သတိပဋ္ဌာန်ꩻ
သတိပဋ္ဌာန် ကရိုꩻနဝ်ꩻ သတိခွေါင်၊ သတိတဉ်ႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ ဆဲင်ႏရာꩻအာႏရုံႏအလောင်း တိဉ်ႏတိဉ်ႏခွေါင်ခွေါင် ကအဝ်ႏကထွာဒါႏ သတိစေတသိက်ရိုꩻဗာႏနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ တရာꩻနမ်းနဝ်ꩻ ထွာ သတိစေတသိက်တဗာႏလူမ်ꩻရိုꩻကီလဲ့အာႏရုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိစ်ꩻမျိုꩻ။ ကပယ်ႏခွါႏဒါႏကိစ္စ ဖြယ်လိစ်ꩻမျိုꩻနဝ်ꩻမꩻ သတိပဋ္ဌာန် ဖြယ်ထန်ႏဗာႏ လိစ်ꩻပါꩻနဝ်ꩻသွူ။ လိစ်ꩻပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ကာယာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထွားအထီႏ ကမယ်ꩻဒင်ႏဒါႏ တလီꩻတရေ့ꩻ-သာစတဲင် နမ်းအင်္ဂါႏအစုအခြွောဉ်းအလောင်း။ ဝေဒနာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထီႏအထွားကမယ်ꩻဒင်ႏဒါႏ သုခ ဒုက္ခစတဲင် ဝေဒနာႏအစုအခြွောဉ်းအလောင်း။ စိတ္တာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထွားအထီႏ ကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ သရာဂ, သဒေါသစတဲင် သꩻအစုအခြွောဉ်းအလောင်း။ ဓမ္မာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန် - သတိတရာꩻ အထွားအထီႏကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ ကာမစ္ဆန္ဒစတဲင် ဓမ္မအစုအခြွောဉ်းအလောင်းနုဲးယိုဖုံႏ(ဖိုင်ႏ)သွူ။
၁။ ကာယာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ သတိတရာꩻကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ တလီꩻတရေ့ꩻ-သာစတဲင် ရူပကာယ(နမ်း)အလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ တနယ်ꩻ ထွားသျု နမ်းကြိုလောင်း တဝ်းလဲ့ ကလူꩻ ဆွဉ်ႏစတဲင် (၃၂) ကောဋ္ဌာသအလောင်း အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက်နဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွားသျုအာအာ အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက်ထွူခါ အသုဘ(တတင်ႏတယ်ႏတဝ်း၊ ပသို့ꩻခရာႏကထွာဒါႏ) အပုင်ႏအငုဲꩻဖုံႏ ထင်ႏသျာꩻလွဉ်စွဉ်ႏသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ယိုတဲင်ပယ်ႏထိုꩻနွောင်ꩻအီ ထီႏခန္ဓာႏယို ကအဝ်ႏထင်ႏမာႏဒါႏ ထာꩻတင်ႏတယ်ႏဒျာႏ-သုဘဝိပလ္လာသနဝ်ꩻသွူ။
၂။ ဝေဒနာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သတိတရာꩻကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏ ဝေဒနာႏတရာꩻသီးအလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ တနယ်ꩻ ထွာဒျာႏ ထီႏဝေဒနာႏဖုံႏယိုဒုက္ခအပုင်ႏအငုဲꩻဖေႏကထင်ႏသျာꩻလွဉ် အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက် ကထွားသျုဒါႏ သတိတရာꩻနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ယို မိ ဉ်ႏထွားသျုအာအာ သုခဝေဒနာႏ၊ ဒုက္ခဝေဒနာႏ၊ ဥပေက္ခာဝေဒနာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ထီႏထိုꩻခံႏဗာႏအထွာအကုဲတံႏတဲင် ဟဝ်ငမ်းခရာႏ ဘေꩻဒုက္ခတန်ဒျာႏ ထငႏသျာꩻလွဉ်စွဉ်ႏနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ꩻယိုတဲင် ပယ်ꩻထိုꩻနွောင်ꩻအီ ထီႏရုပ်နာမ်ႏသီးအလောင်း ကအဝ်ႏထင်းမာႏထီႏမာႏဒါႏ သုခဝိပလ္လာသနဝ်ꩻသွူ။
၃။ စိတ္တာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သတိတရာꩻကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏသရာဂသꩻ၊ ဝီတရာဂသꩻစတဲင် သꩻဖုံႏအလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ တနယ်ꩻ အာႏရုံႏပျုသꩻထွူ "သꩻယိုနဝ်ꩻ သꩻရာဂ၊ သꩻယိုနဝ်ꩻ သꩻဝီတရာဂစတဲင် အနိစ္စလက္ခဏာႏဖေႏကထင်ႏသျာꩻလွဉ် အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုခြွိုက် ကထွားသျုဒါႏ သတိတရာꩻနုဲးနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏသတိပဋ္ဌာန်ယို ထွိုင်ႏဖြယ်ထန်ႏဆင်ႏချင်ႏသꩻဖုံႏထွူခါ သေသꩻဖုံႏပြောင်ꩻလုဲႏမုꩻအစွိုးစွိုးတဲင် အနိစ္စလက္ခဏာႏ ပေါႏထင်ႏသျာꩻလွဉ်နဝ်ꩻသွူ။ သတိပဋ္ဌာန်ယိုနဝ်ꩻ ပယ်ႏနွောင်ꩻအီ "ထာꩻထီႏမာႏ မယ်ႏငါႏတိဉ်ႏခွေါင်ငါႏ"နိစ္စဝိပလ္လာသနဝ်ꩻသွူ။
၄။ ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သတိတရာꩻ ကတိဉ်ႏခွေါင်ဒါႏနီဝရဏစတဲင် တရာꩻဖုံႏအလောင်းသွူ။ တနယ်ꩻ တောမ်ႏကာယာနုပဿနာ ကထွားဒါႏရူပက္ခန္ဓာႏ၊ တောမ်ႏဝေဒနာနုပဿနာႏ ကထွားဒါႏ ဝေဒနာက္ခန္ဓာႏ၊ တောမ်ႏစိတ္တာနုပဿနာႏ ကထွားဒါႏ ဝိညာဏက္ခန္ဓာႏထွူတဲင် ထွားထဲင်းယင်း ကအဝ်ႏကုဲဒါႏ သညာက္ခန္ဓာႏ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာႏကရိုꩻဒါႏ ဓမ္မ သတိတရာꩻသွူ။ ဓမ္မယိုဖုံႏ အနတ္တလက္ခဏာႏဖေႏကထင်ႏသျာꩻလွဉ် အာႏရုံႏပျုထွားမတ်အလဲင်ႏလဲင်ႏအခြွိုက်ခြွိုက်ထွုခါ "ကိစ္စထာꩻရာꩻဖုံႏအလောင်းနဝ်ꩻ ပရမတ္ထဓမ္မသီး ခူမ်မာꩻလွေꩻတန်ဒျာႏအကျောင်ꩻ၊ အဝ်ႏထင်ႏသျာꩻဒျာႏကွို့ꩻ ပရမတ္ထဓမ္မလူမ်ꩻ" သေနုဲးနဝ်ꩻထွူအတ္တ"အသက်၊ ယဝ်ꩻ၊ ဝိညာဏ်ႏ)တအဲန်ထဝ်း ကရိုꩻဒါႏ အနတ္တလက္ခဏာႏ ပေါႏထင်ႏသျာꩻလွဉ်သွူ။ သတိပဋ္ဌာန်ယိုနဝ်ꩻ ပယ်ႏနွောင်ꩻ အတ္တဝိပလ္လာသ( ထာꩻယူႏမာႏ အတ္တအဝ်ႏ)နဝ်ꩻသွူ။ [၁]
အာႏကွိုꩻ
မွဉ်းဖျင်- ↑ ဗုဒ္ဓဘာသာကောင်းတစ်ယောက် − သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာန