"သမ္ပဇညသုတ် (အကျောင်ꩻအဝ်ႏမꩻ အကျိုꩻလꩻ)" ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- "သတိ-သမ္ပဇည"(သတိꩻတွမ်ႏဉာဏ်ႏပညာႏ) မဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းနဝ်ꩻ 'ဟိရီဩတ္တပ္ပ(ထာꩻဝင်ꩻသꩻတွမ်ႏ ထာꩻငမ်း)အဲဉ်ထဝ်း၊ ဟိရီဩတ္တပ္ပ(ထာꩻဝင်ꩻသꩻတွမ်ႏ၊ ထာꩻငမ်း)မဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းနဝ်ꩻ 'ဣန္ဒြိယသံဝရ'အဲဉ်ထဝ်း၊ (ထိန်ꩻတဝ်းဣန္ဒြေႏ)၊ ပေါႏထိန်ꩻတဝ်းဣန္ဒြေႏနဝ်ꩻ 'အကျင်ꩻသီႏလ'အဲဉ်ထဝ်း၊ ပေါႏအကျင်ꩻသီလ အဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻ 'သမ္မသမာဓိ'အဲဉ်ထဝ်း၊ (သꩻစွူမဲဉ်ႏမွေး အဲဉ်ထဝ်း)၊ ပေါႏသꩻစွူတဝ်း၊ ပေါႏသꩻစွူမဲဉ်ႏမွေး အဲဉ်ထောဝ်းနဝ်ꩻ 'ယထာဘူတဒဿနဉာဏ်ႏ'တထွာတဝ်း၊ (ခန္ဓာႏကထွာအတွိုင်ꩻ၊ ခန္ဓာႏကကုဲင်အတွိုင်ꩻ၊ အမွေး-အမွေးအတွိုင်ꩻ တသေတဝ်း)၊ ခန္ဓာႏကထွာအတွိုင်ꩻ၊ ခန္ဓာႏကကုဲင်အတွိုင်ꩻ၊ အမွေး-အမွေးအတွိုင်ꩻ (ခန္ဓာႏအနိစ္စစဲစ်စဲစ်၊ ခန္ဓာႏဒုက္ခမွေးမွေး၊ ခန္ဓာႏအနတ္တမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ) ပေါႏတသေတဝ်းနဝ်ꩻ 'နိဗ္ဗိဒါဉာဏ်ႏ'တထွာတဝ်း၊ (တသေဗွိုႏအန်ꩻတဝ်းခန္ဓာႏ) ပေါႏတသေဗွိုႏအန်ꩻတဝ်း ခန္ဓာႏနဝ်ꩻ 'ဝိရာဂဉာဏ်ႏ'တထွာတဝ်း၊ ထာꩻတထဲ့ꩻခန္ဓာႏ-လောႏဘꩻတဏှာႏ တလို့တဝ်း၊ ပေါႏလောႏဘꩻတဏှာႏ (ကိလေႏသာႏ)တလို့တဝ်းနဝ်ꩻ 'ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန'ဉာဏ်ႏထွာတောဝ်း၊ (လွစ်လꩻတဝ်းကိလေႏသာႏ) ယူႏဆင်ႏချင်ႏခရာႏ အဲဉ်ထောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ရဟန်ꩻသီးဖုံႏဟွေး- "သတိ-သမ္ပဇည"(သတိꩻတွမ်ႏဉာဏ်ႏပညာႏ) မဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ 'ဟိရီဩတ္တပ္ပ(ထာꩻဝင်ꩻသꩻတွမ်ႏ ထာꩻငမ်း)အဝ်ႏ၊ ဟိရီဩတ္တပ္ပ(ထာꩻဝင်ꩻသꩻတွမ်ႏ၊ ထာꩻငမ်းအဝ်ႏ)၊ ထာꩻဝင်ꩻသꩻတွမ်ႏ ထာꩻငမ်းမဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ 'ဣန္ဒြိယသံဝရ'အဝ်ႏ၊ (ထိန်ꩻဟောဝ်ဣန္ဒြေႏ)၊ ပေါႏထိန်ꩻဟောဝ်မွေး ဣန္ဒြေႏနဝ်ꩻ 'အကျင်ꩻသီႏလ'အဝ်ႏ၊ ပေါႏအကျင်ꩻသီလအဝ်ႏနဝ်ꩻ 'သမ္မသမာဓိ'အဝ်ႏ၊(သꩻစွူမဲဉ်ႏမွေး အဝ်ႏ)၊ ပေါႏသꩻစွူမဲဉ်ႏမွေး အဝ်ႏနဝ်ꩻ 'ယထာဘူတဒဿနဉာဏ်ႏ'ထွာ၊ (ခန္ဓာႏကထွာအတွိုင်ꩻ၊ ခန္ဓာႏကကုဲင်အတွိုင်ꩻ၊ အမွေး-အမွေးအတွိုင်ꩻ သေ)၊ ပေါႏသေခန္ဓာႏကထွာအတွိုင်ꩻ၊ ပေါႏသေခန္ဓာႏကကုဲင်အတွိုင်ꩻ၊ ပေါႏသေအမွေး-အမွေးအတွိုင်ꩻ၊ ပေါႏသေခန္ဓာႏအနိစ္စစဲစ်စဲစ်၊ ပေါႏသေခန္ဓာႏဒုက္ခမွေးမွေး၊ ပေါႏသေခန္ဓာႏအနတ္တမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏနဝ်ꩻ 'နိဗ္ဗိဒါဉာဏ်ႏ'ထွာ၊ (သေဗွိုႏအန်ꩻစွဉ်ႏခန္ဓာႏ) ပေါႏသေဗွိုႏအန်ꩻထိုꩻ ခန္ဓာႏနဝ်ꩻ 'ဝိရာဂဉာဏ်ႏ'ထွာ၊ ထာꩻတထဲ့ꩻခန္ဓာႏ-လောႏဘꩻတဏှာႏ လို့ထိုꩻ၊ ပေါႏလောႏဘꩻတဏှာႏ (ကိလေႏသာႏ)လို့ထိုꩻနဝ်ꩻ 'ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနဉာဏ်ႏ'ထွာ၊ (လွစ်လꩻထိုꩻကိလေႏသာႏ) ယူႏဆင်ႏချင်ႏခရာႏ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- သေင်ႏမွူးတမွူးနဝ်ꩻ ပေါႏအလာႏသဲင်တဝ်းတဲ့ အပင်သဲင်တဝ်း၊ ပေါႏအပင်သဲင်တောဝ်းတဲ့ အဖေ့ꩻသဲင်တဝ်း၊ ပေါႏအဖေ့ꩻသဲင်တဝ်းတဲ့ အမွူးသီတဝ်း၊ အကဲဉ်အဝ်ႏ၊ အနုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ တဲႏစ 'သတိꩻ၊ သမာႏဓိ၊ သီႏလ'စတဲင်နုဲင်းနဝ်ꩻ ပေါႏတကုဲင်တဝ်းတဲ့ တွိုႏအနာလွိုသူꩻ'အကဲဉ်-နိဗ္ဗာန်ႏ'နဝ်ꩻ လꩻဗာႏအမန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ (သုတ္တန်ႏပိဋကတ်၊ အင်္ဂုတ္တရပါဠိ၊ အဋ္ဌကနိပါတ်၊ သတိဝဂ်၊ သမ္ပဇညသုတ်)[][]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. ဗွေႏဗွန်-ကောဝိဒ(သီႏသဲင်ႏ)
  2. လိတ်ဗွောင်မဲ့နား(၃၁၁)