ဝီခီပီးဒီးယား

လီတီယမ်

လီတီယမ်( အဉ်းကလစ်ဆျ်: Lithium) ယို ထွာ ရှောန်ရောင်ႏကဆျောဝ်ဒါႏ ဒြတ်စင် ပနဲန်ႏပဲ့ ဖွီသဲက်ꩻသှူ။ လီတီယမ် (သင်္ကေႏတ Li) ယို ဒြတ်စင် အထဲ့ရော့ꩻ ထာꩻရှောင်ကို အလဲန်းအဗူႏတာ (group IA) ကို၊ ထွာ ပထမလှိုသွတ်ꩻ အယ်ကာလီဒြတ်စင်။ သဘာဝကို မော့ꩻနှောင်ꩻ isotopes Li-6 ယင်း Li-7 ဖုံႏရာ။ မေႏလျားဗာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻလဲ့ အခြီဒါႏ၊ အဓာတ်ကြူဝင်ꩻတဲ့ ယိုꩻတန် ( မန်း- ဓာတ်ပြုလွယ်)။

လီတီယမ်,  3Li
Lithium floating in oil
Spectral lines of lithium
ကအောဝ်ႏလုဲင်ႏဒါႏ ဂုဏ်သတ္တိဖုံႏ
အမဉ်ꩻ၊ သင်္ကေတလီတီယမ်, Li
အငေါဝ်းထန်ႏ/ˈlɪθiəm/
LI -thee-əm
အယောင်ꩻsilvery-white
ဒြတ်စင် အထဲ့ရော့ꩻ ထာꩻရှောင်ကို လီတီယမ်
Element 1: Hydrogen (H), Other non-metal
Element 2: Helium (He), Noble gas
Element 3: Lithium (Li), Alkali metal
Element 4: Beryllium (Be), Alkaline earth metal
Element 5: Boron (B), Metalloid
Element 6: Carbon (C), Other non-metal
Element 7: Nitrogen (N), Other non-metal
Element 8: Oxygen (O), Other non-metal
Element 9: Fluorine (F), Halogen
Element 10: Neon (Ne), Noble gas
Element 11: Sodium (Na), Alkali metal
Element 12: Magnesium (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: Aluminium (Al), Other metal
Element 14: Silicon (Si), Metalloid
Element 15: Phosphorus (P), Other non-metal
Element 16: Sulfur (S), Other non-metal
Element 17: Chlorine (Cl), Halogen
Element 18: Argon (Ar), Noble gas
Element 19: Potassium (K), Alkali metal
Element 20: Calcium (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: Scandium (Sc), Transition metal
Element 22: Titanium (Ti), Transition metal
Element 23: Vanadium (V), Transition metal
Element 24: Chromium (Cr), Transition metal
Element 25: Manganese (Mn), Transition metal
Element 26: Iron (Fe), Transition metal
Element 27: Cobalt (Co), Transition metal
Element 28: Nickel (Ni), Transition metal
Element 29: Copper (Cu), Transition metal
Element 30: Zinc (Zn), Transition metal
Element 31: Gallium (Ga), Other metal
Element 32: Germanium (Ge), Metalloid
Element 33: Arsenic (As), Metalloid
Element 34: Selenium (Se), Other non-metal
Element 35: Bromine (Br), Halogen
Element 36: Krypton (Kr), Noble gas
Element 37: Rubidium (Rb), Alkali metal
Element 38: Strontium (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: Yttrium (Y), Transition metal
Element 40: Zirconium (Zr), Transition metal
Element 41: Niobium (Nb), Transition metal
Element 42: Molybdenum (Mo), Transition metal
Element 43: Technetium (Tc), Transition metal
Element 44: Ruthenium (Ru), Transition metal
Element 45: Rhodium (Rh), Transition metal
Element 46: Palladium (Pd), Transition metal
Element 47: Silver (Ag), Transition metal
Element 48: Cadmium (Cd), Transition metal
Element 49: Indium (In), Other metal
Element 50: Tin (Sn), Other metal
Element 51: Antimony (Sb), Metalloid
Element 52: Tellurium (Te), Metalloid
Element 53: Iodine (I), Halogen
Element 54: Xenon (Xe), Noble gas
Element 55: Caesium (Cs), Alkali metal
Element 56: Barium (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: Lanthanum (La), Lanthanoid
Element 58: Cerium (Ce), Lanthanoid
Element 59: Praseodymium (Pr), Lanthanoid
Element 60: Neodymium (Nd), Lanthanoid
Element 61: Promethium (Pm), Lanthanoid
Element 62: Samarium (Sm), Lanthanoid
Element 63: Europium (Eu), Lanthanoid
Element 64: Gadolinium (Gd), Lanthanoid
Element 65: Terbium (Tb), Lanthanoid
Element 66: Dysprosium (Dy), Lanthanoid
Element 67: Holmium (Ho), Lanthanoid
Element 68: Erbium (Er), Lanthanoid
Element 69: Thulium (Tm), Lanthanoid
Element 70: Ytterbium (Yb), Lanthanoid
Element 71: Lutetium (Lu), Lanthanoid
Element 72: Hafnium (Hf), Transition metal
Element 73: Tantalum (Ta), Transition metal
Element 74: Tungsten (W), Transition metal
Element 75: Rhenium (Re), Transition metal
Element 76: Osmium (Os), Transition metal
Element 77: Iridium (Ir), Transition metal
Element 78: Platinum (Pt), Transition metal
Element 79: Gold (Au), Transition metal
Element 80: Mercury (Hg), Transition metal
Element 81: Thallium (Tl), Other metal
Element 82: Lead (Pb), Other metal
Element 83: Bismuth (Bi), Other metal
Element 84: Polonium (Po), Metalloid
Element 85: Astatine (At), Halogen
Element 86: Radon (Rn), Noble gas
Element 87: Francium (Fr), Alkali metal
Element 88: Radium (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: Actinium (Ac), Actinoid
Element 90: Thorium (Th), Actinoid
Element 91: Protactinium (Pa), Actinoid
Element 92: Uranium (U), Actinoid
Element 93: Neptunium (Np), Actinoid
Element 94: Plutonium (Pu), Actinoid
Element 95: Americium (Am), Actinoid
Element 96: Curium (Cm), Actinoid
Element 97: Berkelium (Bk), Actinoid
Element 98: Californium (Cf), Actinoid
Element 99: Einsteinium (Es), Actinoid
Element 100: Fermium (Fm), Actinoid
Element 101: Mendelevium (Md), Actinoid
Element 102: Nobelium (No), Actinoid
Element 103: Lawrencium (Lr), Actinoid
Element 104: Rutherfordium (Rf), Transition metal
Element 105: Dubnium (Db), Transition metal
Element 106: Seaborgium (Sg), Transition metal
Element 107: Bohrium (Bh), Transition metal
Element 108: Hassium (Hs), Transition metal
Element 109: Meitnerium (Mt), Transition metal
Element 110: Darmstadtium (Ds), Transition metal
Element 111: Roentgenium (Rg), Transition metal
Element 112: Copernicium (Cn), Transition metal
Element 113: Ununtrium (Uut)
Element 114: Ununquadium (Uuq)
Element 115: Ununpentium (Uup)
Element 116: Ununhexium (Uuh)
Element 117: Ununseptium (Uus)
Element 118: Ununoctium (Uuo)
 H
↑
Li
↓
Na
ဟီလီယမ် ← လီတီယမ် → ဘယ်ရီလီယမ်
အဲက်တမ် အမုဲင်ရဲန်ႏ (Z)3
အဗူႏ၊ ဘလော့group 1: hydrogen and alkali metals
အထဲ့ရော့ꩻ ထာꩻရွောင်period  2
ဒြပ်စင် ကဏ္ဍ  အယ်ကာလုဲင်း သတ္တုဖုံႏ
အှောန်ႏထော့ခါꩻ အဲက်တမ်မေက် အထှူႏခေန်ႏ (Ar)6.94[၁] (6.938–6.997)[၂]
အီလဲက္ထရွန် ကဖျင်ထာꩻ[He] 2s1
အပီတထွိုင်ကို ကပါဒါႏ အီလဲက္ထရွန်2, 1
ပှိုင်းဝှို့တုမ်ႏ ယောင်ꩻဖဲ့ဂုဏ်သတ္တိဖုံႏ
ဖေ့စ်အခြုံးအတူႏ
အခြုံးခြီအီအလျား453.65 K ​(180.50 °C, ​356.90 °F)
အထီဗို့ꩻအီအလျား1603 K ​(1330 °C, ​2426 °F)
အနဲန်းအတဉ်ႏ (အခန်ꩻအလျား ၊ လမ်းဟောင်းကိုအလျား)0.534 g/cm3
0.512 g/cm3
Critical point3220 K, 67 MPa (extrapolated)
ဖျှူးဆဉ်းအလျား3.00 kJ/mol
အတအှိုထန်ႏအလျား136 kJ/mol
မိုလာ အလျားအာႏရဲင်ꩻ24.860 J/(mol·K)
အတအှိုထီတေက်ꩻအာႏ
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 797 885 995 1144 1337 1610
အဲက်တမ်မေက်ဂုဏ်ႏဖုံႏ
ထွာအောက်သုဲက် (အောက်သုဲက်ဒေးဆဉ်း) အထျꩻအအုံ+1 ​(a strongly basic oxide)
ဓာတ်ငင်ႏအီလက်ထရွန် Pauling scale: 0.98
အာႏတောင်ႏတာႏမာꩻထွာအုဲင်းယွန်း1st: 520.2 kJ/mol
2nd: 7298.1 kJ/mol
3rd: 11815.0 kJ/mol
အဲက်တမ်မေက် ဒွါႏအကဲန်တကှို့ꩻempirical: 152 pm
ကိုဗေးလဲန့်ဒွါႏအကဲန်တကှို့ꩻ 128±7 pm
ဗန်ဒါဝေါ့သ် ဒွါႏအကဲန်တကှို့ꩻ182 pm
Miscellanea
ကမာꩻထွာခါꩻထာꩻကြုံး ​body-centered cubic (bcc)
Body-centered cubic crystal structure for လီတီယမ်
အငေါဝ်းအမှိုင် 6000 m/s (at 20 °C)
အလျားမာꩻတခြက်ထာꩻ46 µm/(m·K) (at 25 °C)
အလျားတွီကာႏထာꩻ84.8 W/(m·K)
တျာႏရဲးကမ်းထာꩻ92.8 nΩ·m (at 20 °C)
ပသီႏထှို့ꩻဓာတ်paramagnetic
ပသီႏထှို့ꩻ ကခှေါင်းအီဒါႏထာꩻ (χmol)+14.2·10−6 cm3/mol (298 K)[၃]
Young's modulus4.9 GPa
Shear modulus4.2 GPa
Bulk modulus11 GPa
Mohs hardness0.6
Brinell hardness5 MPa
CAS Number7439-93-2
ထွာလှောန်ခြောင်ꩻ
ကထုမ်ႏမော့ꩻသားJohan August Arfwedson (၁၈၁၇)
ဖဖြှဲ့ꩻထန်ႏအရီးသွတ်ꩻလဲင်ႏWilliam Thomas Brande (၁၈၂၁)
အစှူဖြှိုးသွတ်ꩻ လီတီယမ်သီး အုဲင်သိုတုပ်ဖုံႏ
iso NA သက်တန်ꩻတာကွို့ꩻ DM DE

( MeV)

DP
6Li 5% is stable with 3 neutrons
7Li 95% is stable with 4 neutrons
6Li content may be as low as 3.75% in
natural samples. 7Li would therefore
have a content of up to 96.25%.
ဝီကီဒေတာကို |
| အုံနောင်

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. ↑ Conventional Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. ↑ Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  3. ↑ Weast၊ Robert (1984)။ CRC, Handbook of Chemistry and Physics။ Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing။ pp. E110။ ISBN 0-8493-0464-4။
ထူႏ "https://blk.wikipedia.org/w/index.php?title=လီတီယမ်&oldid=16838" ကို