ပအိုဝ်ႏကယံသံႏဃာႏဖျင်
"ပအိုဝ်ႏကယံ သံႏဃာႏဖျင်" နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယို တယ်ႏစွဉ်ႏခွန်သူရိယစန္တာႏ ကမော့ꩻခွဲးစစ ဗုဒ္ဓဂေါတမနောဝ်ꩻကာႏ နေင်ႏပေါင်ꩻ(၂၆၀၀)လွိုလဲဉ်းယို ထွာလွဉ်ဒျာႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏလွဉ်းလွဉ်း၊ ယွုမ်းအံႏအာႏကွိုꩻဒျာႏ ဘုရာꩻ၊ တရာꩻ၊ သံႏဃာႏ ရတနာႏမျတ်သွံပါꩻတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွီႏသက်၊ သွီႏသက်တွမ်ႏဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယို အွဉ်ႏခေါ်ညာꩻဝင်ꩻ တလꩻဒွုမ်သွူ။ သံႏဃာႏယို ထွာနီပအိုဝ်ႏမွိုး၊ ပအိုဝ်ႏဖါ၊ ပအိုဝ်ႏခွန်၊ ပအိုဝ်ႏသꩻရာႏ၊ ပအိုဝ်ႏသွီႏသက်တန်နောဝ်ꩻသွူ၊ သထွုံႏခမ်းပြုဲင်ꩻပြင်ꩻ ပအိုဝ်ႏလယ်ႏအုံလွင်ꩻဗာႏသွူထာꩻ ဘဝတန်မွေးတဲ့ လိုꩻမျိုꩻ၊ ဘာႏသာႏ၊ လိတ်လုဲင်ꩻ၊ ယေန်ႏငဲထွုံꩻစံႏဖုံႏ ဖေႏကထိုꩻမားဗာႏပုဲင်ႏနောဝ်ꩻ ဗွေႏသံႏဃာႏဖုံႏ တနွောင်းနွောင်း အောဝ်ႏထွိုင်ႏအွဉ်ငါလွေꩻဖေႏ ပအိုဝ်ႏခမ်းသားမွိုးဖါဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဗွေႏသံႏဃာႏ မဉ်ႏတမွေးတောဝ်းနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ ထိုꩻမားလဲဉ်းကရိုꩻဒါႏငေါဝ်းယို တမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ ထေင်ဆန်တဗွိုန်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ နေင်ႏပေါင်ꩻညအာ၊ လာပေါင်ꩻညဆွာꩻကိုကာႏ သံႏဃာႏယို ထွာနီပအိုဝ်ႏမဲ့၊ ပအိုဝ်ႏနား၊ ပအိုဝ်ႏကတူႏခီးတဲင် တွမ်ႏသꩻဆွာꩻဆွာꩻ အွဉ်ႏစွီႏလွဉ်ဖေႏ တကာႏစူမꩻ "ပအိုဝ်ႏ"ကရိုꩻဒါႏ လိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဗꩻတွိုႏသနီꩻယိုနောဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏနောဝ်ꩻ ကေꩻဇူꩻတန်အာငါႏ ဗွေႏသံႏဃာႏအလောင်းတဲင် ဗွေႏသံႏဃာႏသီး ကဒေါ့ꩻကသွဉ် ကအွဉ်ကဟဲ့ꩻ ကယီးအွဉ်ႏနယ်၊ ကသွဉ်သင် ငေါဝ်းငွါရာႏဆꩻဖုံႏယို နီပအိုဝ်ႏဖုံႏ အွဉ်ဝင်ꩻအောဝ်ႏလိုႏ နေးထူႏနာႏခံႏငါႏဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ အွဉ်ႏထင်ႏဒျာႏ တဖူꩻအလီးကီ၊ ယီးထွဉ်ႏနယ်ဒျာႏ "ဘဝယိုချံꩻသာႏ၊ ဘဝသံႏသရာာႏကိုသုခ၊ လွစ်ထန်ႏလꩻအီဒျာႏ ဘဝခိုးလျားခြာ"နောဝ်ꩻသွူ။ (IT)ပညာႏထွိုင်ႏတခြို့ ဒို့ꩻဗဉ်ႏလွဉ် ဟံႏဆꩻကီနုဲင်းခေတ်ယိုတဗာႏနောဝ်ꩻ ခွိုꩻစုပ်တသာ လိုꩻပေႏယွဲဖုံႏ ထွိုင်ႏသွဉ်ထူႏအာ ဝင်ꩻခမ်းပညာႏရေꩻထာꩻနယ်ꩻဖုံႏ၊ ဝင်ꩻခမ်းထွုံꩻစံႏယေန်ႏငဲဖုံႏတွော့ꩻ ထီႏပအိုဝ်ႏသံႏဃာႏယို ထီႏဖွီထင်းပေႏတောဒျာႏ၊ ထီႏလိုꩻကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ ထင်းတောဒျာႏလိုꩻလွꩻ၊ လိုꩻစွိုးသွတ်ꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ မီဒီယာအထွောင်းမုဲင်ꩻ၊ အခေါဝ်မုဲင်ꩻ၊ အစောက်အစဲင်ႏဖဲ့ꩻမုဲင်ꩻယောဝ်း ၂၀၁၅/၁၆/၁၇ နီသွံနေင်ႏကိုယို ထီႏဗာႏအာငါႏ ဝင်ꩻအံႏသွမ်ꩻအံႏသဲ့ꩻတောက်ꩻတဲ့ꩻ ဗွေႏသံႏဃာႏအလောင်းဖုံႏတဲ့ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ၊ ကွပ်ခေတ်လိုꩻပေႏဖုံႏ သွဉ်ထူႏပညာႏ၊ ထွိုင်ႏဒါႏလꩻလွဉ်ဘွဲ့ဖုံႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်၊ ထင်းယံရောင်လဲဉ်းအနမ်းဖုံႏ၊ ထင်းလဲဉ်းအနမ်းဒါႏငါႏ သေငါႏ ယံငါႏနုဲင်းနောဝ်ꩻဖုံႏတဲင် အံႏသွမ်ꩻသဲ့ꩻရောင်လွ သံႏဃာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏထီႏဗာႏအာငါႏနောဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻသွဉ်ထူႏလောကီꩻပညာႏ လꩻလွဉ်ဘွဲ့အရန်းနောဝ်ꩻ တခုဲင်ႏထွꩻတသွိုန်နွောင်ꩻတောဝ်း ဗွေႏသျင်ႏပေႏကရွစ်ပရိတ်တခြောင်ꩻတရဲဉ်ႏနောဝ်ꩻသွူ၊ ဗွေႏဗွန်တန်၊ ချꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏအလောင်းထဲင်းနောဝ်ꩻ နီပညာႏယို တတွာကြွို့ꩻသံႏဃာႏအေႏဗစ်ꩻတန်ႏဖိုငါတဲ့ တအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲတဲင် ဗွေႏသံႏဃာႏသီးကသွဉ်ဒါႏ လောကုတ္တရာႏပညာႏသူꩻနောဝ်ꩻ "ပါဠိတစ်ချက်-အနက်တစ်ရာ"တဲင် ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ သွဉ်လိတ်တဖြုံႏယို အရာႏထန်ႏနေးပဉ်ရျာꩻရျာꩻ၊ ထာꩻယူႏထာꩻတွေꩻဖုံႏယို အီႏထွꩻဗာႏ ဗွေႏသံႏဃာႏနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ တထွꩻနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ နောဝ်ꩻထွူတကာႏတောဝ်း သံႏဃာႏယို ဗွေႏဘုရာꩻဟော်ꩻသေꩻခါꩻ "သံဃော ဟိ ဒုဿီလော နာမ နတ္ထိ-သံႏဃာႏကရိုꩻနောဝ်ꩻ သီႏလကုဲင်သားအဲဉ်ထောဝ်း"တဲ့၊ ပေါႏရိုꩻတဲင် သံႏဃာႏနောဝ်ꩻ သီႏလဗွာစင်ငါႏ၊ ခံႏတောဝ်းသီႏလကုဲင်တဲ့၊ "နုဲင်းနောဝ်ꩻမွော့ အောဝ်ႏမွန်ꩻလွင်ꩻဒျာႏထာꩻယို သီႏလကုဲင်တောဝ်းနဲ့အီ"ရီခရာႏအောဝ်ႏ၊ ကအောဝ်ႏမွန်ꩻလွင်ꩻနောဝ်ꩻ ပုဂ္ဂလိက-ပုဂ္ဂိုလ်ႏတပါꩻအနေႏဒျာႏ၊ သံႏဃာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ မွေးတောဝ်း။ ပေါႏရိုꩻသံႏဃာႏနောဝ်ꩻ တယ်ႏဘုရာꩻစိုး ပဉ္စဝဂ္ဂီငတ်ꩻပါꩻ ဗꩻထံဟန်ႏသနီꩻအခါႏကို ကအောဝ်ႏထွာဖို ဘုရာꩻပိုလီꩻသား ကားကအောဝ်ႏ ပါလို့၊ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ ကားကအောဝ်ႏပါလို့တဲင် သံႏဃာႏအကို အရိယာႏသံႏဃာႏ၊ ရဟန္တာႏအပေါင်ꩻ ပါလွဉ်ꩻအာတန်နောဝ်ꩻမꩻ သံႏဃာႏယို သီႏလကုဲင်သားအဲဉ်ထောဝ်း ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ သံႏဃာႏယို ပွိုးစွဉ်ႏသီႏလကုဲင်သား အဲဉ်ထောဝ်းတဲင် "သံဃေ ဒိန္နံ မဟပ္ဖလံ-မဉ်ႏလူႏသံႏဃာႏနောဝ်ꩻ အကျိုꩻတန်ငါႏ"ရိုꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ၊ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ မဉ်လူႏတမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻယောဝ်း "သံဃဿ ဒေမ-ခွေသွဉ်းကပ်လူႏထင်ႏဒျာႏ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်သွော့နုဲင်းနောဝ်ꩻ၊ သံႏဃာႏယို မဉ်ႏလူႏဗာႏတဲ့ အကျိုꩻတန်အာငါႏ မရေႏမရာႏအတွိုင်ꩻ မဉ်ႏပဲစ်မာႏလဲ့ အပဲစ်တန်ငါႏ မရေႏမရာႏနောဝ်ꩻသွူꩻ သဲင်ꩻလိုꩻတစိုးနောဝ်ꩻ ဖေႏကလွစ်သွော့ဝင်ꩻ ပဲစ်မာႏသံႏဃာႏနော။ ခေတ်ပိုလီꩻလိုꩻယွဲး ပအိုဝ်ႏပိုဟောဝ် ရတနာႏသီးဖုံႏဟွေး- ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻ ဝင်ꩻဘာႏသာႏနောဝ်ꩻ မဉ်အံႏသဲ့ꩻခန်းသံႏဃာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻအံႏသဲ့ꩻခန်းတယောဝ်း နာꩻနောဝ်ꩻ မဉ်ႏထွာပအိုဝ်ႏပိုစဲစ်စဲစ်ဒျာႏလဲ့ တွမ်ႏအံႏသဲ့ꩻမွိုန်းသံႏဃာႏနော။ ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲတဲင် နီမွိုးနီဖါ နီခွိုꩻနီနွယ်ႏ တယ်ႏပွိုင်းလဲင်ႏခါလွဉ်ကာႏ ဗꩻတွိုႏထံဟန်ႏသနီꩻ သီကအောဝ်ႏထွာလွဉ်ဗာႏ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယိုနောဝ်ꩻ ပွိုးစွဉ်ႏသံႏဃာႏ ကေꩻဇူꩻတရာꩻမꩻ နီမဉ်ႏပဲစ်မာႏ သံႏဃာႏလဲ့ ကံႏတန်ငတ်ꩻပါꩻ ထွိုက်ဒါႏလိုꩻ၊ မဉ်ႏသီနီအပဲစ်ယို အွဉ်တွာႏလင်ꩻဒါႏလိုꩻ ငါးရုဲင်ꩻခမ်းနောဝ်ꩻသွူႏ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻစဲစ်စဲစ်နောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဒျာႏဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တမျိုꩻလုမ်ꩻ၊ နုဲင်းယိုခါ ပအိုဝ်ႏခရစ်ယာန်ႏဖုံႏ၊ မူလဉ်ဖုံႏ ကအောဝ်ႏလွဉ်ဗာႏယို အစခါ မွိုးဖါဖုံႏ မွိုးဖြားဖါဖြားဖုံႏ ပွိုးစွဉ်ႏထာꩻလောဘ မဉ်ခြွေယိုꩻ၊ မဉ်လꩻနွိုင်ႏဆေꩻပါꩻထာꩻတစွိုးစွိုး၊ မဉ်ႏတမွေးတောဝ်း ပါꩻဖေႏရွဉ် ပါꩻမွဉ်ခံꩻ၊ ပါꩻအွဉ်ႏတံꩻ အပိုမူႏတွော့ꩻ ထွိုင်ႏထူႏနေးမာႏနောဝ်ꩻ ခံႏထွာထိုꩻပါꩻ ဘာႏသာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ ကဉ်းအာအာသွူ၊ (မဉ်ႏတယွုမ်းတောဝ်း ရီချာစံꩻ)။ ပအိုဝ်ႏပိုလီꩻသီးဖုံႏဟွေး- အီႏကွုတ်တသဉ်ဗာႏ ပါꩻလိုꩻမျိုꩻဘာႏသာႏမꩻ ခြွေဗာႏထာꩻနောဝ်ꩻ မာꩻထဲ့ဖွိုႏငါႏ နီပအိုဝ်ႏဂွုဏ်ႏသိက္ခာႏလွုမ်ꩻတကာႏတောဝ်း မဲ့ꩻထွာဒါႏ ငါးရုဲင်ꩻဆာႏတဲင် ယိုခါ ချံꩻသာႏ၊ ဆုဲင်ꩻတာႏအီႏယူႏပက်၊ ယူႏဆွာꩻဆွာꩻသွော့ အနာႏဂတ်ကို နီပအိုဝ်ႏပိုဒျာႏမွော့ဟွေး- နမ်းသꩻနီပါꩻ ယံချံꩻသာႏ၊ သဲင်ꩻထွာလိုꩻနောဝ်ꩻ ဖေႏကလွစ်ကင်ꩻတသွော့ ပဲစ်မာႏသံႏဃာႏအကျောင်ꩻ- [၁][၂]