ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဉ်ꩻ

(အဝ်ႏ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဥ်ꩻ ယီးနယ်ချာခါꩻဒျာႏသွူ)

"ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖန်မိဉ်ꩻ" တဲမ်းလိတ်သား ခွေသွဉ်းယိုနဝ်ꩻ တဲမ်းခတ်ꩻ၊ တဲမ်းကဲဉ်း၊ တကေးဝင်ꩻမဉ်ꩻ၊ နာႏလိုႏတဝ်း၊ မဲဉ်ဒေါ့ꩻငါႏ ပါꩻယိုပါꩻနဝ်ꩻလဲ့ တမွေးတဝ်း၊ ကေားကထွာဒျာႏ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီးဖုံႏ မဉ်ႏဟော်ꩻထွားဆွုမ်ႏဗာႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻယိုအရသာႏ ယိုတပုဒ်နဝ်ꩻ မဉ်ႏခွိုင်းဝွို့အီဒျာႏ ဟော်ꩻလိတ်သားမဉ်ꩻ၊ မဉ်ႏတဲက်ဆဲင်ႏလွဉ်အီဒျာႏ ဟော်ꩻလိတ်သား ပုဂ္ဂိုလ်ႏမဉ်ꩻကရိုꩻလဲ့ နေးတွမ်ႏထာꩻသေနာႏမုꩻ သꩻရင်ꩻတဲင် အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻလွေꩻဖေႏဒျာႏသွော့ တဲမ်းလိတ်သားအလောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏသက္ကစ္စငဝ်းတဲင် တောင်ꩻပြန်ႏရီးရီးလွေꩻဒျာႏ တွမ်ႏငဝ်းနဝ်ꩻသွူဩ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ တဲမ်းလိတ်သား မဲဉ်ဖေႏသေငါႏ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီးအလောင်းနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း ကရိုꩻနဝ်ꩻ နီယိုသဲင်ꩻကွုတ်သဲင်ꩻထွာဒျာႏ ပအိုဝ်ႏသွီႏယာႏရင်ꩻစဲစ်စဲစ်တွော့ꩻ မဉ်ꩻကရိုꩻလဲ့ အဟဲ့ꩻအဟောင် အဝ်ႏလိုႏဖန်သွတ်ꩻသွတ်ꩻလွေꩻဖေႏ မဉ်ꩻပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ꩻပအိုဝ်ႏ ဖန်သွတ်ꩻသွတ်ꩻခန်းကရိုꩻလဲ့ ဟဲ့ꩻဖန်ဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီး ဖေႏကသေနာႏနဝ်ꩻ မဲ့ꩻတဲမ်းလိတ်သား ခွေသွဉ်း အီႏတဲမ်းနယ်လွေꩻဖေႏသျင်ꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နီမဉ်ႏဟဲ့ꩻဖန်လွဉ်လဲဉ်းသွူ နီမဉ်ꩻတဗာႏနဝ်ꩻ မဉ်ႏတသေနာႏတဝ်း နက္ခတ်ပေႏတင်ႏလဲ့ ဟဲ့ꩻဖန်ပရီႏပရာႏခန်းတယဝ်း အဝ်ႏလိုႏငါႏ ဟဲ့ꩻဖန်တလေ့လေ့၊ ဝင်ꩻမဉ်ႏထီႏဗာႏခန်း နီမဉ်ꩻကရိုꩻလဲ့ ဖေႏနေးဝင်ꩻသꩻမေတ္တာႏဓာတ် ကထွာနွောင်ꩻအီစွဉ်ႏအရန်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏငါႏနဝ်ꩻသွူသနယ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်ႏယင်းဟန်ႏ ကသော့ꩻလွဉ်ဒါႏ လိတ်စောင်ႏကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထူꩻသုံꩻဒျာႏ ဘော်လုံးသားမဉ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏထီႏဗာႏခွိုꩻခွိုꩻ၊ ယင်းဟန်ႏတဲ့ ဟဲ့ꩻဖန်စွဉ်ႏမဉ်ꩻပအိုဝ်ႏကရိုꩻလဲ့ "ခွန်"နဝ်ꩻ သမ်းသော့ꩻဆုဲင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏထီႏဗာႏအာနဝ်ꩻသွူ။ ယူႏဟုဲင်း မဉ်ႏထွားတွမ်ႏဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလင်တရိုꩻတဝ်း၊ ခမ်းရင်ꩻသားအကိုချာဒျာႏတရိုꩻတဝ်း ထွံႏလွူꩻစံꩻစဲင်းစဲင်းဟုဲင်း ပါꩻကအီႏဖန်ဒျာႏ နီပအိုဝ်ႏမဉ်ꩻနဝ်ꩻ ခြေားတန်နေးကွေး၊ ခြေားနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲးတဲင် ထွားမွိုင်- မန်းလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အစသွတ်ꩻမဉ်ႏဖန်ခန်း မဉ်ꩻကရိုꩻလဲ့ "မောင်"၊ မဉ်ႏနုဲင်းဒျာႏဖြဝ်ꩻလိုꩻမျိုꩻကရိုꩻလဲ့"စိုင်း"၊ မဉ်ႏနုဲင်းဒျာႏနီပအိုဝ်ႏကရိုꩻလဲ့"ခွန်"စစွဉ်ႏလိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဗာႏဒျာႏရင်ꩻရင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏထွာနီပအိုဝ်ႏကရိုꩻလဲ့ မဉ်ႏဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻမွိုင် "စိုင်းဖွာꩻဖက်"၊ "မောင်ႏအာႏရဲင်ꩻ"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻတလေ့နေဟောင်း၊ နဝ်ꩻလဲ့ နီသꩻထာꩻယူႏယို အဝ်ႏလိုႏငါႏနဝ်ꩻသွူသနယ်၊ ထဲင်းယင်းတနယ်ꩻ နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ "ခွန်"နဝ်ꩻ သော့ꩻဖေႏပါဒျာႏလဲ့ သမ်းဖန်တေားလုဲင်ႏနုဲင်းယို "ခွန်မာရှယ်"၊ "ခွန်စီရိုနယ်ဒို"နုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ နီမဉ်ꩻအဓိပ္ပါယ်ႏအဝ်ႏနေဟောင်း၊ ဟဲ့ꩻလဲ့တလေ့တဝ်း၊ ပအိုဝ်ႏဝေါဟာရလဲ့ အဝ်ႏကုဲင်ဒျာႏ၊ အကျိုꩻလဲ့ တထွာအီတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ သဲင်ꩻထွာလဲဉ်းသွူ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻလွုမ်ꩻကာႏတဝ်း မဉ်ꩻလဲ့ သမ်းတလေ့ငါႏ၊ သမ်းထွာဒျာႏ ခွန်ခွိုꩻနဝ်ꩻ အာႏရꩻနစ်သက်ငါႏတခွိုင်းမုဲင်ꩻ၊ ဖန်မဉ်ꩻယို နီသꩻတာႏဝွန်ႏထွူႏငါႏနဲ့၊ နီယို မဉ်ခံႏထွာဒွုမ် ခွန်ခွိုꩻသွီႏယာႏနဲ့၊ ဖန်မဉ်ꩻယို အရေꩻကီꩻလွိုလဲဉ်းဝင်ꩻ။ ထဲင်းယင်းတနယ်ꩻ တဲမ်းလိတ်သားမဲဉ်ဒေါ့ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွားမွိုင် ခမ်းရင်ꩻသားအာအကို ပေါႏရိုꩻဖန်မဉ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏအနယ်ꩻနုဲင်းယိုလွဉ်းလွဉ်းမွေးတဝ်းနဲ့ "မောင်မောင်ဦး"၊ "စိုင်းလုံ"စစွဉ်ႏ "မောင်""စိုင်း"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ လဲဉ်းရီးဗာႏဒျာႏ ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻသွူ။ ထွိုင်ႏတွိုႏလွဉ် နီပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻ "မေတ္တာႏခွန်""ဟဝ်ရက်ခွန်"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ပွိုးထမုဲင်ꩻ "ခွန်"ယိုတဖြုံႏမွော့ သော့ꩻဆုဲင်ꩻဗာႏတွိုႏဟောင်း? နေႏတန်ႏတဗာႏနဝ်ꩻ ဖန်တဲမ်းဗာႏဒျာႏ "ခွန်အာႏရဲင်ꩻ"နုဲင်းယိုမွေးတဝ်းနဲ့၊ မဉ်ႏတဲမ်းဖန်မွိုင် "အာႏရဲင်ꩻခွန်"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ အဓိပ္ပါယ်ႏ ဝေါဟာရတအဝ်ႏတဝ်းငါႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ ဖန်မဉ်ꩻနဝ်ꩻ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီး ဖေႏကသေအနယ်ꩻနဝ်ꩻ တဲမ်းထန်ႏဗာႏ နုဲင်းဆꩻလယိုအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဖန်သွော့နုဲင်းယို ဖန်မွိုန်းသွော့နုဲင်းယို ခွန်မေတ္တာႏ မေတ္တာႏခွန် ခွန်ဟဝ်ရက် ဟဝ်ရက်ခွန် ခွန်ရက်ခွိုꩻ ထာဝရခွန် ခွန်ပအိုဝ်ႏ ခွန်စီရိုနယ်ဒို ခွန်ဆုꩻဟောဝ် ခွန်ပီꩻဖင်းဗွိုင်း စစွဉ်ႏဖန်မဉ်ꩻ နမူႏနာႏအခရာႏနုဲင်းကီယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏထူꩻသုံꩻငါႏနဝ်ꩻသွူ၊ ပအိုဝ်ႏအက္ခရာႏလဲ့ တထဲ့ထိုꩻဗာႏတဝ်း၊ "ခွန်"ယိုတဖြုံႏလဲ့ ဖေႏကတွမ်ႏထဲ့ဆုဲင်ꩻဗာႏမွိုန်းနဝ်ꩻ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏဗွေႏ/ခွန်/နင်ꩻသီးဖုံႏ ဖန်သွော့ဒါႏဒါႏ၊ ဖန်သွော့ယံယံ၊ ဖန်သွော့တလေ့လေ့ဒျာႏဝင်ꩻအကျောင်ꩻ နေးတွမ်ႏမေတ္တာႏ လဝ်းတမာနယ်ဗာႏနုဲင်းယိုသွူ။[][]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. ခွန်ဗွေညီႏ-နောင်တရား
  2. ဒဲဉ်သီႏလက်ဆောင်ႏ အမုဲင်-၃၇