နီခေတ်
ခေတ်ကာႏလတဲ့ကွဲပြောင်ꩻလွဉ်တနီꩻထွူတနီꩻအကို နီနာꩻပအိုဝ်ႏခွန်ပိုတဲ့ တလိုႏအုံစွူစွူတဝ်း အဝ်ႏလိုႏရုဲင်ꩻတသွိုးလွဉ်ꩻ ခေတ်ယိုကပြောင်ꩻလုဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏမုအကို အဟဝ်တဲ့ပါ အကုဲင်တဲ့ရောꩻတဲင် သမ်းလိုႏ ယူႏတွေꩻ ချင်းကျင်ꩻသွုံꩻလွဉ်ꩻဗာႏမꩻသွူ။ ဟန်ႏသနီꩻ ပအိုဝ်ႏ ခမ်းထီရေꩻ၊စီꩻပွာꩻရေꩻ၊လိုꩻမုရေꩻ စတဲင်အရေꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏယို ကထွာဒါႏ ခေတ်လိုꩻယွဲးဖုံႏ တလွစ်ကင်ꩻတဝ်ႏ နဝ်ꩻသနယ်။ ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻတခွိုꩻလွုမ်ႏ အနာႏဂါတ်ဖေႏကတရေꩻနဝ်ꩻ အထျꩻအဝ်ႏ ခေတ်လိုꩻယွဲးယိုခါဖုံႏအစူကို။ မာꩻသွူ ထာꩻမာꩻအမျိုꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း နမ်းအရင်ꩻခံႏ အဝ်ႏခါꩻဗာႏ - နဝ်ꩻအကို စေႏတနာႏ၊ဝါႏသနာႏ၊ အနစ်နာႏ ၊ အမော့ꩻအခွဲ တွမ်ႏ သမဲင်ꩻသွဉ်ခဏ်ꩻ ယို အဝ်ႏလိုႏ အဝ်ႏခါꩻငါႏနဝ်ꩻသွူ။ မာꩻခမ်းထီရေꩻ နဝ်ꩻ သေခါꩻဗာႏ နီꩻသမဲင်ꩻတွမ်ႏပါꩻသမဲင်ꩻသွူ။ သေတဝ်းသမဲင်ꩻတဲင် မာꩻခမ်းထီရေꩻနဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီ လိုꩻမဲ့ခေ့ꩻလွေꩻတဖူꩻသွူ။ တွိုႏမုဲင်ꩻကိုသေတဝ်း လွေꩻဗာႏအလီးမုဲင်ꩻဒါႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ခေတ်ပအိုဝ်ႏပေႏ ဟန်ႏနီꩻယို လိုႏသꩻပါငါႏ ခမ်းထီရေꩻ နီမဉ်ႏဒါႏလျင်ႏ ခမ်းထီရေꩻနဝ်ꩻ နီလိုꩻမျိုꩻအီႏထင်ႏထို၊နီခမ်းထီတဲ့ အီႏတိဉ်ႏခွောင်တသေႏသွူ။နဝ်ꩻမဉ်ႏတမွေးတဝ်း အီႏမော့ꩻနေကပါꩻလိုꩻမျိုꩻတန် ချာႏတဗန်ႏချာငါ နီနာꩻပအိုဝ်ႏခမ်းသားနဝ်ꩻသနယ်။ အတိတ်လိုꩻဖြားစိုး အဟဝ်၊အကုဲင်ယိုထူႏသွဉ်ခန်ꩻတဲင် နီခေတ်နီစိုး ယို ဖေႏကယံထဲင်းထဲင်း ဖေႏကဟဝ်ထဲင်းထဲင်းနဝ်ꩻ နီနာꩻ ပအိုဝ်ႏပေႏစွုမ်ႏဖြာꩻပြေင်ꩻလောင်း တာႏဝွန်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻဖြားစိုးပန် ပွိုင်းနေင်ႏခါ လိတ်လုဲင်ꩻပညာႏနဝ်ꩻသွဉ်တူႏတေ့ꩻ သွဉ်ဗာႏတဆူႏတဆင်ႏပေႏတဲ့ နီပအိုဝ်ႏဖေႏလွစ်တခြင်လꩻ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻကအဝ်ႏလိုႏအဝ်ႏထွိုက်အဝ်ႏသင်ꩻဒါႏဂွုဏ်ႏအင်္ဂါႏဖုံႏယို နီဖာဖြားသီး နေးတွမ်ႏသွီႏတသိုꩻရီႏ စီႏတွမ်ႏဆွုတ်ꩻလီး ဖွောင်ꩻရဲသေꩻခါꩻဖေႏ ပိုလီꩻပအိုဝ်ႏပေႏဟန်ႏသနီꩻဖုံႏသနယ်။ ကွဲတဲင် ပအိုဝ်ႏပေႏဟန်ႏသနီꩻဖုံႏယို ပညာႏတဲ့ သွဉ်ဗာႏဒျာႏသꩻခွꩻခွꩻ အနယ်ꩻပညာႏဖုံႏလဲ့စွုမ်ႏ နဝ်ꩻမꩻ နီနာꩻပအိုဝ်ႏပေႏခေတ်ယိုခါနဝ်ꩻ လိုႏမာꩻယံယံထဲင်းငါႏ နီအနာႏဂါတ်၊ လိုႏရဲပ်ခူခူထဲင်းငါႏနီခမ်းထီတွမ်ႏ နီဘာႏသာႏ သာႏသနာႏ နဝ်ꩻသွူ။ နီနာꩻပအိုဝ်ႏယို ဗုဒ္ဓ ပိုလီꩻဒျာႏကိဉ်းအာတဲင် နေးတွမ်းဗွေႏမျတ်ဖုရာငဝ်းငွါအသွဉ်အဒေါ့ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏ လွောက့်ꩻနာႏကျင်ꩻသွုံꩻလွဉ်ꩻသနယ်။ ခေတ်ယိုတဗာႏနဝ်ꩻ ဖေႏကထင်ႏထိုတဲ့အယိုꩻပေႏ ဖေႏကထဲ့ဖွိုႏတဲ့အတယပ်ꩻတဝ်းသနယ်။ တဟဝ်တဝ်းအမျိုꩻယိုတလိုႏမာꩻတဝ်း ကဟဝ်ဒါႏမျိုꩻယို လိုႏတွူႏတရန် မꩻ နီနာꩻပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏ မဉ်ꩻအွီႏ လွီးဟွမ် ဖြေꩻယိုꩻ စာစွမ်အမဲဉ်ႏသွူ။
ဟန်ႏသနီꩻ ပအိုဝ်ႏခမ်းထီရေꩻတဖူꩻယို ပအိုဝ်ႏပေႏလိုꩻယွဲး တွမ်ႏ မွိုးဖြားဖာသီး ဖုံႏ ထာꩻယူႏထာꩻထီႏပေါႏပီတဝ်းဝင်ꩻကိဉ်းအာသွူ။ ပအိုဝ်ႏပေႏလိုꩻယွဲးဖုံႏနဝ်ꩻ သမ်းသွဉ်ဒျာႏဝင်ꩻလိတ် ဝင်ꩻသမဲင်ꩻ ကိဉ်းအာအာတဲင် နီပအိုဝ်ႏသမဲင်ꩻတွမ်ႏ မွိုးစိုးဖာပန် ကကျုံႏတလူႏဖိုဒါႏ အယပ်ꩻခုဲင်ႏယို သေစာႏနာႏငါႏတဝ်းဖုံႏသနယ်။ လိုꩻယွဲးဟန်ႏသနီꩻယို သေကွို့ꩻကထွာယိုခါ ထီႏကွို့ꩻကပေါႏယိုတွင်ꩻလွုမ်ꩻ လိုꩻဖြားသီးနဝ်ꩻ ထွꩻချာထွꩻငါတဲင် ခမ်းထီရေꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ အခွဲကျုံႏပေါင်းအာထဲင်း နီနာꩻလိုꩻယွဲး ရိုꩻဗာႏနေးနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻပေႏ မိဉ်ႏအုံဒျာႏဝေင်ꩻ ထင်ႏဒျာႏ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻဝေင်ꩻ နဝ်ꩻ တွမ်ႏ နီနာꩻပအိုဝ်ႏသမဲင်ꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီရေꩻနဝ်ꩻ ယိန်းခါႏညာꩻညာꩻသနယ်။(%ဗွေꩻတဲ့တမွေးတဝ်း)။ ထွားဖျင်ယင်း - လိုꩻပေႏကအဝ်ႏ ပအိုဝ်ႏ ဗကကျောင်ꩻထန်ႏ(ဗွေႏဗွန်အွဉ်လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻ) တွမ်ႏ လိုꩻကသွဉ်လိတ် အထန်ႏဖဲ့ꩻ ခမ်းထီရေꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻရေꩻ ခံႏထူႏချက် - အုံအဝ်ႏဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏရေꩻ တွမ်ႏ အထီအသွီႏဖုံႏ ကွာႏနေကသနယ်။ (အကွာႏနေးမုဲင်ꩻရိုꩻဒွုမ်သနယ် ကထီႏကသေသာႏတဲ့အဝ်ႏသေရောင်ဖုံႏ။)
ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ နီနာꩻပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏယို လိတ်တဲ့ဒါႏ ပညာႏတဲ့ဒါႏမꩻ ထိန်ꩻနမ်း၊ထိန်ꩻခမ်း အီႏဒါႏသနယ်။ နဝ်ꩻမိဉ်ႏမွေးတဝ်း ဒါႏလိတ်လွုမ်ꩻ ဒါႏပါတဝ်းပညာႏ နဝ်ꩻတဲ့ ပီနေက ယို့လꩻ မောက်အွန်သွူ။ ဟန်ႏသနီꩻ မျန်မာ ခမ်းခြွဉ်းဗူႏ ပညာႏရေꩻ သွဉ်ပွုံႏ သွဉ်နယ်ꩻ ယို တထွꩻခေတ်တဝ်း ကလိုႏဖျင် ခင်ႏလမ်းဖုံႏအဝ်ႏအာတန်သနယ်။ လိတ်သမဲင်ꩻဖုံႏကရိုꩻလဲ့ အမာႏဖုံႏဒျာႏ ကိဉ်းအာအာတဲင် နီမိဉ်ႏစူꩻဗော့ꩻဒျာႏ လိတ်သွဉ်ကျောင်ꩻကိုအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ နီနာꩻသမဲင်ꩻတွမ်ႏ နီနာꩻခွိုꩻမျိုꩻသွီႏသက်ယို ပီထိုꩻတော နီတွမ်ႏနီ မာꩻဖေ့ချာသွူ။ သမဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ အဟဝ်ပါ အကုဲင်ပါ တဲင် နီသမဲင်ꩻ ညမ်းငါႏတွော့ꩻဖေႏထိုꩻပါꩻ တဲ့ တလꩻတဝ်း ပါꩻသမဲင်ꩻ ယံ ငါႏတွော့ꩻ နီထူႏဗဲင်းတဲ့ တလꩻတဝ်းသနယ်။ သမဲင်ꩻအကို အဟဝ်အကုဲင်ꩻ ယို နေးထူႏသွဉ်ခဏ်ꩻတဲင် ပစ္စုပ္ပန်ႏ တဲ့ယံဖေႏကရော့ꩻ အနာႏဂတ်ကောဝ်ႏထွန်ႏတဲ့ ယံဖေႏကဗော့ꩻ လိုႏမာꩻငါႏသွူ။ ပွိုးနေးနဝ်ꩻမꩻ နီနာꩻသမဲင်ꩻအဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏတွမ်ႏ နီနာꩻမွိုးဖာသီး ကအွဉ်သေꩻဒါႏ တဖူꩻယို လိုႏထောင်ထွားစဲင်းစဲင်းစဲ့စဲ့ ထွူတဲင် နီနာꩻ ကတွိုႏရာꩻအရပ်တွမ်ႏ ခင်ႏလမ်ႏနဝ်ꩻလိုႏမာꩻကေႏကေႏနီတာႏဝွန်ႏမꩻ ဟဲ့ꩻထွိုက်သင်ꩻ ပအိုဝ်ႏခွန်ပို ကရိုꩻနဝ်ꩻ လောဝ်းတမာလွေꩻဗာႏ ပအိုဝ်ႏပေႏလိုꩻယွဲးခေတ်တသာခွန်၊နင်ꩻသီး ဖုံႏသနယ်ဩ။[၁]
အာႏကွိုꩻ
မွဉ်းဖျင်- ↑ ခွိုꩻခွန် (ခမ်းစောက်စဲင်ႏ)