ခွန်သန်းထွန်း
ခွန်သန်းထွန်း ယိုနောဝ်ꩻ ထွာပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသား လွူးနမ်းတွမ်ႏ တဲမ်းရွစ်ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻမန်းဖုံႏသွူ။ အဖာမဉ်ꩻ ဦးဘတဉ်၊ အမွိုးနောဝ်ꩻ ဒေါ်လှမဉ်း။ ဝွေꩻယို လွူးဟိုပုံꩻကို၊ လိုꩻဇာႏတိ ဝေင်ꩻဟိုပုံꩻ။ လိုꩻလွူးနမ်းတွမ်ႏ ဂီတသား သွိုတွမ်ႏဝွေꩻ တစိုးချင်ႏနောဝ်ꩻ စုဲင်ႏထီးသုဲင်၊ အဉ္စလီမောင်မောင်၊ ခိုင်ထူး၊ စုဲင်ႏဆုဲင်မောဝ်ꩻ၊ ခင်မောင်တိုး၊ ယင်း ခင်ဝမ်း သီးဖုံႏရာသွူ။[၁]
| ခွန်သန်းထွန်း | |
|---|---|
| လွူးဖွာꩻ | ဝေင်ꩻဟိုပုံꩻ |
| ခမ်းထီခွိုꩻ | မျန်မာ |
| လိုꩻမျိုꩻ | ပအိုဝ်ႏ |
| ပညာႏရေꩻ |
|
| မိဉ်ꩻကျော်ႏလွီးဟွမ်ဗာႏခရာႏ | တဲမ်း/ရွစ်ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻ |
| ကိုꩻကွဲႏယွုမ်းအံႏမုꩻ | ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ |
| လမ်းသား(ဖုံႏ) | ဒေါ်မြင့်ရီ |
| ပိုဖုံႏ | မသန်းသန်းဝင်း၊ မောင်မျိုးမင်း |
| မွိုးဖာ(ဗွေႏ) | ဖြားဘတင် + မွိုးလှမင်း |
ပေႏခါ
မွဉ်းဖျင်အောဝ်ႏထွာအရန်းထိုကျောင်ꩻသားခါနောဝ်ꩻ အုံကျောင်ꩻလွယ်လဲမ်တခါႏခါႏ၊ တောင်ႏကီꩻ ခါႏခါႏဒျာႏ။ တှိုႏ ၁၉၇၃-၇၄ ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ လင်ꩻသှောန်ထူႏ ထာꩻကဲတ်ꩻထှို့ꩻ၊ ထာꩻတဲ့ꩻဗှို့ꩻ (ပန်းချီ၊ ပန်းပု) ပညာႏ အှိုး ဝေင်ꩻမန္တလေꩻကို။
မာꩻအနုပညာႏထာꩻမာꩻ
မွဉ်းဖျင်အောဝ်ႏအုံကျောင်ꩻခါကာႏ ဝွေꩻသေရွစ်လဲန်းဒျာႏ ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻ ကားကလꩻ၊ သေတဲမ်းလဲန်း ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻဖုံႏ ထာꩻရက်လိတ်မှောန် (အချစ်ကဗျာ) ဖုံႏ။ အောဝ်ႏမှိုတ်ဖဉ်းပါ ခွန်အုံးမောင် (အမေ့ရုပ်ရည်)၊ ယင်း ဆွေကျော် (ခရေဖူး Band မှ ရွှေကျော်) တဲင် အဒုံႏအအူဖဲ့ꩻကိုနောဝ်ꩻတဲ့ အောဝ်ႏခှေါင်းဗာႏ ထွꩻဗှို့ꩻဒျာႏသှူ။ ဆရာႏကသှောန်ဖေႏရီးလှိုဝွေꩻ ဒုံႏတေင်ႏ (ဂီတာ) ခရာႏနောဝ်ꩻ အမဉ်ꩻ ဆရာႏဦးလပွန်တာ၊ ချင်ꩻလိုꩻခှိုꩻတဖြာꩻဒျာႏသှူ။ သှောန်ဖေႏတဲပ်တဲ့နေး ဒုံႏတေင်ႏနယ်ꩻ တယ်ႏအထျꩻ၊ ဝွေꩻယို လိုꩻသꩻဆွာꩻတဲင် တေင်းအလုဲင်ꩻအောင် စူနုံဗှို့ꩻ(ဂီတာလက်ကွက်) ဖုံႏ ကား ဆရာႏကသှောန်ဖေႏနောဝ်ꩻ လှူꩻဒုံႏလှောန်ꩻလꩻတှိုင်ႏတှိုင်ႏနောဝ်ꩻသှူ။ သုမ်နေင်ႏ လစ်ꩻနေင်ႏကို ဝွေꩻနက်ဒုံႏလှူꩻလှောန်ꩻမွေးမုဲင်းတဲင် ဒုံႏဒါႏပါလꩻ မဲန်ဒိုလဉ်၊ ယင်း တယေား။ တှိုႏ ၁၉၈၀ ဗာႏနေင်ႏနောဝ်ꩻ ထွတ်ထေနှောင်ꩻလꩻ ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻစဲန်ႏ တထူ။ အောဝ်ႏ နီဖြောဝ်ꩻပေႏ ငေါဝ်းဆောမ်ꩻထာꩻမာꩻခင်ႏလမ်း (ဒို့ရှမ်းလေး တေးသံသွင်း) ကို ထွတ်ထေလွေꩻ မန်းခမ်း တခမ်းလုမ်းတဲင် ဝွေꩻဖြှောန်ဗꩻ (အောင်မြင်) လꩻစ နောဝ်ꩻကိုစှိုး။ ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻထူ (သီချင်းခွေ) မဉ်ꩻနောဝ်ꩻ ဝေးအရက်သွတ်ꩻ လွꩻထီႏသား (မောင့်အချစ်ဆုံးမုန်းသူ) နောဝ်ꩻသှူ။ တယ်ႏ ၁၉၉၄ ဗာႏနေင်ႏကို နှို့လောဂီတလောက၊ လင်ꩻဒေါမ် ရန်ႏကုန်ႏခါႏခါႏ၊ သဲင်ꩻလှောန်ချာ ခမ်းကောင်ခါႏခါႏ၊ မွန်းပျောႏလွေꩻ ဂီတလောကကိုနောဝ်ꩻ ညဆွာꩻလꩻ အနေင်ႏတဆီရပ်။
ယိုခါ
မွဉ်းဖျင်ထွတ်ထေခါꩻဖိုလဲန်း ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻ သူထူ (၆ ခွေ)၊ တဲမ်းထှူလꩻခါꩻလဲန်း ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻ ၁၅၀ လှို။ နမ်းဒျာႏတဲမ်း ငေါဝ်းစဲန်ႏ (ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်) ကိုဖုံႏနောဝ်ꩻ ပေႏပေႏခါ ထာꩻရက်ခရာႏ၊ ထာꩻရက်ငေါဝ်းသꩻချင်ꩻ သꩻသွင်ႏခရာႏဖုံႏတဲ့ပါ၊ ငေါဝ်းဂရုဏာႏ ငေါဝ်းသံႏဝေႏဂ ငေါဝ်းဓမ္မစဲန်ႏဖုံႏတဲ့ပါဒျာႏ။ ငေါဝ်းစဲန်ႏ ထာꩻတလှိုးဖုံႏတဲ့ ဝွေꩻကျိုက်နေနေသှူ။ ယိုခါနောဝ်ꩻ တုမ်ႏအမာ လမ်းသားမူႏ ဒေါ်မြင့်ရီ၊ ဝွေꩻသီးပိုမူႏ မသန်းသန်းဝင်း၊ ပိုခို မောင်မျိုးမင်း သီးဖုံႏ အောဝ်ႏအုံ တောင်ႏကီꩻဝေင်ꩻကိုနောဝ်သှူ။
ဝွေꩻစူခြောင်ꩻ လိုꩻသေအာ (မန်းနေး)
မွဉ်းဖျင်ရွှေစွန်ညိုပါ အထွေးရယ်၊ ချယ်ရီရယ် တောင်ပြာရယ် နန်းရယ်၊ မောင့်အချစ်ဆုံး မုန်းသူ၊ ဝါကျွတ်ပြီ အချစ်ရေ၊ ဖိတ်ခေါ်သံ၊ နွေဆိုး၊ မြတ် သောအရှုံးမှ ရသောအသိ၊ လာလှည့် တော့နွေ၊ အကျည်းတန်သည် ဝဋ်ကြွေး၊ ကြွေနေသော မျက်ရည်များ၊ ဝေဒနာ အလင်းရှင်၊ အလာနှောင်းတဲ့ စိုင်း၊ မြားနတ်မောင်သို့၊ ဘီးကလေး၊ ရောက် တုန်းရောက်ခိုက်၊ သည်းဦး၊ အရူးစကား အမူးကြားတော့၊ မသဲဖြူ၊ ငါတို့ပြန်မှ ရွာပါမိုး၊ အကဲ့ရဲ့ခံ အုံ့ပုန်း၊ ဝေးခဲ့ရပေ မယ့်၊ မငိုသာ အရှိုက်ခက်၊ သဖန်းတော လူမိုက်၊ တစ်လှေတည်းစီး၊ အပြန်လမ်း ရဲ့ လွမ်းမျက်ရည်၊ ဘဝမွန်းမတိမ်းမီ၊ ကျောင်းတော်သားလွိုင်လင်မြို့၊ ပေး ဆပ်လျက်ပါ၊ လာလမ်းနောက် လှည့်၊ အရှုံးက မောင်ပါ၊ အလိုက် အထိုက်နဲ့ပဲ၊ မိနွေနှင့် နွေသီတာ စသော သီချင်းပေါင်း များစွာ လူကြိုက်များခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ခွန်သန်းထွန်း ရေးဖြစ် ထုတ်ဖြစ်ပြီး သီချင်းပေါင်း ပုဒ်ရေ ၁၅ဝ ကျော်ကျော် ရေး စပ်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ တေးပေါင်း များစွာ တက္ကသိုလ် တေးသံသွင်း၊ ဒို့ရှမ်းလေး တေးသံသွင်း၊ တောင်ကြီး ဖြန့်ချိရေးမှာ ရွှေအင်း လေးတေးသံသွင်းဖြစ်ပြီး၊ မန္တလေးဖြန့်ချိ ရေးမှာ လှိုင်း၊ မန်းသီရိနှင့် လပြည့်ဝန်း တေးသံသွင်းများဖြစ်ကြသည်။
အာႏကွိုꩻ
မွဉ်းဖျင်- ↑ ၁၉၈၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ခွန်သန်းထွန်း တေးပေါင်းချုပ် စာမျက်နှာ ၆၄