အရေꩻ(၅)ချက်
ယံကဒါႏအုမ်လွ ငဝ်းလင်္ကာႏ ဆလယိုစွုမ်ႏဖြာꩻဖြာꩻနော။ (၁) နီလိုꩻမျိုꩻ၊ နီဘာႏသာႏ၊ နီသာႏသနာႏယို ထာꩻမုဲင်ꩻ(ပါꩻမုဲင်ꩻ)အီႏစောင်သျောက် နီစောင်သျောက်၊ (၂) နီပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻယို ထာꩻမုဲင်ꩻအီႏသွဉ် နီအီႏသွဉ်၊ (၃) နီပအိုဝ်ႏပညာႏရေꩻယို ထာꩻမုဲင်ꩻအီႏဒင်ႏထို နီဒင်ႏထို၊ (၄) နီပအိုဝ်ႏယဉ်ႏငဲမုယို ထာꩻမုဲင်ꩻအီႏထိန်ꩻသိမ်ꩻ နီထိန်ꩻသိမ်ꩻ၊ (၅) နီပအိုဝ်ႏစီꩻပွာꩻရေꩻယို ထာꩻမုဲင်ꩻအီႏရဲး နီအီႏရဲး။ လင်္ကာႏကီယိုငတ်ꩻငွါနဝ်ꩻ သွဉ်အွံလꩻလꩻဖြောင်းကိုတဲင် မီႏအီႏဗေင်ႏထာꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ဒေါ့ꩻပစိုႏထွူနဝ်ꩻမꩻ ဗေင်ႏငါႏ၊ ဗေင်ႏထာꩻမီႏထွိုင်ႏလဲ့ ရွစ်ဒေါ့ꩻလင်္ကာႏနဝ်ꩻထွူမꩻ ထွိုင်ႏနော၊ မီႏထွာလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻခါ နီပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏ နီပအိုဝ်ႏအမျိုꩻသာꩻ ပညာႏရေꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻ ဘာႏသာႏရေꩻနဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ အမျိုꩻထိုꩻမားဒါႏမွေးတဝ်း၊ တနီꩻခါ ထင်ႏထိုတသွောင်းဗာႏဒျာႏရင်ꩻရင်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ခွုင်းယိုမာꩻတငါ နီပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻတွမ်ႏ ပညာႏရေꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻ ယံကထင်ႏထိုတသွောင်းနဝ်ꩻ မူႏမူႏခိုခို ပေႏပေႏတန်န် ရဟန်ꩻသာႏမဏေႏ လိုꩻလမ်းလိုꩻကျောင်ꩻ တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ နိုꩻဆောႏတမာလွဝင်ꩻ၊ မီႏမော့ꩻခွဲးဝင်ꩻလဲ့ ဒေါ့ꩻရီဖြဝ်ႏလွသွော့ နီပအိုဝ်ႏပညာႏရေꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻ လိတ်လုဲင်ꩻအခရာႏနော၊ ယံကသွဉ်လွ၊ ယံကဖေႏအာႏလွဝင်ꩻနဝ်ꩻ နိုꩻဆောႏတမာ ဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏအာအာလွဝင်ꩻ ပငါပရာꩻနဝ်ꩻ ဒင်ႏပျꩻဖေႏသတိꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းယိုမာꩻတငါ နီပအိုဝ်ႏခြာ အရပ်ဒေႏသကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻလဲ့နဝ်ꩻ၊ ဒုံကိုရပ်ကိုလဲ့နဝ်ꩻ တဲမ်းထူႏသုံꩻဒျာႏ လိတ်ပအိုဝ်ႏ ဖေႏသတိꩻဗာႏနုဲင်းယိုသွူ။ ၁။ ငဝ်းဝုဲင်ႏဘုရာꩻပအိုဝ်ႏ ၂။ ငဝ်းကပ်သွမ်ꩻတောႏ-ထီႏ-မေႏ-ကဝ်ႏပအိုဝ်ႏ (၃) ဟော်ꩻဒျာႏတရာꩻပအိုဝ်ႏ (၄) သိင်္ဂါလောဝါဒ လင်္ကာႏပအိုဝ်ႏ (၅) လိတ်ကမ္ပယ်ႏ-ဆိုင်းဗုတ်သော့ꩻဒျာႏလိတ်ပအိုဝ်ႏ (၆) တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ ဖေႏယောင်းဝင်ꩻ လိတ်ပအိုဝ်ႏ (၆) လိတ်ဖစ်လိတ်ပင်ꩻ လို့လို့စင်စင်နဝ်ꩻ ယံထွာဒျာႏ လိတ်ပအိုဝ်ႏနော။ ကွဲႏတွော့ꩻ နီပအိုဝ်ႏယိုနဝ်ꩻ စွဉ်ႏမန်းဖြဝ်ꩻ တကင်ꩻတဝ်းဝင်ꩻတဲင် မဉ်တွိုႏမန်းဖြဝ်ꩻခြာနဝ်ꩻ ယံကသုံꩻစွယ်ꩻဒါႏ၊ ယံကဟော်ꩻဒါႏ မန်းဖြဝ်ꩻလိတ်နဝ်ꩻလဲ့ ဒါႏသေꩻခါꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ "တောႏလမ်းတောႏပါႏအရေꩻ" ခေတ်ယိုလဲင်ႏခါ ခေတ်ရော်ꩻရဲꩻ၊ ခေတ်ရော်ꩻရဲꩻယိုနဝ်ꩻ နီပအိုဝ်ႏသီး အအုံအအဝ်ႏ ဟဝ်ဆင်ႏချင်ႏငါႏနော၊ မီႏတဆင်ႏချင်ႏအုံတဝ်းနဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻပါ ထိုꩻမားဒါႏ၊ လိုꩻမျိုꩻသီးယို တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ၊ တခမ်းတွမ်ႏတခမ်း တွိုက်ꩻခꩻရွို့ꩻရန်ႏ မာꩻသီဝင်ꩻနဝ်ꩻ လိုꩻမျိုꩻထိုꩻမားဒါႏတဝ်း၊ လိုꩻမျိုꩻတလို့ဒါႏတဝ်း၊ လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻတွမ်ႏတမျိုꩻယိုနဝ်ꩻ မျောဝ်ႏအံႏဝင်ꩻတဲင် လိုꩻမျိုꩻထိုꩻမားဒါႏနော။ ဥပမာႏ-ပအိုဝ်ႏမူႏနဝ်ꩻ တောႏလမ်းတွမ်ႏလိုꩻမျိုꩻလင် အုဲင်ႏမန်းခိုတဲင် အပိုကထင်ႏအဝ်ႏ ဖွာꩻလွဉ်နဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻမန်းဖြဝ်ႏမန်းထာꩻတဲင် အပိုထွာလွဉ်မန်းကပျား၊ မန်းစပ်၊ အပိုနဝ်ꩻ တောႏလမ်းတောႏပါႏ အုဲင်ႏပိုမာလဲ့ ထူႏအုဲင်ႏဖျင်မန်းနဝ်ꩻခါ ဒေါ့ꩻမန်းဖြဝ်ႏမန်းထာꩻတဲင် တွိုႏအစုပ်အစိုးနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာစွဉ်ႏဒျာႏ မန်းသဲစ်စ်သွူ။ အမီႏထွာလွဉ်နုဲင်းနဝ်ꩻခါ ပအိုဝ်ႏအခွိုꩻအနွယ်ႏထိုꩻမားနဝ်ꩻထွူ။ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏမန်းမျောဝ်ႏပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻပီးနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻမျိုꩻထိုꩻမားသက်သေႏခန်ꩻ ဒေါ့ꩻနယ်ဗာႏ- ဗွေႏစင်ꩻတပဲ့ꩻပေႏတဖြာꩻနဝ်ꩻ တောႏလမ်းတွမ်ႏခင်မူႏ၊ အပိုကထင်ႏအဝ်ႏ ဖွာꩻလွဉ်နဝ်ꩻ အမွိုးခင်မူႏငဝ်းလဲ့တဒါႏတဝ်း၊ အဖါပအိုဝ်ႏငဝ်းလဲ့ တဒါႏတဝ်း၊ အဒါႏတောဒျာႏမန်းငဝ်း၊ နဝ်ꩻလဲ့ မန်းမျောဝ်ႏပအိုဝ်ႏတွမ်ႏခင်လိုꩻမျိုꩻ ရိုꩻဗာႏပီးနဝ်ꩻသွူ။ တိဗဲတ်ခမ်းကို ယိုလဲင်ႏခါ ခဲႏလိုꩻမျိုꩻ ကထင်ႏအုပ်ချုက်လꩻနဝ်ꩻခါ ခဲႏခိုဖုံႏ တောႏလမ်းတွမ်ႏ တိဗဲစ်မူႏဖုံႏတဲင် အပိုအလီꩻ ကထင်ႏအဝ်ႏ လွူးဖွာꩻလွဉ်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏသွဉ်ခဲႏလိတ်လုဲင်ꩻ၊ အွဉ်ႏဒေါ့ꩻဒျာႏခဲႏငဝ်း၊ အံႏအွꩻထာꩻလဲ့ အံႏအွꩻဒျာႏနုဲင်းခဲႏ၊ အကွဉ်အကꩻလဲ့ ကွဉ်ကꩻဒျာႏနုဲင်းခဲႏ၊ ကွဲညည နေင်ႏပေါင်ꩻကထင်ႏအာနဝ်ꩻ ဗိဗဲစ်လိုꩻမျို ထိုꩻမားတဲင် ထွာလို့ခဲႏလိုꩻမျိုꩻ။ အသꩻလဲ့ ထွာစွဉ်ႏခဲႏ၊ အအံႏအအွꩻအကွဉ်အကꩻ အအုံအအဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ထွာစွဉ်ႏဒျာႏ ခယ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကထင်ႏထွာဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကွပ်စွဉ်ႏတိဗဲစ်မူႏဖုံႏ တဆင်ႏချင်ႏတဝ်း၊ တယူႏစဉ္စာꩻတဝ်း အမျိုꩻသာꩻတဲင် ကားကတော် မော့ꩻဒါႏငါႏလိုꩻခို မန်ႏထွူတဲင် တောႏလမ်းအုဲင်ႏစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻမꩻ ထွာဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ မီႏထွားဖျင် မန်းခမ်းပြယ်ႏထောင်ႏစုကိုယိုခါ မူဆလဲမ်ကလာꩻလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ တောႏလမ်းအုဲင်ႏမန်းမူႏတဲင် မန်းမူႏနဝ်ꩻလဲ့ ထွာဗာႏစွဉ်ႏဒျာႏ ဝွေꩻသီးမူလဲမ်ဘာႏသာႏ၊ အပိုအလီꩻနဝ်ꩻလဲ့ ထွာဖျင်ဒျာႏ မူစလဲမ်ဘာႏသာႏနဝ်ꩻသွူ။ မီႏတောႏလမ်း အုဲင်ႏဖျင်ဖြဝ်ꩻမူႏလဲ့ အနုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ၊ တောႏလမ်းအုဲင်ႏဖျင် ပအိုဝ်ႏမူႏလဲ့ပီပီဝင်ꩻ၊ ထွာလို့စွဉ်ႏဒျာႏ ဝွေꩻသီးလိုꩻမျိုꩻဘာႏသာႏဖုံႏသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ မန်းခမ်းဖြဝ်ꩻခမ်းယိုခါ မွိုးနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏမူႏဖြဝ်ꩻမူႏမန်းမူႏ အဖါနဝ်ꩻ မူစလဲမ်ကလာꩻ၊ အပိုအလီꩻဖုံႏဆလနဝ်ꩻလဲ့ ထွာလို့စွဉ်ႏဒျာႏ မူစလဲမ်ကလာꩻပေႏ ကလာꩻသꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကအီႏထွာဒါႏ ပအိုဝ်ႏသꩻ ဖြဝ်ꩻသꩻ မန်းသꩻနဝ်ꩻ တစိꩻစိꩻတအဝ်ႏတဝ်း၊ ကွပ်ထွာနုဲင်းနဝ်ꩻမꩻ မန်းခမ်း ဖြဝ်ꩻခမ်းယိုခါနဝ်ꩻ မန်းမူစလဲမ် ဖြဝ်ꩻမူစလဲမ် ပအိုဝ်ႏမူစလဲမ်ဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏအာငါႏသွူ။ ကအီႏပါဒျာႏ အမွိုးဘာႏသာႏ အမွိုးအခွိုꩻအနွယ်ႏနဝ်ꩻ တအဝ်ႏတဝ်း၊ ထူႏနမူႏနာႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် နီပအိုဝ်ႏမူႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ နီပအိုဝ်ႏခိုလဲ့နဝ်ꩻ တောႏလမ်းတောႏပါႏစွဉ်ႏ လိုꩻမျိုꩻလင်နဝ်ꩻ ဟဝ်သတိꩻဆင်ႏချင်ႏတဲင် တောႏလမ်းတောႏပါႏငါႏနဝ်ꩻသွူ။ "ဟဝ်အွဉ်ႏကုဲင်တဝ်း နီထုံꩻစံႏ" ကမဉ်ဖေႏသတိꩻနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏမူႏလဲ့နဝ်ꩻ၊ ပအိုဝ်ႏခိုလဲ့နဝ်ꩻ အဝ်ႏရော်ꩻရယ်ꩻတွမ်ႏလိုꩻမျိုꩻလင်ခြာတဲင် တဖြာꩻတဝ်းလဲ့တဖြာꩻ တောႏလမ်းတောႏပါႏဒါႏလိုꩻမျိုꩻလင်၊ မီႏတောႏလမ်းတောႏပါႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻခါ နီလိုꩻမျိုꩻ နီမွိုးနီဖါအထုံꩻစံႏယိုနဝ်ꩻ ဟဝ်အွဉ်ကုဲင်တဝ်းနော၊ "ယံပါသော့ꩻနီလိုꩻမျိုꩻ"ယံပါသော့ꩻ နီလိုꩻမျိုꩻ နီဘာႏသာႏ နီမွိုးဖါထုံꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်ကျိုꩻစာꩻထွို့ꩻသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ မီႏကျိုꩻစာꩻထွို့ꩻသော့ꩻလꩻနဝ်ꩻတဲင်ခါ နီလိုꩻမျိုꩻလဲ့အာလွဉ်၊ နီဘာႏသာႏလဲ့ထင်ႏထို၊ နီမွိုးနီဖါထုံꩻစံႏလဲ့ တကုဲင်ဗာႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ အခိုတောႏလမ်းတွမ်ႏလိုꩻမူႏလင်လဲ့ ပါသော့ꩻဒွါႏ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလင်ဖဲ့ꩻ၊ အမူႏတောႏလမ်းတွမ်ႏလိုꩻမျိုꩻလင်လဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏလိုꩻမျိုꩻလင်ဖဲ့ꩻ အမီႏထွာနုဲင်းနဝ်ꩻခါ တွမ်ႏနီကယားကုဲင်ချာ နီလိုꩻမျိုꩻ နီဘာႏသာႏ နီမွိုးနီဖါထုံꩻနဝ်ꩻ ပီပီဝင်ꩻ၊ နီလိုꩻမျိုꩻနီဘာႏသာႏ နီမွိုးနီဖါထုံꩻစံႏပါ ဆုတ်ယုတ်ကုဲင်ထိုꩻဒါႏ၊ တညတဝ်း လိုꩻမျိုꩻထိုꩻမားတဲင် ထွာတောဒွါႏ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလင်နဝ်ꩻသွူ။ မီႏနုဲင်းကလာꩻမူစလဲမ်လိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အလိုꩻမျိုꩻ ယံကအာယံကတိုꩻပွာꩻနဝ်ꩻ လိုꩻခိုတဖြာꩻ အုဲင်ႏတောႏလမ်း လိုꩻမူႏနီသွံဖြာꩻတဲင် ထွားလွူးဟဝ်ဟဝ်တဲင် မာꩻတိုꩻပွာꩻအီ အလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ယိုလဲင်ႏခါ နီပအိုဝ်ႏခိုသီး ယဟန်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏပိုမာနီသွံဖြာꩻလဲ့အဝ်ႏ၊ ကွယ်ႏတွော့ꩻ အပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ ယံကတိုꩻပွာꩻနဝ်ꩻ သꩻကိုတအွဉ်ႏတဝ်း၊ အွဉ်ႏအမာနီသွံဖြာꩻထွူတဲင် အွဉ်ႏလော်အွဉ်ႏလွင်ꩻဒျာႏ၊ အီႏထူႏရေꩻ အီႏလွူးဟဝ်ဟဝ်နဝ်ꩻ တအဝ်ႏတဝ်း၊ ယဟန်ႏနဝ်ꩻ ကွိုꩻအံႏလွဉ်ꩻအွꩻလွဉ်ꩻလိုꩻမူႏတဲင် အုဲင်ႏတောႏလမ်းလဲ့အဝ်ႏ။ လိုꩻခိုနုဲင်းနဝ်ꩻခါ လိုꩻယားဒျာႏ အမျိုꩻသာꩻဖြီႏဖြီႏနဝ်ꩻသွူ။ နယ်ꩻအမျိုꩻစားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဝ်မာꩻတဝ်း၊ မာꩻဗာႏတဝ်းသွူ။ "ခိုဗင်ႏမူႏနံꩻမုဲင်းရင်းပေါရင်းသီး"ယဟန်ႏနဝ်ꩻ အုံမူႏနံꩻခိုဗင်ထာꩻနဝ်ꩻ တယံတဝ်း၊ မိဉ်ႏတလꩻတဝ်း၊ မဉ်ႏထွာဒျာႏ မုဲင်းရင်းပေါရင်းမꩻ မဉ်ꩻဟဝ်၊ နံပါတ်ယံ ထင်းနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် တောႏလမ်းတောႏပါႏ တကြုတ်ꩻတကြတ်ꩻဝင်ꩻတဲင် အွဉ်ႏကုဲင်ယင်းဒျာႏဝင်ꩻ၊ အမဉ်ꩻလꩻအီတော မုဲင်းရင်းပေါရင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏ၊ ကွယ်ႏတွော့ꩻ အအုံစွဉ်ႏဒျာႏ အပေါရင်းနဝ်ꩻလဲ့ တအုံဒါႏခြာတဝ်း၊ အုဲင်ႏတောတော၊ တောႏလမ်းတောတောဖျင်တဲင် ထွာတောဒျာႏ မုဲင်းရင်းတဗော့ꩻ၊ ပေါရင်းတဗော့ꩻတဲင် စီꩻပွာꩻရေꩻကုဲင်၊ လိုꩻမျိုꩻဆုတ်ယုတ်၊ အကျင်ꩻစာရိတ္တကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။ နီစီꩻပွာꩻရေꩻ ယံကထွာ၊ နီလိုꩻမျိုꩻယံကတိုꩻပွာꩻ တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ ထိန်ꩻထွားဒေါ့ꩻဝင်ꩻ၊ တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ အာႏကွိုꩻဝင်ꩻ အွဉ်ႏသꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ ဟဝ်တောႏလမ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻလဲ့ စီꩻပွာꩻရေꩻ လိုꩻမျိုꩻထင်ႏထို တိုꩻပွာꩻတဲင် တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ စောင်ႏသျောက်ထွားဝင်ꩻလဲ့ တွိုႏနဝ်ꩻသွူ။ [၁][၂]