"ပအိုဝ့်-ပအိုဝ်-ပအိုဝ်း" နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယို ပွိုင်းလဲင်ႏစခါနဝ်ꩻ "ပအိုႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻ၊ "တောင်သူ"နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻသွူ။ ကဟဲ့ꩻဒါႏ တောင်သူနဝ်ꩻ ပအိုႏလိုꩻမျိုꩻ တကျွိုက်တဝ်းတဲင် ခရာဇ်သက္ကရာဇ် ၁၉၄၈-ဗာႏနဝ်ꩻ သထုံႏဝေင်ꩻ မော်ကျော့ရပ် ရေကျော်ဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻကို ကမာꩻဒါႏ ပအိုႏလူထု ပျꩻဆန္ဒပွယ်ꩻနဝ်ꩻ နဲင်ႏငန်ႏတောႏထျꩻ ကွီလွေꩻအခွင်ꩻအရေꩻ (၂)ချက်အကို အမုဲင်(၁)အချက်နဝ်ꩻ "ပအိုႏလိုꩻမျိုꩻယို ခွိုင်းယိုမာꩻငါနဝ်ꩻ ယံကဟဲ့ꩻပုဲင်ႏဒွုမ်"တောင်သူ"၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏသွော့ "ပအိုႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကကွီဒါႏ အခွင်ꩻအရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ နုဲင်ႏငန်ႏတောႏလဲ့ လက်ခံႏလွေꩻဒျာႏအကျောင်ꩻ သေထွꩻဗာႏသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ ဖြဝ်ꩻခမ်းကိုကအဝ်ႏဒါႏ ဖူးဝေးဖြဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထီႏနီပအိုႏလိုꩻမျိုꩻယို ဗꩻတွိုႏယိုခါ ကအဝ်ႏဟဲ့ꩻနေ "တောင်သူ"နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏနေဒွိုန်းဒျာႏသွူ။ နီလိုꩻမျိုꩻယို ကဟဲ့ꩻဗာႏပအိုႏနဝ်ꩻ နီလိုꩻမျိုꩻယို ပွိုင်းလဲင်ႏစခါနဝ်ꩻ "ပျူ"လိုꩻမျိုꩻဒျာႏ၊ ပျူ-ကရိုꩻဒါႏငဝ်းယို နေင်ႏပေါင်ꩻကထွိုင်ႏညနဝ်ꩻ ဘာႏသာႏဗေဒနယ်ꩻအလꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွေꩻ "ပအူ"၊ အဝ်ႏ"ပအူ"ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွေꩻယင်း "ပုဲင်အို"၊ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ ယိုခါနဝ်ꩻ ထွာလွေꩻ "ပအိုႏ"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကရိုꩻဒါႏ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွေꩻအပွုံႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ သဘာဝယုတ္တိ သေန်ႏလျောႏမု အဝ်ႏဒျာႏသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ ကရိုꩻဒါႏ နမ်းပျူခွိုꩻနွယ်ႏနဝ်ꩻ ပအိုႏလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း မန်းလိုꩻမျိုꩻ၊ ပလောင်းလိုꩻမျိုꩻ၊ ချင်ꩻလိုꩻမျိုꩻဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏရိုꩻဒျာႏအနမ်း "ပျူ"ခွိုꩻနွယ်ႏနေနေသွူ။ ဝါလွော်တွော့ꩻ "ပျူ"လိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ပꩻဖြယ်ထိုꩻ နီသွံလွစ်ꩻစွိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻမကောင်း၊ ပါꩻမုဲင်ꩻလဲ့ ဆွုံꩻဖျတ်ဖေႏ တဒါႏတဝ်းသွူ။ 'ပအိုႏ'ကရိုꩻဒါႏငဝ်းယိုတွမ်ႏ 'ပျူ"ကရိုꩻဒါႏငဝ်းနဝ်ꩻ ဗော့ꩻလွဝင်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း၊ ပအိုႏလိုꩻမျိုꩻယိုခါ ကဒေါ့ꩻဒါႏငဝ်းယိုနဝ်ꩻ သရငဝ်းတဖြုံႏဖြုံႏယို ငဝ်းရန်းအဝ်ႏလစ်ꩻရန်း၊ ရဿ ဒီဃ နီဖြုံႏတခုမ်ꩻယို ငဝ်းရန်း အဝ်ႏညီꩻလွဝင်ꩻ (၈)ရန်းအတွိုင်ꩻ "ပျူ"လိုꩻမျိုꩻပွိုင်းလဲင်ႏနဝ်ꩻလဲ့ ငဝ်းရန်း အဝ်ႏ(၈)ရန်းနေနေရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ မန်းခမ်းကိုယိုခါ လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻငဝ်းရန်း ကအဝ်ႏ(၈)ရန်းနဝ်ꩻ အလွိုးအဝ်ႏပအိုႏလွုမ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ "ပျူ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ ပအိုႏဒျာႏ၊ ပအိုႏကရိုꩻနဝ်ꩻ "ပျူ"ဒျာႏရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ "ပျူ"တွမ်ႏ"ပအိုႏ"နဝ်ꩻ တမျိုꩻချင်ႏကရိုꩻဒါႏ ခံႏထူႏချက်ယိုနဝ်ꩻ ခမ်းကိုခမ်းထန်ႏ သမဲင်ꩻဆရာႏသီးဖုံႏ ကထောက်ခံႏလဲ့အဝ်ႏ၊ တထောက်ခံႏတဝ်းလဲ့ အဝ်ႏသွူ။ မွေးလဲဉ်းသွူ၊ ပျူကရိုꩻနဝ်ꩻ ပအိုႏမွေးလဲ့နဝ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့နဝ်ꩻ အရေꩻတန်တန်း ရိုꩻခန်းလုဲင်း၊ ယိုခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏ"ပအိုႏ"လဲဉ်းဒျာႏရင်ꩻ၊ ပအိုႏယို "ပအာႏ"ဒျာႏ၊ "ပအီႏ"ဒျာႏနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ပါꩻမုဲင်ꩻလဲ့ တဟဲ့ꩻနွိုင်ႏတဝ်း၊ တဖန်နွိုင်ႏတဝ်းသွူ။ ခွေသွဉ်း တမဲဉ်ႏသꩻတဝ်း၊ တကေႏနပ်တဝ်းနဝ်ꩻ "ပအိုႏ"ကရိုꩻဒါႏ နီလိုꩻမျိုꩻအမဉ်ꩻယို ဟဲ့ꩻ"ပအိုႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း မန်းခမ်းနဲင်ႏငန်ႏ သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်၊ မဂ္ဂဇင်း (စာနယ်ဇင်း)လောကကိုနဝ်ꩻ ခွေတဲမ်းဒျာႏတမျိုꩻ၊ နာꩻတဲမ်းဒျာႏတစွိုး၊ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ တဲမ်း"ပအိုဝ့်"၊ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ တဲမ်း"ပအိုဝ်"၊ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ တဲမ်း "ပအိုဝ်း"နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွေသွဉ်းတကေႏနပ်တဝ်းသွူ။ ပအိုႏအမဉ်ꩻယို ဝ-သွတ်ꩻ တလိုႏတဝ်းလဲ့ ကထွိုင်ႏတဲမ်းပါ ဝ-သွတ်ꩻ "ပအိုဝ်ႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ မန်းလိုꩻမျိုꩻယဟန်ႏတဟော်ꩻတဝ်း "ပအိုဝ်း"တွော့ꩻ ဟော်ꩻတေား "ပအိုင်း"နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏသွူ။ ကထွာဗာႏ နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻညံးဒျာႏ ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ပွိုးနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲးတဲင် နီလိုꩻမျိုꩻအမဉ်ꩻယို ဝင်ꩻမဲဉ်တဲမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻတဲမ်း၊ ဝင်ꩻမဲဉ်ဟဲ့ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟဲ့ꩻ၊ ကေားဒေါ့ꩻသားအဲဉ်ထဝ်း၊ ကေားကန်ႏကွက်သားအဲဉ်ထဝ်း၊ အဝ်ႏလက်ခံႏဒျာႏ၊ အဝ်ႏအုံတေ့ꩻဒျာႏထာꩻ ပငါပရာꩻနဝ်ꩻမꩻ နီပအိုႏလိုꩻမျိုꩻအမဉ်ꩻယို ဗꩻတွိုႏယိုခါ အဝ်ႏထွာစွူစွူဒျာႏ "ပအိုဝ့်၊ ပအိုဝ်၊ ပအိုဝ်း"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ပအိုႏအမဉ်ꩻယိုသွံငွါနဝ်ꩻ "ပအိုဝ့်၊ ပအိုဝ်"တမွေးတဝ်း၊ "ပအိုဝ်း"ဒျာႏအကျောင်ꩻယို ကလဲဉ်းလဲဉ်းသွူ နေင်ႏပေါင်ꩻသွံဆီလွို ဒဲဉ်သီႏလက်ဆောင်ႏ လိတ်စောင်ႏအမုဲင်(၁)(၂)(၃)(၄)(၅)ကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ခွေသွဉ်းအဝ်ႏတဲမ်းသော့ꩻဗာႏ ကဗျာမန်း နုဲင်းငါယိုအတွိုင်ꩻသွူ။ ပအိုဝ့်-ပအိုဝ်-ပအိုဝ်း - ပအိုဝ့် ပအိုဝ် ခေါ်ဆိုပအိုဝ်း ဤသုံးမျိုးတွင် ပအိုဝ်းသည်သာ မှန်ကန်ပါ၏။ - စာပေသမား သွေးချင်းများတို့ ပအိုဝ့် ပအိုဝ် မသုံးလိုနဲ့ ပအိုဝ်းဖြင့် သုံးစွဲပါ။ ခွေသွဉ်းတဲမ်းသွူ ကဗျာနုဲင်းယို နီပအိုႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ တဗာႏတဝ်းအသꩻ၊ အဝ်ႏဒျာႏစွူစွူ ပငါပရာꩻတဲင် မန်းလိုꩻမျိုꩻလဲ့ အဝ်ႏတဲမ်းအဝ်ႏသုံꩻစွူစွူဒျာႏသွံမျိုꩻ တွိုႏဟန်ႏနီꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏ အမဉ်ꩻသွံငွါယိုနဝ်ꩻ ဝ-သွတ်ꩻပါလွဉ်းလွဉ်း၊ "ပအိုဝ့်၊ ပအိုဝ်း"နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မန်းကဟော်ꩻဒါႏ "ပအိုဝ်း"နဝ်ꩻလဲ့ တထူꩻဆန်ꩻငါႏတဝ်း ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အိုသရယို ကတွယ်ꩻတွမ်ႏ ဝ-သွတ်ꩻနဝ်ꩻ မန်းသင်ပုန်းကြီး (လိတ်မွူး)ကိုတယဝ်း၊ ပအိုႏလိတ်မွူးကိုတယဝ်း တပါတဝ်းဒျာႏရင်ꩻရင်ꩻသွူ။ ကသော့ꩻပါ ဝ-သွတ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားပအိုႏလိတ်မွူးကပေါႏ၊ ပအိုႏဆရာႏတဲမ်းလိတ်စခါသီး သꩻယူႏအတွိုင်ꩻ၊ သꩻထင်းအတွိုင်ꩻ တဲမ်းသွုံꩻလွေꩻတွော့ꩻ ထွာတငါငါလွေꩻ တဲမ်းထွုံꩻအလွိုးနုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။ နီပအိုႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ သꩻသံးခွꩻ၊ သံးစူꩻယိုꩻဒါႏထာꩻ၊ ကအီႏပယ်ႏဗာႏ ထွုံꩻစံႏမာႏတမျိုꩻမျိုꩻယို ဟွုန်တာႏဝွန်ႏထွူႏတွော့ꩻ ဗꩻတွိုႏဟန်ႏနီꩻ ဝ-သွတ်ꩻအဝ်ႏပါဒျာႏ "ပအိုဝ်ႏ"စွူစွူသွူ။ တွိုႏယိုခါနဝ်ꩻ ပအိုႏလိတ်မွူးအတွိုင်ꩻ ဆရာႏတဲမ်းလိတ်ယဟန်ႏ ကထွိုင်ႏတဲမ်းမဲဉ်ႏချာ "ပအိုႏ"နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ တသေနာႏတဝ်းသား ပုဂ္ဂိုလ်ႏယဟန်ႏနဝ်ꩻ ရိုꩻတေားဒျာႏ ဝင်ꩻတဲမ်းမာႏလိတ်ဖြုံႏသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ခွိုင်းယိုမာꩻငါနဝ်ꩻ "ပအိုႏ"လိုꩻမျိုꩻအမဉ်ꩻယို အဝ်ႏလိုႏတဲမ်းငါ "ပအိုႏ"တဖြုံႏငါသွူ။ ဝင်ꩻမီႏတဲမ်း "ပအိုဝ့်၊ ပအိုဝ်၊ ပအိုဝ်း"နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ လိုႏလက်ခံႏတဝ်း၊ တာႏဝွန်ႏကအဝ်ႏဒါႏ၊ အာႏဏာႏကအဝ်ႏဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻလံးလိုꩻကျောင်ꩻသီးနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရဲးဆီꩻ ကန်ႏကွက်ထွူစွဉ်ႏတလဲင်ႏချင်ႏသွူ။ မီႏတမွေးတဝ်းလဲ့ ဆဲင်ႏရာꩻကထွာဒါႏ ပအိုႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻအနေႏတရိုꩻတဝ်း၊ ပအိုးစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအစွိုꩻ (ဗဟိုႏ)အနေႏတရိုꩻတဝ်း အဝ်ႏလိုႏထေလိတ်ကျောႏညာႏလွေꩻနေးသွူ။ ပအိုႏလိုꩻမျိုꩻ နမ်းရင်ꩻဒျာႏမဉ်ႏတဲ့ တဆဲစ်နဲစ် သေႏချာႏတဝ်း၊ အဝ်ႏသုံꩻဒျာႏ ဝ-သွတ်ꩻနေနေတဲင် ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလဲ့ သွုံꩻနုဲင်းနုဲင်းလွေꩻခန်းဒျာႏ ပအိုဝ့်ခါႏခါႏ၊ ပအိုဝ်ခါႏခါႏ၊ ပအိုဝ်းခါႏခါႏ၊ ခွေတစွိုးနာꩻတမျိုꩻယင်းဒျာႏနေနေသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ခွေသွဉ်းကတဲမ်း၊ ခွေသွဉ်းကခြုဲင်းယိုနဝ်ꩻ သဖောꩻမီႏတူႏဒျာႏ၊ မီႏလက်ခံႏဒျာႏလဲ့ ပအိုႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻလဲ့နဝ်ꩻ၊ ပအိုးစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအစွိုꩻဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ လိတ်မွူးပအိုႏကထိကဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ ကထေဒါႏလိတ်အုပ်လိတ်စောင်ႏသားဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ မုဲင်ꩻကိုကိုတယဝ်း၊ မုဲင်ꩻခါခါတယဝ်း အဝ်ႏလိုႏသွုံꩻလွေꩻငါ "ပအိုႏ"တငွါငါသွူ။ ဝင်ꩻမီႏတဲမ်း တွမ်ႏလိတ်ဖြုံႏအလောင်ႏအလင်ဖုံႏလဲ့ လိုႏလက်ခံႏတဝ်း၊ လိုႏအုံတေ့ꩻတဝ်း၊ လိုႏရဲးဆီကန်ႏကွက်ထွူစွဉ်ႏ တလဲင်ႏချင်ႏသွူ။ ယိုနဝ်ꩻ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏပအိုႏအမဉ်ꩻတဲင် ခွေသွဉ်းထာꩻထီႏ၊ ခွေသွဉ်းထာꩻထူႏချက်သွူ။ မီႏတလက်ခံႏနွောင်ꩻတဝ်းလဲ့ ခွေသွဉ်းတစင်းမာꩻတဝ်း၊ ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ ပအိုႏတဖြာꩻအနေႏ တာႏဝွန်ႏကေႏလဲဉ်းဒျာႏသွူ။[][]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. ခွန်ကုဝေ-မုဲင်းကောင်
  2. ခမ်းသားငဝ်း အမုဲင်-၂၊ အစဲဉ်ႏ-၁၁