႏဖေႏဗာႏယွယွသွူ။ ခွဉ်းတကြောင်းတဝ်း၊ ခွဉ်းဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ စိအီကြွို့ꩻဗာႏတဝ်း၊ အမာႏဒါႏ အဝ်ႏခံဒါႏနားကိုသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ နားရောႏဂါႏယို ပေါႏတကျင်ႏလယ်ႏတဝ်း၊ လုမ်ꩻလာꩻမဉ်ႏတဒါႏတဝ်းနဝ်ꩻ အာႏကွိုꩻဗာႏ ဝင်ꩻကသေဒါႏ ဆဲင်ႏရာꩻနား ဆရာႏဝွန်ႏဖုံႏ အွိုးဝေင်ꩻကိုသွူ။ ဝေင်ꩻကို တသီႏယွုံႏတန်တွိုင်ꩻနဝ်ꩻ "နား၊ နှာခေါင်း၊ လည်ချောင်း"ဆဲင်ႏရာꩻ အထူꩻဆရာႏဝွန်ႏအဝ်ႏခေါ်ခေါ်သွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏနားရောႏဂါႏတဲင် အလွိုးရမဉ်ႏရဆဲင်ႏ၊ အလွိုးမဉ်ႏရဟဝ်အီနွောင်ꩻလဲ့ ဖေႏကထူႏသွုံꩻလုမ်ꩻလာꩻအီနွောင်ꩻနဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်လွေꩻဗာႏ ဆဲင်ႏရာꩻနားရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
နားရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ မွဉ်းဖျင်
- ၁။ နားမဉ်ႏသင်ႏ၊ နားကို တလီꩻမဉ်ႏထန်ႏနဝ်ꩻ ဆင်မနွယ်ႏဖွန်ႏမဉ်ႏအဝ်ႏလဲ့ အံႏတွမ်ႏမောက်ꩻဖါးထီနဝ်ꩻ ကုဲင်းဟဝ်သွူ။ ဆင်မနွယ်ႏတသဉ်ယို ပသေကြောင်းကြောင်း၊ သွယ်ꩻပဉ်ဗေင်ႏဗေင်ႏ၊ စဲထီတနိꩻတစိုးတွော့ꩻ အံႏတွမ်ႏမောက်ꩻဖါးထီလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။ အံႏတလဲင်ႏ အဆေ့ꩻအအာနဝ်ꩻ ချင်းဒျာႏနမ်းသွူ။ အံႏတနီꩻ (၂)လဲင်ႏနဝ်ꩻ မဲဉ်ႏရာႏလဲဉ်းဒျာႏသွူ။
- ၂။ နားကို ထာꩻဒီႏကုဲင်မဉ်ႏပေါႏ၊ နားမဉ်ႏဗောႏ၊ နားကိုအမဉ်အဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဖေႏကသဲင်ယိုꩻယိုꩻနဝ်ꩻ အံႏခွိုꩻခွိုꩻအံႏကုဲင်းကုဲင်းဖေႏဗာႏ တလာꩻရာႏ၊ မောက်ꩻဖါးရာႏစတဲင် အရသာႏဆျာႏမျိုꩻဖုံႏသွူ။
- ၃။ နားကို အထီမဉ်ႏထန်ႏ၊ အမဉ်မဉ်ႏထန်ႏ၊ နားမဉ်ႏဗောႏနဝ်ꩻ သေင်ႏထရူးလာႏတွမ်ႏ ခြေင်ႏပင်လာႏယို မာꩻပဲစ်ꩻရော်ꩻဝင်ꩻတွော့ꩻ စေ့ꩻအထီသော့ꩻဖေႏတနီꩻ (၃)လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏသွူ။
- ၄။ နားဗောႏ နားကိုအဲင်ႏ အမဉ်တွော့ꩻ မဉ်ႏဆာမဉ်ႏခြေ့နဝ်ꩻ လုံးဆျာႏယို မာꩻဖွန်ႏဖွန်ႏတွော့ꩻ ချင်းသော့ꩻစေးတထူကို သာသော့ꩻဖေႏနားအိုကိုနဝ်ꩻ သဲင်ယိုꩻဟဝ်ယိုꩻသွူ။ သာသော့ꩻတနီꩻတလဲင်ႏငါလဲ့ လꩻလဲဉ်းသွူ။ မွေးတဝ်းလဲ့ လုံးဆျာႏယို ချင်းဖျောႏအထီတွော့ꩻ အွဉ်ႏတဗဲက်ꩻသော့ꩻနားကိုနဝ်ꩻလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။
- ၅။ နားဗောႏ၊ နားကိုအဲင်ႏ အမဉ်တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဟန်ႏနွန်းကြိုႏထောင်ꩻယို ပသေကြောင်းကြောင်းထျမေႏတွော့ꩻ စေ့ꩻအထီသော့ꩻဖေႏလုမ်ꩻလုမ်ꩻ နီသွံဗဲက်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်သက်သာႏဒျာႏနေနေသွူ။
- ၆။ နားဗာႏဟဝ်တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ အောင်ႏလျာရွီးယို အွဉ်ႏသဲင်မာꩻဖွန်ႏတွော့ꩻ ဖျောႏတွမ်ႏနံးမန်ꩻထေင်ဗွာ ထျလုမ်ꩻပသာႏမေႏ သော့ꩻဖေႏနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်သက်သာႏယိုꩻဒျာႏနေနေသွူ။
- ၇။ နားမဉ်ႏဗောႏနဝ်ꩻ တမာႏလာႏယို ခြွူဟမ်းညညတွော့ꩻ ပသေအီဖေႏနဝ်ꩻလဲ့ သဲင်ယိုꩻဟဝ်ယိုꩻနေနေသွူ။
- ၈။ နားဗောႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မာꩻဖွန်ႏဖွန်ႏ တစေꩻဝင်ꩻကအွံအီပြူးနဝ်ꩻတွော့ꩻ လꩻရာꩻအနယ်ꩻ သော့ꩻဖေႏနားကိုနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်ယိုꩻနေနေရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
- ၉။ နားကို တလီꩻမဉ်ႏထန်ႏနဝ်ꩻ အောင်ႏလျာရာႏဆားဆားယို သော့ꩻပါတွမ်ႏမောက်ꩻဖါးထီတွော့ꩻ ကြူးအံႏနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်အီနေနေသွူ။ အောင်ႏလျာရာႏယို သွတ်ꩻကြူးလဲ့လꩻဒျာႏ၊ သွတ်ꩻတဝ်းတွော့ꩻ မဉ်ႏကြူးတသဉ်နေးနဝ်ꩻ သွယ်ꩻပဉ်ဗေင်ႏဗေင်ႏ၊ စိမ်ႏတွမ်ႏတသာႏထွူ ပသေစ့ꩻထိုꩻအထီမꩻ အံႏအွီႏသွူ။
- ၁၀။ နားကို တလီꩻထန်ႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻကိုဝင်ꩻကအဝ်ႏစာဒါႏ ထောပတ်ယို ထျစွုမ်းထျလုမ်ꩻမေႏတွော့ꩻ ချင်းသော့ꩻဖေႏနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်နွောင်ꩻအီဒျာႏနေနေသွူ။
- ၁၁။ တသီႏနားဗောႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ စောက်အာႏတဒွီရာႏမဉ်ယို စေ့ꩻအထီတွော့ꩻ တွမ်ႏနံးမန်ꩻမောက်ꩻအွန်ရော်ꩻဝင်ꩻ သော့ꩻဖေႏနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်သက်သာႏယိုꩻနေနေသွူ။
- ၁၂။ တသီႏနားဗောႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ခြေင်ႏပင်လာႏယို စေ့ꩻအထီတွော့ꩻ ရော်ꩻတွမ်ႏနံးမန်ꩻ၊ တဝတ်ꩻ (တမူ)ထီဆေ့ꩻဆေ့ꩻတွော့ꩻ သော့ꩻဖေႏနဝ်ꩻလဲ့ ဟဝ်အီယိုꩻနေနေသွူ။
- ၁၃။ တသီႏနားဗောႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဖက်ꩻဗိုႏဒီႏယို အိုႏအပီ သွယ်ꩻဗွိုဗွိုထွူတွော့ꩻ မာꩻပဲစ်ꩻစေ့ꩻအထီ သော့ꩻဖေႏနားကို တနီꩻ(၃)လဲင်ႏနဝ်ꩻလဲ့ နားဗောႏဟဝ်နေနေသွူ။ ဖက်ꩻဗိုႏထီယိုနဝ်ꩻ နားကိုတလီꩻထန်ႏ၊ နားသင်ႏဖုံႏလဲ့ ဟဝ်ဒျာႏသွူ။
- ၁၄။ တသီးနားဗောႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ဖက်ꩻပုမ်းကောင် (ကြိတ်မှန်)လာႏစော့ꩻယို မာꩻပဲစ်ꩻပဲစ်ꩻစေ့ꩻအထီလဲ့နဝ်ꩻ၊ အွဉ်ႏသဲင်ထောင်းဖွန်ႏတွော့ꩻ ဖျောႏတွမ်ႏနံးမန်ꩻမောက်ꩻအွန်လဲ့နဝ်ꩻ မဉ်ႏသော့ꩻဖေႏနားကိုနဝ်ꩻ နားဗောႏဟဝ်သွူ။
- ၁၅။ နားတအွိုင်၊ နားသင်ႏ၊ နားကို တလီꩻထန်ႏတသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ သင်္ဘောꩻထီး အကဝ်ႏတွမ်ႏ အလာႏဆားယို ထျနွူႏပသာႏမေႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွတ်ꩻပသာႏတွမ်ႏထီလျားတွော့ꩻ အံႏမူဒဲဉ်နဝ်ꩻ အံႏတနီꩻ နီသွံလဲင်ႏ၊ အံႏမုဲင်ꩻနီꩻနီꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်နွောင်ꩻအီဒျာႏသွူ။ သင်္ဘောꩻလာႏ၊ သင်္ဘောꩻကဝ်ႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻဟော်ꩻလꩻစွုမ်ႏတန် အံႏကုဲင်းကုဲင်းနဝ်ꩻ တမာႏတဝ်းသွူ။
- ၁၆။ နားသင်ႏ၊ နားအဲင်ႏတသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ အေင်တသဉ်ယို ပသေကြောင်းကြောင်း၊ ထောင်းသော့ꩻဆုမ်ႏကြောင်းကြောင်း၊ ဆူကြောင်းကြောင်းတွော့ꩻ စေ့ꩻအထီ၊ ကလꩻဒါႏအေင်ထီယို မာꩻလုမ်ꩻပသာႏတွော့ꩻ သော့ꩻဖေႏနားကိုနဝ်ꩻ နားသင်ႏ၊ နားအဲင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီနွောင်ꩻနေနေသွူ။
သော့ꩻတလဲင်ႏ ဟဝ်တဝ်းလဲ့ သော့ꩻထဲင်းထဲင်းသွူ။
- ၁၇။ နားတအွိုင်၊ နားထွူႏတသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ သင်္ဘောꩻရာႏ မဉ်အခူꩻတခူꩻ၊ သောႏတခြဲက်ꩻ၊ လေညင်တုဲင်တတုဲင်၊ သွံမျိုꩻယို ခြွုတ်ပဲစ်ꩻငီꩻဝင်ꩻတွော့ꩻ ဖျောႏတွမ်ႏနံးမန်ꩻထေင်ဗွာ သော့ꩻဖေႏနားကိုနဝ်ꩻ နားတအွိုင်၊ နားထွူႏ ဟတ်နေနေရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
- ၁၈။ နားသင်ႏ၊ အားတအွိုင် ဖေႏကဟဝ်အနယ်ꩻနျꩻနေးနဝ်ꩻ တအော့ꩻကိုတရိုꩻတဝ်း၊ တဖဲင်(နားထျꩻငါ)နီဖဲ့ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ နားလာႏကလ စူတပြောင်းရပ်ကိုတရိုꩻတဝ်း တွမ်ႏစူမွူးတနျꩻဖေႏ ဟံးညညနဝ်ꩻ တလီꩻလျား၊ တအွိုလျားထန်ႏထိုꩻတဲင် နားသင်ႏ၊ နားတအွိုင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။
- ၁၉။ နားဗောႏ၊ နားကိုတလီꩻထန်ႏ၊ နားထွူႏဟဝ်တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ သော့ꩻဖေႏ ဖိုးဆီႏလုမ်ꩻလုမ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်သွူ။
တောင်ꩻခါꩻ- တသီႏထီသော့ꩻနားကိုနဝ်ꩻ တသီႏအမျိုꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း စုပ်ꩻတွမ်ႏဖုဲင်တွော့ꩻ အွဉ်ႏဗဲက်ꩻသော့ꩻ၊ တွမ်ႏခွဉ်းဝင်ꩻကအဝ်ႏစာဒါႏ၊ ဖုဲင်ဗွို့ꩻထွူအမော့နီဖဲ့ꩻနဝ်ꩻတွော့ꩻ စုပ်ꩻတသီႏထီပလိမ်ႏသော့ꩻနားကို တရိုꩻတဝ်း၊ ဆျာဆွဉ်ႏကြောင်းကြောင်းယို တွမ်ႏကိမ်ꩻရုဲင်ꩻ၊ ရုဲင်ꩻမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏတွော့ꩻ စုပ်ꩻတသီႏထီ ပလိမ်ႏသော့ꩻ နားကိုတရိုꩻတဝ်း၊ အဆင်ႏပြေႏရာꩻအနယ်ꩻ သော့ꩻအီအဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။[၁]
အာႏကွိုꩻ မွဉ်းဖျင်
- ↑ ခွန်ကုဝေ-မုဲင်းကောင်၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်(၅၈)