နေင်ႏ(၄၀)လွေꩻတဖူꩻသား

တာ

နွောင်ꩻဟံႏရေꩻ(နဲင်ႏငံႏရေꩻ) ခမ်းထီရေꩻအလꩻလဲ့သင်၊ ထာꩻထင်ႏထို(စီꩻပွာꩻရေꩻ)၊ လိုꩻထာꩻမာꩻ(လိုꩻမုꩻ)ရေꩻ၊ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻတွမ်ႏ ထာꩻယေန်ႏငဲးရေꩻအလꩻလဲ့သင် နီခမ်းယို ဖေႏကထွꩻအီ ခမ်းထန်ႏသားဖုံႏနဝ်ꩻ ထဲ့ဆုဲင်ꩻလဲဉ်းဝင်ꩻ နေင်ႏငတ်ꩻဆီရပ်သနဲ့၊ နီပအိုဝ်ႏတွမ်ႏခမ်းရင်ꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻ ကယိန်းထဲ့ဆုဲင်ꩻလဲဉ်းဝင်ꩻ၊ မိဉ်ႏဒေါ့ꩻရံꩻထွားဗာႏနဝ်ꩻ အလွိုးအီႏထဲ့ဆုဲင်ꩻလဲဉ်းဝင်ꩻ နေင်ႏပေါင်ꩻတရျာꩻရပ်သနဲ့၊ နွောင်ꩻဟံႏ(နဲင်ႏငံႏ)ရေꩻ ထာꩻထင်ႏထို(စီꩻပွါꩻ)ရေꩻကစဒါႏ အရေꩻအရာႏဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ ဖေႏကထင်ႏတသွောင်းညီꩻညီꩻဝင်ꩻယို အထျꩻအထောင်ꩻ အရွီးအခိုႏ အောဝ်ႏဒင်ႏသေꩻ ပညာႏရေꩻသွူနော။

"ဟန်ႏနီꩻ နီပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻ လွစ်ထန်ႏရေꩻအစွိုꩻ (ပအလဖ)ကနွို့ထူႏညိမ်ꩻခွꩻရေꩻယို စလလုဲင်ႏကွို့ꩻ တနေင်ႏရပ်လွုမ်ꩻကရိုꩻလဲ့ စွိုးခွိုꩻထင်ႏတသွောင်းရေꩻတာႏ လိုႏနဲစ်တဖွူꩻမာꩻလွေꩻလဲဉ်းဒျာႏ။ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ-

• ပအိုဝ်ႏရပ်ရာႏဒေႏသ ဖေႏကလွိုင်ႏကွုန်ꩻအီနောဝ်ꩻ ပညာႏရေꩻယို အရေꩻတန်ငါႏတဲင် နီဆရာႏသီးဖုံႏယို အီႏအွဉ်ႏစွꩻလင်ꩻဗာႏသွဉ်တန်ꩻ အွိုးမန်းခမ်းကိုသွူနဲ့"

၁၉၅၉-ဗာႏနေင်ႏ၊ လာဇူလဲင်(၂၅)နီꩻ ခမ်းပေါင်ꩻစု ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻအစွိုꩻချုပ် (ပအလဖ)ဆꩻငါ ထာꩻဖုဲင်းတွောင်းကို ခေါင်းဆောင်တန် ဖြားဗွာလှဖေ အောဝ်ႏဒေါ့ꩻဖေႏငေါဝ်းထွဉ်ႏဟွိုန်သေꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ တဲမ်းလိတ်သားတွမ်ႏဆရာႏခို(၂၅)ဖြာꩻ ဆရာႏမူႏအဖြာꩻ(၁၀) အမိဉ်ꩻကပါဒါႏ နုဲင်းဆလယိုဖုံႏနောဝ်ꩻ အီႏလင်ꩻသွဉ်ထူႏ ယံထွာဆရာႏသွဉ်တန်ꩻ မိတ္ထီလာႏ(ဝေင်ꩻမဲ့ထီလင်ꩻ)ကိုနောဝ်ꩻသွူ။

ခွန်ညွန့်ဝေ၊ ခွန်ဘရီ (ဒုံခမ်းကောင်-ခမ်းဒွမ်)၊ ခွန်အောင်စိန် (ခမ်းဒွမ်)၊ ခွန်ဝင်းကျော်(ခမ်းဒွမ်)၊ ခွန်အုံးကျော်(နောင်ခံꩻ-သီႏသဲင်ႏ)၊ ခွန်လွယ်(ညောင်ႏခံꩻ-နောင်ကာꩻ)၊ ခွန်အောင်ကျော်(ပင်အွဉ်း)၊ ခွန်ဘဖေ(ပင်အွဉ်း)၊ ခွန်ဘိုးအောင်၊ ခွန်မြသန်း၊ စိုင်းကံကြီး(ယိုခါကွုံꩻလင်ꩻ-ပဆျာႏကြိုႏခဒွမ်)၊ ခွန်သောန(မင်းသောင်ꩻ)၊ ခွန်ဘဦး(တခေါ့ꩻမွူး-ရန်ႏအောင်ႏ)၊ ခွန်ထွန်းစိန် (ဘန်းနောင်-ယိုခါပဆျာႏကြိုႏ)၊ ခွန်ထွန်းသိန်း(ခမ်းဒွမ်-ပုဒိန်ယိုး)၊ ခွန်ထွန်းအောင်(ဟံႏဖို့-ယိုခါပွယ်ꩻစာꩻ ရွှေတောင်တောင်ႏကီꩻ)၊ ခွန်ရွှေလှ(ဆင်တွူး-ယိုခါတရာꩻဖဲ့ꩻလိုꩻတန်(သူကီꩻ)၊ ခွန်ထွန်းကြည်၊ ခွန်ပန်းစိန်၊ ခွန်မျိုးလွင်(ခမ်းကောင်ဒုံ-ယိုခါနောင်ဗွဉ်)၊ ခွန်တင်၊ ခွန်စိုးမောင်(နောင်ကာꩻ-ယိုခါဟံႏသွူꩻ)၊ ခွန်လှစိန်(တထာꩻမေႏခိုး-ယိုခါပင်တွန်ႏ)၊ ခွန်ဘိုးထူး(တဲမ်းလိတ်သား)၊ စေားထွန်းမြ(စောက်ꩻ-နောင်လက်ꩻ)၊ နင်ꩻမေကြည်၊ နင်ꩻတင်၊ နင်ꩻဆား(ယိုခါဟံႏနယ်ႏ-၆ တောင်ႏကီꩻ)၊ နင်ꩻခင်မြင့်၊ နင်ꩻအုံးကြည်၊ နင်ꩻခင်သိန်း(မော်ဝါယမ-ကျောက်တလွုံꩻလမ်းသား)၊ နင်ꩻတင်ရီ၊ နင်ꩻမြမေ၊ လို့လို့စင် (၃၅)ဖြာꩻယိုသွူ။ ပအလဖတွမ်ႏတပ်မတောႏ အွဉ်ကတူႏမာꩻဖေႏ အခြပ်အရဲဉ်ႏအလꩻ ခမ်းကောင်ဖဲ့ꩻ တဲမ်းလိတ်သားပါ ဆရာႏခို(၂၅)ဖြာꩻ၊ ဆရာႏမူႏအဖြာꩻ(၁၀)နောဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းဒွမ်ဖဲ့ꩻသူꩻလဲ့ အခို(၂၅)ဖြာꩻ အမူႏအဖြာꩻ(၁၀)နောဝ်ꩻ ခရဲင်ႏသထွုံႏ ပအလဖတွမ်ႏတပ်မတောႏ အွဉ်ကတူႏခြပ်ရဲဉ်ႏမာꩻဖေႏတဲင် ဖေႏကသွဉ်ထူႏ "အ-သွံဖြုံႏ"သွဉ်တန်ꩻ ယံထွာဆရာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။

ခမ်းကောင်သားစွိုꩻနဝ်ꩻ သွဉ်ထူႏရီးဗာႏ "အ-သွံဖြုံႏ"သွဉ်တန်ꩻမိတ္ထီလာႏတဲင် ခမ်းဒွမ်သားစွိုꩻနောဝ်ꩻ သွဉ်ထူႏရီးဗာႏနွောင်ꩻဟံႏ (နဲင်ႏငံႏရေꩻ) စွိုးခွိုꩻရေꩻ သဘော်ꩻတရာꩻသွဉ်တန်ꩻ၊ တပ်မတောႏသꩻဓာတ် စဲ့ꩻဆင်ရေꩻကျောင်ꩻ မင်္ဂလာဒုံ ဝေင်ꩻရန်ႏကွုန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဖြားဗွာလှဖေ ငေါဝ်းမိန်းငွါထွူနောဝ်ꩻ ထွို့ꩻဗူႏရေꩻ အတန်အကဲႏ ဖြားတန်ချန်ဇုံ ဒေါ့ꩻဖေႏငေါဝ်းအွဉ်ႏသနောဝ်ꩻသွူ။ "စွိုးခွိုꩻဂွုဏ်ႏသိက္ခာႏ ဖေႏကထဲ့ဗာႏမွုန်း အချင်ꩻချင်ꩻ သယ်ꩻခံႏဗဲင်းလွဝင်ꩻ၊ ခွုင်းကသွဉ်ထူႏလဲဉ်း ထာꩻသေထာꩻဒါႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ဖေႏကထွာအီ စွိုးခွိုꩻတွက်တာႏအကျောင်ꩻ၊ ပညာႏရေꩻတာႏဝွန်ႏ ဖြားတန်ထွေးလုံ ကဒေါ့ꩻဖေႏဒါႏ ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေကိုနောဝ်ꩻ ဆရာႏစွုမ်ႏဖြာꩻ ယကလွောက်ꩻနာႏဗာႏ ဆꩻငါသားစီꩻကန်ꩻဖုံႏ၊ ဘာႏသာႏအမျိုꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း ကျိုꩻစꩻသွဉ်ထူႏလွပငါပရာꩻအကျောင်ꩻ"ထွဉ်ႏဟွုန်သေꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻဖုံႏသွူ။

နီ

လာဇူလဲင်(၂၆)နီꩻ အုံပဆားခင်ႏလမ်းဗေင်ႏကို ပငါပရာꩻတွော့ꩻ တယ်ႏစလာဇူလဲင်(၂၇)နီꩻ ဗꩻတွိုႏလွေꩻ ဩဂုတ်(၁၉)နီꩻနောဝ်ꩻ သွဉ်ထူႏလွေꩻ "အသွံဖြုံႏ"သွဉ်တန်ꩻ ယံကထွာဆရာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဆရာႏမူႏစွိုꩻအဖြာꩻ(၁၀)ဆီနဝ်ꩻ အုံခေါ်နေးဗာႏ တွိုက်တဖြုံႏခေါ လွိုက်ထန်ႏနေးမော်နီတာ (Monitor)ကေားထွားထိန်ꩻသား)တဖြာꩻ၊ ဆရာႏခိုစွိုꩻကိုလဲ့ လွိုက်ထန်ႏနေးမော်နီတာ (Monitor)ကေားထွားထိန်ꩻသား)တဖြာꩻတွော့ꩻ အုံခေါ်နေးဗာႏ တွိုက်တဖြုံႏခေါ်နောဝ်ꩻသွူ။ ဗေင်ႏဗာႏနေးကူႏ ပငါပရာꩻတွော့ꩻ ဟွမ်ထာꩻဒါ ခွမ်ꩻလိန်ꩻခွမ်ꩻလာꩻ ခြွိုင်းခြိုꩻဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ အွဉ်ႏဗာႏနေး တဲပ်တဲပ်တော်တော်သွူ။ သွံနီꩻတလဲင်ႏ ကျောင်ꩻအွုပ်တန် ပိုလ်ႏတန်အောင်ကြည် နမ်းလွဉ်စဲစ်ဆေꩻ ထွားတသေႏသေႏနဝ်ꩻမꩻ နီသွဉ်းသီး အုံအောဝ်ႏမုꩻယို ဟမ်းထိုꩻတချလွဉ်ရိုꩻကီလဲ့ ဆုဲင်ꩻနောဝ်ꩻ အဆင်ႏရော့ꩻယင်းဒျာႏသွူ။

မွူးရောဝ်ꩻခိုႏ (၆)နားရီႏ ခံႏနွမ်ꩻအလံႏတောႏထွူနောဝ်ꩻ ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻတာႏ စုခြွဉ်း ရုဲင်ꩻတသွိုးဗာႏနမ်း (Exercise)နောဝ်ꩻသွူ။

• = ကသွဉ်ထူႏဒါႏ ဘာႏသာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ-

"အ-သွံဖြုံႏ"(အတဲမ်း၊ အဖတ်၊ အဟော်ꩻ၊ အတွက် တွက်ဂဏန်ꩻ)နယ်ꩻ၊

• = ဆရာႏတပဲ့ꩻဘာႏသာႏရပ်-ယိုသွံမျိုꩻ မိဉ်ႏခြွဉ်းဗူႏလꩻမꩻ သွဉ်သင်၇ေꩻကရိုꩻဒါႏ ထာꩻမာꩻယို အီႏပြွူႏထန်ႏလွဉ်ဗာႏ၊
• = သွဉ်သ်ရေꩻတာႏ အစွဲးအကမ်းနောဝ်ꩻ ဓာတ်ပွုံႏ၊ ထာꩻရွုတ်၊ ဟံႏပွုံႏ၊ သင်ပွန်ꩻတန်ဖုံႏ၊
• = ဆရာႏတွမ်ႏလူထု ဆွိုက်ဆံႏရေꩻ၊
• = ဆရာႏတွမ်ႏမွိုးဖါ ဆရာႏစွိုꩻ၊
• = အနုံꩻထင်ႏ အတန်ꩻဖေႏကဟဝ်တဲင် အနုံꩻထဲ့သွုမ်ꩻ ဖေႏကဆေ့ꩻဗာႏ၊
• = ငတ်ꩻနေင်ႏမာꩻကီ တဆီငတ်ꩻနေင်ႏမာꩻလ လိုꩻပေႏဖုံႏ၊ အနုံꩻအုံကျောင်ꩻဖေႏကအာ၊ အနုံထန်ႏတခြိုကျောင်ꩻ ဖေႏကဆေ့ꩻဗာႏ။

သွဉ်တန်ꩻကာႏလအယံတွင်ꩻ အောဝ်ႏမော်နီတာတရန်းတွော့ꩻ မွူးရဝ်ꩻနီꩻ မဲဉ်အံႏဟန်ႏအိုတမုဲင်ꩻ- ဆဲင်ႏရာꩻဖုံႏလွဉ်ရီတဲင် မိဉ်ႏရိုꩻဆျာယာႏတဲ့ မွူးရဝ်ꩻနီꩻယို ဆျာယာႏ၊ မိဉ်ႏရိုꩻထော့ꩻယာႏလဲ့ မွူးရဝ်ꩻနီꩻယို ထော့ꩻယာႏနောဝ်ꩻသွူ။

အွိုးတနီꩻ ဆရာႏထွန်းအောင် (ယိုခါ ပွယ်ꩻစာꩻ ရွှေတောင် တောင်ႏကီꩻ) ထွာမော်နီတာတဲင် မဲဉ်အံႏထမုဲင်ꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ဆရာႏထွန်းအောင် ရိုꩻဖေႏချာ "မဲဉ်အံႏမောက်ꩻစောက်ꩻရာႏ"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် နုဲင်းမွူးရဝ်ꩻနီꩻယို မောက်ꩻစောက်ꩻရာႏဖုံႏ ဖျော်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏ မိတ္ထီလာႏကို မောက်ꩻစောက်ꩻရာႏအဲဉ်ထဝ်းတဲင် ကျောင်ꩻအွုပ် အမိန်းအလꩻ တနီꩻချင်ꩻတွမ်ႏ "ဟတ်စကီး"လွေꩻဒင်ႏသဲင်ꩻလွဉ်ဗာႏ ခမ်းကောင်အကျောင်ꩻ သေဆုဲင်ꩻဗာႏသွူ။ အုပ်ချုပ်ရေꩻအစွိုꩻသား စဲ့ꩻဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာႏတန် သောင်းဖေ၊ ခွဲးထောက်ကျင်ရွှေ၊ လာဘ်ဗဟာဒူး၊ ဆရာႏတန်ရဲမြင့်၊ ပိုလ်ႏကျတ်(ဂေါ်ရခါး)သီးဖုံႏယိုလဲ့သင်၊ သွဉ်တန်ꩻဆရႏစွိုꩻ မစ္စဲက်အင်ဒါသဉ်၊ ဒေါ်မြခင်၊ ဆရာႏမူႏနယ်လီ၊ ခင်သန်းဝင်း-သီးဖုံႏနောဝ်ꩻ ဆွိုက်ဆံႏရေꩻဟောဝ်ငါႏ၊ သွဉ်သင်မုꩻဖုံႏလဲ့ ဟောဝ်ငါႏတဲင် တွိုႏဟန်ႏနီꩻလဲ့ အွဉ်ႏဖေင်ꩻလꩻတဝ်းသွူ။

၁၉၅၉-ဗာႏနေင်ႏ၊ လာဩဂုတ်(၁၉)နီꩻနဝ်ꩻ သွဉ်တန်ꩻထွူလို့တဲင် အဟာနဝ်ꩻ မာꩻပွယ်ꩻ(နုတ်ဆက်)စွော့ꩻတက်သေꩻပါတါမ်ႏထာꩻကျူႏ သချင်ꩻသားဖုံႏသွူ။ သချင်ꩻကျောႏကမ္ဘာႏ River of norturn နောဝ်ꩻ တဲမ်းဖျင်ဖေႏကသေန်ႏတွမ်ႏ မန်းဘာႏသာႏတဲင် တဲမ်းလိတ်သားစန်ႏနေး "နုတ်ဆက်ပါတယ်"သချင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဆရာႏမူႏနင်ꩻခင်မေကြည်၊ နင်ꩻသန်းစိန်၊ နင်ꩻဆား(ဖြားစောကီးလမ်းသား၊ ဟံႏနယ်ႏ-၆)တောင်ႏကီꩻ)၊ နင်ꩻခင်သိန်း (မော်ဝါယာမလမ်းသား ကျောက်လွုံꩻ)သီးဖုံႏနောဝ်ꩻ ထွာ"စတား" Star of Meikhtila Training သွဉ်တန်ꩻကျောင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းမွူးရဝ်ꩻနီꩻ လာဩဂုတ်(၂၀)နဝ်ꩻ မာꩻပွယ်ꩻလင်ꩻကျောင်ꩻတဲင် ပိုလ်ႏတန်ထွန်းမြတ်၊ ပိုလ်ႏတန်ဘဟိန်း၊ ပိုလ်ႏတန်အောင်ကြည် (ကျောင်ꩻအုပ်)သီးနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏရပ်ရာႏ ပညာႏရေꩻမွန်ဗွန်အီတာႏ ဖေႏလွေꩻငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ ပငါပရာꩻနောဝ်ꩻသွူ။ လာဩဂုတ်(၂၁)ရောဝ်ꩻ အောဝ်ႏအုံပွေါသင်္ဘောꩻကျောင်ꩻအယံတွင်ꩻ ဗေင်ႏတလွာꩻခင်ႏလမ်းကို ပငါပရာꩻသွူ၊ တဲမ်းလိတ်သားကရိုꩻလဲ့ အောဝ်ႏခမ်းဒွမ်ထင်ႏလွဉ်ခမ်းကောင်နဝ်ꩻ လဲင်ꩻလꩻသွူတနေင်ႏလွိုတဲင် ဆိမ်ꩻမဲ့ယူႏလꩻသဲင်ꩻချာမွိုးဖါ ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ တွမ်ႏသွꩻခကအဝ်ႏဒါႏ ဝင်ꩻမောႏလမျင်ႏကိုတွော့ꩻ မဲ့ယိပ်ꩻထိုꩻမုဲင်ꩻခါလဲ့ သေတောဝ်းဒွုမ်ဒျာႏသွူ။

သွံ

"ပါꩻမုဲင်ꩻအွꩻတခွန်ꩻထိုꩻ ခွေဆျာဒီႏငတ်ꩻဖြုံႏယိုဟွဉ်ႏ၊ အံႏထွူလဲ့ သမ်းသော့ꩻသေꩻခါꩻထီ၊ သီယို ကျင်ꩻဝွေႏတန်ဗာႏ---နာꩻမွိုး"တဲမ်းလိတ်သား အောဝ်ႏထွမ်ထာꩻတွင်ꩻ ခွန်ဖေသန်း(စွိုးခွိုꩻခေါင်းဆောင်တန်ဖြားလှဖေပို)နောဝ်ꩻ အောဝ်ႏပယွုမ်းထာꩻတဲင် ခွေသွဉ်းလွေꩻတပ်ꩻ ဝွေꩻငင်းအုံႏနီသွံဆင်ႏမꩻ ကွဲးဒေါ့ꩻငချာယင်း- "ခွေတဖြာꩻလွုမ်ꩻမွေးတဝ်း စိုးရီ၊ မောင်ငြိမ်း၊ စိန်သောင်း၊ သိန်းဟန်-သီႏလဲ့ပါကွေး"ဖေသန်းဒေါ့ꩻဖေႏထွူနဝ်ꩻ ငရောင်ခန်းဝင်ꩻတဟားဟားနဝ်ꩻသွူ။ ခိန်ႏနောဝ်ꩻ ၁၉၅၈-ဗာႏနေင်ႏ၊ မေလာအယံတွင်ꩻ တဲမ်းလိတ်သားအပါႏအဝင်ႏ သွꩻပေႏစွိုꩻ ခွန်ဖေသန်း (ဖြားဗွာလှဖေပို)၊ စိုးရီ(သိမ်ဆိပ်)၊ ခွန်မောင်ငြိမ်း(ပဂိုꩻစု-ကျိုက္ကော်၊ ယိုခါဟံႏနယ်ႏ-၆ တောင်ႏကီꩻ)၊ စိန်သောင်း(စောက်ꩻ+ပအိုဝ်ႏ)၊ ခွန်သိန်းဟန်(ကောင်စီလီꩻ-သီႏသဲင်ႏ၊ ယိုခါ-ခမ်းဒွမ်)၊ စိန်ရွှေ (ခွန်သိန်းဟန်ဖူးခို)၊ ခွန်ကျော်လှ(ဆရာႏကျော်လှ-ဥက္ကဋ္ဌ ဟိုနမ်းဝေင်ꩻနယ်ႏ ၁၉၇၃-ကိုထဲ့သွုမ်ꩻသီႏသဲင်ႏဆꩻထင်ꩻ) ခွန်ကျော်အောင်(ခွန်ကျော်လှဖူးခို)ကစဒါႏ သွꩻပေႏဖုံႏ အောဝ်ႏသွဉ်ထူႏဒျာႏ ပညာႏဝေင်ꩻမောႏလမျင်ႏကိုသွူ။ ခွန်ကျော်လှနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏထင်ႏကောလိပ် မောႏလမျင်ႏလဲ့ တဖဲ့ꩻကိုထွို့ꩻဗူႏပါ "ခရဲင်ႏမောႏလမျင်ႏသားစွိုꩻ"သွူ။ တဲမ်းလိတ်သားအပါႏအဝင်ႏ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသား ကအောဝ်ႏဒါႏ ဝေင်ꩻမောႏလမျင်ႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏရုဲင်ꩻတသွိုးညီꩻဝင်ꩻ ခရဲင်ႏမောႏလမျင်ႏ ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားစွိုꩻကိုသွူ။ ဥက္ကဋ္ဌနဝ်ꩻ ခွန်ကျော်လှ၊ အွဉ်အကိုရေꩻ ခွန်စိန်ရွှေ (ခွန်သိန်းဟန်ဖူးခို)သီးနဝ်ꩻ ထွာအထျꩻသွူ၊ တပဲ့ꩻကိုငေါဝ်းပအိုဝ်ႏ၊ လိတ်ပအိုဝ်ႏ ဖေႏကထိုꩻမားဗာႏမွုန်းတွော့ꩻ မဉ်ႏဒေါ့ꩻရီလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻရီဗာႏနေး ငေါဝ်းပအိုဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။

အောဝ်ႏတောင်ႏကီꩻကို ကထေဒါႏလိတ်မွူးပအိုဝ်ႏနောဝ်ꩻလဲ့ အခိန်ႏလꩻသမျ နီသွဉ်းသီးအောဝ်ႏသွဉ်ထူႏလွဒျာႏ ပငါပရာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ငေါဝ်းပအိုဝ်ႏ၊ လိတ်ပအိုဝ်ႏ၊ သမဲင်ꩻပအိုဝ်ႏ ကစဒါႏဖုံႏယို လိုꩻမျိုꩻတမျိုꩻ ဖေႏကတဉ်ႏခွေါင်အီနဝ်ꩻ အွတ်ꩻရွီးတန်ဒျာႏကရိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ ယံတွင်ꩻကာႏလ နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏလိုꩻယွဲးစွိုꩻဖုံႏ အောဝ်ႏထီသေဖြောင်လွꩻဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ယံတွင်ꩻကာႏလ ဝေင်ꩻမောႏလမျင်ႏ အမုဲင်(၁)ကျောင်ꩻရန်းထိုကို ယယ်ꩻဖုံႏခꩻသီထိုꩻ ကျောင်ꩻသားတဖြာꩻတဲင် နီသွဉ်းသီး ပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻသားစွိုꩻအနေႏ ပျꩻညီꩻဗာႏဆန္ဒ၊ ခုဲင်ႏတလဲင်ႏနောဝ်ꩻလဲ့ နီသွဉ်းသီးစွိုꩻအနေႏ ပျꩻဆန္ဒ အုံမဒဲဉ်တနီꩻ ယယ်ꩻစခန်ꩻဆꩻငါ "ဒိုင်းဝန်းကွင်း"ကိုနောဝ်ꩻသွူ။ ဒဲဉ်သီႏလာဗွေ မွူးနီꩻခွိုꩻပအိုဝ်ႏကို တရိုꩻတဝ်း၊ ယေန်ႏငဲမုꩻထာꩻကျူႏပွယ်ꩻကို တရိုꩻတဝ်း ကျောင်ꩻသားပအိုဝ်ႏစွိုꩻ ပါသော့ꩻတသေႏသေႏနောဝ်ꩻသွူ။ တနီꩻ "ဗ-ဗပိုပေႏ နွုမ်ꩻဆီႏအေႏ"နီသွဉ်းသီး အောဝ်ႏသွဉ်ထူႏ လိတ်မွူးပအိုဝ်ႏအယံတွင်ꩻ ခွန်ဖေသန်း (ဖြားဗွာလှဖေပို) ခွုမ်တွမ်ႏလိတ်လာႏတဗီႏ နဲစ်ထင်ႏလွဉ်ကီတွော့ꩻ "ယို ပါꩻပေႏစားနောဝ်ꩻဖုံႏ နာႏနာႏလွဟုဲင်း ကေꩻနန်ꩻဖျော်ကွေး"ရိုꩻနေးနဝ်ꩻတွော့ꩻ ဟော်ꩻနယ်ခန်း ကေꩻနန်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ "ပိုပေႏဖေသန်း ယိုခါနီဖါသီးနွို့လွဉ်သွူ တဖွောင်ꩻဥပဒေႏ၊ ပအိုဝ်ႏရပ်ရာႏယို လိုႏပင်ႏသွောင်းဖေႏ ပညာႏရေꩻနဝ်ꩻမꩻ ဟဲ့ꩻပါပိုခိုသွꩻပေႏဖုံႏတဲင် ဖဖေႏကလွဉ်မာꩻ ကျောင်ꩻဆရာႏခမ်းကောင်၊ နဝ်ꩻလွုမ်ꩻ" ဖါ-လှဖေ။ ခွန်ဖေသန်းတွမ်ႏ တဲမ်းလိတ်သားသီးလဲ့ အုံကွံလွဝင်ꩻအဟာနဝ်ꩻ ပနဲညညစွဉ်ႏဒျာႏ၊ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ အွဉ်ႏထွော့ꩻဖေႏခန်း တဲမ်းလိတ်သားတွမ်ႏ ခွန်ထွန်းသိန်း (တွမ်ႏတဲမ်းလိတ်သားတဒုံချင်ႏ၊ ပုဒိန်ယိုးဒုံ) ခွန်ဖေသန်း၊ ခွန်သိန်းဟန်သီးယို လာမေ(၂၅)နီꩻအဝ်ႏ"သိမ်ဆိပ်"ဘူႏတာႏ ဖေႏကသဲင်ꩻထင်ႏဗာႏ ခမ်းကောင်နောဝ်ꩻသွူ။

နောဝ်ꩻမꩻ ၁၉၅၈-ဗာႏ၊ လာဇွန် (၂၅)နီꩻနဝ်ꩻ တဲမ်းလိတ်သားသီးစွိုꩻ ထိုမ်းတွမ်ႏရထာꩻ သဲင်ꩻထင်ႏခမ်းကောင်တဲင် လာမေ(၂၆)ဟာနဝ်ꩻ လွေꩻခံႏထူႏဖြားတန်ချန်ဇုံ ဩဝါဒတွော့ꩻ အုံညီꩻတွမ်ႏဖြားတန်ချန်ဇုံ (၇)နီꩻဗွေဗွေသွူ။ ၁၉၅၈-ဗာႏနေင်ႏ၊ လာဇွန်(၁)နီႏနဝ်ꩻ တဲမ်းလိတ်သားယို သဲင်ꩻမာႏဗာႏကျောင်ꩻဆရာႏ ပဆျာႏကြိုႏ၊ ဆရာႏထွန်းသိန်းနောဝ်ꩻ မာꩻကျောင်ꩻဆရာႏပင်လျမ်ꩻ မုဲင်းကောင်ကိုသွူ။ ခွန်ဖေသန်းတွမ်ႏ ခွန်သိန်းဟန်သီးစွိုꩻနဝ်ꩻ သဲင်ꩻချာခမ်းဒွမ်တွော့ꩻ လယ်ႏထွို့ꩻဗူႏချာယင်း ကျောင်ꩻဆရာႏမူႏခို ခမ်းဒွမ်တဲင် ခါးလားကဟဲ့ꩻသွဉ်တန်ꩻမိတ္ထီလာႏနဝ်ꩻ ကွပ်ဝွေꩻသီးကေꩻဇူꩻတွော့ꩻ ဆရာႏမူႏခိုပနဲအာအာ ဖျော်လွဉ်ရီးလဲဉ်း ခမ်းကောင် ပအိုဝ်ႏဒေႏသကိုနောဝ်ꩻသွူ။ ၁၉၅၉-ဗာႏ၊ လာဩဂုတ်ယို တဲမ်းလိတ်သားယို ဖျော်ထင်ႏခမ်းကောင်ယို တနေင်ႏလွိုလဲဉ်းသွူ၊ ဒေႏသတသာကို သွꩻပေႏဖုံႏလဲ့ ပနဲအာလဲဉ်း၊ ကွယ်ကား သွꩻပေႏကအဝ်ႏကုဲင်ဒါႏ သိမ်ဆိပ်၊ ကျိုက္ကော် တွမ်ႏမောႏလမျင်ႏကိုလဲ့ အဝ်ႏယူႏလꩻသေႏသေႏဒျာႏသွူ။ "ဟန်ႏနီꩻယို သွဉ်တန်ꩻမိတ္ထီလာႏ ထွူလဲဉ်းတဲင် အီႏလွေꩻဗာႏယင်း ဝေင်ꩻရန်ႏကွုန်ႏ၊ အီႏသွဉ်ထူႏဗာႏယင်း တပ်မတောႏသꩻဓာတ် စဲ့ꩻဆင်ရေꩻ သဘော်ꩻတရာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ "ဆရာႏ-ဆရာႏ မလဲင်ꩻဗေင်ႏအွိႏငါႏထာꩻနောဝ်ꩻ အခိန်ႏလꩻလဲဉ်း လိုလွေꩻသွူ သင်္ဘောꩻကျောင်ႏကွင်ꩻကွေး၊ ထွိုင်ႏခန်းလုဲင်း" ဆရာႏလှစိန် (ရလလဖစွိုꩻအွဉ်အကိုရေꩻချုပ်) လွဉ်တမာခွေသွဉ်းတဲင် နဲစ်ထွိုင်ႏဖြားမဲ့ ရဲဉ်ꩻခန်းဒျာႏ တခြိုꩻတလိန်ꩻသွူ။

လစ်ꩻ

၁၉၅၉-ဗာႏနေင်ႏ လာဩဂုတ်(၂၁)နီꩻ နီသွဉ်းသီး ခမ်းကောင်သားစွိုꩻ မော်နီတာနဝ်ꩻ ဆရာႏလှစိန်နဝ်ꩻသွူ၊ ဆရာႏလှစိန် အွဉ်ကတူႏအုပ်ချုပ်လွေꩻ ဗꩻတွိုႏသွဉ်တန်ꩻကျောင်ꩻတပ်မတောႏသꩻဓာတ်စဲ့ꩻဆင်ရေꩻ ရန်ႏကွုန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ သွဉ်တန်ꩻကျောင်ꩻအုပ် ပိုလ်ႏတန်အောင်ကြည်တွမ်ႏ သွဉ်တန်ꩻတာႏဝွန်ႏခံႏ မစ္စဲက်အဉ်ဒါသဉ် (မန်းအာသံကပြား)သီး ပသာလွဉ်ꩻသင်္ဘောꩻကျောင်ႏကွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နားရီႏ(၁၁)ဆင်ႏနဝ်ꩻ သင်္ဘောꩻကွင်ႏဖျော်လွဉ် အောဝ်ႏရန်ႏတကွုန်ႏဖဲ့ꩻတဲင် မော့ꩻခွဲးဗာႏတွမ်ႏ ခမ်းဒွမ်သားစွိုꩻ ဆရာႏစိန်ရွှေ(ယိုခါ ရလလဖဒုက္ကဋ္ဌ)၊ ဆရာႏရွှေလေး (တောင်ႏကီꩻ-ပါတီယူနစ်ဥက္ကဋ္ဌလီꩻ)၊ ဆရာထွန်းရီ (ပိုလ်ႏတန်ထွန်းရီ၊ P.N.O-ဒုဥက္ကဋ္ဌလီꩻ)၊ ဆရာႏကျော်ညွန့် (ပိုလ်ႏတန်ယက္ခ-ပီအဲန်အေ၊ ထဲ့သွုမ်ꩻ-တဲင်းထဲက်ꩻ) ကစဒါႏပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။

ခမ်းဒွမ်+ခမ်းကောင်သားစွိုꩻ မော့ꩻခွဲးဒေါ့ꩻရီလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻ သင်္ဘောꩻကျောင်ႏကွင်ꩻ မိတ္ထီလာႏယို လဲင်ꩻအွုန်တရွန်ထမ်နေးစွဉ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏယိုနောဝ်ꩻ အနာႏဂတ်ခမ်းကောင် ပအိုဝ်ႏဒေႏသပညာႏရေꩻ ဖေႏကမွန်ဗန်အီနောဝ်ꩻ အီႏတယ်ႏဆို့ꩻဖေႏ အရွီးအခိုႏ ဗိသုကာႏဖုံႏဒျာႏရင်ꩻရင်ꩻသွူ။ မွိုးနဂါꩻဖါဝိဇ္ဇာႏ ပိုလီꩻဒျာႏလွဉ်းလွဉ်းတဲင် ပအိုဝ်ႏဒေႏသလွိုင်ႏကွုန်ꩻသာႏယာႏရေꩻယို အဝ်ႏဒင်ႏသေꩻလဲဉ်းနောဝ်ꩻခါကာႏလ ပအိုဝ်ႏလိုꩻယွဲးသီး ပြေင်လောင်းမွေးတောဝ်းနဲ့။ နားရီႏပြန်ႏတဆင်ႏရပ်ကို သင်္ဘောꩻကျောင်ႏနိုꩻစက်ထွူ တဆင်ႏပေႏနောဝ်ꩻ စက်ယေန်ထိုꩻယင်းဒျာႏ၊ နီသွဉ်းသီးစွိုꩻ အဝ်ႏထွားကလီႏကလွော်ထာꩻတွင်ꩻ ဆရာႏကံကြီး(ကွုံꩻလင်ꩻ-ပဆျာႏကြိုႏခဒွမ်)နောဝ်ꩻ ထင်ႏလွဉ်သင်္ဘောꩻကျောင်ႏလောင်းသွူ။ နီသွဉ်းသီး ရီရွောင်ထွားတွော့ꩻ ဝွေꩻရိုꩻ သင်္ဘောꩻကျောင်ႏ ကဖျော်အခိန်ႏကို ဝွေꩻအောဝ်ႏနွို့တရာႏအိန်ႏကို ရိုꩻနေးနဝ်ꩻသွူ၊ နီသွဉ်းသီးလဲ့ ဟား-ဟား-ဟား-ဟီး-ဟီး နောဝ်ꩻသွူ။ နားရီႏပြန်ႏ (၂)ဆင်ႏရပ်ကိုဖျော်တွိုႏ သင်္ဘောꩻကျောင်ႏကွင်ꩻ မင်္ဂလာဒုံတန် မင်္ဂလာဒုံစဲ့ꩻမတောႏ သꩻဓာတ်စဲ့ꩻဆင်ရေꩻသွဉ်တန်ꩻကျောင်ꩻအုပ်တန် ဒုဗိုလ်မှူးတန်စံမြင့် (ဆုဲင်ꩻထွာပညာႏရေꩻတက္ကသိုလ်ႏ ပါမောက္ခချုပ်)သွဉ်တန်ꩻဆရာႏပိုလ်ႏတန်တင်အောင်၊ ပိုလ်ႏတန်ခွန်အုံးမောင်(ဖြောဝ်ꩻ)ကစဒါႏပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏ လွဉ်ထူႏဆွုမ်ႏ နီသွဉ်းသီးစွိုꩻနောဝ်ꩻသွူ။

စီꩻကန်ꩻတွမ်ႏအုပ်ချုပ်ရေꩻနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီလို့ဒျာႏ မိတ္ထီလာႏရိုꩻလဲ့ သွဉ်တန်ꩻဘာႏသာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ တစားခေါ်ဒျာႏ၊ အရင်ꩻတန်သားဝါႏဒ (Capitalism)၊ ပဒေႏသရာဇ်စနစ် (Federalism)၊ တွမ်ႏကွန်မြူနစ်ဝါႏဒ (Communism)ဖုံႏယို တွမ်ႏဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ နီမန်းခမ်း(နဲင်ႏငံႏတောႏ)နွောင်ꩻဟံႏယို တသေန်ႏလျောႏတဝ်းအကျောင်ꩻ၊ စွိုးခွိုꩻရေꩻဝါႏဒ (Nationlism)ယိုမꩻ ရော့ꩻရမ်ႏငါႏ တွမ်ႏနီခမ်းယို လိုꩻမျိုꩻစွုမ်ႏခမ်းဒျာႏတဲင် အုံညီꩻအဝ်ႏရဝ်းလို့ဝင်ꩻ အွိုးပွိုင်းလဲင်ႏစခေါင်ႏစခါကာႏနဝ်ꩻမꩻ နီယိုခွꩻတဲ့ခွꩻနုဲင်းနုဲင်း၊ လျားတဲ့ လျားပီပီလို့ဝင်ꩻတွော့ꩻ လိုႏရက်ပဲင်ꩻဒျာႏလို့ဝင်ꩻအကျောင်ꩻ သွဉ်ထူႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။ သွဉ်တန်ꩻကျောင်ꩻကာႏလကို ကထန်ႏတယွို့ဒါႏ ပျဿနာႏ ယဟူးယဟန်ႏနောဝ်ꩻ ဆရာႏလွယ်(ညောင်ႏခံꩻ-နောင်ကာꩻ) တယွို့ဗာႏတဲင် ကျောင်ꩻအုပ်တန် ဖေႏအခွင်ꩻ လွေꩻထင်ႏဗာႏ စဲ့ꩻတသီႏယွုံႏသွူ၊ ဆရာႏလွယ်သဲင်ꩻဒေါ့ꩻချာ ဆရာႏဝွန်ႏမူႏ စဲ့ꩻပိုလ်ႏတန်နောဝ်ꩻ တရေꩻငါႏအကျောင်ꩻသွူ။ နုဲင်းမွူးရောဝ်ꩻ ကဆူႏဆာသား၊ ဟို့ꩻခြေ့သားဖုံႏ ပနဲးအာအာ ထင်ႏဗာႏတသိႏယွုံႏ၊ နုဲင်းတရူꩻနီꩻသူꩻလဲ့ နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ၊ ဆုဲင်ꩻတနီꩻ လွေꩻကွီယင်းအခွင်ꩻနောဝ်ꩻ ကျောင်ꩻအုပ်ပသာတေားဒျာႏ တသီႏယွုံႏတန်(ပြည့်သူ့ဆေးရုံကြီး)ရန်ႏကွုန်ႏတွော့ꩻ ပါꩻဆဲ့ꩻဖေႏနေး တသီႏဆာစားမꩻ ကတူႏဆာသာႏ၊ ဟို့ꩻခြေ့သား အဲဉ်ထောဝ်းဒွုမ်သွူ။

အံႏအွꩻဆဲင်ႏတဆဲင်ႏ (Canteen)သမ်းအဝ်ႏဗော့ꩻ သွဉ်တန်ꩻကျောင်ꩻထျꩻတဲင် ဆရာႏစိုးမောင်(ယိုခါ ဟံႏသွူꩻ)နွို့လွေꩻဆဲင်ႏကို ပအိုဝ်ႏဆရာႏနောဝ်ꩻ စာခွင်ꩻအဲဉ်ထောဝ်း ဝင်ꩻရိုꩻသွူလဲ့ ဝွေꩻကွီဖြေꩻနွိုင်ႏနွိုင်ႏနေးတွော့ꩻ ပါꩻစာဖေႏခန်း အာမီရမ်တဖြုံႏ၊ တဖြုံႏမꩻ ၆-ဗီႏပုဲင် ပဲက်-၄၀ လွုမ်ꩻသွူ။ တဲမ်းလိတ်သား လွေꩻမော့ꩻဝွေꩻတဲင် အွꩻညီꩻခန်းဒျာႏ၊ နုဲင်းမွူးရဝ်ꩻနီꩻ ဆရာႏပအိုဝ်ႏဖုံႏ ယိန်းယိန်းအာအာတွော့ꩻ ကျောင်ꩻအုပ်ပေ့ꩻထိုꩻဗာႏစွဉ်ႏ ကဲန်တဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ ဆရာႏရွှေလှ(ဆင်တွူး)ထွာမော်နီတာအနီꩻနောဝ်ꩻ ဆရာႏဖုံႏလူးတလီꩻနေးထီ၊ ထီလူးခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻလဲ့ သမ်းအဝ်ႏဗော့ꩻတဖူꩻတန်ထျꩻ၊ စဲ့ꩻမူႏစဲ့ꩻခိုဖုံႏ လွေꩻချာငါထာꩻ သမ်းအာတဲင် ထီတရေꩻတဝ်းငါႏသွူ။ ကျောင်ꩻအုပ်တန် ဟဲ့ꩻရီးခန်းမော်နီတာ ဆရာႏရွှေလှတဲင် ဆရာႏရွှေလှရိုꩻ "တျိုႏပြွတ်အဲဉ်ထဝ်း"အကျောင်ꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ၊ နုဲင်းမွူးရောဝ်ꩻ ဆရာႏခိုဖုံႏ လꩻခန်းတျုႏ တဖြာꩻတဖွူꩻသွူ။ နုဲင်းတရာꩻနီꩻ ခွေသွဉ်း ထွာမော်နီတာ အနီꩻနောဝ်ꩻ ဆရာႏမူႏခင်သိန်း (မော်ဝါယာမလမ်းသား)ထွာမော်နီတာနေနေ လွဉ်ဒေါ့ꩻခွေသွဉ်း "နီအမူႏစွိုꩻလဲ့ နီႏပြွတ်အဲဉ်ထဝ်းကွေး၊ ဒေါ့ꩻဖေႏပါဟုဲင်းဆရာႏ"ရိုꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ၊ ခွေသွဉ်းတွမ်ႏဆရာႏမူႏခင်သိန်း လွေꩻဒေါ့ꩻဖေႏကျောင်ꩻအုပ်ထျꩻတွော့ꩻ နဲစ်ထေဖေႏခန်းနီႏ တဖြာꩻတဖွူꩻနဝ်ꩻသွူ။

၁၉၅၆-ဗာႏနေင်ႏ၊ လာစဲတ်ထိမ်ဗာ ဒုတိယပါတ်ကို မာꩻဖေႏသွဉ်တန်ꩻလင်ꩻပွယ်ꩻထွူတဲင် နုဲင်းမွူးရဝ်ꩻနီꩻ သဲင်ꩻထေ့ချာခမ်းကောင်သွူ။ ဆရာႏပအိုဝ်ႏစွိုꩻတာႏ စီႏစဲဉ်ႏခေါ်ဖေႏနေး မေႏရထာႏတတွယ်ꩻခေါ်တဲင် အဆင်ႏရော့ꩻငါႏသွူ၊ ကျောင်ꩻအုပ်တန်ဗိုလ်မှူစံမြင့်၊ သွဉ်တန်ꩻဆရာႏပိုလ်ႏတန်တင်အေး၊ ပိုလ်ႏတန်ခွန်အုံးမောင်တွမ်ႏ ဖြားဗွာဦးလှဖေ၊ ပိုမူႏတန် နင်ꩻအေးကြည်၊ ရှေ့နေခွန်ဝင်းလှိုင်(ဆုဲင်ꩻယိုထွာ တရာꩻရွုမ်ꩻချုပ်ရှေ့နေ)ရန်ႏကွုန်ႏကို ကအောဝ်ႏဒါႏ ပအိုဝ်ႏခမ်းရင်ꩻသားဖုံႏ လွဉ်နုတ်ဆက် နီသွဉ်းသီးနဝ်ꩻသွူ။ ဗိုလ်မှူးတန်စံမြင့်ရိုꩻဖေႏ "အဝ်ႏဆရာႏသီးစွိုးယိုတရန်းတွော့ꩻ ခမ်းကောင်ပအိုဝ်ႏရပ်ရာႏကိုသူꩻ ဖေႏကတယ်ႏဆို့ꩻနွောင်ꩻ ပညာႏရေꩻခင်ႏမွဉ်အတွက် တပ်မတောႏကိုယ်ႏစာꩻ အောဝ်ႏမောင်ꩻကော့ꩻဖေႏအကျောင်ꩻ"စွော့ꩻတက်ဖေႏနီသွဉ်းသီးနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ နီသွဉ်းသီး ဆရာႏမူႏစွိုꩻကို ဆရာႏမူႏနင်ꩻဆား (ယိုခါ ဟံႏနယ်ႏ-၆၊ တောင်ႏကီꩻ)ယွိုင်ႏစူထွူတွော့ꩻ နုတ်ဆက်သေꩻဒွိုန်း ဝေင်ꩻရန်ႏကွုန်ႏ "အုံကုဲင်ဒွိုန်းကဟုဲင်း ဝေင်ꩻရန်ႏကွုန်ႏ"တဲ့။

ငတ်ꩻ

နီသွဉ်းသီး ဖျော်သဲင်ꩻချာတောင်ႏကီꩻ နုဲင်းတရူꩻနီꩻနောဝ်ꩻ ခမ်းဒွမ်သားစွိုꩻ အောဝ်ႏမိတ္ထီလာႏ ဖျော်လွဉ်ယင်းတဲင် လာသဲပ်တိမ်ဗာ တတိယပါတ်ကို မာꩻပွယ်ꩻခံႏထူႏဩဝါဒ တောင်ႏကီꩻဟံႏဗွာ (ပွိုင်းလဲင်ႏ လူထုပညာရေꩻမှူးဆ၇ာႏအေးမောင်လမ်း၊ ယိုခါ ကလေးထိန်းကျောင်ꩻခင်ႏလမ်း)ကိုသွူ။ ကကျွꩻထင်ႏလွဉ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်ဖုံႏနောဝ်ꩻ ဒုတိယဗိုလ်မှူးတန်သိန်းတုတ် (စဲ့ꩻခွန်-ယံတွင်ꩻအဟဲ့ꩻအဟောင်တပ်မင်း) ပ-အ-မ-ဖ ဥက္ကဋ္ဌဖြားဗွာဦးဖြူ၊ ဖြားဗွာလှဖေ၊ ဖြားတန်ထွေးလုံ၊ ဖြားကျော်စိန် (ပ-အ-မ-ဖ အွဉ်အကိုရေꩻချုပ်၊ ဆုဲင်ꩻယိုထွာလွဉ် ပီအဲန်အို-ဥက္ကဋ္ဌလီꩻ) တွမ်ႏဆရာႏအေးမောင် (လူထုပညာရေးမှူး)ကစဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်ဖုံႏ ဖေႏလွငေါဝ်းဩဝါဒနဝ်ꩻသွူ။

ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻယို ဖွဲ့ဗူႏပါ "ဟံႏနယ်ႏပအိုဝ်ႏကျောင်ꩻဆရာႏမူႏ/ခိုစွိုꩻ"တဲင် ဥက္ကဋ္ဌနောဝ်ꩻ ဆရာႏထွန်းအောင် (ယိုခါ ပွယ်ꩻစာꩻရွှေတောင်-တောင်ႏကီꩻ)၊ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌနောဝ်ꩻ ဆရာႏလှစိန် (ပင်တွန်ႏ-ဆုဲင်ꩻယို ထွာလွဉ် ရလလဖစွိုꩻ အွဉ်အကိုရေꩻချုပ်၊ ကုဲင်လဲဉ်း)၊ အွဉ်အကိုရေꩻနောဝ်ꩻ ဆရာႏစိန်ရွှေ (ယိုခါ- ရလလဖ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ)၊ တွယ်ꩻဖက်အွဉ်အကိုရေꩻနောဝ်ꩻ ဆရာႏရွှေလေး (ဆုဲင်ꩻယို ထွာလွဉ် ဝေင်ꩻနယ်ႏတောင်ႏကီꩻ-ပါတီယူနစ်ဥက္ကဋ္ဌ)၊ လောဝ်းဟွုန်ရေꩻတာႏဝွန်ႏခံႏနဝ်ꩻ တဲမ်းလိတ်သား(ဆုဲင်ꩻယိုထွာလွဉ် အွဉ်အကိုရေꩻချုပ်လီꩻ) ကစဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ခရဲင်ႏအလွောက်ꩻ ဖွဲ့ဗူႏဖျင်ယင်း ကျောင်ꩻဆရာႏမူႏ/ခိုစွိုꩻ နုဲင်းဆꩻလယိုဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ခရဲင်ႏမင်းသောင်ꩻ၊ ခရဲင်ႏနမ်းတဗို၊ ခရဲင်ႏဟိုနမ်း၊ ခရဲင်ႏမုဲင်းကောင်၊ ခရဲင်းနောင်ခုဲင်း၊ ခရဲင်ႏနောင်ကာꩻ၊ ခရဲင်ႏလွယ်သံဟို၊ ခရဲင်ႏကျောက်ꩻတန်ꩻ-ထီတခုꩻ၊ ခရဲင်းစင်းသင်းကောင်၊ ခရဲင်ႏမူꩻရာꩻ၊ ခရဲင်ႏပင်မီ၊ ခရဲင်ႏထီဖေါင်း၊ ခရဲင်ႏပင်မွဉ်ꩻ တွမ်ႏခရဲင်ႏမုဲင်းငဲဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ ကျောင်ꩻဆရာႏတာႏဝွန်ႏကထဲ့ဒါႏ အရပ်ယဟန်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻ- ဆရာႏလှစိန် (ပင်တွန်ႏ)၊ ဆရာႏရွှေလှ(ဆင်တွူး)၊ ဆရာႏစိန်ရွှေတွမ်ႏတဖြာꩻ တပ်မတောႏမွိုးဖါအဲဉ်ထဝ်းကျောင်ꩻ၊ ဆရာႏရွှေလေး (လွယ်ပွတ်ꩻ)၊ တဲမ်းလိတ်သားတွမ်ႏ ဆရာႏမူႏငွေနု (ဒုဗိုလ်မှူးတန် ထွန်းရီလမ်းသားတပ်မတောႏ၊ ယိုခါ ရန်ႏကွုန်ႏ) (ပဆျာႏကြိုႏ)၊ ဆရာႏထွန်းရီ (မုဲင်းတခြောင်ꩻ)၊ ဆရာႏသောန (မင်းသောင်ꩻ)၊ ဆရာႏလွယ် (ညောင်ႏခံꩻ)၊ ဆရာႏဘဦး (ကီးဖါဦꩻ-တခေါ့ꩻမွူးရန်ႏအောင်ႏ)၊ ဆရာႏအုံးကျော်-နောင်ခံꩻ(သီႏသဲင်ႏဆꩻတွို့ꩻ)၊ ဆရာႏမျိုးလွင်(လုံးဒါ)၊ ဆရာႏစိုးအောင်(တုတ်သောက်)၊ ဆရာႏကံကြီး-ကျောင်ꩻခံꩻ(ပဆျာႏကြိုႏဆꩻဒွမ်)၊ ဆရာႏမူႏခင်ရီ(လုံးဒါ) ဆရာႏကျော်ညွန့်(ခမ်းတွို့ꩻ) ကစဒါႏဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။

နေင်ႏလစ်ꩻဆီ တဖူꩻလွေꩻသားစွိုꩻကို ကပါဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏယဟန်ႏနောဝ်ꩻ ရေႏမိုးချက် ပငါပရာꩻတွော့ꩻ လဲဉ်းသော့ꩻဖူးဝေးဖြောဝ်ꩻ တွူႏတရန်ရေꩻကိုလဲ့ အောဝ်ႏဒျာႏ၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ လဲဉ်းသော့ꩻစွိုးခွိုꩻတွူႏတရန်ရေꩻ၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ လဲဉ်းသော့ꩻ လိုꩻအဆင်ႏရန်းတွူႏတရန်ရေꩻ၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ လွူးနမ်းတွမ်ႏဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻ၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ လွူးနမ်းတွမ်ႏထာꩻလွုပ်ꩻထာꩻမာꩻ၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ လဲဉ်းသော့ꩻလမ်းစဉ်ပါတီဖုံႏလဲ့ အောဝ်ႏဒျာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ နေင်ႏလစ်ꩻဆီ လွေꩻတဖူꩻသား ကရိုꩻလဲ့ သက်ရွယ်ႏ လꩻလွလဲဉ်း (သူဆီ)ပတ်တဝွိုင်ႏကို ပငါပရာꩻဖုံႏတွော့ꩻ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ ထဲ့သွုမ်ꩻကုဲင် ဘဝခန္ဓာႏပြောင်ꩻလွလဲဉ်းဒျာႏ၊ ကအောဝ်ႏကုဲင်ဒါႏ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ သက်ရွယ်ႏတန်လဲဉ်း ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ ဟဝ်တဝ်းဒွုမ်၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ လွူးနမ်းဗွာ ခြွေခြာႏ၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ လွူးနမ်းဗွာတဝ်း ခြေားကေန်ꩻ၊ လောကဓံႏတရာꩻအလꩻ တွူႏတရန်လွေꩻဗာႏနေဒွိုန်းက ဘဝအုံတဲင်ရေꩻနောဝ်ꩻသွူ။