ဩသတေးလျတွိုက် (အိဉ်ႏကလေက်: Australia) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ ကမ္ဘာႏဟံႏအခဝ်နဝ်ကို ကမ္ဘာႏလောင်း ကအဝ်ႏဒါႏ တွိုက်တန်ဖုံႏအကို ထွာဒျာႏ အပေႏသွတ်ꩻ တွိုက်တဖြုံႏသွူ။ တွိုက်ယိုနဝ်ꩻ အဓိက တဲက်မေးနီးယား ကွန်တန်တောမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏအေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏဖုံႏအကို ကအဝ်ႏဒါႏ ကွန်ပေႏဖုံႏ အဝ်ႏနွို့ပါသွူ။ ဩသတေးလျတွိုက်ယို အဝ်ႏခေါ်ဒျာႏဝင်ꩻ ကမ္ဘာႏအခဝ်နဝ်ကို နုဲင်းဒျာႏ ကွန်တန်တဖြုံႏတဲင် အဗော့ꩻသွတ်ꩻကထွာဒါႏ တောမ်ႏအာသျတွိုက်လဲ့ အဝ်ႏခါႏညာꩻက မဲင်ႏ(၁၈၀၀)ရပ်သွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻ တွိုက်အကို ဩသတေးလျတွိုက်ယို လိုꩻဖုံႏမော့ꩻဆုဲင်ꩻလွိုဝင်ꩻသွူ။

ဩသတေးလျတွိုက်
Australia
ဧရိယာႏ၈,၆၀၀,၀၀၀ km2 (၃,၃၀၀,၀၀၀ sq mi) (7th)
လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း၃၆,၀၀၀,၀၀၀ (ဩသတေးလျခမ်းထီပါပူအာနျူးဂီနီခမ်းထီ၊ ပါပူအာ (အိဉ်ဒိုနီးသျား)၊ ပါပူအာတွို့ꩻ (အိဉ်ဒိုနီးသျား)၊ မလကာကွန်ဗူႏ၊ တီမော၊ ဟယ်မဟီရကွန်ဖုံႏ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအရမ်ꩻ (၂၀၀၉))
လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း အာတချꩻမုꩻ၄.၂/km2 (၁၁/sq mi)
en:DemonymAustralian
ခမ်းထီဖိုင်ႏ၄ (ဩသတေးလျခမ်းထီပါပူအာနျူးဂီနီခမ်းထီတီမောကွဉ်ႏခမ်းထီ* တောမ်ႏ အိဉ်ဒိုနီးသျားခမ်းထီ တခူးတခဝ်ယဟန်ႏ)
အခိန်ႏအွိုင်ꩻဖိုင်ႏGMT+10, GMT+9.30, GMT+8
အိဉ်တာနဲက်ဒိုမေင်း.au, .pg, .tl, .tp and .id
အတန်သွတ်ꩻဝေင်ꩻဖိုင်ႏ


* အဝ်ႏပါသော့ꩻ အာသျတွိုက်ကိုကရိုꩻနဝ်ꩻ ယလဲင်ႏလဲင်ႏ အဝ်ႏရမ်ꩻယူႏဗာႏဒျာႏသွူ။

ဩသတေးလျတွိုက်ယို တွို့ꩻကွဉ်ႏအဒွောင်ႏအဆွာꩻ အဆွာꩻသွတ်ꩻကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏ (၂၄၈၅)မဲင်ႏရပ်၊ နဝ်ထင်ꩻ အလုဲင်းသွတ်ꩻခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏ (၁၉၅၈)မဲင်ႏသွူ။ ပါတောမ်ႏ တဲက်သမေးနီးယားကွန် ဧရိယာႏခြွောန်းနဝ်ꩻ အအဲဉ်ႏလုဲင်းအဝ်ႏ ၂၉၇၄,၅၈၁ စတုရန်းမဲင်ႏသွူ။ ဩသတေးလျတွိုက်နဝ်ꩻ အဝ်ႏကမ္ဘာႏဟံႏအခဝ်နဝ် ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏအကိုတဲင် အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ လောင်စီစျုနဝ် တယ်ႏ ၁၀° ဗꩻ ၄၅° ဒီႏဂရီႏ တောမ်ႏ လောင်စီစျုကွဉ်ႏ တယ်ႏ ၁၁၄° ဗꩻ ၁၅၄° အကိုသွူ။

ဩသတေးလျတွိုက် ပင်ႏလယ်ႏနောင်ကူရွေꩻ(ကမ်းရိုးတန်း) အဆွာꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏမဲင်ႏပေါင်ꩻ တသောင်ႏနီသောင်ႏရပ်လုမ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏနောင်ကူ(ကမ်းခြေ) အဗာႏကွဉ်ႏထင်ꩻ မဲင်ႏ(၃၀-၇၀)ရပ်ကို ကအဝ်ႏညာꩻဒါႏ ဒေႏသခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ ဂရိတ်ဗယ်ရီယာရိ ကဟဲ့ꩻဒါႏ သန္တာလုံးရဲဉ်ႏတန်အဝ်ႏ မဲင်ႏ(၁၂၅၀)ရပ်သွူ။ နောင်ကူရွေꩻ(ကမ်းရိုးတန်း) အဗာႏကွဉ်ႏနဝ်ꩻကိုတဲ့ သင်ဘော်ꩻဆိတ်ယံဖုံႏ အဝ်ႏတဲင် နောင်ကူရွေꩻ(ကမ်းရိုးတန်း)ရဲဉ်ႏလောင်းနဝ်ꩻ ကွန်ပေႏဖုံႏ အဝ်ႏရဲဉ်ႏဒင်ႏသော့ꩻအာတန်သွူ။ ဩသတေးလျတွိုက်ထျꩻ ကအဝ်ႏဒါႏ ကွန်တန်ဖုံႏအကို ခဝ်ဖဲ့ꩻထင်ꩻကို ကအဝ်ႏဒါႏ နယူးဂင်းနီကွန်တောမ်ႏ ခဝ်ဖဲ့ꩻနဝ်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ တဲက်သမေးနီးယားကွန်ဖုံႏနဝ်ꩻ တင်ႏသျာꩻငါႏနဝ်ꩻသွူ။[၁]

Mainland Australia showing the continental Sahul Shelf (light blue) extending to the islands of New Guinea in the north, the island of Timor in the northwest, and Tasmania in the south

အာႏကွိုꩻ မွဉ်းဖျင်

  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၅)