သေငါꩻသွော့စွိုးခွိုꩻ
"သေငါꩻသွော့စွိုးခွိုꩻ" ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏရွမ်ဖြုဲင်ꩻယိုတဲင် ရီးရီးအွဉ်အွဉ် မဲဉ်ခြုဲင်းနယ်လွေꩻငါႏ "စွိုးခွိုꩻ"ကရိုꩻဒါႏ ငဝ်းယိုအခရာႏသွူ။ ခွေသွဉ်းရွမ်ဖြုဲင်ꩻကိုယို ကရိုꩻဒါႏ "စွိုးခွိုꩻ"နဝ်ꩻ "ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ"တမွေးတဝ်း၊ ဒေါ့ꩻငဝ်းဗွိုန်၊ ကိုꩻကွယ်ႏမုဗွိုန်၊ အကွဉ်အကꩻဗွိုန်တွော့ꩻ ဟဲ့ꩻစွိုးခွိုꩻဒျာႏသွူ။ ဒေါ့ꩻငဝ်းဗွိုန်-ကရိုꩻနဝ်ꩻ မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏငဝ်းနုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻပအိုႏစွိုးခွိုꩻသွူ။ မဉ်ႏကိုꩻကွယ်ႏဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻလဲ့ ဟဲ့ꩻပအိုႏစွိုးခွိုꩻနေနေသွူ။ ယိုသိုမ်မျိုꩻအကိုနဝ်ꩻ သိုမ်မျိုꩻလို့လို့တဗွိုန်တဝ်းယဝ်း ဗွိုန်ငါတမျိုꩻနီမျိုꩻငါလဲ့ ဟဲ့ꩻနွောင်ꩻ မတ်နွောင်ꩻဒျာႏ စွိုးခွိုꩻသွူ။ ယိုသိုမ်ချက်အကို အရေꩻတန်သွတ်ꩻအချက်နဝ်ꩻ ငဝ်းငွါသွူ။ မွိုးဖါနီဖြာꩻနဝ်ꩻ ပအိုႏစွဉ်ႏလဲ့ ပိုမဉ်ႏတဒါႏတဝ်း ပအိုႏငဝ်းနဝ်ꩻ အပိုယို အီႏဟဲ့ꩻဗာႏ ပအိုႏစွိုးခွိုꩻနဝ်ꩻ ဟမ်းယပ်ꩻယပ်ꩻတန်သွူ။ ခေါမ်ꩻလာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ စွိုးခွိုႏအင်္ဂါႏတပါꩻနေနေလဲ့ ခေတ်ယိုခါနဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ အတထိန်ꩻနွောင်ꩻတဝ်းဒွုမ် အလိုꩻမျိုꩻခေါမ်ꩻလာꩻသွူ။ ခေတ်ယိုခါနဝ်ꩻ ဒုံတခြာကိုဖုံႏနဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻစွိုးခွိုꩻ တပေါႏရော်ꩻငါႏတဝ်းလဲ့ ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း လိုꩻမျိုꩻရော်ꩻရယ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာသွူ။ လိုꩻမျိုꩻရော်ꩻရယ်ꩻခြာ နုဲင်းဝေင်ꩻကိုယို ပေါႏတသေငါꩻတဝ်းစွိုးခွိုꩻနဝ်ꩻ ထွာထိုꩻဒါႏ လိုꩻနီႏနွာ၊ ထွာထိုꩻဒါႏ လိုꩻအွူးဟွူသွူ။ နီနဝ်ꩻ တသေငါꩻတဝ်းစွိုးခွိုꩻလဲ့ ဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဝင်ꩻသေငါꩻ ဝင်ꩻစွိုးခွိုꩻတဲင် အဝ်ႏစွဉ်ႏနီကဖေႏအာႏဝင်ꩻလုမ်ꩻ၊ ဝင်ꩻဖေႏအာႏနီနဝ်ꩻ တအဲဉ်ထဝ်းတွော့ꩻ နီနဝ်ꩻ ထွာထိုꩻလိုꩻနီႏနွာ ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻယဟန်ႏနဝ်ꩻ မဉ်ꩻလေႏကီလိုꩻလဲ့ သꩻလိုꩻတအဲဉ်ထဝ်း၊ မဉ်ꩻလေႏကီ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏလဲ့ သꩻဗုဒ္ဓဘာႏသာႏတအဲဉ်တဝ်း၊ အဝ်ႏစွဉ်ႏခြဲ့ꩻဝင်ꩻလုမ်ꩻ၊ အဝ်ႏစွဉ်ႏလိန်ႏလဲဉ်ဝင်ꩻလုမ်ꩻ၊ အဝ်ႏစွဉ်ႏအံႏနွောင်ꩻ မာꩻလꩻဝင်ꩻလုမ်ꩻတဲင် မီႏပေါင်ꩻကွိုက်ꩻမာႏ၊ ဖေႏအာႏမာႏနဝ်ꩻ နီအတာႏ ထွာဒါႏအစွူႏသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ အုံလိုꩻမျိုꩻစွုမ်ႏခြာနဝ်ꩻ ချင်းလွိုက်ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻဗာႏငါႏလိုꩻသွူ။ အုံလိုꩻမျိုꩻစွုမ်ႏခြာနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻငဝ်းဘာႏသာႏဗွိုန်၊ ကိုꩻကွယ်ႏမုဘာႏသာႏဗွိုန်၊ အကွဉ်အကꩻခေါမ်ꩻလာꩻဗွိုန်၊ နီစွိုးခွိုꩻ နီလိုꩻမျိုꩻယို နီအဝ်ႏလိုႏသေငါꩻသွူနေား။ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမျိုꩻဗွိုန်အကို လိုꩻသꩻဟဝ်၊ လိုꩻရိုꩻသာꩻ၊ လိုꩻရက်စွိုးခွိုꩻ အမျာꩻဖုံႏယို လွိုက်ဒါႏဒါႏ၊ ထိုမ်ႏမော့ꩻမော့ꩻထွူတဲင် ဖဉ်းမွိုတ်သေꩻငါꩻသွော့နေား။ ကအဝ်ႏကုဲင်ဒါႏ လိုꩻမျိုꩻလင်၊ ဘာႏသာႏလင်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ သွꩻဟဝ်အနေႏ တအွဉ်ႏထွော့တဝ်းလဲ့ ရန်ႏသူႏအနေႏ တွမ်ႏအွဉ်ႏထွော့မွော့၊ အုံညီꩻအဝ်ႏရဝ်း ထီꩻထီꩻသင်ꩻသင်ꩻမꩻ ဝင်ꩻထီနီယို သွꩻဟဝ်အနေႏ ဝင်ꩻတအွဉ်ႏထွော့တဝ်းလဲ့ ရန်ႏသူႏအနေႏ ဝင်ꩻတအွဉ်ႏထွော့တဝ်းသွူ။ ကအုံဒါႏ လိုꩻမျိုꩻစွုမ်ႏခြာနုဲင်းဝေင်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ "ပါꩻတသဉ်ငဝ်းနွိုး တထွꩻတဝ်း စွိုးငဝ်းခါႏ"ကရိုꩻဒါႏငဝ်းအတွိုင်ꩻ ပါꩻလိုꩻမျိုꩻ၊ ပါꩻဘာႏသာႏနဝ်ꩻ ငဝ်းနွိုးငဝ်းအွီႏထေ့နီလဲ့ အကျိုꩻဟော်ꩻ၊ အစွန်ꩻသတ္တိနဝ်ꩻ တထွꩻတဝ်းစွိုးငဝ်းခါႏတဲင် လိုꩻမျိုꩻဗွိုန်၊ ဘာႏသာႏဗွိုန်အချင်ꩻချင်ꩻယိုနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻထာꩻတဒါႏတဝ်း၊ ငဝ်းတအွီႏတဝ်းနုဲင်းပါꩻလဲ့ ဖြတ်ꩻဖြယ်လွဝင်ꩻလꩻတဝ်း၊ သွီႏညာꩻတဝင်ꩻတလꩻတဝ်းသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ အဝ်ႏလိုႏသေငါꩻငါႏ စွိုးခွိုꩻသွူ။ နီလွေꩻပါꩻဆဲင်ႏထျꩻတွော့ꩻ ပါꩻကစွော့ꩻဆွုမ်ႏနီ၊ ပါꩻကဟဲ့ꩻပေါင်းလေင်းနီနဝ်ꩻ အဟွုန်ဟဝ်ငါႏနီ၊ အမေတ္တာႏတွိုႏငါႏနီ တမွေးတဝ်း၊ အမဲဉ်လꩻ နီပဲက်ဆမ်တွော့ꩻ အစွော့ꩻဒျာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ သေနာႏသွော့နေား။ ပါꩻလိုꩻမျိုꩻ၊ ပါꩻဘာႏသာႏ ကအီႏလꩻဒါႏ နီပအိုႏစွိုးခွိုꩻရွဉ်နဝ်ꩻ တယပ်ꩻတဝ်း၊ တထူꩻဆန်ꩻတဝ်းလဲ့ နီကအီႏလꩻဗာႏ ပါꩻလိုꩻမျိုꩻ၊ ပါꩻဘာႏသာႏရွဉ်နဝ်ꩻ ယပ်ꩻခုဲင်ႏငါႏ ဒုလ္လဘတရာꩻတပါꩻနေနေကရိုꩻနဝ်ꩻ သေနာႏသွော့ဝင်ꩻနေား။ ဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဝင်ꩻသေငါꩻဝင်ꩻစွိုးခွိုꩻ၊ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻတဲင် ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ တိုꩻတက်ထင်ႏထိုလဲဉ်းဗာႏ နီလိုꩻမျိုꩻသွူ။ နီလိုꩻမျိုꩻ နီစွိုးခွိုꩻလဲ့ ဖေႏကတိုꩻတက်ထင်ႏထိုနုဲင်း ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသေငါႏလွဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏလိုႏသေငါꩻ နီစွိုးခွိုꩻသွူ။ သေငါꩻနီစွိုးခွိုꩻကရိုꩻယို မီႏဗွောင်ဒွေါင်ႏဒွေါင်ႏဗာႏ အဓိပ္ပါယ်ႏနဝ်ꩻ (က) ကာယကံႏမေတ္တာႏ (ခ) ဝစီႏကံႏမေတ္တာႏ (ဂ) မနော်ꩻကံႏမေတ္တာႏ မေတ္တာႏသိုမ်မျိုꩻယို မီႏအဝ်ႏဒင်ႏသေႏသေႏ စွိုးခွိုꩻအလောင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ သေငါꩻ စွိုးခွိုꩻသွူ။ သေငါꩻစွိုးခွိုꩻကရိုꩻယို မီႏဗွောင်လုဲင်း မီႏခြုဲင်းဆွာꩻဗာႏနေး ပဉ်စွိုးစွိုး၊ ပဉ်မျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ- (က) နာꩻလိုႏဖြေꩻထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း မီႏဖြေꩻချာဒျာႏ စွိုးခွိုꩻဆဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေငါꩻစွိုးခွိုꩻသွူ။ (ခ) နာꩻလိုႏစာကွန်ႏအမျိုꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း မီႏစာထေ့ချာဒျာႏ နီလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေငါꩻစွိုးခွိုꩻသွူ။ (ဂ) နီလိုꩻမျိုꩻ မီႏမော့ꩻထာꩻဒုက္ခလဲ့ မီႏသညင်ꩻ၊ မီႏကူႏညီႏစွဲးကမ်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေငါꩻစွိုးခွိုꩻသွူ။ (ဃ) နီလိုꩻမျိုꩻ မီႏခြွေခြာႏချံꩻသာႏလဲ့ တကေးတဝ်းတွော့ꩻ သꩻရေꩻဟွုန်ဟဝ်နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေငါꩻစွိုးခွိုꩻသွူ။ (င) ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ လိုꩻမျိုꩻဘာႏသာႏ၊ သာႏသနာႏတဲင် အရေꩻမီႏတွိုႏ၊ အရေꩻမီႏပေါႏနဝ်ꩻ ထွားလွိုတဝ်းတွော့ꩻ ကူႏညီႏစွဲးကမ်းကိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေငါꩻစွိုးခွိုꩻသွူ။ (စ) အထူꩻတဗာႏ မီႏဒေါ့ꩻဗာႏနဝ်ꩻ ၂၀၁၅-ဗာႏ၊ လာနိုဝင်ဘာကိုသူꩻနဝ်ꩻ တခမ်းလုမ်း မဲးပွယ်ꩻအီႏအဝ်ႏတဲင် ပအိုႏတဖြာꩻအနေႏ မီႏသော့ꩻချာဒျာႏ ပအိုႏပါတီမဲးနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသေငါꩻစွိုးခွိုꩻသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ သေငါꩻစွိုးခွိုꩻအခရာႏအလုဲင်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏနုဲင်းယိုတဲင် ဟော်ꩻဗာႏလဲဉ်းသွူ ခွေသွဉ်းရွမ်ဖြုဲင်ꩻယိုတွော့ꩻ သေနာႏလဲဉ်းဒျာႏဝင်ꩻ ပငါပရာꩻသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ဖေႏကထွာ လိုꩻသေငါꩻစွိုးခွိုꩻနဝ်ꩻ ကျိုꩻစာꩻဒျာႏသွော့ဝင်ꩻ ပငါပရာꩻအကျောင်ꩻ တဲမ်းဖြုဲင်ꩻနယ်ဗာႏ တွမ်ႏရွမ်ဖြုဲင်ꩻဒွေါင်ႏယိုသွူ။[၁][၂]