သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻ

သစ္စာႏလစ်ꩻပါꩻယို ပါဠိဘာႏသာႏအနေႏ အဝ်ႏဟဲ့ꩻလွေꩻ အရိယသစ္စာ နဝ်ꩻသွူ။ ထွာဒျာႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ အကဲဉ်အဗဲ့ꩻ သဖော်ꩻတရာꩻတဗာႏဒျာႏသွူ။ သရတိ အာယတိံ ဒုက္ခံ ဟိံသတီတိ သစ္စံ−ဝိဂျိုဟ်ႏငဝ်းယိုအလꩻ ကောပ်ပွိုး ဆုဲꩻချာသူꩻ တေက်ꩻနျꩻ( မာꩻကုဲ)ဒါႏ ထာꩻဆင်ꩻရဲꩻဒုက္ခနောဝ်ꩻမꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ"သစ္စာႏ"သွူ။ သစ္စာႏ−ကရိုꩻနောဝ်ꩻ "အမွေးအမဲန်ႏ" အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲးနောဝ်ꩻသွူ။

၁။ ဒုက္ခအရိယသစ္စာႏ− တေဘူမကတရာꩻလို့လို့စင်စင်ဖုံႏနောဝ်ꩻ ဒုက္ခထွာအီအကျောင်ꩻအမွေးမဲန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻ ဒုက္ခသစ္စာႏသွူ။ ဒုက္ခသစ္စာႏနောဝ်ꩻ သံသရာႏထွာမုꩻ ပဝတ္တိသစ္စာႏသွူ။ အကျိုꩻတဟောဝ်တောဝ်းသစ္စာႏလဲ့ မွေး။ သမုဒယသစ္စာႏနောဝ်ꩻ ဒုက္ခသစ္စာႏယို ထွာအီအကျောင်ꩻရင်ꩻပဝတ္တိဟေတုသစ္စာႏသွူ။ အကျောင်ꩻတဟောဝ်တောဝ်းသစ္စာႏလဲ့ မွေးသွူ။ (လောကီꩻသꩻ ၈၁−ပါꩻ၊ လောႏဘကိန်ႏထိုꩻ စေတသိက် ၅၁−ပါꩻ၊ ရုပ် ၂၈−ပါꩻ)၊

၂။ ဒုက္ခသမုဒယအရိယသစ္စာႏ−တဏှာႏလောႏဘနောဝ်ꩻ ထာꩻဆင်ꩻရဲꩻ ထွာအီအကျောင်ꩻတရာꩻအမွေးမဲန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻ"သမုဒယသစ္စာႏ"သွူ၊(လောႏဘစေတသိက်)၊

၃။ ဒုက္ခနိရောဓအရိယသစ္စာႏ− နိရောဓသစ္စာႏ နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻ ထွာထာꩻဆင်ꩻရဲꩻချုက်ငိမ်ꩻရာꩻအမွေးမန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻ"နိရောဓသစ္စာႏ"သွူ။ သံသရာႏဒုက္ခချုက်ငီမ်ꩻရာꩻ နိဝတ္တိသစ္စာႏသွူ။ ထွာအကျိုꩻသစ္စာႏဟောဝ်သွူ။ မဂ္ဂသစ္စာႏနောဝ်ꩻ တွိုႏလွေꩻအီ နိဝတ္တိယိုအကျောင်ꩻ တဲင်ထွာ နိဝတ္တိဟေတုသစ္စာႏ။ ထွာအကျောင်ꩻသစ္စာႏဟောဝ်သွူ။(နိဗ္ဗာန်ႏ)

၄။ ဒုက္ခနိရောဓ ဂါမိနီပဋိပဒါ အရိယသစ္စ−မဂ္ဂသစ္စာႏ မဂ်သꩻ ကယှိန်ႏဒါႏ မဂ္ဂင်ႏ ၈−ပါꩻနောဝ်ꩻ ထွာ တွိုႏနွောင်ꩻအီနိဗ္ဗာန်ႏအကျင်ꩻအမွေးမန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻ"မဂ္ဂသစ္စာႏ" ယိုလိစ်ꩻပါꩻသွူ။

သစ္စဝိမုတ်

ကလွောတ်ထိုꩻ သစ္စာႏလိစ်ꩻပါꩻ တရာꩻနောဝ်ꩻနောဝ်ꩻ မဂ်စိတ္တုပ္ပါဒ် ၂၉−ပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏစိတ္တုပ္ပါဒ် ၃၇−ပါꩻသွူ။ မဂ်စိတ္တုပ္ပါဒ် ၂၉−ပါꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ မဂ်စိတ် ကယှိန်ႏဒါႏ စေတသိက် ၃၆−ပါꩻအကို ဗဲ့ꩻထိုꩻ မဂ္ဂင်ႏတရာꩻနမ်း ၈−ပါꩻ ( ပညာႏ၊ ဝိတက်၊ ဝိရတီ ၃−ပါꩻ၊ ဝီရိယ၊ သတိ၊ ဧကဂ္ဂတာႏ) တဲင်ꩻ အောဝ်ႏကုဲ ၂၈−ပါꩻသွူ။ တောမ်ႏယို ၂၈−ပါꩻ၊ မဂ်စိတ် ၁−ပါꩻ ခြွောန်းဝင်ꩻ ထွာ ၂၉−ပါꩻသွူ။ (မဂ်စိတ်နောဝ်ꩻ လက္ခဏာႏဗိုန်ဝင်ꩻတဲင် ထူႏတပါꩻလူမ်ꩻသွူ)။

ဖိုလ်ႏစိတ္တုပ္ပါဒ် ၃၇−ပါꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ဖိုလ်ႏစိတ် လိစ်ꩻပါꩻ ကယှိန်ႏဒါႏ စေတသိက် ၃၆−ပါꩻတောမ်ႏ ဖိုလ်ႏစိတ် ၁−ပါꩻ၊ ခြွောန်းဝင်ꩻ ထွာ ၃၇−ပါꩻသွူ။ (ဖိုလ်ႏစိတ်လိစ်ꩻပါꩻယို လက္ခဏာႏပီဝင်ꩻတဲင် နပ်တပါꩻလူမ်ꩻသွူ)။ (စိတ္တုပ္ပါဒ်ကရိုꩻနောဝ်ꩻ စိတ်တောမ်ႏ စေတသိက်ကခြွောန်းဝင်ꩻနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"စိတ္တုပ္ပါဒ်"သွူ)။

တောင်ꩻသေꩻ− ဒုက္ခသစ္စာႏတောမ်ႏ သမုဒယသစ္စာႏနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"လောကီႏသစ္စာႏ"သွူ။ နိရောဓသစ္စာႏတောမ်ႏ မဂ္ဂသစ္စာႏနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"လောကုတ္တရာႏသစ္စာႏ"သွူ။ သစ္စာႏလိစ်ꩻပါꩻဖုံႏယို အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသီး စဲင်းစဲင်းနဲင်းနဲင်း သေအပ်လူမ်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အရိယသစ္စာႏ"သွူ။ "အရိယသစ္စာႏ"လိစ်ꩻပါꩻယို ကထီႏသေငါꩻစဲင်းဒါႏသားနောဝ်ꩻ တောမ်ႏမဂ်ဉာဏ်ႏ၊ ဖိုလ်ႏဉာဏ်ႏတဲင် လꩻနွောင်ꩻဗာႏ နိဗ္ဗာန်ႏ နောဝ်ꩻသွူ။