ဗုဒ္ဓဟူꩻနီꩻ - ထွာဘုရာꩻခန်ꩻ
ထူႏဃဋိကာရဗျဟ္မာႏကလူႏဒါႏ ပရိက္ခရာႏ(၈)ပါꩻနဝ်ꩻ ဗုဲင်ရဟန်ꩻထွူတဲင်၊ ဒဲဉ်သွမ်ꩻခံႏအံႏမ သုင်ꩻအာဟာႏရသေင်ႏရာႏ၊ တစိꩻစိꩻပေႏဒျာႏထွူခါ ဟာမွူးပဉ်ဗာႏဗာႏ၊ ကျင်ꩻဒုက္ကစရိယာႏ ညပဉ်သူနေင်ႏစွဉ်ႏဒျာႏတဲ့၊ အနယ်ꩻမွေးတဝ်းတွော့ꩻ ထွာနွောင်ꩻတဝ်းဘုရာꩻ နဝ်ꩻသွူ၊၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ ယူႏလꩻခူန်ꩻချာ အွိုးပေႏခါ ကလꩻခါꩻ အာနာပါနသမာဓိတရာꩻနဝ်ꩻတဲင်၊ အားထွုတ်ကျိုꩻစာꩻ ပွါꩻမျာꩻမွေးယင်းတရာꩻနဝ်ꩻမꩻ၊ တရာꩻထူꩻတရန်း လꩻတွိုႏခန်း စတုတ္ထဈာန်ႏ နဝ်ꩻသွူ ၊၊ စတုတ္ထဈာန်ႏအာႏရဲင်ꩻနဝ်ꩻ စင်ဗွာအာႏတလာဟဝ်ငါႏနဝ်ꩻတဲင်၊ ဒဲဉ်ရုတ်ꩻလာဗွေဟာ မွူးခါးလားကပြေ့ꩻနဝ်ꩻ အောင်ႏထိုꩻခွုန်သုင်ထွူတွော့ꩻ၊ မွူးကွို့ꩻနာꩻငါနဝ်ꩻ လꩻလွေꩻပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏ်ႏ၊ မွူးကွို့ꩻနာꩻလွဉ်ꩻနဝ်ꩻ သဲစ်ကလꩻ အာသဝက္ခယဉာဏ်ႏ(အရဟတ္ထမဂ်ဉာဏ်ႏ)နဝ်ꩻထွူတဲင်၊ လꩻသွုပ်ꩻထွူစွဉ်ႏ သဗ္ဗညုတဉာဏ်ႏတဲင်၊ ထွာစွဉ်ႏဒျာႏဘုရာꩻ နဝ်ꩻသွူ၊၊
တောင်ꩻခါꩻ-
- ၁၊၊ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏ်ႏ - အဓိပ္ပါယ်ႏအချုပ်
ထီႏသေချာလို့ ကထွာလွဉ်ဗာႏ သံႏသရာႏဘဝအဆက်ဆက်နဝ်ꩻသွူ၊၊
- ၂၊၊ ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ်ႏ - အဓိပ္ပါယ်ႏအချုပ်
အပါယ်ႏခမ်း၊ လိုꩻခမ်း၊ လူꩻခမ်း သေထီႏလို့၊ တွိုႏလွေꩻဘဝမုဲင်ꩻ လွေꩻထွာဘဝမုဲင်ꩻ-စတဲင် နုဲင်းနဝ်ꩻ ထီႏသေလို့နဝ်ꩻသွူ၊၊
- ၃၊၊ အာသဝက္ခယဉာဏ်ႏ - အဓိပ္ပါယ်ႏအချုပ်
ကာမာသဝ,ဘဝါသဝ,ဒိဋ္ဌာသဝ,အဝိဇ္ဇာသဝ အာသဝယိုလစ်ꩻပါꩻ(တရာꩻနမ်း- တရာꩻနမ်း လောဘ,ဒိဋ္ဌိ,မောဟ) လို့စင်ထိုꩻနဝ်ꩻသွူ၊၊
- ၄၊၊ သဗ္ဗညုတဉာဏ်ႏ - အဓိပ္ပါယ်ႏအချုပ်
သဗ္ဗ- ကားကအဝ်ႏ၊ ညုတ- ထီႏသေ သဗ္ဗညုတ- ကားကအဝ်ႏ ထီႏသေလို့၊၊
- ၅၊၊ ထွာဘုရာꩻ ကရိုꩻနဝ်ꩻ အလင်မွေးတဝ်း၊ လꩻသဗ္ဗညုတဉာဏ်ႏ နောဝ်ꩻသွူ၊၊
ကွပ်လꩻ သဗ္ဗညုတဉာဏ်ႏနဝ်ꩻတဲင် "ထွာဘုရာꩻ" ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊၊
- ၆၊၊ ဒဲဉ်ရုတ်ꩻလာဗွေနီꩻ ထွာဘုရာꩻ ဗောဓိညောင်ႏမွူးဆꩻလတဲင်၊ ဒဲဉ်ရုတ်ꩻလာဗွေနီꩻနဝ်ꩻ မွူးနီꩻထွာဘုရာꩻတွော့ꩻ၊ ဒဲဉ်ရုတ်ꩻလာဗွေနီꩻနဝ်ꩻ ဝင်ꩻတွောင်ထီ၊ လွေꩻဆူဗောဓိညောင်ႏမွူး နဝ်ꩻသွူ၊၊[၁]
- ငဝ်းလင်္ကာႏကဗျာ
အုံတခြာကို သူနေင်ႏတွင်ꩻ ခြေင်းဆွော့ꩻကံကျင်ꩻ စွုမ်ႏနီꩻဟာ တရျာꩻသွံခါ ဒဲဉ်ရုတ်ꩻဩ လာဗွေနီꩻနေား ဗုဒ္ဓဟူꩻ အဝ်ႏအုံဒင်ႏစူꩻ ပလ္လင်ႏလောင်း ခွန်သုံစွိုꩻကောင်း လွဉ်တွိုက်ꩻခꩻ နွောင်ꩻတဝ်းတပ်ပꩻ ခွန်သုံလွင်း လောင်ꩻမျတ်ယူႏယင်း အုံတရာꩻ သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻ ထီႏဖြောင်ဖြင် ကိလေႏလို့စင် ဉာဏ်ႏရောင်ႏထန်ႏ သဗ္ဗညုဉာဏ်ႏ လꩻသွုပ်ငါ ဗွေႏဘုရာꩻထွာ မျတ်လွိုဝင်ꩻ သꩻကိုနဝ်ꩻရင်ꩻ ခွေသွဉ်းယူႏ ခွꩻစုံရောင်းရျူႏ ကီညိုႏမွေး နစ်သက်စွုမ်းစွေး ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ ခေါက်ဝုဲင်ႏနီဗွေႏ ဘုရာꩻကွိုနဲးဩ။
ကဝုဲင်ႏဗာႏနေား ထွာဘုရာꩻ ယံလꩻယိုꩻမာꩻ သꩻဓိဋ္ဌာန်ႏ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ နဝ်ꩻသွူရင်ꩻ ခါးလားလꩻတွင်ꩻ ခွေသွဉ်းယို ကကွုတ်ထဲင်းကို စိုးမုဲင်ꩻယဝ်း ဘုံႏလင်လွေꩻတဝ်း ထွာချာလိုꩻ ခြွေခြာႏမျတ်မျိုꩻ အာႏဇာႏနီႏ သိက္ခာႏကျင်ꩻအွီႏ သီႏလခွေါင် မဲ့နားလေဗွောင် ကုသိုလ်ႏမာꩻ ကားကရေႏရာꩻ ထွူအောင်ႏမျင်ႏ တရာꩻရောင်ႏတင်ႏ သေထီႏမွိုင် ဝဋ်ရွီးထပ်ထွိုင် ခူႏထန်ႏလꩻ မဂ်ဉာဏ်ႏဆေႏပꩻ ဖွန်ႏဖန်ႏလီ ကွုတ်ဖြားဆာသီ ကင်ꩻခန်းဒျာႏ ယံကထွာဗာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻခါ စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ ဆုတောင်ꩻသေႏသေႏဩ။ [၂]