သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏ
"သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ" ကေန်ဆာ-ကရိုꩻဒါႏငဝ်းယိုနဝ်ꩻ မန်းငဝ်းမွေးတဝ်း၊ ခမ်းတွို့ꩻသား(အနောက်တိုင်းသား)ငဝ်းဒျာႏသွူ၊ မန်းနဝ်ꩻဟဲ့ꩻ"မြစ်ပွါးနာ"ရိုꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ကွယ်ႏတွော့ꩻ "မြစ်ပွါးနာ"ကရိုꩻဒါႏ မန်းငဝ်းယိုနဝ်ꩻ လိုꩻတပေါ်ꩻသုံꩻငါႏတဝ်း၊ သုံꩻအာဟဲ့ꩻဒျာႏအာဒျာႏ "ကေန်ဆာ"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကေန်ဆာ-ကရိုꩻဒါႏ ရောႏဂါႏယိုနဝ်ꩻ အနောက်တိုင်းသားနဝ်ꩻ တသီႏအဲဉ်ထဝ်းရိုꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ပေါႏစထွာစ မီႏလိုမ်ꩻလာꩻမွိုင်မွိုင်နဝ်ꩻ ထွာတန်ထဲင်းတဝ်း၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻလဲ့ မီႏထွာတန်သွူမꩻ လိုမ်ꩻလာꩻနဝ်ꩻ တဟဝ်နွောင်ꩻတဝ်းတဲင် ညတွမ်ႏမွိုင်နဝ်ꩻ သီထိုꩻဗာႏဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ မန်းခမ်း၊ ခမ်းရင်ꩻသား (တိုင်းရင်းဆေး) တသီႏနယ်ꩻ၊ လိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻအလꩻ တသီႏကနွောင်ꩻကေန်ဆာရောႏဂါႏယို အဝ်ႏဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
ကေန်ဆာရောႏဂါႏနဝ်ꩻ ကထွာကပေါႏခင်ႏလံးအလွောက်ꩻ အမဉ်ꩻအဝ်ႏအာ၊ အမျိုꩻအဝ်ႏအာတန်သွူ၊ တမျိုꩻတွမ်ႏတမျိုꩻ တသီႏနယ်ꩻလဲ့ တဗွိုန်တွိုင်ꩻလꩻတဝ်းလွဝင်ꩻသွူ၊ တသီႏနယ်ꩻတမျိုꩻယို ဟဝ်အီကေန်ဆာရောႏဂါႏတမျိုꩻလဲ့ အွိုးတမျိုꩻ၊ အမျိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ တဟဝ်အီတွိုင်ꩻတဝ်းသွူ။ ကေန်ဆာရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ခေါ်ခေါ်လဲန်း ရွမ်ဖြုဲင်ꩻတပုတ်တဲင် ယိုကိုနဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်တဝ်းဒွုမ်၊ ယိုကိုနဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဗော့ꩻ သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏအကျောင်ꩻလွုမ်ꩻသွူ။ လိုꩻသီးသွီႏကိုယိုနဝ်ꩻ မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ"သွေးဖြူဥ၊ သွေးနီဥ၊ သွေးရည်ကြည်"ဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏပါသော့ꩻသွူ။ သွီႏရောင်ႏကတနျာႏနဝ်ꩻ သွေးနီဥ မာꩻတနျာႏသွူ။ လိုꩻသီးသွီႏကိုယို သွေးနီဥမီႏတအဲန်ထဝ်း၊ မီႏအဝ်ႏဒျာႏ သွေးဖြူဥ၊ သွေးရေကြည်ဖုံႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻ သက်တမွန်နွောင်ꩻတဝ်းသွူ။ သွေးဖြူဥနဝ်ꩻ ဆွိုက်ဆွုမ်ႏရောႏဂါႏအထန်ႏ ကနွို့လွဉ်သော့ꩻဒါႏ သွီႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ သွီႏကေန်ဆာ-ကရိုꩻဒါႏ နီနမ်းကိုယို အခြွိုင်းချို့ꩻယွင်ꩻထိုꩻ တမျိုꩻမျိုꩻတွော့ꩻ တမာꩻထွာဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း၊ တထေဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း သွေးနီဥတွော့ꩻ ထွာဗာႏသွီႏကေန်ဆရောႏဂါႏသွူ။ သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏသားနဝ်ꩻ သွေးနီဥအဲန်ထဝ်းတဲင် ထူႏဝင်ꩻသွီႏသွင်ꩻဖေႏဗာႏနေး တလာတလဲင်ႏသွူ။ ကသွင်ꩻဒါႏ ဝင်ꩻသွီႏအကိုယို သွေးနီဥမီႏသီထိုꩻလို့နဝ်ꩻ သွင်ꩻဗာႏဖျင်မꩻ အသက်မွန်နွောင်ꩻသွူ။
"သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏ လက္ခဏာႏဖုံႏ" (၁) ထာꩻဆော့ထန်ႏညတမွိုꩻထာꩻ (၂) ထာꩻခေ့ꩻခိုႏနဝ်ꩻ တသိုꩻထန်ႏ (၃) ရောႏဂါႏဆင်ႏဆင်ႏနွို့ရ (၄) ပင်ႏပန်ႏအွန်းဖူး (၅) ကတူႏဆင်ႏဆင်ႏဆာ (၆) သွီႏတယွုတ်ꩻတဝ်း (၇) အဆွတ်ꩻတွမ်ႏ ဆွတ်ꩻမဲ့ဖုံႏ ဟွီအဲင်ႏ (၈) အယော့ꩻပူႏထန်ႏ (၉) အလုံꩻတန်လွဉ်။ လက္ခဏာႏယိုဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏရောႏဂါႏလင်လဲ့ ထွာလွဉ်ဒါႏတဲင် မဉ်ႏမော့ꩻလက္ခဏာႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ လိုႏအွဉ်ႏနယ်ဆရာႏဝွန်ႏသီးဖုံႏသွူ။ (ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ- အတဲမ်းမန်းနေးဒျာႏသွူ။) သွီႏကေန်ဆာလက္ခဏာႏနဝ်ꩻ ဖစ်ဘုတ်ကိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ ထီႏဗာႏဖိုနုဲင်းယိုလဲ့ အွိုးခꩻတလဲင်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻတဖြာꩻဒင်ႏဖျင် သွီႏကေန်ဆာလက္ခဏာႏ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
"သွီႏကေန်ဆာလက္ခဏာႏဖုံႏ" (၁) သာထာꩻတချ (၂) ဆော့ဆာဒါႏထာꩻ (၃) ဆင်ႏဆင်ႏရောႏဂါႏရ (၄) ယာႏပီပသꩻ (၅) သꩻမဉ်အဝ်ႏတဝ်းထမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ (၆) အော့ꩻထာꩻ (၇) ထာꩻခေ့ꩻခိုႏ တသိုꩻထန်ႏ (၈) အာႏဆေ့ꩻ ပင်ႏပန်ꩻအွန်းဖူး (၉) တဟွိုဗာႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) သꩻအင်ဆာ။ သွီႏကေန်ဆာ-လက္ခဏာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏနုဲင်းယိုအတွိုင်ꩻလဲ့ လက္ခဏာႏနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ရောႏဂါႏလင်လဲ့ ထွာဒါႏဒျာႏနေနေတဲင် သွီႏကေန်ဆာ-မွေးတမွေးတဝ်း ဖေႏနေးကသေႏချာႏနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻထွားဒျာႏ ဆရာႏဝွန်ႏသီးထျꩻမꩻ စဲင်းသွူ။ သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏလဲ့ လိုမ်ꩻလာꩻအီ တသီႏတအဲန်ထဝ်းရိုꩻနဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏအတောင်ꩻပြန်ႏနေးလွုမ်ꩻသွူ။ သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏနဝ်ꩻ မန်းခမ်း၊ ခမ်းရင်ꩻသား (တိုင်းရင်းဆေး)နယ်ꩻအလꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်အီလဲ့ အဝ်ႏရိုꩻနဝ်ꩻတဲင် ခွိုင်းကမော့ꩻ၊ ခွိုင်းကထီႏ တဲမ်းနယ်ဗာႏနုဲင်းငါယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
"သွီႏကေန်ဆာတသီနယ်ꩻ(၁)" မောက်ကေင်ရာႏ ၅-ဖြုံႏရပ်ယို ကျာႏထိုꩻသွူအပီတွော့ꩻ စေ့ꩻဗာႏအထီသွူ။ ကစေ့ꩻလꩻမောက်ꩻကေင်ထီယို သော့ꩻသွူပလဲင်ꩻငွါလုဲးကိုတွော့ꩻ အွဉ်ႏဗွောင်အဒို့ꩻ၊ အွဉ်ႏတင်းဗာႏယာခိုး ၄-နီꩻရပ်သွူ။ အွဉ်ႏတင်းယာခိုး ၄-နီꩻမီႏထွူနဝ်ꩻ အွꩻလꩻလဲန်းသွူ။ အွꩻဗာႏတနီꩻ (၃)လဲင်ႏ၊ အွꩻတလဲင်ႏလဲင်ႏနဝ်ꩻ တဝန်ႏနေင်းထီရပ်နဝ်ꩻသွူ။ အွꩻတနီꩻ ၃-လဲင်ႏတွော့ꩻ မီႏဗွေသွူတပတ်(၇)နီꩻနဝ်ꩻ အွꩻလုဲင်ႏငါႏ တနီꩻ ၂-လဲင်ႏနဝ်ꩻ အွꩻဗဲင်းတလာရပ်နဝ်ꩻသွူ။ မီႏအွꩻဖေႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏယို အစွိုးထဲ့ ဟဝ်နွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏသားနဝ်ꩻ ဟန်ႏအိုနမ်းကိုဖုံႏ၊ ဆျာဒီႏ၊ ကမ်းပုဲင်းဒီႏ၊ ဝါးရွို့ဒီႏဖုံႏယို တဲ့ꩻတဝ်းတဲင် အံႏတလꩻတဝ်း သျောင်ႏဖေႏဗာႏသွူ။ (၁၆-၁၁-၂၀)ဖစ်ဘုတ်ကို။
"သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ(၂)" ဆျာတလောင်ꩻလောင်ꩻ အယာႏချဉ်ႏကအဝ်ႏဒါႏ (၁၅ိ)(၂ဝိ)ရပ်ယို ဖြဲ့ꩻအဟို့ꩻ ထေထန်ႏထိုꩻသွူ အခြွိုင်းဟို့ꩻကိုဖုံႏတွော့ꩻ ထောင်းသော့ꩻလုဲင်ႏအေင်၊ ပခေါ်၊ ဖက်ꩻဗိုႏ၊ မေ့၊ တသာႏ-စတဲင် အမီႏဖုံႏတွော့ꩻ မာꩻပစ်ꩻချာယင်းအဟို့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဒွိုႏသော့ꩻဗာႏဖွိုင်ꩻဟံႏကိုသွူ။ ဒဝ်ကတူႏ(အရက်ဦး)ယို ဆျာꩻသော့ꩻဗဉ်ႏဗဉ်ႏဗာႏ ဆျာနမ်းနဝ်ꩻသွူ။ ထွူနဝ်ꩻ ခြွူဖူးဖူးဗာႏသွူ။ အတအွိုဖေႏကထန်ႏလꩻပုဲင်ႏနဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻနမ်းတွမ်ႏဖွိုင်ꩻဒို့ꩻအခါႏကိုနဝ်ꩻ လောင်ခါꩻဗာႏတွမ်ႏတစွိုးစွိုးသွူ။ တွမ်ႏသိုႏတရိုꩻတဝ်း၊ မေႏသွာႏတရိုꩻတဝ်း အွဉ်ႏဝုဲꩻဝုဲꩻမေႏတွော့ꩻ ခြွူဗာႏဖူးဖူးသွူ။ မီႏဖူးသွူနဝ်ꩻ အနမ်းလဲ့အံႏ၊ အထီလဲ့ အွꩻဗာႏလို့လို့သွူ။ မီႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ဒဝ်လဲ့ တနွုမ်ꩻတဝ်းဒွုမ်ဒဝ်လွီးတဲင် ဒဝ်အရသာႏ တအဲန်ထဝ်းဒွုမ်သွူ။ အနယ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ဒွိုႏအံႏငါ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏငါလဲ့ ဟဝ်နွောင်ꩻဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ (၁၆-၁၁-၂၀ ဖစ်ဘုတ်ကို)
"သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ(၃)" မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ "မီးကွင်းဂမုန်း"ယို အလာႏအထောင်ꩻ ပသေကြောင်းကြောင်းထွူတွော့ꩻ ထောင်းသော့ꩻဆိုမ်ႏကြောင်းကြောင်းတရိုꩻတဝ်း၊ ခြွုတ်တွမ်ႏစက်ခြွုတ်တရိုꩻတဝ်း မာꩻပဲစ်ꩻထွူတဲင် စေ့ꩻသွော့အထီနေား၊ ကလꩻဒါႏအထီယို ဒွိုႏဗို့ꩻထွူ ၅-မိနေစ်ရပ်နဝ်ꩻတွော့ꩻ အွဉ်ႏခွꩻထွူတဲင် အွꩻဖေႏမွူးရဝ်ꩻခိုႏ တလဲင်ႏ၊ မွူးဟာခိုႏတလဲင်ႏ၊ အွꩻတလဲင်ႏနဝ်ꩻ တစေားဟန်ႏအိုနေား၊ တပတ်နဝ်ꩻ အွꩻ(၃)နီꩻ၊ အွꩻဖေႏတလာရပ်နဝ်ꩻနဝ်ꩻ သွီႏကေန်ဆာရောဂါႏ ဟဝ်နွောင်ꩻဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ မီႏကွင်းဂမုန်းကရိုꩻနဝ်ꩻ လိုꩻဝေင်ꩻသီးယို ကုဲင်းဆို့ꩻလမ်းထျꩻတဲင် မီႏသေငါꩻတဝ်းလဲ့ ရီဝင်ꩻအဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။ ခွန်ကုဝေလံးထျꩻ ဟိုပုံꩻ-နောင်တောင်ꩻကျောင်ꩻထျꩻယိုလဲ့ အဝ်ႏသွူ။(စောနွဲ့နေဆို၊ ပူတာအို၊ ၁၆-၁၁-၂၀ ဖစ်ဘုတ်ကို)
"သွီႏကေန်ဆာရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ(၄)" မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ "သင်္ဘောမညိုးပင်"ယို ပဉ္စငတ်ꩻပါꩻတမွူးလုမ်းယို ခြွူသွူ ၃-ထီတထီတွော့ꩻ ပေါႏအီႏအွꩻလဲ့ သော့ꩻတွမ်ႏတသာႏသိကျာꩻတွော့ꩻ အွꩻသွော့နေား၊ အွꩻတနီꩻ(၃)လဲင်ႏ၊ အွꩻတလဲင်ႏနဝ်ꩻ တဝန်ႏနေးထီနေား။ မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ သင်္ဘောမညိုးပင်-ယိုနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏယရပ်ရပ်နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကဝ်ႏမောက်ꩻကြင်ꩻ"သွူ။ အတုဲင်ဗွာ၊ အတုဲင်တနျာႏခေါင်ႏလာႏ အ၀်ႏ ၂-မျိုꩻသွူ။ အရသာႏခါႏငါႏတဲင် ဆီႏနွိုးရောႏဂါႏ၊ သွီႏတိုꩻရောႏဂါႏဖုံႏလဲ့ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။ (၁၆-၁၀-၂၀ ဖစ်ဘုတ်ကို)[၁][၂]