အတ္တတွမ်ႏပရ
"အတ္တတွမ်ႏပရအကျိုꩻ သဲင်ꩻထွာလိုꩻ" အရိယာႏခွိုꩻနွယ်ႏအပေါင်ꩻ သူႏတောႏကောင်းသီးဖုံႏတရိုꩻတောဝ်း၊ အာႏဇာႏနီႏယံ လိုꩻစွန်ꩻထင်ဖုံႏတရိုꩻတောဝ်း၊ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ပညာႏတန်လိုꩻယံသီးဖုံႏတရိုꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻ သဲင်ꩻကွုတ်ထွာသော့ꩻဗာႏ မနုဿာႏနီလိုꩻပို အုံသော့ꩻရောဝ်းလောကကိုနောဝ်ꩻ လောကအတာႏ အကျိုꩻတရာꩻတဲ့ မာꩻဖေႏဒျာႏ၊ မနုဿာႏနီလိုꩻသီးအကျိုꩻတာႏတဲ့ ဝင်ꩻမာꩻဖေႏဒျာႏ၊ ဝင်ꩻနမ်းတာႏဖုံႏတဲ့ ဝင်ꩻကျိုꩻစာꩻမာꩻဖေႏဒျာႏဝင်ꩻ ပငါပရာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ နီယို အုံဒုံမုဲင်ꩻလဲ့ လွောက်ꩻနာႏဗာႏဒုံနောဝ်ꩻ စီꩻကန်ꩻဥပဒေႏ၊ ကွုတ်လိုꩻမျိုꩻမုဲင်ꩻလဲ့ မာꩻဖေႏဗာႏ လိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻထာꩻမꩻ၊ အုံခမ်းမုဲင်ꩻလဲ့ မာꩻဖေႏဗာႏ ခမ်းနောဝ်ꩻအကျိုꩻစီꩻပွာꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ နီလိုꩻသီး ပွုံႏတာႏ ဝတ္တရာꩻဒျာႏ(လောကနိယာမ)ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ အုံသွူဒုံနောဝ်ꩻ၊ ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ၊ ခမ်းနောဝ်ꩻလဲ့ နီမဉ်ႏမာꩻကိုဖေႏတောဝ်း ဒုံ/ဝေင်ꩻ/ခမ်းနောဝ်ꩻ အကျိုꩻစီꩻပွာꩻလဲ့ လိုꩻဒုံ/ဝေင်ꩻ/ခမ်းနောတ်ꩻဖုံႏ တနာႏလိုႏတောဝ်း၊ တမဲဉ်ဖေႏအုံသော့ꩻတောဝ်း၊ တကျွိုက်တောဝ်းနီတဲင် လိုꩻဒုံနောဝ်ꩻ၊ ဝေင်ꩻနောဝ်ꩻ၊ ခမ်းနောဝ်ꩻဖုံႏ ကုဲင်းပသာထန်ႏဒါႏ လိုꩻဒုံလင်၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏလင်၊ ခမ်းလင်ထျꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ။ အုံသော့ꩻသွူ လောကကိုလဲ့ မဉ်ႏတလွောက်ꩻတောဝ်း လောကအလိုႏ၊ မဉ်ႏတလွောက်ꩻနာႏတောဝ်း လောကစီꩻကန်ꩻနောဝ်ꩻ လောကတမဉ်ဖေႏအုံသော့ꩻတောဝ်း လောကကိုတဲင် လောကကုဲင်းပသာထန်ႏဒါႏ လောကအထန်ႏဖဲ့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ (လောက ကပသာထန်ႏဗာႏဖိုလဲဉ်းသားနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဒျာႏ ရဟန္တာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏလွုမ်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။) သဲင်ꩻကွုတ်ထွာလိုꩻနုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻလဲ့ လိုꩻထာꩻသူႏသေ ကအောဝ်ႏသားနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးမာꩻစွဉ်ႏထာꩻမာꩻအမျိုꩻမုဲင်ꩻယောဝ်း၊ ယိုနောဝ်ꩻ နမ်းတာႏ၊ ယိုနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻတာႏ၊ ယိုနောဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻဘာႏသာႏ သာႏသနာႏတာႏ၊ ယိုနောဝ်ꩻ ခမ်းထီတာႏ-စတဲင်နုဲင်းယို ဝင်ꩻယူႏပါထွူ၊ ဝင်ꩻမာꩻဖေႏပါထွူ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻကသေယူႏပါဒါႏနုဲင်းယိုသားဖုံႏနောဝ်ꩻ ကွုတ်ထွာလိုꩻနုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻလဲ့ ထွာဗာႏလိုꩻအငိုꩻထို၊ အငိုꩻတန်တဲင် ထွာလိုꩻကွိုင်ႏတန်ႏဟောဝ်ငါႏ (တန်ႏဖိုꩻအောဝ်ႏငါႏ)လိုꩻတဖြာꩻနောဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏလိုꩻယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ တွက်ထွားဒျာႏ ဝွေꩻသီးနမ်းတာႏ အတ္တလွုမ်ꩻ၊ ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ မဉ်ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻထွာ၊ နီခြွေငါ ဝင်ꩻမဉ်အံႏမမ၊ နီငအွီႏဗာႏငါ ဝင်ꩻမာမဉ်ငွိုးငွိုး၊ ဝင်ꩻစွိုးမဉ်ꩻကေန်ꩻကေန်ꩻ၊ မဉ်ကတူႏအံႏ၊ မဉ်အမေးငင်ႏ၊ လိုꩻထာꩻယူႏဉာဏ်ႏဆေ့ꩻ၊ လိုꩻမဲ့ခေ့ꩻထာꩻထီႏအဲဉ်ႏ၊ လိုꩻဟောဝ်နမ်းတာႏသားနုဲင်းနောဝ်ꩻလဲ့ အောဝ်ႏဗောႏဗာႏထာꩻ လောကကိုနောဝ်ꩻသွူ။ (လိုꩻနုဲင်းယိုနောဝ်ꩻ ကွုတ်ထွာလိုꩻ အငိုꩻပေႏငါႏနောဝ်ꩻသွူ။) လိုꩻခမ်းတန်သားတဲ့နောဝ်ꩻ၊ လိုꩻမျိုꩻတန်သားတဲ့နောဝ်ꩻ၊ ဝင်ꩻလိုꩻတန်ဖုံႏတဲ့နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻခမ်းထီကလွိုင်ႏကွိုန်ꩻ၊ ကခြွေခြာႏ၊ ကချံꩻသာႏကထင်ႏထိုဗာႏထာꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ကွပ်စွဉ်ႏဝင်ꩻလိုꩻတန် ထာꩻထီႏတန် မေတ္တာႏတန်တဲင် တခမ်းတထီလွုမ်း ခြွေတန်၊ ချံꩻသာႏလို့ဗာႏ နုဲင်းကမ္ဘာႏလောင်း (နော်ဝေခမ်း၊ ဆွီဒင်ခမ်း)ဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ နော်ဝေခမ်းနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻလဲင်ꩻကေႏညာႏ ခြီခြောဝ်ဗွိုန်ႏစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏလောင်းကီနုဲင်းယို "All the humen. All the rich in our country"နီခမ်းကိုယို လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻမွတဖြာꩻ ခံႏအောဝ်ႏသော့ꩻတောဝ်း"တဲ့ ဖူးဝေးသီး ဟော်ꩻထွားလိတ်သား ယွုမ်းနွောင်ꩻနေ၊ ထောင်လွူꩻထွားစံꩻဝင်ꩻ နော်ဝေခမ်းသမဲင်ꩻဖုံႏလုဲင်းဩ။ အတ္တ-နောဝ်ꩻ နမ်း၊ ဟိတ-နောဝ်ꩻ အကျိုꩻ၊ အတ္တဟိတ-နောဝ်ꩻ နမ်းတာႏအကျိုꩻ၊ ပရ-နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻတာႏ၊ ဟိတ-နောဝ်ꩻ အကျိုꩻ၊ ပရဟိတ-နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻတာႏအကျိုꩻ၊ သဲင်ꩻကွုတ်ထွာလိုꩻတစိုးပေႏအယံတွင်ꩻ သက်တန်ꩻတရျာꩻလဲ့ တအုံဗာႏတောဝ်းတဲင် ခွိုက်ကကွုတ်ထွာလိုꩻ အယံတွင်ꩻပေႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏငါႏဝင်ꩻ ထာꩻထီႏဆွာꩻဆွာꩻ၊ ထာꩻယူႏဆွာꩻဆွာꩻ၊ ဝင်ꩻတာႏနီတာႏ အကျိုꩻတရာꩻအောဝ်ႏအောဝ်ႏ ကွုတ်ထွာလိုꩻအငိုꩻထိုထို၊ အုံလောကကိုလဲ့ လောကဖေႏကတဲမ်းသော့ꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီသမဲင်ꩻယံယံ၊ သမဲင်ꩻအွီႏအွီႏနွိုးနွိုးနောဝ်ꩻ အရေꩻတန်ငါႏနောဝ်ꩻသွူ။ လောကကို ခွေခွေနာꩻနာꩻ မဉ်ႏယူႏဒျာႏနမ်းတာႏ ပငါပရာꩻလွုမ်ꩻနောဝ်ꩻ စွိုးခွိုꩻထာꩻမာꩻသား အီႏအောဝ်ႏနွောင်ꩻနေဒွုမ်ဟောင်း၊ ခွိုꩻတွက်မျိုꩻတာႏ၊ ဘာႏသာႏ သာႏသနာႏထာꩻမာꩻ ကောမာꩻသား ကောထေင်းထံႏဖေႏသား အောဝ်ႏနေဒွုမ်ဟောင်း၊ ရဲခမ်းထီအဆူႏနာႏတာႏ စဲ့ꩻသားပေႏ အောဝ်ႏနေဒွုမ်ဟောင်းနောႏ။ လိုꩻကသေယူႏ၊ ကသေဒေါ့ꩻ၊ ကသေမာꩻကိုဖေႏဒါႏ ဝင်ꩻတာႏသားဖုံႏနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻအမျာꩻဘွုံꩻကံႏ စွဲးပင်ႏကိုရောင်ဖေႏဒျာႏတဲင် ဘွုံꩻကံႏတန်လွဉ်ဒျာႏ၊ လိုꩻယို ဘွုံꩻကံႏမဉ်ႏအောဝ်ႏမꩻ ရေႏတွိုင်ꩻ၊ မာꩻတွိုင်ꩻယို ထွူထွာအောင်ႏမျင်ႏလꩻနေနေနောဝ်ꩻသွူ။ ထွားယူႏစံꩻဗော့ꩻ နီမဲ့ဆꩻလ ပစ္စက္ခယိုခါငါ စွိုးခွိုꩻ လိုꩻမျိုꩻ ဘာႏသာႏ သာႏသနာႏ၊ ရပ်ရာႏနယ်ႏ၊ ခမ်းထီဆꩻကီ ခေ့ꩻလေနီꩻနာꩻ ကအောဝ်ႏခံႏယပ်ꩻခုဲင်ႏဖေႏ၊ ကအောဝ်ႏကျိုꩻစာꩻကိုဖေႏဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻကျောင်ꩻ၊ လိုꩻလမ်းသားဖုံႏနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ꩻတန်သမဲင်ꩻယံ၊ ဝင်ꩻဘွုံꩻကံႏသန်ရောင်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻဟောဝ်ဗော့ꩻနမ်းတာႏ၊ ချံꩻသာႏဗော့ꩻနမ်းရင်ꩻ၊ ပါꩻမဲ့ထီကလင်ꩻအီဗာႏသား၊ လိုꩻကမာꩻခိုးလျားဒါႏဝင်ꩻစားဖုံႏနောဝ်ꩻ အမျာꩻမေတ္တာႏ အောဝ်ႏနေဟောင်း၊ အမျာꩻခါႏ နွို့သော့ꩻတွမ်ႏနေဟောင်း၊ လိုꩻကလိန်ႏလဲဉ်ဝင်ꩻ၊ အံႏဆျာႏတေက်ꩻနျꩻဝင်ꩻသားဖုံႏနောဝ်ꩻ အနာလွို ဝွေꩻဘွုံႏကံႏအောဝ်ႏလွဉ်နုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ အမျာꩻဝွဋ်တံႏ ဝွေꩻခံႏဗာႏအီနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ ဝွေꩻသမဲင်ꩻရာႏဇတင်ႏ ရွိုင်ꩻငါႏတတွာမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနောဝ်ꩻ---။ နီခမ်းထီ ကခုဲင်ႏဗာႏတဲ့နောဝ်ꩻ၊ နီလိုꩻမျိုꩻပေႏသား ကခိုးလျား ကယပ်ꩻခုဲင်ႏလွိုဗာႏတဲ့နောဝ်ꩻ ပွိုးစွဉ်ႏလိုꩻအတ္တသန်၊ ဟောဝ်အာငါႏ နမ်းတာႏတွော့ꩻ ဆင်ꩻရယ်ꩻခြောကေန်ꩻဗာႏ နုဲင်းဟန်ႏသနီꩻယိုနောဝ်ꩻသွူ၊ နီခမ်းသားတဲ့ မဉ်ႏယံ၊ နီလိုꩻတန်တဲ့ မဉ်ႏဒါႏနောဝ်ꩻ နီခမ်းထီယို ချံꩻသာႏဗာႏအမန်ႏ၊ ဗꩻလင်ꩻစွဉ်ႏဟံႏလဲ့ တသစ်တောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ပွိုးစွဉ်ႏလိုꩻတစွိုꩻ၊ တဖြာꩻဝင်ꩻနီ ဟောဝ်ငါႏနမ်းတာႏအကျိုꩻတဲင် နီလိုꩻတခမ်းလွုမ်း တထီလွုမ်းယို တွိုႏဗာႏခမ်းကေန်ꩻအရန်း၊ ထာꩻခြွေထာꩻချံꩻသာႏနောဝ်ꩻ ထာꩻဗေင်ႏမင်းကိုငါလဲ့ တပေါႏသော့ꩻတောဝ်းဒွိုန်း နောဝ်ꩻသွူ။ လဲင်ꩻကေန်ꩻခြောသွူနုဲင်းယိုမဉ်ႏတဲ့ ယဟန်ႏသား အောဝ်ႏဒေါ့ꩻတွူဟောဝ်နေကထာꩻနုဲင်းယို "တီဖိုးက တအံႏလွဉ်ꩻတောဝ်းဖိုးခတ်ꩻနောဝ်ꩻ အံႏကဲတမုဲင်ꩻ"တဲ့၊ မွေးတဲ့မွေးဒျာႏ "တီဖိုးတဲ့ အံႏဗဲင်းသွော့ ဖိုးခတ်ꩻငါ၊ တွမ်ႏအံႏဖို့ꩻစာအံႏထံပါထိုꩻမွိုန်းတောဝ်းဖိုး"နောဝ်ꩻသွူ။ နမ်းသꩻနီပါꩻ ယံချံꩻသာႏ၊ သဲင်ꩻထွာလိုꩻနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻတာႏနီတာႏ တွက်ပါဒါႏဒါႏဗဲင်းသွော့ဝင်ꩻတဲင် ယံချံꩻသာႏလွသွော့ခန်းဝင်ꩻအကျောင်ꩻ-တွမ်ႏမေတ္တာႏတဲင်-[၁][၂]