ပအိုဝ်ႏလိတ်ယေန်ႏ

"ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻ အီႏအုံထွိုင်ႏလွေꩻထဲင်းနုဲင်းမုဲင်ꩻ?" လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻကိုယို လိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻယို အရေꩻတန်စွိုးခွိုꩻထာꩻမာꩻအကို ထွာစွဉ်ႏအဓိက အရေꩻတန်သွတ်ꩻ ထာꩻမာꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻသီးအတာႏ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻလိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏ ယေန်ႏငဲးရေꩻထာꩻမာꩻ၊ လိတ်ယေန်ႏရုမ်ꩻယို ထွာစွဉ်ႏ အဓိကပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻသွီႏသက်နဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻသွီႏသက်ထာꩻမာꩻ အခန်ꩻကဏ္ဍကိုယို လိတ်လုဲင်ꩻရေꩻရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ လိုꩻတဲ့နဝ်ꩻ မဉ်ႏခုမ်မာꩻလွေꩻဒျာႏ ပရီႏပရာႏနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻလိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏ ယေန်ႏငဲးရေꩻအခန်ꩻကဏ္ဍယို အီႏထင်ႏထိုဗာႏတဲ့ တယိုꩻတဝ်းသွူ။ မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏ၊ မဉ်ႏမဲဉ်မာꩻဒျာႏမွေး လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻရာႏလဲ့ အဝ်ႏလိုႏမာꩻငါ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻရာႏ ထာꩻမာꩻငါသွူ။ မဉ်ႏမဲဉ်မာꩻ နဲင်ႏငံႏရေꩻရာႏလဲ့ အဝ်ႏလိုႏမာꩻလွေꩻငါ နဲင်ႏငံႏရေꩻထာꩻမာꩻကိုငါသွူ။ မဉ်ႏမဲဉ်ခုမ်ပဆိုးဘောလုံးလဲ့ အဝ်ႏလိုႏလေ့လာ ဘောလုံးပညာႏငါသွူ။ မဉ်ႏမဲဉ်နွို့စဲ့ꩻလဲ့ အဝ်ႏလိုႏသွဉ်ခꩻဒျာႏတနတ်၊ အဝ်ႏလိုႏသွဉ်ထင်ႏဒျာႏ စဲ့ꩻသွဉ်တန်ꩻဒျာႏငါသွူ။ မဉ်ႏတမွေးတဝ်း အွိုးယိုတဲ့မာꩻ၊ အွိုးနဝ်ꩻတဲ့မာꩻ၊ အွိုးယိုတဲꩻတဲꩻမွေးတဝ်း၊ အွိုးနဝ်ꩻတဲꩻတဲꩻမွေးတဝ်းနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ စစရာႏရာႏ ထဲ့ဖွိုႏအီထဲင်းဒါႏနဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းမန်းခမ်းကို မဉ်ႏထွားယင်းနုဲင်း(စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး)နဝ်ꩻ အလွေꩻမာꩻပါတော (ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဥက္ကဋ္ဌ)နုဲင်းနဝ်ꩻ တထီႏဗာႏတဝ်းသွူ၊ (စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး)နဝ်ꩻ အလွေꩻမာꩻပါ(အားကစားဝန်ကြီး)နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ တထီႏဖိုတဝ်းသွူ၊ (စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး)နဝ်ꩻ အလွေꩻမာꩻပါတော (ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီး)နုဲင်းနဝ်ꩻ တအဝ်ႏတဝ်းသွူ။ မဉ်ႏထွားယင်းနုဲင်း (စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး)ကရိုꩻလဲ့ ဝွေꩻထာꩻမာꩻတွမ်ႏဝွေꩻထာꩻမာꩻဒျာႏ၊ ဝွေꩻသုတေသနဗာႏ (စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှု)ခရာႏနဝ်ꩻသွူ၊ မဉ်ႏထွားယင်း (အားကစားဝန်ကြီး)တဲ့နဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻခုမ်ပဆိုးပညာႏသျင်ႏတဲင် ဝွေꩻပင်ႏထိုဒျာႏ ဝွေꩻ(အားကစားဌာန)ထာꩻမာꩻအခန်ꩻကဏ္ဍနဝ်ꩻသွူ၊ မဉ်ႏထွားယင်းနုဲင်း(ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီး)လဲ့ ဝွေꩻလွူးထန်ႏသွူ အင်ဂျင်နီယာပညာႏသျင်ႏသားဖုံႏတဲင် ဝွေꩻမာꩻအဆင်ႏအရန်းထိုဒျာႏ ဝွေꩻဆောက်လုပ်ရေꩻကဏ္ဍထာꩻမာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ထွိုင်ႏတွိုႏနီပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻ အွဉ်ငါသားကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏလေ့လာ၊ အဝ်ႏလိုႏသုတေသနဒျာႏ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ သမ်းလွေꩻမာꩻပါဒျာႏ နဲင်ႏငံႏရေꩻထာꩻ၊ သမ်းအဝ်ႏလွေꩻထွာတောဒျာႏ လွတ်တောႏအမတ်တဲင် နီပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻထာꩻမာꩻ သုတေသနယို လွစ်ဟင်ꩻဗာႏတေားထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ (၂) မဉ်ႏဒေါ့ꩻယင်းတစွိုးနဝ်ꩻ နုဲင်းနီမန်းခမ်းကိုယိုခါနဝ်ꩻ တယ်ႏအစိုႏရသမ္မတ ဗꩻလလင်ꩻစွဉ်ႏ ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေꩻမှူꩻယို သက်တန်ꩻတသွုပ်တသွုပ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏလုမ်ꩻငတ်ꩻနေင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ ငတ်ꩻနေင်ႏသက်တန်ꩻမဉ်ႏဗွေသွူနဝ်ꩻ မာꩻလွေꩻညီႏလာႏခံႏ တွမ်ႏအမျာꩻသꩻဆန္ဒ လွိုက်ဒင်ႏလွေꩻယင်းတလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းအမေႏရိကန်ႏခမ်း သမ္မတသက်တန်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလစ်ꩻနေင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ ယိုခါ ကအဝ်ႏထွာသမ္မတနဝ်ꩻ အိုဘားမားနဝ်ꩻသွူ၊ အိုဘားမားယိုနဝ်ꩻ ပထမသက်တန်ꩻနဝ်ꩻ ဝွေꩻဗွေထွူ ကွပ်အမျာꩻထောက်ခံႏဝွေꩻတဲင် ဝွေꩻမာꩻသွုပ်ဗာႏယင်း သမ္မတဒုတိယသက်တန်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻဆꩻငါ သမ္မတတဖြာꩻနဝ်ꩻ သမ္မတဘုရ်နဝ်ꩻသွူ၊ သမ္မတဘုရ်နဝ်ꩻလဲ့ ပထမသက်တန်ꩻထွူ ကွပ်ခမ်းသားကျွိုက် လိုꩻအမျာꩻလွိုက်တဲင် ဝွေꩻထွာလွေꩻသွုပ်ဗာႏယင်း သမ္မတဒုတိယသက်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။ ဒုတိယသက်တန်ꩻထွူနဝ်ꩻ ဝွေꩻယို ဒါႏခန်းတယဝ်း အုပ်ချုပ်ခမ်းထီဟဝ်ခန်းတယဝ်း လိုꩻအမျာꩻထောက်ခံႏခန်းတယဝ်း အီႏမာꩻထဲင်းဗာႏ တတိယသက်တန်ꩻနဝ်ꩻ အမျိုꩻတအဝ်ႏတဝ်းသွူ၊ ယိုခါ သမ္မတအိုဘားမားယိုလဲ့ နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ ဒုတိယသက်တန်ꩻမဉ်ႏထွူနဝ်ꩻ လိုꩻအမျာꩻလွိုက်ခန်းတယဝ်း ဝွေꩻတထွာထဲင်းဗာႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်တမုဲင်ꩻမွော့ ဝွေꩻသီးတဖြာꩻယို မာꩻသက်တန်ꩻ လွိုနီလဲင်ႏလꩻတဝ်းတွိုးဟောင်းနဝ်ꩻ လိုꩻတဖြာꩻယို အာႏဏာႏခင်ႏလမ်းတထွောင်းကို လွိုသက်တန်ꩻနီလဲင်ႏ မဉ်ႏမာꩻထဲင်းနဝ်ꩻ ဝွေꩻမဉ်ႏခုမ်စံႏဗာႏ သက်တန်ꩻညဆွာꩻနဝ်ꩻ ထွာလွဉ်စွဉ်ႏ ဗွိုန်နုဲင်းဝွေꩻထာꩻပဲင်ႏတဲင် မဉ်အွဉ်ႏစွꩻချာတဝ်းဒွုမ်ဒါႏနဝ်ꩻသွူ။ အာႏဏာႏဗွေႏသꩻအဝ်ႏလွဉ်တဲင် ထွာထိုꩻဒါႏ အာႏဏာႏဗွေႏနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏထွားနုဲင်း နီပအိုဝ်ႏကိုယိုခါနဝ်ꩻ လိုꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏမာꩻလဲဉ်း ခွုင်းမုဲင်ꩻနေင်ႏ၊ အဝ်ႏမာꩻလဲဉ်းခွုင်းမုဲင်ꩻသက်တန်ꩻ၊ နဝ်ꩻမဉ်ႏထွူ လꩻမဉ်အွဉ်ႏစွꩻတဝ်းဒွုန်း အခေႏနေႏအဝ်ႏနေ၊ အဝ်ႏမဉ်ထူႏထဲင်းဒွုန်း အခေႏနေႏအဝ်ႏနေ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏတဝ်းကရိုꩻလဲ့ အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏ အီႏအဝ်ႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ထူႏထဲင်း မဉ်ႏအဝ်ႏဒွုန်းကနဝ်ꩻတဲ့ ထွာထိုꩻလဲဉ်း အာႏဏာႏဗွေႏစနစ်နဝ်ꩻသွူ၊ ယဟန်ႏသားနဝ်ꩻ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးထာꩻမာꩻ ခင်ႏလမ်းကို ထူႏသွူခြောင်ꩻလဲ့ ပတ်သဲစ်တွမ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻရေꩻနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻငါလဲ့ တမာꩻဗွုန်ႏတဝ်းသားလဲ့အဝ်ႏ၊ ယဟန်ႏသားနဝ်ꩻ မာꩻသွူ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရုမ်ꩻကိုလဲ့ လိတ်ပအိုဝ်ႏယို တဒါႏချာတဝ်းသားတဲ့အဝ်ႏ၊ အဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရုမ်ꩻကိုရိုꩻလဲ့ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻရာႏဆဲင်ႏရာꩻ သုတေသနထမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻငါ တမာꩻတဝ်းတဲ့ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ (၃) မဉ်ႏထွားချာယင်း ပအိုဝ်ႏလိတ်ယေန်ႏ ကလွိုက်ဒင်ႏ အွဉ်ငါသားနဝ်ꩻ ၂၀၁၄-တလဲင်ႏ၊ ၂၀၀၈-တလဲင်ႏ၊ ၂၀၁၂-တလဲင်ႏ၊ ဟန်ႏနေင်ႏ ၂၀၁၆-ကိုယို အီႏခွပ်ဖျင်လဲဉ်း တလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ ၂၀၁၄-နေင်ႏ၊ ၂၀၀၈-နေင်ႏ၊ ၂၀၁၂-နေင်ႏ ယိုသိုမ်လဲင်ႏအကို ကလွိုက်ရွေꩻဒါႏ ဥက္ကဋ္ဌ လိုꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဗꩻတွိုႏဟန်ႏနီꩻ ထွာဒျာႏတဖြာꩻချင်ႏနဝ်ꩻသွူ။ လွိုလဲဉ်းသက်တန်ꩻနီလဲင်ႏတဲင် အထွာသင်ꩻတဝ်းဒွုမ်နဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ ဟန်ႏနေင်ႏ ၂၀၁၆-ကိုယို တညတဝ်း အီႏမာꩻလွေꩻယင်း လွိုက်ဒင်ႏ(ဗဟိုႏ)ပအိုဝ်ႏလိတ်ယေန်ႏအွဉ်ငါအရန်း ကရိုꩻနဝ်ꩻ သေထွꩻခါꩻဗာႏသွူ၊ မဉ်ႏတွိုႏ ၂၀၁၆-ဗာႏ၊ ဖေဖော်ဝါရီလာ ၆-နီꩻယို အီႏမာꩻလွေꩻယင်း လွိုက်ဒင်ႏ ဗဟိုႏလိတ်ယေန်ႏ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြားခွန်ဝင်းကို ခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ ဟွုန်ထွꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ ယိုမာꩻငါ မဉ်ႏလွိုက်ဒင်ႏယင်း ပအိုဝ်ႏလိတ်ယေန်ႏဆဲင်ႏရာꩻ ထာꩻမာꩻတာႏဝွန်ႏသားနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏထွာငါႏ ပါတီကင်ꩻသျင်ꩻ လိုꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏနဝ်ꩻသွူ၊ လိတ်ယေန်ႏမူကိုယို မဉ်ႏမာꩻနဲင်ႏငံႏရေꩻနဝ်ꩻ ပွိုင်းဝွို့ဗာႏတဝ်း လိတ်ယေန်ႏရေꩻ၊ မဉ်ႏမာꩻလိတ်ယေန်ႏလဲ့ ပွိုင်းဝွို့ဗာႏတဝ်း နဲင်ႏငံႏရေꩻ-စီꩻကန်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏခါꩻငါႏသွူ။ မဉ်ႏတမွေးတဝ်းနဝ်ꩻ လိတ်လုဲင်ꩻထာꩻမာꩻလဲ့ နဲင်ႏငံႏရေꩻသားနွို့မာꩻတော၊ လိတ်ယေန်ႏသားလဲ့ အဝ်ႏအုံနောင်ဒျာႏ နဲင်ႏငံႏရေꩻသားစူဗောင်၊ လွေꩻအုံမွဉ်ဒျာႏ နဲင်ႏငံႏရေꩻသားပြေင်အော့ꩻခါႏနဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏလိတ်ယေန်ႏ အခန်ꩻကဏ္ဍထိုꩻမားဒါႏနဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးရေꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလွဉ်လဲဉ်း အွိုးစခေါင်ႏစခါ၊ အဝ်ႏပေါႏရီးဒျာႏ နဲင်ႏငံႏရေꩻပါတီ အွိုးမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ယိုခါ ပအိုဝ်ႏလိတ်ယေန်ႏယို မဉ်ႏလွေꩻအဝ်ႏဗာႏတောက နဲင်ႏငံႏရေꩻပါတီဆꩻလနဝ်ꩻ အမျိုꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏ ဗဟိုႏလိတ်ယေန်ႏ ဥက္ကဋ္ဌအွဉ်ငါယို သမ်းလွေꩻအုံတော နဲင်ႏငံႏရေꩻပါတီဆꩻချာတဲင် ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးနဝ်ꩻ အဝ်ႏတောနဲင်ႏငံႏရေꩻ ပါတီဆꩻချာ၊ ပါတီဆꩻလနဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ အထွာလွဉ်နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်းနဲးတဲင် ကွဲညည လိတ်ယေန်ႏထာꩻမာꩻဒျာႏ လိတ်ယေန်ႏသား အီႏမာꩻချာတဲ့ နဲင်ႏငံႏရေꩻပါတီသား မဉ်ႏတဖေႏခွင်ꩻတဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻခွင်ꩻလꩻတဝ်း၊ တွိုႏထိုꩻဗာႏစွဉ်ႏ အခေႏနေႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ နုဲင်းနီပအိုဝ်ႏကို ခွုင်းဟန်ႏနီꩻမာꩻတငါ ကအဝ်ႏမာꩻလွဉ်ဖေႏလဲဉ်းသားတဲ့ မာꩻဖေႏလဲဉ်း၊ ကထိန်ꩻသိမ်ꩻလွဉ်ဖေႏ ဗꩻတွိုႏဟန်ႏနီꩻတဲ့ အပလွိုႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ကလဲဉ်းခိုႏချာနဝ်ꩻ ကွပ်လိုꩻဆေ့ꩻ၊ ဒါႏပညာႏသားဆေ့ꩻတဲင် ထာꩻမာꩻနီသိုမ်ဗာႏယို ခုမ်မာꩻဗာႏယပ်ꩻယပ်ꩻခုဲင်ႏခုဲင်ႏနဝ်ꩻလဲ့ ခေတ်အလꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲးတွော့ꩻ နုဲင်းဟန်ႏနီꩻယိုမာꩻငါ နီပအိုဝ်ႏသီး မဉ်ႏအဝ်ႏလွေꩻစွူစွူဒျာႏက နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ခေတ်မွေးတဝ်းဒွုမ်သွူ၊ ဥပမာႏ- မဉ်ႏခုမ်စံႏအွဉ်ငါ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲး ထာꩻမာꩻလဲ့ အဝ်ႏလိုႏသုတေသနယံယံငါႏ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲးထာꩻမာꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏမာꩻပင်ႏထိုဒျာႏ လိတ်လုဲင်ꩻယေန်ႏငဲး အခန်ꩻကဏ္ဍနဝ်ꩻသွူ၊ တဖဲ့ꩻသား မဉ်ႏထွာလွတ်တောႏနမ်းခြောင်ꩻလဲ့ အွိုးလွတ်တောႏကို အဝ်ႏလိုႏဖျင်ဆင်တမုဲင်ꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏမာꩻထမုဲင်ꩻ၊ လွတ်တောႏထာꩻမာꩻဖုံႏယို အဝ်ႏလိုႏမာꩻလေဉ်းလေဉ်းနေးငါႏ ပဉ်မျိုꩻမျိုꩻ၊ ပဉ်စွိုးစွိုးနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ နီပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻထာꩻမာꩻယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဗာႏဒျာႏ လွတ်လွတ်လပ်လပ် တခြင်ခြင်၊ အုံဗာႏဒျာႏတွမ်ႏဂုဏ်ႏအဝ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻမꩻသွူ။ ဟန်ႏနေင်ႏ မဉ်ႏလွိုက်ဒင်ႏယင်း ဗဟိုႏလိတ်ယေန်ႏဥက္ကဋ္ဌတသာထွူ ယိုမာꩻငါ နီပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏယေန်ႏငဲးရေꩻ အခန်ꩻကဏ္ဍ အီႏအုံထွိုင်ႏလွေꩻထဲင်းနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-