အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ
လိုꩻသီးကအံႏဒါႏ အဆာႏအာဟာႏရယိုနဝ်ꩻ ပေါႏအဝ်ႏဖြောင်းကို မျောႏလင်ꩻလဲ့ လင်ꩻအဝ်ႏစုသော့ꩻ အဆာႏခြုံကိုသွူ။ အဆာႏခြုံကိုနဝ်ꩻ ကလင်ꩻအဝ်ႏစုဒါႏ အာဟာႏရဖုံႏယို နေးတွမ်ႏအဆာႏကေႏထီ (ပါစကတေဇော)တဲင် မာꩻပဲစ်ꩻမာꩻကေႏဖေႏသွူ ခွိုင်းကတတ်နွိုင်ႏတွော့ꩻ ပသာလလလင်ꩻဖြေ့ကို လဲင်ႏစိꩻစိꩻသွူ။ ဖြေ့နဝ်ꩻ ဖြေ့တန်၊ ဖြေ့ပေႏ အဝ်ႏနီမျိုꩻတဲင် ကအဝ်ႏကပ်ကီထင်ႏအဆာႏခြုံနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဖြေ့ပေႏ၊ ဖြေ့ပေႏထွိုင်ႏသွတ်ꩻ ထွိုင်ႏဗော့ꩻလင်ꩻလဲ့ꩻဖူꩻငွါသူꩻနဝ်ꩻ ဖြေ့ꩻယိုတန်ခွုန်ꩻယင်းတဲင် ဟဲ့ꩻဖြေ့တန်သွူ။ ဖြေ့ပေႏနဝ်ꩻဆွာꩻ၊ ဖြေ့တန်နဝ်ꩻ ဒွေါင်ႏလွုမ်ꩻသွူ။ ဖြေ့ပေႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏတဝဲန်ꩻတခွေႏသော့ꩻဟို့ꩻကိုတဲင် မီႏထွို့ꩻစွဉ်ႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏနီသောင်ꩻလွို၊ သိုမ်သောင်ꩻရပ်ရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
အဝ်ႏအဆာႏခြုံကို ကလင်ꩻလလဒါႏ အဆာႏအာဟာႏရမျိုꩻနဝ်ꩻ ဖြေ့ပေႏလဲ့ မာꩻကေႏမာꩻပဲစ်ꩻလင်ꩻ လဲင်ႏစိꩻစိꩻ၊ ကလိုႏအပ်ဒါႏ အာဟာႏရဓာတ်ဖုံႏယိုလဲ့ စုတ်ꩻဆွုမ်ႏလဲင်ႏစိꩻစိꩻတဲင် နမ်းတဗာႏလုမ်း ကလိုႏအပ်ဒါႏဓာတ်၊ ကလိုႏအပ်ဒါႏ ခင်ႏလမ်းဖုံႏသူꩻ ပသာလွေꩻဖေႏသွူ။ ထွိုင်ႏတွိုႏဖြေ့တန်ကိုနဝ်ꩻ အာဟာႏရဓာတ် တပေါ်ꩻပါတဝ်းဒွုမ်၊ သေင်ပဲစ်ꩻထိုꩻတဲင် ထွာထိုꩻခွဉ်ႏတန်တွော့ꩻ တနီꩻတလဲင်ႏ နီလဲင်ႏ စွဉ်ꩻထန်ႏထိုꩻဗာႏသွူ။ လိုꩻကအံႏအာဒါႏ အာဟာႏရနန်ꩻကေႏမျိုꩻဖုံႏ၊ အာဟာႏရဆွော့ꩻမျိုꩻဖုံႏ၊ လိုꩻကအွꩻဆေ့ꩻဒါႏထီဖုံႏနဝ်ꩻ ဓာတ်ကုဲင်းချုက်တဲင် လင်ꩻအဝ်ႏခံညထိုꩻဖြေ့တန်ကိုသွူ။ လိုꩻသီးအဆာႏခြုံနဝ်ꩻ မာꩻကေႏမာꩻပဲစ်ꩻအီ အာဟာႏရတာႏ၊ အဆာႏကေႏအီဒါႏ (ပါစကေတဇော)နဝ်ꩻ အဝ်ႏထန်ႏသေႏသေႏတဲင် ခိန်ႏအံႏမီႏတအံႏသော့ꩻဖေႏတဝ်း၊ အာဟာႏရမီႏတအဲန်ထဝ်းသော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻကေႏခရာႏတအဲန်ထဝ်းတဲင် ကုဲင်းခိုးချာဒါႏအဆာႏခြုံသွူ။ အဆာႏကေႏထီခိုး ခိုးချာလဲ့နဝ်ꩻ၊ အံႏအာငါႏ အရသာႏလျားဟတ်ꩻမျိုꩻလဲ့နဝ်ꩻ၊ အွꩻအာငါႏ ဒဝ်ဟဝ်ဒဝ်ကျံꩻဖုံႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ အဆာႏကေႏထီထန်ႏအာ တလာလွဉ်ꩻထာꩻလဲ့နဝ်ꩻ အဆာႏခြုံနဝ်ꩻ ပြွꩻထိုꩻကဲင်ထိုꩻတဲင် ထွာဒါႏအဆာႏခြုံ (အစာအိမ်)ရောႏဂါႏသွူ။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏကအဝ်ႏဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ ပေါႏမီႏဟို့ꩻခိုးလဲ့ခြေ့ဒါႏ၊ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ ပေါႏအံႏသော့ꩻစ အာဟာႏရလဲ့ ခြေ့ဒါႏသွူ။ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ အကဲင်အဝ်ႏ အဆာႏခြုံကိုမွေးတဝ်း၊ အဝ်ႏဒါႏ အဆာႏခြုံတလ ဖြေ့ပေႏမော့ကီ၊ မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ "အူသိမ်ဦး"ရပ်နဝ်ꩻသွူု။
လိုꩻကထွာလဲန်းသွူ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏနဝ်ꩻ ခံႏအဟို့ꩻခိုးလꩻတဝ်း၊ ပေါႏဟို့ꩻခိုးလဲ့ အံႏဖေႏဗာႏတစွိုးစွိုးသွူ။ အံႏတဝ်းဒဲန်လဲ့ အံႏဖေႏဗာႏတခိုးတမျိုꩻမျိုꩻ၊ အညံးသွတ်ꩻနဝ်ꩻ အွꩻသော့ꩻဖေႏဗာႏ ထီခွꩻ၊ နေင်းထီနွိုး၊ နေင်းထီခါႏဖုံႏသွူ။ အာဟာႏရဆွော့ꩻမျိုꩻ၊ အာဟာႏရလျားမျိုꩻ၊ ဆာႏနန်ꩻကေႏမျိုꩻဖုံႏယိုနဝ်ꩻ အံႏလꩻတဝ်း၊ သျောင်ႏဗာႏသွူ။ အကဲင်အဆာ ဖေႏကဟဝ်လဲ့ အံႏဖေႏဗာႏ တသီႏသွူ။ တသီႏကရိုꩻနဝ်ꩻ တသီႏခမ်းရင်ꩻ၊ တသီႏအင်္ဂလေက် အဝ်ႏအမျိုꩻမျိုꩻသွူ။
အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ
မွဉ်းဖျင်- ၁။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏတသီႏအဟဝ်သွတ်ꩻနဝ်ꩻ သွီႏနွိုး (နွယ်ချို)သွူ။ သွီႏနွိုးဖွန်ႏယို မီႏအံႏဖေႏ တနီꩻလစ်ꩻငတ်ꩻလဲင်ႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ အဖွန်ႏမီႏအဲန်ထဝ်း မီႏအဝ်ႏအယွားလဲ့စုဲင်တွော့ꩻ မျောႏဖေႏအထီလဲ့နဝ်ꩻ အဆာအခြေ့ သက်သာႏဟဝ်လွဉ်ဒျာႏ လဲင်ႏစိꩻစိꩻသွူ။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏသားနဝ်ꩻ လိုႏအွဉ်ႏသေႏသေႏ သွီႏနွိုးဖွန်ႏသွူ။
- ၂။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ထွန်အိုမ်တွမ်ႏမေ့ဖွန်ႏစဲစ်စဲစ်ယို ဖျောႏညီꩻကွယ်ညီꩻတဝင်ꩻဝန်ႏကိုထွူတွော့ꩻ ပေါႏထွန်ခြီလို့လဲ့ သော့ꩻပလဲင်ꩻငွါဟံးလုဲင်းလုဲင်း၊ ချင်းသော့ꩻသံးထီလိုမ်ꩻခွꩻတွော့ꩻ ဖို့ꩻပသီႏနီလီး စိုပ်ꩻသော့ꩻတသီးထွူတလီးတဲင် ပေါႏထီလျားဗို့ꩻသွူလဲ့ အွဉ်ႏခွꩻတွော့ꩻ ဆျာꩻထန်ႏယွယွအထီစွူ၊ တသီႏထီတစေားအံႏဟန်ႏအကိုယို သော့ꩻတွမ်ႏတဝတ်ꩻထီတစေား၊ တသာႏငိုးတတွာ မောက်ကြဲင်ႏခူꩻရပ်နဝ်ꩻတွော့ꩻ အံႏဖေႏတနီꩻ ၃-လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဝ်ငါႏသွူ။
- ၃။ တသီႏအဆာႏခြုံရောႏဂါႏ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ထထီႏဆျာႏ (ဖီးကြမ်းငှက်ပျော)ရာႏမဉ်ယို အိုႏထိုအပီ သွယ်ꩻဗွိုဗွိုအွဉ်ႏသဲင်၊ ထောင်းဖွန်ႏတွော့ꩻ ထထီႏဖွန်ႏ ၅ိ၊ တဝတ်ꩻထီစဲစ်စဲစ် ၃ိ၊ သွီႏနွိုးဖွန်ႏ ၃ိ၊ ယို ၃-မျိုꩻကွယ်ရော်ꩻတဝင်ꩻတဲင် အံႏဖေႏတနီꩻ ၂-လဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏတစေားနေင်းထီနွိုးရပ်နဝ်ꩻ အဆာႏခြုံအာႏဟဝ်တဲင် အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ၊ တလီꩻဆာ တလီꩻခြေ့၊ အဆာႏခြုံဆျာႏ (အစာအိမ်အချဉ်ပေါက်)ရောႏဂါႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။
- ၄။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ သင်္ဘောꩻလာႏတသိဉ် ဟံးဆားဆားယို တနီႏပဲစ်ꩻ စေ့ꩻအထီတွော့ꩻ သင်္ဘောꩻလာႏထီ စေားစတီးအံႏဟန်ႏအိုတစောယို ရော်ꩻတွမ်ႏသွီႏနွိုး (နွယ်ချို)ဖွန်ႏ တပယ်ꩻရပ်တွော့ꩻ ခါးလားကအံႏဒဲန်နဝ်ꩻ အံႏဖေႏသွော့ တနီꩻ (၃)လဲင်ႏနေား။
- ၅။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ လိုမ်ꩻလာꩻနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ယိုꩻလဲ့ယိုꩻ အငိုꩻလဲ့ ပေါꩻသွူ။ ဟူဖွန်ႏတရော်ꩻတဝ်း မေ့ဖွန်ႏစဲစ်စဲစ်ယို အံႏဖေႏသွော့တလဲင်ႏ တစေားနင်းထီနွိုး၊ အံႏတွမ်ႏထီခွꩻ၊ မွူးရဝ်ꩻခိုႏတလဲင်ႏ၊ မွူးယာခိုႏတလဲင်ႏ၊ မွူးဟာခိုႏအီႏဗွေင်ႏတလဲင်ႏ တနီꩻ (၃)လဲင်ႏနဝ်ꩻ ဟဝ်လွဉ်ဒျာႏသွူ။ ကတဲမ်းနယ်ဒါႏ အွိုးချာအတွိုင်ꩻ တတဲ့ꩻတဝ်း ထာꩻအံႏအမျိုꩻယိုလဲ့ သျောင်ႏဗာႏသွူ။
- ၆။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ သနပ်ခါꩻရွီးယို မူသွူလုံးပဲန်လောင်းတွော့ꩻ ကလꩻဒါႏ သနပ်ခါꩻရွီးမူထီ စေားစတီးအံႏဟန်ႏအို တထာဝယို သော့ꩻတွမ်ႏတဝဝ်ꩻထီ (တမူထီ)တစေားအံႏဟန်ႏအိုတွော့ꩻ အံႏဖေႏသွော့ မွူးရဝ်ꩻခိုႏတလဲင်ႏ၊ မွူးဟာခိုႏတလဲင်ႏနေား၊ အံႏဖေႏသွော့ မုဲင်ꩻနီꩻနီꩻနေား၊ မဲ့ꩻဟဝ်လွဉ်ဒျာႏသွူ။ သနပ်ခါꩻရွီးနဝ်ꩻ ထွာငါႏတသီႏတဲင် အဝ်ႏလိုႏဖြေꩻအွဉ်ႏဒျာႏသေႏသေႏသွူ။
- ၇။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏတသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ နေင်းသဲင်ဟဝ်ဟဝ် အယာႏခိဉ်ႏ ၁ဝိ-၊ မေ့ဖွန်ႏစဲစ်စဲစ် (ဟူဖွန်ႏရော်ꩻတဝ်း) ၁ဝိ-၊ တဝတ်ꩻထီစဲစ်စဲစ် ၂ဝိ-၊ စောက်ꩻသွီထီ ၂ဝိ-၊ ယို (၄)မျိုꩻနဝ်ꩻ နေင်းသဲင်လဲ့ မာꩻဖွန်ႏတွော့ꩻ ကွယ်လꩻလꩻ၊ ကွယ်ညီႏညီႏသွူတဲင် လုံꩻသွော့ တတွာဗာႏခံꩻခူꩻရပ်နဝ်ꩻနေား၊ အွဉ်ႏသဲင်ထာꩻဟေ့ꩻကိုတဲင် ပေါႏသဲင်လဲ့ သော့ꩻခါꩻပလဲင်ꩻကိုတွော့ꩻ ခါးလားကအံႏဒဲန်နဝ်ꩻ အံႏဖေႏသွော့ တလဲင်ႏ(၃)လုံꩻ၊ တနီꩻ (၃)လဲင်ႏနေား။
ပေါႏအံႏဗာႏသွူ (၇)နီꩻ တပတ်နဝ်ꩻ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ လက္ခဏာႏကထွာဒါႏ ဟို့ꩻခြေ့၊ တအော့ꩻထွူႏဖုံႏယို မဲ့ꩻဟဝ်လွဉ်ဒျာႏသွူ။ တသီႏယိုနဝ်ꩻ ဓာတ်မဲန်ႏ၊ ဆီႏမဲန်ႏ၊ သွီႏတလီꩻညီႏအီတဲင်တွော့ꩻ ယုံႏယုံႏကေႏကေႏ အဝ်ႏလိုႏသုံꩻစွယ်ꩻသွူ။
- ၈။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ ဟို့ꩻခြေ့၊ တအော့ꩻထွူႏဟဝ်၊ သွီႏတလီꩻညီꩻအီဒါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မေ့ဖွန်ႏစဲစ်စဲစ် ၂ဝိ-၊ တသာႏခါႏ ၅ိ၊ တဝတ်ꩻထီစဲစ်စဲစ် ၂ဝိ၊ စောက်ꩻသွီထီ ၂ဝိ၊ ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ရော်ꩻတဝင်ꩻ၊ ကွယ်လꩻလꩻသွူတဲင် လုံꩻတတွာသွော့ မောက်ကြဲင်ႏခူꩻရပ်နဝ်ꩻနေား၊ လုံꩻလꩻထွူနဝ်ꩻ အွဉ်ႏလိုဗာႏတဝ်း ယာခိုး၊ အွဉ်ႏသဲင်ဗာႏဒျာႏ လံးကိုနေား၊ ပေါႏသဲင်သွူလဲ့ သော့ꩻဟဝ်ပလဲင်ꩻတဲင် ခါးလားကအံႏဒဲန်နဝ်ꩻ အံႏဖေႏတလဲင်ႏ ၂-လုံꩻ၊ အံႏဖေႏတနီꩻ (၃)လဲင်ႏ၊ မွူးရဝ်ꩻ မွူးယာ မွူးဟာနေား။
အံႏစနဝ်ꩻ သေနာႏဒါႏဟို့ꩻလျားယောင်ႏယောင်ႏသွူ။ ခိုးလျားမွော့ နန်းမွော့ တသီႏတွမ်ႏရောႏဂါႏ မော့ꩻတဝင်ꩻဒျာႏ၊ ပေါႏ(၃)နီꩻသွူနဝ်ꩻ သေနာႏတဝ်းဒွုမ်သွူ။ ရောႏဂါႏမီႏတတန်တဝ်းနဝ်ꩻ (၇)နီꩻမာꩻကီ မွူးနီꩻတဆီရပ်နဝ်ꩻ မဲ့ꩻသေနာႏဒျာႏ အသက်သာႏ၊ ရောႏဂါႏမီႏတန်လဲ့ အံႏဗာႏမွူးနီꩻယိန်းအာသွူ။ တသီႏဖောႏထွူ အွဉ်ႏသေႏသေႏတွော့ꩻ မွူးနီꩻအာအာ အံႏမဲန်ႏမဲန်ႏသွော့နေား။
- ၉။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မေ့ဒီႏတသိဉ်ယို သွယ်ꩻဗွိုဗွိုထွူတဲင် အွဉ်ႏတဝေ့ꩻ သွော့ ထာꩻဟေ့ꩻလံးကို၊ အံႏဖေႏသွော့ တွမ်ႏတဝတ်ꩻ(တမူ)ထီ တလဲင်ႏ (၃)ဗေင်ႏ၊ တနီꩻ (၃)လဲင်ႏနေား၊ မဲ့ꩻဟဝ်လွဉ်ဒျာႏသွူ။
- ၁၀။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ အနယ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ဟံးပေါင်းဗွိုန်ဗွိုန် အနယ်ꩻ နံပတ်(၂)အွိုးချာနဝ်ꩻသွူ။ ဖောႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ မေ့ဖွန်ႏစဲစ်စဲစ်ယို ဖျောႏတွမ်ႏထီ၊ ဖျောႏပြာငါႏပုဲင်ႏ၊ အောက်ꩻငါႏပုဲင်ႏတွော့ꩻ ထောက်ꩻသော့ꩻပလဲင်ꩻငွါဟံးလုဲင်းလုဲင်း နုဲင်းဟော်လစ်ပလဲင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ တသီႏမေ့ထီနဝ်ꩻ ဖေႏကအဝ်ႏ ပလဲင်ꩻ (၃)ဖြုံႏ (၂)ဖြုံႏမာꩻလနေား။
ထွူနဝ်ꩻ ပသီႏဟံးဆွာꩻဆွာꩻ တလီးယို ဖို့ꩻတနျာႏနျာႏသွူတဲင် အွဉ်ႏစိုပ်ꩻသွော့ မေ့ထီနဝ်ꩻယွယွနေား၊ ပသီႏတအွို မီႏယေန်မꩻ အွဉ်ႏထွူနေား၊ မေ့ထီစဲးပသီႏတစ်ꩻယိုနဝ်ꩻ မန်းဟဲ့ꩻ"နနွန်းသံသတ်"ထီသွူ။ မေ့ထီယိုနဝ်ꩻ အံႏဒဲန်ထွူ (၁၅)မိနေစ်ရပ်နဝ်ꩻ မေ့ထီစေားအံႏဟန်ႏအို (၃)စေားယို သော့ꩻတွမ်ႏတသာႏဖို့ꩻ တတွာမောက်ကြဲင်ႏခူꩻရပ်နဝ်ꩻတွော့ꩻ အံႏဖေႏသွော့ တနီꩻ(၃)လဲင်ႏနေား၊ ရောႏဂါႏမဉ်ႏပေႏလဲ့ တပြက်ꩻလာရပ်နဝ်ꩻ ဟဝ်ဒျာႏသွူ။ ရောႏဂါႏမီႏတန်နဝ်ꩻ တလာလာရပ်မꩻ ဟဝ်နွောင်ꩻသွူ။ ဖေꩻကင်ꩻရန်ႏသျင်ꩻ အနယ်ꩻမွေး အနယ်ꩻမဲန်ႏ အငိုꩻလို့ဆေ့ꩻတဲင် ယုံႏယုံႏကေႏကေႏ မာꩻအံႏသွော့နေား။
- ၁၁။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ၊ ဟို့ꩻခြေ့၊ သꩻတအွစ်ꩻ၊ တအော့ꩻထွူႏ တသီႏနယ်ꩻနဝ်ꩻ သော်တာအံႏ ၁ဝိ၊ သိနွော်ꩻ ၅ိ၊ ဇဝက်သာꩻ ၅ိ၊ ဆားပုပ် ၅ိ၊ ယံꩻစိန်ꩻ ၅ိ၊ လုံးဆျာႏ ၅ိ၊ ထွန်ဖွန်ႏ (မဖေါက်ထုံး) ၅ိ၊ ပရုတ် ၅ိ။
တသီႏယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထောင်းဖွန်ႏညီꩻတဝင်ꩻ သော့ꩻခါꩻပလဲင်ꩻထွူတွော့ꩻ အံႏနယ်ꩻ အကျိုꩻဟော်ꩻ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻ အံႏလꩻလဲန်းသွူ။
- - လိုꩻတန် အံႏတလဲင်ႏနဝ်ꩻ မောက်ကြဲင်ႏခူꩻ ၅-ခူꩻ၊ လိုꩻပေႏနဝ်ꩻ ထွားအသက်အရွယ်ႏတဲင် ချင်းဖေႏအံႏသွော့နေား။
- - ဓာတ်မီႏချုက်လဲ့ အံႏတွမ်ႏထီခွꩻ၊ ဓာတ်မီႏချုက်တဝ်းလဲ့ အံႏတွမ်ႏထီလိုမ်ꩻနေား။
- - ဟို့ꩻမီႏဆာသန်၊ ခြေ့သန်ငါႏနဝ်ꩻ အံႏတွမ်ႏမောက်ꩻဖါးထီလဲ့ဟဝ်၊ စောက်ꩻသွီထီလဲ့ဟဝ်နေား။
- - မီႏထွာတူႏလာႏ၊ ဟို့ꩻလွေꩻသွီႏနဝ်ꩻ အံႏတွမ်ႏတဝတ်ꩻထီ၊ တမူထီ၊ တနေထီ တစွိုးစွိုးနေား။
- - မီႏထွာနမ်းခိုးနမ်းလျားနဝ်ꩻ အံႏတွမ်ႏပြူးလာႏခြွူထီနေား။
- - တလီꩻလွေꩻ၊ ဆီႏသွင်ႏ၊ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ၊ တအော့ꩻထွူႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီသွူ။
- ၁၂။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻ ထဲင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ မေ့ဖွန်ႏစဲစ်စဲစ်ယို နွတ်တွမ်ႏတဝတ်ꩻထီစဲစ်စဲစ်ထွူတွော့ꩻ လုံꩻတတွာသွော့ တဆီꩻခူꩻရပ်နဝ်ꩻနေား၊ အွဉ်ႏသဲင်ဒျာႏထာꩻဟေ့ꩻကိုတဲင် သော့ꩻခါꩻပလဲင်ꩻ၊ အံႏတလဲင်ႏတလုံꩻ၊ တနီꩻ (၃)လဲင်ႏနဝ်ꩻ အဆာႏခြုံ အကဲင်အဝ်ႏ၊ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်အီနွောင်ꩻသွူ။
- ၁၃။ အဆာႏခြုံရာႏဂါႏသားနဝ်ꩻ မီႏမဲန်ဖြေꩻအံႏနေး တသီႏခမ်းရင်ꩻလဲ့ ဝေင်ꩻကိုခမ်းရင်ꩻ တသီႏဆဲင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဝင်ꩻအဝ်ႏစာအမျိုꩻမျိုꩻသွူ။ ပေါႏအွဉ်ႏဒေါ့ꩻရောႏဂါႏအကျောင်ꩻတဲ့ မဲ့ꩻဝင်ꩻစာဖေႏဒျာႏသွူ။
- ၁၄။ အဆာႏခြုံရောႏဂါႏ (အစာအိမ်နာ၊ အူသိမ်နာ)အတွက် မီႏမဲန်ဖြေꩻအံႏဒါႏ တသီႏအင်္ဂလေက်နဝ်ꩻ တသီႏမိဉ်ꩻမူလနဝ်ꩻ "အိုမီပရာဇိုလ်း"သွူ။
တသီႏအိုမီပရာဇိုလ်းယိုနဝ်ꩻ ကုမ္ပဏီႏပငါပရာꩻ ဖန်ဒျာႏမိဉ်ꩻပငါပရာꩻတဲင် အမိဉ်ꩻနဝ်ꩻ အိုမက်၊ လိုမက်၊ ပရိုတိုလော့၊ ဇိုးဇဲစ်၊ လိုမစ်၊ အိုးဆစ်၊ အိုမီပရာ၊ အိုမီဇိုလ်း-စတဲင် အဝ်ႏအမျိုꩻတဆီတကာႏတဝ်းသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ တသီႏတကြပ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏဖြုံႏဆီ၊ တဖြုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏမီလီဂရမ်(၂၀)လွဉ်းလွဉ်းသွူ။ အံႏဗာႏတနီꩻတလဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏတဖြုံႏလွုမ်ꩻသွူ။ အကျိုꩻဟော်ꩻနဝ်ꩻ "အစာအိမ်နာ၊ အူသိမ်နာ"အဝ်ႏလို ၂-မျိုꩻသွူ။ တသီႏနဝ်ꩻ ဂရမ် (၂၀)နုဲင်းနုဲင်း၊ အဖြုံႏတဆီနုဲင်းနုဲင်းလဲ့ အငိုꩻနဝ်ꩻ တဗွိုန်တဝ်းတဝင်ꩻသွူ။ ကုမ္ပဏီႏပငါပရာꩻဒျာႏရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ တသီႏအစာအိမ်၊ တသီႏအင်္ဂလေက်အလင်နဝ်ꩻ အဝ်ႏအာနေဒွိုန်းလဲ့ ဆရာႏဝွန်ႏသီးကသုံꩻအာ၊ လိုꩻကသေအာ ကသုံꩻအာနဝ်ꩻ အဝ်ႏအိုမီပရာဇိုလ်းယို တမျိုꩻလွုမ်ꩻသွူ[၁]
ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ အမော့ꩻအကျုံႏ(၁၂)
မွဉ်းဖျင်ခွန်ကုဝေ အဝ်ႏဝင်ꩻနယ်ႏဟို့ပုံꩻ အွိုင်ႏနောင်လဲင် ဒုံလဲင်ႏခါႏကို ကလင်ꩻအုံဒါႏ ဟိုပုံꩻ ကလင်ꩻအုံထေ့ဒါႏ ဗွေႏဆေရာႏတောႏ ကျောင်ꩻနောင်တောင်ꩻထျꩻနဝ်ꩻ ပါတွမ်ႏ နေင်ႏ ၁၃၇၉-ဗာႏ၊ ဟန်ႏနေင်ႏယိုနဝ်ꩻ သွစ်ꩻနေင်ႏလွို၊ ကွတ်ꩻနေင်ႏကိုလဲန်းသွူ။ ခါးလားကလင်ꩻအုံဟိုပုံꩻ၊ နေင်ႏ ၁၃၇၀-ဗွေ၊ အဝ်ႏအုံဇာႏတိရပ် ဒုံလဲင်းခါႏကိုတွင်ꩻ ထာꩻခွꩻလာ ဒဲဉ်သံလာရပ်နဝ်ꩻ အလိုႏဆန္ဒ ကိစ္စအဝ်ႏအစွိုးစွိုးတဲင် လင်ꩻလယ်ႏခန်း ဟိုပုံꩻ၊ လင်ꩻဗေင်ႏခန်းသိုမ်သာသွူ။ လင်ꩻဗေင်ႏဟိုပုံꩻ ထွိုင်ႏဗွေသိုမ်သာနဝ်ꩻ အလိုႏဆန္ဒ ကိစ္စထွူဖြီꩻစီꩻတွော့ꩻ ထန်ႏသဲင်ꩻချာခန်း ဒုံလဲင်းခါႏသွူ။ ခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏထာꩻအံႏတဲင် ဗꩻတွိုႏယိုခါ တဗွိုႏတဝ်းဒွိုန်း၊ ကကျွိုက်ကမက်ဒါႏ ထာꩻအံႏနဝ်ꩻ ထိုဖူꩻငိုးသွူ။ ထိုဖူꩻငိုးကရိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ ကအံႏဗာႏဖိုအာလဲန်း ထိုဖူꩻငိုးအကိုနဝ်ꩻ ထိုဖူꩻငိုးဟိုပုံꩻ နောင်ခါꩻပေါက်နဝ်ꩻ အွီႏလွိုဝင်ꩻ၊ ခွန်ကုဝေ သꩻစွယ်ꩻလံꩻချက် အဝ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ လင်ꩻဟိုပုံꩻ အလဲင်ႏယို တွိုႏသဲင်ꩻနဝ်ꩻတဲ့ သဲင်ꩻဖြေꩻမဝ်ꩻခန်း ထိုဖူꩻငိုး နောင်ခါꩻပေါက် ရွဉ်နီရေင်တာႏသွူ။
ခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ မက်ထိုဖူꩻငိုးရိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ အီႏအံႏခြေင်ခြေင်နဝ်ꩻ အဝ်ႏကြွို့ꩻတဝ်း၊ ကဲန်းအာအာနဝ်ꩻ အံႏဒျာႏတွမ်ႏဒဲန်သွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ကဖြေꩻသဲင်ꩻဒါႏ ထိုဖူꩻငိုးအလဲင်ႏယိုနဝ်ꩻလဲ့ အဟာနဝ်ꩻနဝ်ꩻ သဲင်ꩻအံႏခန်းတွမ်ႏဒဲန်၊ နုဲင်းမွူးရဝ်ꩻလဲ့ အံႏဖျင်တွမ်ႏဒဲန်ရဝ်ꩻဒဲန်ယာသွူ။ ဝင်ꩻနဝ်ꩻ ပေါ်ꩻမက်တဝ်းတဲင် ထိုဖူꩻငိုး နီရေင်တာႏယို လံးကိုလိုꩻဝင်ꩻသိုမ် အံႏနီတာႏလဲ့ တလို့တဝ်းဒွိုန်း၊ အဝ်ႏကုဲင်နေ ငတ်ꩻစွဲးတာႏ တစောက်ꩻသွူ။ ကအဝ်ႏကုဲင်ဒါႏ ငတ်ꩻစွဲးတာႏတစောက်ꩻယို မီႏအံႏဒွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အလွိုးတအွီႏတဝ်းဒွုမ်တဲင် ထိုဖူꩻငိုးတဗာႏယို ရုဲင်ꩻနီကွို့ꩻတွော့ꩻ ငိုးခြိုမ်ႏသံးယင်းခန်းသွူ။ ထွိုင်ႏငိုးသံးနဝ်ꩻ အလွီးနုဲင်းမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ တနွုမ်ꩻတဝ်း၊ အွီႏပိုႏလဲန်းစွဉ်ႏ အလီꩻသွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ ကအဝ်ႏကုဲင်ဒါႏလံးကို လိုꩻဝင်ꩻနီ၊ ဖူးမူႏနင်ႏရွဉ်တွမ်ႏ လံးသားနင်ႏဆားစိန်ႏနဝ်ꩻ ဗွိုႏလဲန်းဒျာႏမကောင်း၊ အံႏထဲင်းတဖြာꩻ နီသိုမ်ဗာႏလွုမ်ꩻသွူ။ ခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ မက်ထိုဖူꩻငိုးတဲင် အံႏသွူနီသိုမ်တာႏလဲ့ တဗွိုႏတဝ်းဒွိုန်းတွော့ꩻ ဟံးပေါင်းအံႏအာလွိုဝင်ꩻသွူ။ မွူးဟာခိုႏ ၆-နားရီႏရပ် ကအံႏဒဲဉ်ဟာနဝ်ꩻ လိုꩻဝင်ꩻသိုမ်အံႏ တလို့တဝ်းတဲင် တွိုႏနားရီႏတဆီ ထွိုင်ႏအီႏဗေင်ႏထာꩻနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေ သꩻဟောင်ႏဟဲင် သွီႏကွီမဲန်အံႏဖျင်ထာꩻ တစွိုးစွိုးတွော့ꩻ အံႏခြေင်လို့ခန်းဒျာႏ ထိုဖူꩻဆော့ နှစ်ပြန်ကြော်(ငိုးနီလဲင်ႏ)နဝ်ꩻသွူ။ အံႏလို့ထွူထိုဖူꩻငိုးတွော့ꩻ ထွိုင်ႏဗေင်ႏထာꩻနဝ်ꩻ မဲ့အဝ်ႏဗေင်ႏဒျာႏနေနေလဲ့ တဗေင်ႏဟဝ်တဝ်း၊ တဗေင်ႏနပ်ငါႏတဝ်း၊ ကဗေင်ႏမင်းထာꩻလဲ့ တဟဝ်ငါႏတဝ်း၊ တစဲင်းငါႏတဝ်း၊ တသျင်ꩻငါႏတဝ်းသွူ။ ထာꩻထွိုင်ႏလေစ ဗေင်ႏထာꩻထွိုင်ႏထွိုင်ႏနဝ်ꩻ မဲန်ထိုꩻလယ်ႏထာꩻယောင်ႏယောင်ႏတဲင် နွို့တအိန်ႏ စွဉ်ꩻခန်းခွဉ်ႏပေႏ ခွဉ်ႏတန်သွူ။ စွဉ်ꩻထွူခွဉ်ႏပေႏခွဉ်ႏတန်လဲ့ သꩻတပေါ်ꩻဟဝ်ငါႏတဝ်းတဲင် နဲစ်ဖြားမဲ့ ဝုဲင်ႏခန်းဘုရာꩻသွူ။ ဝုဲင်ꩻဘုရာꩻလဲ့ သꩻတဟဝ်တဝ်းတဲင် ကဝုဲင်ႏသေႏသေႏငဝ်းဝုဲင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ တရွစ်လို့ဒွုမ်တွော့ꩻ ဝုဲင်ႏဒွေါင်ႏထိုꩻခန်းဒျာႏသွူ။ ဝုဲင်ႏထွူဘုရာꩻနဝ်ꩻ အော့ꩻခန်းထာꩻတလဲင်ႏသွူ။ အော့ꩻလဲ့ အနမ်းတပါအာတဝ်း၊ အော့ꩻတလီꩻ၊ အော့ꩻခြေင်ဒျာႏထာꩻသွူ။ ဗေင်ႏခွုန်ꩻထာꩻလဲ့ သꩻတဟဝ်ငါႏတဝ်း၊ သꩻတစွူငါႏတဝ်းတဲင် မဲ့တဗေင်ႏလꩻတဝ်းသွူ။ အရဝ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ မဲန်အံႏဒွုမ်၊ မွူးထွိုင်ႏကွဲးလေလေနဝ်ꩻ တသိုꩻထန်ႏနဝ်ꩻ ထန်ႏနမ်းတဗာႏလုမ်းမွေးတဝ်း၊ ထန်ႏလေႏကြွို့ꩻ ကတူႏလွုမ်ꩻသွူ။ ထာꩻလျားလာတမွေးတဝ်း၊ ထာꩻခွꩻလာဒျာႏတဲင် ရာႏသီႏဥတုလျားလဲ့ တမွေးတဝ်းတွော့ꩻ တသိုꩻကအဝ်ႏထန်ႏတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻ ယူႏလဲ့တဖြောင်တဝ်းသွူ။ တသိုꩻကထန်ႏနဝ်ꩻ ဒွုတ်ꩻဆွုမ်ႏတွမ်ႏဖဝါႏတဲင် ဖဝါႏစဝ်ႏသွူ ပဉ်ဖွူꩻဖွူꩻလဲ့ တသိုꩻတယွုတ်ꩻတဝ်း၊ တသိုꩻထွိုင်ႏထန်ႏအာငါႏနဝ်ꩻ နုဲင်းစွဉ်ႏရွိုးလွဉ် အွန်းပိုႏလွဉ်သွူ။
သꩻထွိုင်ႏတဟဝ်တဝ်း တသိုꩻထွိုင်ႏထန်ႏငါႏနဝ်ꩻ ကအံႏဒါႏ ထိုဖူꩻငိုး မွူးဟာခိုႏနဝ်ꩻ အလွိုးမာႏလဲန်း-ယူႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အံႏခန်းမဟာဖြေဆေး တလွမ်သွူ။ အံႏသွူမဟာဖြေဆေးလဲ့ အခေႏ(နေႏ)တထူꩻချာꩻတဝ်း၊ တသိုꩻတယွုတ်ꩻတဝ်းတဲင် လံးသားနင်ꩻဆားစိန်ႏနဝ်ꩻ သꩻဝီးသꩻဝꩻတွော့ꩻ ထင်ႏအွဉ်ႏခန်း ထွက်နန္ဒော+မငယ်သီး တမာဝါꩻသွူ။ ထွက်နန္ဒောသီး တမာဝါꩻနဝ်ꩻ ဟံးပေါင်းသေနာႏ၊ ဟံးပေါင်းဒါႏ တသီႏဆရာႏတဲင် မာꩻဖေႏအမျိုꩻမျိုꩻ၊ တသီႏထိုးလဲ့ ထိုးဒျာႏ၊ တသီႏမာႏဆာႏ တသီႏအံႏဖုံႏလဲ့ ဖေႏအံႏဒျာႏသွူ။ အထိုးတသီႏထာꩻမုဲင်ꩻ၊ အဖေႏအံႏ တသီႏထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻခိꩻနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေလဲ့ တသေတဝ်း၊ တတောင်ꩻတဝ်းသွူ။ မွူးထွိုင်ႏအီႏပြေ့ꩻနဝ်ꩻ တသိုꩻနဝ်ꩻ ဟံးပေါင်းယေန်၊ ဟံးပေါင်းယွုတ်ꩻလဲ့ ရွိုးအွန်းမွေးစွဉ်ႏထာꩻ၊ မဲ့လဲ့ တထီႏစဲင်းဟဝ်ဒွုမ်ထာꩻ၊ ကထွားဒါႏ လိုꩻတဖြာꩻမဲ့ငါယို ထီႏတေားစွဉ်ႏနီမဲ့ငါ၊ နီဖြာꩻသွူ။ သꩻကိုလဲ့ 'ခွေယို အလွိုးသီဒါႏ'ယူႏတခါႏခါႏစွဉ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကသေထွꩻ ကဟွုန်ထွꩻဒါႏ လိုꩻဒုံဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ သꩻဝီးသꩻဝꩻဖျော်လွဉ်၊ လွဉ်လယ်ႏလွဝင်ꩻဖုံႏသွူ။ ကဒေါ့ꩻရီဆွုမ်ႏဒါႏ ဝင်ꩻလွဉ်လယ်ႏယို ယလဲင်ႏလဲင်ႏနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻထာꩻအာႏတဗွေတဝ်းဒွုမ်၊ ငဝ်းဟံးပေါင်းပသွဉ်သွဉ်ထိုꩻသွူ။ ထာꩻထွိုင်ႏခေ့ꩻညပသာႏ ၇-နားရီႏရပ်နဝ်ꩻ ကာꩻသားဦးကုလာꩻ ဖျော်လွဉ်၊ ထွိုင်ႏထီႏ ခွန်ကုဝေ အခေႏအနေႏ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ "ဆရာႏမူႏလုံးဟီႏ ပါသဲင်ꩻလွဉ်ꩻခွေကာꩻ၊ ဟဲ့ꩻဖေႏ ဖါဖြား၊ အွဉ်ႏထိုးအွဉ်ႏသွင်ꩻဖေႏ ဖါဖြားတသီႏနေား"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတွော့ꩻ ခွန်ကုဝေလဲ့ အွဉ်ႏဟဲ့ꩻလွဉ်ခန်းသွူ။ ဆရာႏမူႏ ထွိုင်ႏဖျော်လွဉ်နဝ်ꩻ တဲက်ထွားသွီႏထွူတဲင် သွင်ꩻဖေႏခန်းတသီႏအာႏ ဗုတ်ꩻတန်သွူ။ အဝ်ႏသွင်ꩻတသီႏတွင်ꩻနဝ်ꩻ ငဝ်းဖေႏအာႏဖုံႏလဲ့ ဆရာႏမူႏအဝ်ႏဒေါ့ꩻလွေꩻ ငဝ်းဖေႏအာႏသွူ။ သွင်ꩻတသီႏထွိုင်ႏလို့နဝ်ꩻ နုဲင်းစွဉ်ႏႏသꩻဟံးပေါင်းဟဝ်၊ ဟံးပေါင်းစွူလဲ့ ကထွားဝင်ꩻယို လိုꩻတဖြာꩻ အဝ်ႏထီႏဒျာႏ နီမဲ့ငါစွူစွူသွူ။
အနာꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ မဲ့ယိပ်ꩻတခါႏ၊ ယိပ်ꩻတဝ်းတခါႏ၊ သေနမ်းတခါႏ၊ သေနမ်းတဝ်းခါႏတွော့ꩻ လေလွေꩻခန်းဒျာႏ တနာꩻသွူ။ နုဲင်းမွူးရဝ်ꩻနီꩻ ၉-နားရီႏရပ်နဝ်ꩻ ကာꩻသားဦးကလာꩻလင်ꩻချာဝေင်ꩻတွော့ꩻ ခွန်ကုဝေလဲ့ လင်ꩻလွဉ်ꩻခန်းဒျာႏ၊ ထင်ႏခန်းဒျာႏ "စိန်ဆေးခန်း"ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻသွူ။ ပေါႏတွိုႏစိန်ဆေးခန်းလဲ့ ဝင်ꩻသွင်ꩻဖေႏစွဉ်ႏဒျာႏ တသီႏဗုတ်ꩻတန်တဖြုံႏထွူတဖြုံႏသွူ။ ဟို့ꩻနဝ်ꩻ တပနဲန်ႏတဝ်း၊ အဝ်ႏဗွေဒျာႏစွူစွူ၊ အဝ်ႏခြေ့အဝ်ႏခတ်ꩻဒျာႏ တခါႏခါႏသွူ။ ထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻလဲ့ တမဲန်အံႏတဝ်းဒျာႏစွူစွူသွူ။ စိန်ဆေးခန်းကိုနဝ်ꩻ ဖေႏအံႏပါတသီႏလုံꩻဗွာ တနီꩻသိုမ်လဲင်ႏသွူ။ ဆရာႏစိန်ဆေးခန်း ကဖေႏအံႏဒါႏ တသီႏယို အုံထွိုင်ႏဟံးပေါင်းဟဝ်၊ ထွိုင်ႏဟော်ꩻထွားအမဉ်ꩻနဝ်ꩻနဲ့ "ခရေးမေးလ်အဲစ်"သွူ။ တွိုႏဆုဲင်ꩻ ထွိုင်ႏထွားတသီႏစောင်ႏကိုနဝ်ꩻ တသီႏယိုနဝ်ꩻ တသီႏ "အစာအိမ်နာ၊ အူသိမ်နာ၊ တသီႏတလီꩻကေႏ၊ ဆာႏကေႏ"ရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဗေင်ႏထွူစိန်ဆေးခန်းတဟာ နုဲင်းမွူးရဝ်ꩻစဝ်းနဝ်ꩻ သꩻမဲန်အံႏထာꩻပေါႏလွဉ်တဲင် ဖြေꩻအံႏခန်း"အီကြာကွေ့"တွမ်ႏ"ကာဖီထီ"သွူ။ အံႏအီကြာကွေ့နဝ်ꩻ အွီႏငါႏတဲင် အဝ်ႏဖေင်ꩻတဝ်း တွိုႏစွဉ်ႏဟန်ႏနီꩻသွူ။ ဗေင်ႏခန်း စိန်ဆေးခန်း သိုမ်ဟာတွော့ꩻ သဲင်ꩻလင်ꩻခန်းဒျာႏ ဟိုပုံꩻသွူ။ သိုမ်ဟာသိုမ်နီꩻ ကအုံစိန်ဆေးခန်းနဝ်ꩻ ခင်ႏလံးဗေင်ႏခꩻ၊ တသီႏငိုꩻလို့လို့စင်စင်နဝ်ꩻ ဖေႏဗာႏစွဉ်ႏ နီသိန်ႏခွယ်ꩻသွူ။ ကထွာနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ပွိုးနုဲင်းယိုနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ရောႏဂါႏအမျိုꩻယိုမျိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ တသီႏယုံႏသား တဒေါ့ꩻနယ်တဝ်းသွူ။
လင်ꩻသွူတသီႏခန်ꩻနဝ်ꩻ သဲင်ꩻဗေင်ႏခန်းဟိုပုံꩻ လစ်ꩻငတ်ꩻဟာသွူ။ အံႏပေါင်းအွီႏ အာႏပေါင်းဗွေချာသွူနဝ်ꩻမꩻ သဲင်ꩻထင်ႏချာဒုံလဲင်းခါႏသွူ။ အဝ်ႏဟိုပုံꩻသဲင်ꩻတွိုႏလုံးဟီႏနဝ်ꩻ သဲင်ꩻဖေႏမဝ်ꩻဗာႏဒွိုန်း ဆရာႏမူႏလုံးဟီႏ ကသွင်ꩻဖေႏဒါႏ တသီႏအွိုးလံးနဝ်ꩻ တသီႏငိုꩻ သိုမ်သောင်ꩻသွူ။ ဆရာႏမူႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ပါꩻမူႏပေႏ တလျနွိုးတဲင် တောႏလံးလင်ꩻ ဆရာႏထွန်းအောင် လုံႏဟီႏပိုတွော့ꩻ သဲင်ꩻအုံလွဉ်ꩻဒျာႏအဝါꩻ လုံးဟီႏသွူ။ ထွိုင်ႏတွိုႏသဲင်ꩻလံးနဝ်ꩻ ခွေလယ်ႏနာꩻလယ်ႏ၊ ခွေလွဉ်ခြုဲင်းတမျိုꩻ နာꩻလွဉ်ခြုဲင်းတစွိုးတဲင် အဟာဆရာႏမူႏလုံးဟီႏ ကသဲင်ꩻသွင်ꩻဖေႏ ခွန်ကုဝေတသီႏနဝ်ꩻ 'ဖြားကုဝေယို အလွိုးထာꩻတလေလꩻတဝ်း"လိုꩻကယူႏနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏသွူ။ လံးသား နင်ႏဆားစိန်ႏ ခြုဲင်းနယ်ဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻ အဟာယို ဆရာႏမူႏလုံးဟီႏ ကသွင်ꩻဖေႏတသီႏ၊ ကတဲက်အွဉ်သွီႏနဝ်ꩻ သွီႏပေါင်တထင်ႏတဝ်းဒွုမ်တစိꩻစိꩻ၊ စူမွူးဆꩻလ စူဒေင်လောင်း သွီႏစံႏခင်ႏလံးနဝ်ꩻလဲ့ သွီႏတလွဉ်တဝ်းဒွုမ်ရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ "တွိုႏလꩻနေတောင်ႏကီꩻဟောင်း"လိုꩻကယူႏနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏသွူ။ တသိုꩻထန်ႏအာ အာႏလို့နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေထွိုင်ႏထိုမ်ႏထွားဆုဲင်ꩻ တသီႏကျမ်ꩻနဝ်ꩻ မန်းဟဲ့ꩻ"အစာအိမ်အဆိပ်သင့်"ရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဟံးသေန်ႏသေန်ႏလုံးဖြော့ꩻလဲ့ အေႏအာအော့ꩻအာငါႏလဲ့ တတွိုႏတဝ်းသွူ။ အောႏ- အဝ်ႏတဖေင်ꩻဒေါ့ꩻပါတစွိုး၊ အဟာနဝ်ꩻ ကာꩻသားဦးကလာꩻနဝ်ꩻ ပွိုးထမုဲင်ꩻ ဒင်ႏသဲင်ꩻတွိုး ဆရာႏမူႏလုံးဟီႏဟောင်း၊ ဆရာႏမူႏလုံးဟီႏနဝ်ꩻ ပွိုးထာꩻမုဲင်ꩻမွော့ သဲင်ꩻလွဉ်ꩻတွိုး ဦးကလာꩻကာꩻဟောင်း၊ ပါမုဲင်ꩻအွဉ်ႏဟဲ့ꩻသဲင်ꩻဟောင်း ကရိုꩻနဝ်ꩻ ဗꩻတွိုႏယိုခါ ဦးကလာꩻလဲ့ တခြုဲင်းနယ်တဝ်း ခွန်ကုဝေလဲ့ တသေရီတဝ်းသွူ။
နုဲင်းမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း ခွန်ကုဝေနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးလွောက်ꩻဖြောင်းတဏှာႏ၊ ကွပ်ပွိုး စူꩻဖြေꩻအရသာႏတဲင်၊ ကွပ်ပွိုးထာꩻလောက်ꩻကာႏတွော့ꩻ အံႏအာလွဉ်ꩻငါႏ ထိုဖူꩻငိုးဆော့နဝ်ꩻမꩻ ထွာ"အစာအိမ်အဆိပ်သင့်"တွော့ꩻ ဗော့ꩻသီသီနေးစွဉ်ႏ၊ ရွဉ်လို့စွဉ်ႏသိုမ်သိန်ႏရပ်သွူ။ ကွယ်ႏတွော့ꩻ တသီထွာတဝ်းနဝ်ꩻ ရိုꩻဗာႏကံႏဟဝ်သွူ။ မန်းကရိုꩻဒါႏ"အသွားမတော် တစ်လှမ်း၊ အစားမတော် တစ်လုပ်"ငဝ်းလဲ့နဝ်ꩻ။ "အားနာစာနှင့် နှမြောစာသည် လူကို ဒုက္ခပေးတတ်သည်"ငဝ်းလဲ့နဝ်ꩻ။ "ထမင်းအေး ဟင်းအေးကို မစားသင့်ပါ၊ ပြန်နွေးလို့ရတဲ့ဟာဆိုရင် ပြန်နွေးပြီးမှစား"ငဝ်းလဲ့နဝ်ꩻ မွေးမဲန်ႏငါႏအကျောင်ꩻ ခွန်ကုဝေ နမ်းမော့ꩻအလꩻ သေထွꩻဗာႏသွူ။ ယိုနဝ်ꩻ ခွန်ကုဝေ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ အမော့ꩻအကျုံႏ တလဲင်ႏတခြွိုက်သွူ။ ကဟော်ꩻသွတ်ꩻဒါႏ ခွန်ကုဝေ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကေꩻဇူꩻတင်ႏငါႏသွူ။ [၂]