ဟဝ်သေနာႏငါႏ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻခရာႏ
"ဟောဝ်သေနာႏငါႏ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻခရာႏ" ခမ်းပေါင်ꩻဗူႏသမ္မတမြန်မာနဲင်ႏငံႏအနေႏ ၂၀၀၈-ဖွဲ့ဗူႏပွုံႏအခေႏဥပဒေႏအလꩻ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻလွတ်တောႏအမတ်နောဝ်ꩻ အီႏမာꩻလွေꩻယင်း နေင်ႏ ၂၀၁၅-ဗာႏ၊ လာနိုဝင်ဘာ (၈)နီꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ။ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ အစွိုꩻအဗူႏတဗာႏဗာႏကို (မွေးတောဝ်းလဲ့) နဲင်ႏငံႏတနဲင်ႏငံႏအကို ကအောဝ်ႏအုံသော့ꩻဒါႏ လိုꩻအမျာꩻ(ခမ်းသား)ဖုံႏနောဝ်ꩻ နီကကျွိုက်၊ နီကနစ်သက်ဒါႏ လိုꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏအဖြာꩻယို ဖေႏကထွာနီလိုꩻတန်၊ နီခေါင်းဆောင်နုဲင်းနောဝ်ꩻတဲင် ဖေႏလွဝင်ꩻမဲဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဒုံတဒုံယို ဒုံသားကနစ်သက်ဒါႏ လိုꩻတဖြာꩻနောဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏအမျာꩻဆန္ဒ ထောက်ခံႏရောင်တွော့ꩻ အွဉ်ႏထွာလွေꩻ ဝွေꩻသီးဖြားဒုံနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻယိုနောဝ်ꩻ သက် ၁၈-မာꩻကီ၊ မတ်ပုံတင်ကအောဝ်ႏဒါႏ လိုꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ဖေႏမဲခွင်ꩻအောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ မတ်ပုံတင်မဉ်ႏလꩻအောဝ်ႏဒွိုန်းလဲ့ နေးတွမ်ႏအစိုႏရ အစီႏအစဲဉ်ႏ ဝင်ꩻအောဝ်ႏလင်ꩻမာꩻဖေႏတဲင် အောဝ်ႏလိုႏမာꩻငါႏဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ သက် ၁၈-မာꩻကီ ရိုꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻလဲ့ ဖေႏမဲခွင်ꩻတအောဝ်ႏတောဝ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏလဲ့ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဖေႏမဲခွင်ꩻ တလꩻတောဝ်းဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻ- သာႏသနာႏဝွန်ႏထံꩻ ဗွေႏရဟန်ꩻသံႏဃာႏ၊ လိုꩻအောဝ်ႏခံထောင်ႏ၊ ဝင်ꩻကသမုတ်ဒါႏ လိုꩻဗား၊ နဲင်ႏငံႏတောႏကအွဉ်ႏထွော့ဒါႏ လိုꩻကေန်ꩻခြောအရန်း၊ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻဥပဒေႏအလꩻ ကရဲးဆီꩻခါꩻဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နဲင်ႏငံႏလင်သား(မွေးတောဝ်းလဲ့) ကခံႏထူႏဒါႏ နဲင်ႏငံႏအလင်သားဖုံႏနောဝ်ꩻ ဖေႏမဲခွင်ꩻအဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ နီကံႏကျမ္မာႏနောဝ်ꩻ နီဖန်ဆင်ꩻချာမꩻ ကရေႏဒါႏကောဝ်ႏထွန်ႏထျꩻသူꩻ အီႏတွိုႏဗꩻလꩻနောဝ်ꩻသွူ။ နီကံႏကျမ္မာႏ နီဖန်ဆင်ꩻချာဖေႏကလꩻနောဝ်ꩻ ဖေႏဗာႏမဲနောဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏအီႏဖေႏသွူမဲနောဝ်ꩻ လွေꩻထွားရီးဗာႏ ဖေႏမဲသားစာႏရင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ လွေꩻထွားဗာႏ နီကအုံဒါႏရပ်ကွက်၊ အွိုင်ႏ ပွယ်ႏလွိုက်ရွေꩻကော်မရှင်ရွုမ်ꩻခွယ်ꩻဖုံႏ၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻကော်မရှင် အစွိုꩻရွုမ်ꩻခွယ်ꩻကိုဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ လွေꩻထွားထွူနုဲင်းနောဝ်ꩻတဲင် နမ်းဒျာႏဖေႏမဲခွင်ꩻအောဝ်ႏ လိုꩻတဖြာꩻလဲ့- ဖေႏမဲစာႏရင်ꩻကို မဉ်ꩻမဉ်ႏတပါတောဝ်းနောဝ်ꩻ လွေꩻကွီထွူ ပွုံႏစံႏ(၃)ဆဲင်ႏရာꩻပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻ ကော်မရှင်ရွုမ်ꩻခွယ်ꩻကိုတဲင် ဖေႏမဲခွင်ꩻဖေႏကလꩻနောဝ်ꩻ လျောက်ခါꩻယင်း လꩻဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဖေႏမဲခိန်ႏသူꩻ- မဉ်ႏတွိုꩻလွေꩻသွူ မဲယွုံႏကိုနောဝ်ꩻ နိကအီႏဖေႏဒါႏမဲယို ဖေႏကထွာဗာႏမွိုန်း မဲပယ်ႏနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏသတိꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- နီဆန္ဒမဲလက်မတ်ယို မဲယွုံႏကဲႏလက်မတ် ပါနဲ့/ပါတောဝ်းနဲ့၊ နီမဲလက်မတ်ယို အသဲ့ꩻအောဝ်ႏနဲ့/အောဝ်ႏတောဝ်းနဲ့ ထွားဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ မဲယွုံႏကဲႏလက်မတ် မဉ်ႏပါတောဝ်း (မွေးတောဝ်းလဲ့) နီမဲလက်မတ် အသဲ့မဉ်ႏအောဝ်ႏနောဝ်ꩻ ထွာမဲပယ်ႏတဲင် နီကမဉ်အွဉ်ႏထွာဒါႏ လိုꩻတန်အာႏ မဲသွုမ်ꩻထိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻ မဉ်ႏဖေႏသွူမဲနောဝ်ꩻ နီကမဉ်အွဉ်ႏထွာဒါႏ လိုꩻတန်အဖြာꩻ ပါတီတံႏဆိပ်နောဝ်ꩻ ထင်ႏထင်ႏသျာꩻသျာꩻ ဖေႏဗာႏနီဆန္ဒနောဝ်ꩻသွူ။ မဲနောဝ်ꩻ ဖေႏဗာႏသွံလဲင်ႏသွူ။ ခမ်းသားလွတ်တောႏနမ်းခြောင်ꩻတင် တမဲ၊ စွိုးခွိုꩻလွတ်တောႏ နမ်းခြောင်တင်တာႏ တမဲ၊ ခမ်းနယ်ႏလွတ်တောႏနမ်းခြောင်ꩻတင်တာႏ တမဲ၊ အောဝ်ႏနုဲင်းနောဝ်ꩻတဲင် ဖေႏဗာႏသွံလဲင်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ နီယိုနောဝ်ꩻ ထွာပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသားတဲင် မဉ်ႏဖေႏမဲနောဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏလွတ်တောႏနမ်းခြောင်ꩻတင်တာႏ နီဖေႏချာမဲ့ခွင်ꩻအောဝ်ႏဒျာႏသွူ။ ဖေႏမဲနီꩻသူꩻ နမ်းမဉ်ႏတလွဉ်ဖေႏနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻ ဖေႏရီးမဲးကျိုႏ (ကြိုတင်မဲ)လꩻဒျာႏသွူ။ ကွဲတဲင်တွော့ꩻ မဲကျိုႏ (ကြိုတင်မဲ)နောဝ်ꩻ မဲဆန္ဒဗွေႏတွိုင်ꩻ ဖေႏရီႏတလꩻတောဝ်းသွူ။ ဖေႏရီးမဲကျိုႏ(ကြိုတင်မဲ)ခွင်ꩻကအောဝ်ႏဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ဥပမာႏ- မဲဆန္ဒနယ်ႏကို ဝင်ꩻကဆွမ်ꩻ(ချုပ်)ခါꩻဒါႏလိုꩻ၊ အကိုလိုꩻဆာ (အတွင်းလူနာ)အနေႏ လိုꩻကအောဝ်ႏထင်ႏဗာႏဒါႏ တသီႏယွုံႏ၊ လိုꩻမူႏကလွူးဖွါꩻဒါႏပို၊ သက်အရွယ်ႏတန်လွဉ်ꩻငါႏတဲင် လွေꩻနွောင်ꩻသဲင်ꩻနွောင်ꩻတောဝ်းဒါႏ လိုꩻဖြား၊ လိုꩻရောႏဂါႏတန်အောဝ်ႏသား (အနာကြီးရောဂါ စွဲကပ်သူ)၊ ပွယ်ꩻလွိုက်ရွေꩻနီꩻကို တာႏဝွန်ႏအလꩻ ကလွေꩻအောဝ်ႏလိုꩻဒါႏ နီမဲဆန္ဒနယ်ႏအထန်ႏကို ဝွန်ႏထံꩻသားဖုံႏ၊ လွေꩻတောဝ်းထွာတောဝ်း အောဝ်ႏလိုႏလွေꩻတဖူꩻအောဝ်ႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ မဲဆန္ဒနယ်ႏအထန်ႏကို ကအောဝ်ႏလွေꩻထင်ႏဗာႏဒါႏ သွဉ်တန်ꩻထင်ႏသားဖုံႏ၊ လိုꩻကအောဝ်ႏခံႏထူႏ တသီႏကုဖုံႏ၊ အစိုရခွင်ꩻပျုချက်အလꩻ ကအောဝ်ႏထိန်းထံႏဗာႏတာႏဝွန်ႏ နဲင်ႏငံႏအလောင်ႏလင်ကို ထာꩻမာꩻသားဖုံႏတွမ်ႏ သွဉ်တန်ꩻခိုသွဉ်တန်ꩻမူႏသားဖုံႏနောဝ်ꩻ ဖေႏရီးမဲကျိုႏ(ကြိုတင်မဲ)ခွင်ꩻအောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ နဲင်ႏငံႏအလောင်ႏလင်ကို ကလွေꩻအောဝ်ႏဒါႏ တရာꩻတဝင်ႏတောဝ်း ထာꩻမာꩻသားဖုံႏနောဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏအစိုႏရ ခွင်ꩻပျုချက်အလꩻတွော့ꩻ လွေꩻအောဝ်ႏထိုꩻနဲင်ႏငံႏလင် တမွေးတောဝ်းတဲင် ဖေႏမဲနီꩻမဉ်ႏတွိုႏနောဝ်ꩻ မဉ်ႏမဉ်ဖေႏမဲလဲ့ သဲင်ꩻချာဗာႏ နီမဲစာႏရင်ꩻကအောဝ်ႏဒါႏ အရပ်ကိုမꩻ ဖေႏဗာႏမဲနောဝ်ꩻသွူ။ မဲတမဲလဲ့ နမ်းခြောင်ꩻတင်တဖြာꩻအတာႏ ထွာအီစွဉ်ႏ ခင်ႏလမ်းတဗာႏတဲင် နီဒေႏသ၊ နီရပ်ရာႏ သာႏယာႏထင်ႏထိုရေꩻအတာႏ ကမာꩻနွောင်ꩻဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻအတာႏ နီအောဝ်ႏလိုႏဖေႏရောင်ငါႏ မဲပငါပရာꩻအကျောင်ꩻ "မောင်းမွူးခံꩻ လိတ်လွီးလယ်ႏ"အနေႏ ဖေႏသေဗာႏနုဲင်းယိုသွူ။[၁][၂]