ဘစ်ကွုဲန်
ဘစ်ကွုဲန် (အိန်းကလေတ်: Bitcoin) ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ cryptocurrency တမျိုꩻ ဗဟိုႏထိန်ꩻချွုတ်မုꩻအဲဉ်တဝ်း virtual ဒီစစ်တယ်ရွဉ်တောင်ꩻ တမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ ၊ ၂၀၀၈ ဗာႏနေင်ႏတွင်ꩻ ဂျပန်လိုꩻမျိုꩻတဖြာꩻ ကမဉ်ꩻ Satoshi nakamoto နဝ်ꩻ ဖန်ဆင်ꩻခါꩻထွူတဲင် တွိုႏ ၂၀၀၉ ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ထွုပ်ဖေႏတောမ်ႏ open-source ဒီစစ်တယ်ဖေႏရွဉ်စနိစ်သွူ ၊ ထွာ peer to peer စနိစ်တဲင် သွုံꩻသားအနေႏ မာꩻရွဉ်လွဲꩻရွဉ်ပြောင်ꩻဒါရဲက်လꩻသွူ ၊ ဘစ်ကွုဲန်နဝ်ꩻ မာꩻအလွဲꩻအပြောင်ꩻယို blockchain Network အွဉ်ႏအတီႏသွူ ၊ ဘစ်ကွုဲန်ယို cryptocurrency ဆေꩻကွက်ꩻလောင်းနဝ်ꩻ ထွာအရန်းထိုသွတ်ꩻအမျိုꩻအစာꩻသွူ။ မာꩻတောမ်ႏ ခူႏ Bitcoin (bitcoin mining )တဲင် စုရောမ် ဘစ်ကွုဲန်လꩻထွူ လုဲင်ႏတောမ်ႏ ရွဉ်ယာႏအလောင်းအလင်တဲ့ လꩻသွူ။
ဘစ်ကွုဲန် | |
---|---|
ဘစ်ကွုဲန် လိုဂို | |
ဖြယ်အွောန်ႏထွော့ ယူနိစ်ပုင်ႏ | |
ယူနိစ်ဖြယ် | |
10−3 | millibitcoin |
10−6 | microbitcoin, bit[၅] |
10−8 | satoshi[၆] |
ရွဉ်တောင်ꩻအမုဲင် | BTC,[၁] [၂] CNNMoney,[၃] and xe.com.[၄] |
millibitcoin | mBTC |
microbitcoin, bit[၅] | μBTC |
လိုꩻမုꩻပထဝီႏ | |
မိတ်ဆက်စဒါႏမွူးနီꩻ | ၃ စန်နဝါရီ ၂၀၀၉ |
ထူႏသုင်ꩻသား(ဖုံႏ) | ကမ္ဘာႏတခြောင်ႏ |
ထေဝွေႏ | |
စီႏမံႏဖန်းဖြယ်မုꩻ | ဗဟိုႏအဲဉ်တဝ်း |
တန်ႏငိုꩻ | |
ရွဉ်တောင်ꩻဖြွိုတန်မုꩻ | ၂၀၁၉ ဗာႏနေင်ႏထာႏဝရပ် မိနစ်၁၀တွိုင်ꩻ block တဗာႏ ဘစ်ကွိုင် ၁၂.၅ ဗာႏနုန်း[၇] |
ဘစ်ကွုဲန်ရွဉ်တောင်ပဲင်း
မွဉ်းဖျင်စုရောမ်အီ ထိင်ꩻသိမ်ꩻအီဘစ်ကွုဲန်အတာႏသွုံꩻ တောင်ပဲင်း (အိန်းကလေတ်: wallet) နဝ်ꩻသွူ။[၈] အခေႏခံႏတောမ်ႏ ဆော့ဝဲးလ်တောင်ပဲင်း အခေႏခံႏတောမ်ႏ အွန်လုဲန်းဝဲဘ်သုဲက်တောင်ပဲင်း ဟာဒ်ဝဲးတောင်ပဲင်း စတဲင်အဝ်ႏကွဲꩻဝင်ꩻသွူ။ ဆော့ဝဲးလ်တောင်ပဲင်းလဲ့ full client တောမ်ႏ lightweight client အဝ်ႏကွဲꩻထဲင်းကသွူ။ full client အစူအဗာႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဗွေအစွူမ်ႏထိုမ်ႏထွား block chain ကိုသွူ ။ ၂၀၁၆ ခါ ၆၀ ဂစ်ဂါဘစ် ပမာဏလွိုတဲင်[၉] ထူႏသွုံꩻဒါႏ ယဟန်ႏသားနဝ်ꩻအဆင်ႏပြေႏတဝ်းသွူ ။ တောင်ပဲင်းအလောင်းအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာအုံနောင်နေးအွန်လုဲန်း။ ဥပမာႏ blockchain.info Coinbase စတဲင်နဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ အစွိုးအမျိုꩻနဝ်စားဖုံႏနဝ်ꩻချꩻအုံ သာဗာလောင်း ယွုမ်းအံႏလꩻငါႏသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏဘစ်ကွုဲန်ရွဉ်တောင်ပဲင်းအစူအဗာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဆာဗာယိုအဝ်ႏထိင်ꩻခါꩻဖေႏသွူ။[၁၀][၁၁] ထူႏသွုံꩻသားအတာႏပေါင်းယိုꩻသွူ။
ယူနိစ်
မွဉ်းဖျင်ဘစ်ကွုဲန်ယူနိစ်နဝ်ꩻ ထွာ bitcoin သွူ။ ကထွာဒါႏဒီစစ်တယ်ရွဉ်အင်္ဂလိပ်အက္ခရာႏအပေႏနဝ်ꩻသွုံꩻ bitcoin တဲင် ဆဲင်ႏတောမ်ႏကွန်ပျူတာဝေါဟာရအတာႏ အက္ခရာႏအတန် သွုံꩻ Bitcoin နဝ်ꩻသွူ။ ၂၀၁၄ ဗာႏနေင်ႏအလꩻ ဘစ်ကွုဲန်သင်္ကေတနဝ်ꩻ BTC၊ XBT၊ [၁၂] သွူ။ ဘစ်ကွုဲန်ပမာႏဏပေါင်းဆေ့ꩻအတာႏနဝ်ꩻ သွုံꩻဟဲ့ꩻ millibitcoin (mBTC) microbitcoin (µBTC)ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဘစ်ကွိုင်အဆေ့ꩻသွတ်ꩻယူနိစ်နဝ်ꩻဟဲ့ꩻ ၁ satoshi သွူ ၀.၀၀၀၀၀၀၀၁ btc နဝ်ꩻသွူ ။[၆] millibitcoin နဝ်ꩻ ကဲက်ညီႏတောမ်ႏ ၀.၀၀၁ bitcoin တဲင် ။ ၁ btc ၁၀၀၀ ပွုံႏတပွုံႏနဝ်ꩻသွူ ။[၁၃] satoshi ကရိုꩻနဝ်ꩻ ဖန်ဆင်ꩻစနိစ်သား ထူႏဂွုဏ်ႏလွေꩻ ဝွေꩻဂျပန်လိုꩻမျိုꩻအနေႏတဲင် ဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻနုဲင်းနဝ်ႏသွူ။
တန်ႏဖိုꩻ အထင်ႏအလင်ꩻ
မွဉ်းဖျင်၂၀၁၄ ဗာႏနေင်ႏ Mark T. Williams ကရိုꩻခါꩻ ဘစ်ကွုဲန်နဝ်ꩻ လွိုထဲင်းခမ်ꩻနွတ်ꩻဆ၊ လွိုထဲင်းအမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ ၁၈ ဆ တန်ႏဖိုꩻအဝ်ႏတခွိုန်နဝ်ꩻသွူ။[၁၄] တန်ႏဖိုꩻထိုမုꩻယို ထိင်ꩻကမ်းဖေႏဒါႏ စနိစ်အဲဉ်တဝ်းအကျောင်ꩻ ဂျပန်လိုꩻမျိုꩻ ကျောင်ꩻသားဖုံႏအဝ်ႏခြုဲင်းနယ်ခါꩻသွူ။[၁၅] Forbes မဲဂ္ဂသဉ်း ဂျာနယ်လစ်သားတဖြာꩻဒေါ့ꩻနဝ်ꩻ ဘစ်ကွုဲန်ယို အတာႏဆွာꩻ တန်ႏဖိုꩻအဲဉ်တဝ်းအရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။[၁၆] အစတဲ့ တန်ႏဖိုꩻထင်ႏနဝ်ꩻယုတ္တိအဝ်ႏ ။ "ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲးကရိုꩻနဝ်ꩻ လိုꩻဖုံႏ မိဉ်လꩻအခွဲးအကျုံႏ ဘစ်ကွုဲန်ယို အမာꩻထာꩻမာꩻ နုဲင်းမုဲင်ꩻနဲးကရိုꩻနဝ်ꩻသွူ"။[၁၇] ၂၀၁၁ ဗာႏနေင်ႏတန်ႏဖိုꩻနဝ်ꩻ တယ်ႏဒေါ်လာ ၀.၃ ဗꩻ၃၂ ရပ်အငိုꩻထိုတခွုန်နဝ်ꩻသွူ။[၁၈] ၂၀၁၂ ဗာႏနေႏ ဘစ်ကွုဲန်တန်ႏဖိုꩻနဝ်ꩻ ကွဲးတသွေႏကီအငိုꩻထိုစသွူ။[၁၉] ၂၀၁၃ ဗာႏနေင်ႏ ဩဂုတ်လာ အငိုꩻအဝ်ႏ အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ ၆၀၀ မာꩻလသွူ။[၂၀] ၂၀၁၃ နိုဝင်ဘာလာနဝ်ꩻ ဘစ်ကွုဲန်တန်ႏဖိုꩻ တသွေႏထင်ႏ အထိုꩻသွတ်ꩻဗꩻ ၁၂၄၂ ရပ်သွူ။[၂၁] ဇန်နဝါရီလာ ၂ဝ၁၅ ဗာႏနေင်ႏ ဘစ်ကွုဲန်တန်ႏဖိုꩻနဝ်ꩻ ၂ဝ၁၃ ဗာႏနေင်ႏခါကာႏ အဆေ့ꩻသွတ်ꩻတန်ဖိုးထဲ့လင်ꩻ အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ ၂၂၄ သွူ။ ၂၀၁၇ မတ်လာ ၃ နီꩻ ဘစ်ကွုဲန်တန်ႏဖိုꩻနဝ်ꩻ လွိုထဲင်း ခမ်ꩻ ငိုꩻသွူ။ ၂၀၁၇ ဒီဇင်ဘာလာ တသွေႏထင်ႏယင်း အဆ ၂၀ နဝ်ꩻသွူ။ ဘစ်ကွုဲန်အငိုꩻနဝ်ꩻ မိဉ်ႏထဲ့တဲ့ထဲ့မွေး မိဉ်ႏတသွေႏကီတဲ့တသွေႏမွေးသွူ။ ၂၀၁၉ ဗာႏနေင်ႏ ဖေဖော်ဝါရီလာနဝ်ꩻ အငိုꩻအဝ်ႏကုဲင်ချာ ၃၂၀၀ ဒေါ်လာလွုမ်ꩻသွူ။ နုဲင်းယိုခါခိန်ႏ အငိုꩻအဝ်ႏလွိုထဲင်း ခမ်ꩻခန် ၈ ဆသွူ။[၂၂][၂၃]
အာႏကွိုꩻ
မွဉ်းဖျင်- ↑ Nermin Hajdarbegovic (7 October 2014)။ Bitcoin Foundation to Standardise Bitcoin Symbol and Code Next Year။ CoinDesk။ 5 January 2015 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 28 January 2015 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Romain Dillet။ "Bitcoin Ticker Available On Bloomberg Terminal For Employees"၊ TechCrunch၊ 9 August 2013။ 2 November 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ "Bitcoin Composite Quote (XBT)"၊ CNN Money၊ CNN။ 2 November 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ XBT - Bitcoin။ xe.com။ 2 November 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Garzik၊ Jeff (2 May 2014)။ BitPay, Bitcoin, and where to put that decimal point။ 17 November 2015 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 20 November 2015 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ ၆.၀ ၆.၁ Jason Mick (12 June 2011)။ Cracking the Bitcoin: Digging Into a $131M USD Virtual Currency။ Daily Tech။ 20 January 2013 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 30 September 2012 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Ron Dorit (2012)။ Quantitative Analysis of the Full Bitcoin Transaction Graph။ Cryptology ePrint Archive။ 18 October 2012 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Adam Serwer and Dana Liebelson (10 April 2013)။ Bitcoin, Explained။ motherjones.com။ Mother Jones။ 26 April 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Information about cryptocurrency networks။ 2 January 2016 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Jon Matonis။ "Be Your Own Bank: Bitcoin Wallet for Apple"၊ Forbes၊ 26 April 2012။ 17 November 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ "3 reasons Wall Street can't stay away from bitcoin"၊ NBCUniversal၊ 4 Jun 2014။ 2 April 2015 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ Regulation of Bitcoin in Selected Jurisdictions။ The Law Library of Congress, Global Legal Research Center (January 2014)။ 26 August 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Katie Pisa and Natasha Maguder။ "Bitcoin your way to a double espresso"၊ cnn.com၊ CNN၊ 9 July 2014။ 23 April 2015 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ Williams, Mark T. (21 October 2014)။ Virtual Currencies – Bitcoin Risk။ World Bank Conference Washington DC။ Boston University။ 11 November 2014 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 11 November 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Can We Stabilize the Price of Cryptocurrency?: Understanding the Design of Bitcoin and its Potential Competitiveness with the Central Bank Money (24 July 2014)။ 8 January 2015 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။ “"The first instability stems from an inflexible supply curve of Bitcoin, which amplifies Bitcoin price volatility; the miners’ revenue/reward fully absorbs any price changes. There is no price stabilization mechanism."”
- ↑ Lee၊ Timothy B.။ "Bitcoin Doesn't Have a Deflation Problem"၊ Forbes၊ 4 November 2013။ 27 January 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ Lee၊ Timothy B.။ "Bitcoin's Volatility Is A Disadvantage, But Not A Fatal One"၊ Forbes၊ 12 April 2013။ 15 November 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ Lee, Timothy။ "When will the people who called Bitcoin a bubble admit they were wrong"၊ The Washington Post၊ 5 November 2013။ 10 January 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ Liu၊ Alec (19 March 2013)။ When Governments Take Your Money, Bitcoin Looks Really Good။ Motherboard။ 7 February 2014 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 7 January 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Bitcoin prices remain below $600 amid bearish chart signals။ nasdaq.com (August 2014)။ 31 October 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
- ↑ Ben Rooney။ "Bitcoin worth almost as much as gold"၊ CNN၊ 29 November 2013။ 31 October 2014 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူ။
- ↑ "Bitcoin value tops gold for first time"၊ 3 March 2017။
- ↑ Molloy၊ Mark။ "Bitcoin value surpasses gold for the first time"၊ 3 March 2017။