မျန်မာခမ်းထီ စီꩻပွာꩻရေꩻ

မျန်မာခမ်းထီစီꩻပွာꩻရေꩻ
	ဝေင်ꩻရန်ႏတကုင်ႏ
ရွဉ်ဗီႏ	ကျပ်ဗီႏ (MMK)
ရွဉ်ဘဏ္ဍာႏနေင်ႏ	တယ်ႏလာအောက်တိုဗာ ၁ နီꩻ ဗꩻတွိုႏလာသဲက်တဉ်ဗာ ၃၀ နီꩻ
ဖြေꩻစာကွန်ႏ အစွိုꩻအဗူႏဖုံႏ	ကမ္ဘာႏကွန်ႏသယ်ႏသားအစွိုꩻ WTO, အာသီယံ၊ BIMSTEC
ခမ်းထီအစွိုꩻဖုံႏ	လွိုင်ႏကွိုန်ꩻထင်ႏထိုꩻမုꩻအဆေ့ꩻသွတ်ꩻခမ်းထီဖုံႏ; Lower-middle income economy;
စာႏရင်ꩻဖုံႏ
လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း	56,590,071 (၂၀၂၀ အရမ်ꩻ)
စီဒီပီ	အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ ၇၅.၅၀ ဗီလီယံ (လꩻအမိဉ်ꩻ၊ ၂၀၂၀ အရမ်ꩻ); ဒေါ်လာ ၂၇၅.၅၁၃ ဗီလီယံ (PPP, ၂၀၂၀ အရမ်ꩻ);
စီဒီပီ အရန်း	73rd (nominal, 2019); 50th (PPP, 2019);
စီဒီပီ ထင်ႏထိုမုꩻ	၆.၈ % (၂၀၁၈) ၆.၃ % (၂၀၁၉e); ၁.၅ % (၂၀၂၀f) -၁၀ % (၂၀၂၁f) ; ၂၀၂၁ ဗာႏကို ကောပ်စဲ့ꩻသိမ်ꩻထိုꩻအာႏဏာႏတဲင် မျန်မာခမ်းထီ စီꩻပွာꩻရေꩻနဝ်ꩻ ထဲ့လင်ꩻလ့ထိုꩻဒါႏ ၁၈ % သွူ၊ (ကမ္ဘာႏဘဏ်); ကောပ်စွဉ်ႏ ၂၀၂၁ ဗာႏ စဲ့ꩻသိမ်ꩻထိုꩻအာႏဏာႏတဲင် ကရမ်ꩻခါꩻဒါႏ စီဒီပီ ထင်ႏထိုမုꩻလဲ့ ထိခွိုက်နွောင်ꩻဒါႏနဝ်ꩻသွူ။;
	; All values, unless otherwise stated, are in အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ.

မျန်မာခမ်းထီ စီꩻပွာꩻရေꩻ (မန်း: မြန်မာနိုင်ငံ စီးပွားရေး) (အဲင်းကလေတ်: Economy of Myanmar) နဝ်ꩻ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၁၉ ဗာႏကို လꩻအမိဉ်ꩻ ခမ်းကိုထေထန်ႏနွောင်ꩻကွန်ႏ ခြွဉ်းလို့ GDPတန်ႏဖိုꩻအနေႏ အဝ်ႏအမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ (၇၀.၀၉) ဗီလီယံသွူ။ တွိုႏ ၂၀၁၇ ဗာႏကို အရမ်ꩻအနေႏ GDPတန်ႏဖိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏအမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ ၃၂၇.၆၂၉) ဗီလီယံအကျောင်ꩻ ကမ္ဘာႏဘဏ်ထေပြန်ႏချက်အလꩻ သေထွꩻဗာႏသွူ။ ^[၅]

"မျန်မာခမ်းထီ စီꩻပွာꩻရေꩻ"စနစ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏလွေꩻသိုမ်စွိုး ပုဂ္ဂလိကပဲင်ႏ၊ အစိုႏရပဲင်ႏ တောမ်ႏ စဲ့ꩻတပ်မတောႏပဲင်ႏ ကစဒါႏ စီꩻပွာꩻရေꩻပုင်ႏစံႏ (၃)စွိုးဒျာႏသွူ။ ပုဂ္ဂလိကပဲင်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ထွာအာ လွူးမွေးဆို့ꩻရုဲင်ရေꩻတောမ်ႏ အပေႏစားစက်မုထာꩻမာꩻတန်ကို၊ ခမ်းထီတန်အစိုႏရပဲင်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ စွမ်းအင်၊ အတန်စားစက်မုထာꩻမာꩻတန်တောမ်ႏ ဖြေꩻစာကူꩻကား ဗွူဟူကဏ္ဍဖုံႏသွူ။ စဲ့ꩻတပ်မတောႏပဲင်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻတဲ့ စီꩻပွာꩻရေꩻ ထာꩻမာꩻအဝ်ႏပါစွုမ်ႏတန်ဒျာႏသွူ။ တယ်ႏ ၁၉၈၉ ဗꩻ ၁၉၉၉ ဗာႏ အနေင်ႏ ၁၁ တောႏတွင်ꩻကာႏလကို ခမ်းထီတန်မူဝါဒနဝ်ꩻ အဝ်ႏရေႏထူႏသုင်ꩻ အဝ်ႏဗဟိုႏ ကထိန်ꩻချုတ်ဒါႏ စနိစ်လဲ့ တညတဝ်းအခိင်ႏကို စနိစ်နဝ်ꩻတဗာႏ ဆွိုးထိုꩻခန်းဒျာႏသွူ။ ဗဟိုႏထိန်ꩻချုတ်ရေꩻ စနိစ်နုဲင်းနဝ်ꩻ ထွိုင်ႏဆွိုးထိုꩻတဲင် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍနဝ်ꩻ ပေါင်းထင်ႏထို လွိုင်ႏကွုန်ꩻလွောန်ယင်းသွူ။

စာႏရင်ႏ

ထေထန်ႏတျာႏမေႏအာႏ- ၇.၃၉၃ ဗီလီယံ ကီလိုဝပ်နားရီႏ (၁၉၉၈)

ထေထန်ႏတျာႏမေႏ အရွီးအခိုႏအလွောက်ꩻ

ရုပ်ကြွင်း လောင်စာ-၆၁.၇၂ ရျာꩻခဲင်ႏ

ထီအာႏ-၃၈.၂၈ ရျာꩻခဲင်ႏ

အဏုမြူ-ဝ ရျာꩻခဲင်ႏ

အလင်-ဝ ရျာꩻခဲင်ႏ (၁၉၉၈)

ထူႏသုင်ꩻတျာႏမေႏအာႏ- ၆.၈၇၅ ဗီလီယံ ကီလိုဝပ်နားရီႏ (၁၉၈၈ ဗာႏ)

ဒင်ႏပသာတျာႏမေႏအာႏ- ဝ ကီလိုဝပ်နားရီႏ (၁၉၉၈)

ဒင်ႏသွင်ꩻနွို့တျာႏမေႏအာႏ- ဝ ကီလိုဝပ်နားရီႏ (၁၉၉၈)

ဆို့ꩻရုဲင်ရေꩻကွန်ႏ- ဗွူဟူ၊ ခေါက်ခယ်ႏ(ပြောင်ႏ)၊ နမ်းမန်ꩻ၊ ကွဲး(တောင်းလုဲင်)၊ ဗာႏ၊ သေင်ႏ။

လုဲင်ႏရွဉ်ခန်- ကျပ်ဗီႏ/ဒေါ်လာ-၅.၈၂ (၂ဝဝ၅)၊ ၅.၇၄၅၉ (၂ဝဝ၄)၊ ၆.ဝ၇၆၄ (၂ဝဝ၄)၊ ၆.၅၇၃၄ (၂ဝဝ၂) ၆.၆၈၄၁ (၂ဝဝ၁) ဂဏန်ꩻယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ တရာꩻဝင်ႏစာႏရင်ꩻသွူ။ ရွဉ်လုဲင်ႏခန် အထန်ႏနဝ်ꩻ ၂၀၁၄ ဗာႏကို တဒေါ်လာ=တယ်ႏ ၈၁၅ ဗီႏ ဗꩻ ၉၇ဝ ဗီႏ၊ ၂ဝဝ၅ ဗာႏ လုဲင်ႏရွဉ်ခန်အထန်ႏနဝ်ꩻ ထွာစွဉ်ႏ ၁ ဒေါ်လာ- ၁ဝ၇၅ ဗီႏသွူ။ တွိုႏ ၂၀၂၂ ဗာႏနဝ်ꩻ ၁ ဒေါ်လာ- ထွာစွဉ်ႏ ၁၈၀၀-၂၀၀၀ ဗီႏရပ်သွူ။

မျန်မာခမ်းထီ စီꩻပွာꩻရေꩻသမဲင်ꩻ

၂၀၁၄

တဲမ်းထွို့ꩻလွေꩻ ဘဏ်တောမ်ႏ ရွဉ်ရေꩻတောင်ꩻရေꩻအစွိုꩻအဗူႏဖုံႏ ဥပဒေႏအကျမ်ꩻ တွိုႏလꩻလွေꩻ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻအရန်းသွူ။

မဉ်ႏအွောန်ႏထွူအတီႏနဝ်ꩻ ခမ်းလင်ဘဏ် ၅ ဖြုံႏ/ ၁၀ ဖြုံႏရပ် အီႏဗွောင်လွေꩻ နေင်ႏလို့ခိန်ႏတာႏ အဝ်ႏရေႏခါꩻနဝ်ꩻသွူ။

၂၀၁၅

ပွိုးစွဉ်ႏ အာသီယံဖြေꩻစာကူꩻကားကွန်ႏလွစ်တခြင်ရေꩻ သꩻဖော်ꩻတူႏလိတ်ချုတ်တဲင် ဒေႏသကို စီꩻပွာꩻရေꩻထာꩻမာꩻတန်ဖုံႏ လꩻလွဉ်စွဉ်ႏ သွုပ်ဆွိုက်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻရန်ႏတကုင်ႏကိုလဲ့ ဗွောင်လွေꩻတောမ်ႏ ဆေꩻကွက်ꩻလဲင်းလောင်း သတော့အေတ်ဆေင်းနဝ်ꩻသွူ။

မာꩻလွေꩻပါ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻနဝ်ꩻသွူ။^[၆]

အာႏကွိုꩻ

↑ World Economic Outlook Database, April 2019။ International Monetary Fund။
↑ World Bank Country and Lending Groups။ World Bank။
↑ EAST ASIA/SOUTHEAST ASIA :: BURMA။ Central Intelligence Agency။
↑ World Economic Outlook Database, October 2019။ International Monetary Fund။
↑ "world bank indicator"၊ World Bank။
↑ Sean Turnell’s Fiery Dragons: Banks, Moneylenders and Microfinance in Burma (2009)

[1] World Economic Outlook Database, April 2019။ International Monetary Fund။

[2] World Bank Country and Lending Groups။ World Bank။

[CIAWFBM-3] EAST ASIA/SOUTHEAST ASIA :: BURMA။ Central Intelligence Agency။

[IMFWEOMM-4] World Economic Outlook Database, October 2019။ International Monetary Fund။

[5] "world bank indicator"၊ World Bank။

[6] Sean Turnell’s Fiery Dragons: Banks, Moneylenders and Microfinance in Burma (2009)

[၅]

[၁]

[၂]

[၃]

[၄]

[၆]