လူသိဉ်ဗတ်ခမ်းထီ

လူသိဉ်ဗတ်ခမ်းထီ (အဲင်းကလေတ်: Luxembourg) (လူသိဉ်ဗတ်: Lëtzebuerg) ဟဲ့ꩻ လတ်သိဉ်ဗတ်ခမ်းထီ နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ ဥရောပတွိုက်အခဝ်တွို့ꩻ (ကုန်းတွင်းပိတ်)ခမ်းပေႏတခမ်းဒျာႏသွူ။ အကူအဝ်ႏစပ်လွေꩻတောမ်ႏ ဗယ်စီယမ်ခမ်းထီ၊ ပိဉ်တိစ်ခမ်းထီ၊ စျာမနီခမ်းထီ ဖုံႏသွူ။ လူသိဉ်ဗတ်ခမ်း အအဲဉ်ႏအလုဲင်းဧရိယာႏအဝ်ႏ ၂၅၈၆ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၉၉၉ စတုရန်းမဲင်ႏ)၊ ၂၀၁၁ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏအုံသော့ꩻ ၄၃၉,၅၃၉ ဖြာꩻသွူ။ ဝေင်ꩻတန်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝေင်ꩻလူသိဉ်ဗတ် နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီအိုပ်ချုပ်ရေꩻစနိစ်နဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻဒျာႏ နမ်းခြောင်ꩻ(ကိုယ်စားပြု)ဒီမိုကရေသီစနိစ်တောမ်ႏ (စည်းမျဉ်းခံ)ခွန်ဟော်ခံꩻစနိစ်တဲင် ကေားအိုပ်ချုတ်သားနဝ်ꩻ အရန်းထိုꩻကယ်ꩻထဲင်း နယ်ႏ(နယ်စား)အရန်းတောမ်ႏ အရန်းဖွိုႏကယ်ႏထဲင်း ခွန်ဟော်ꩻခံꩻ ကထွာဒါႏ ဂရင်းန်းဒျု ဒျာႏသွူ။ ထွာဒျာႏ ဂရန်းဒျု ကအိုပ်ချုတ်ဒါႏ ကမ္ဘာႏလောင်း အာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းတဖြုံႏဒျာႏသွူ။ ခမ်းယိုနဝ်ꩻ စီꩻပွာꩻလွိုင်ႏကွုန်ꩻခြွေခြာႏမွေးငါႏ ခမ်းတခမ်းဒျာႏတဲင် လိုꩻတဖြာꩻစီႏ ပုင်ႏမဲဉ်ႏရွဉ်နွို့လာတာႏ အအာသွတ်ꩻခမ်းအကျောင်ꩻ နုဲင်ငံတကာ ရွဉ်တောင်ꩻအစွိုꩻသီး ဒေါ့ꩻရိုꩻအလꩻ သေထွꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။

လူသိဉ်ဗတ် မဟာႏစောက်ꩻဖားခမ်းထီ Grand Duchy of Luxembourg Groussherzogtum Lëtzebuerg​  (လူသိဉ်ဗတ်) Grand-Duché de Luxembourg​  (ပိဉ်တစ်) Großherzogtum Luxemburg​  (ဂျာမန်)
အလံႏတောႏ အမုဲင်
ဆောင်ႏအွံ:  "Mir wëlle bleiwe wat mir sinn" (လူသိဉ်ဗတ်) "Nous voulons rester ce que nous sommes" (ပိဉ်တစ်) "Wir wollen bleiben, was wir sind" (ဂျာမန်) "We want to remain what we are"
ခမ်းထီငဝ်းသꩻချင်ꩻ: "Ons Heemecht" ("နီခမ်းထီ /Our Homeland") Royal anthem: "De Wilhelmus"a
လူသိဉ်ဗတ်ခမ်းထီအဝ်ႏဒါႏခင်ႏလမ်း  (အချိုဖြား) – ဥရောပတွိုက်အကို  (အချို တွမ်ႏ မေႏလူးရောင်ႏဖြား) – ဥရောပသမဂ္ဂနဝ်ꩻ  (အချို)
ဝေင်ꩻတန် တွမ်ႏ အတန်သွတ်ꩻဝေင်ꩻ	ဝေင်ꩻလူသိဉ်ဗတ် 49°48′52″N 06°07′54″E
ရွုမ်ꩻသွုံꩻ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါဖုံႏ	စွိုးခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ : လူသိဉ်ဗတ်ဂိစ် အိုပ်ချုတ်ရေꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ: လူသိဉ်ဗတ်ဂိစ်, ပိဉ်တိစ် တောမ်ႏ စျာမန်
ခမ်းသားလိုꩻမျိုꩻ (၂၀၁၇)	50.9% လူသိဉ်ဗတ် 18.2% ပေါ်တူဂီ 13.5% ပိဉ်တိစ် 10.3% စျာမန် 7.1% အလင်
ကိုꩻကွဲႏ	73.2% ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ —63.8% ရိုမန်ကဲတ်တလိစ်ခရိယာန်ႏ —9.4% ခရိယာန်ႏအလင် 23.4% ဘာႏသာႏအဝ်ႏတဝ်း 3.2% အလင်
Demonym	Luxembourger Luxembourgish
အစိုႏရ	ခမ်းတဖြုံႏ(တစ်ပြည်ထောင်)ပါလီမန် အခေႏခံႏဥပဒေႏ (စည်းမျဉ်းခံ)ခွန်ဟော်ခံꩻစနိစ်
• Grand Duke	Henri
• ဝွန်ႏတန်ချုတ်	Xavier Bettel
• တွဲꩻဖက်ဒုဝွန်ႏတန်ချုတ်ဖုံႏ	François Bausch Paulette Lenert
ထေဥပဒေႏလွတ်တောႏ	လွတ်တောႏအရန်းလ့
လꩻလွစ်တခြင်ရေꩻ တောမ်ႏ တယ်ႏထောင်ႏရေꩻ
• အဝ်ႏပိဉ်တိစ်အိဉ်ပါယာကို တောမ်ႏ ထွာလွေꩻ မဟာႏလူသိဉ်ဗတ်ခမ်း(Grand Duchy of Luxembourg)	၁၈၁၅ မတ် ၁၅
• Independence in personal Union with the Netherlands (Treaty of London)	၁၈၃၉ ဧပီ ၁၉
• Reaffirmation of Independence Treaty of London	၁၈၆၇ မေ ၁၁
• End of personal union with the Kingdom of the Netherlands	၁၈၉၀ နိုဝဲင်ဗာ ၂၃
• Occupation during World War I by the German Empire	၁၉၁၄ ဩဂဲစ် ၁
• Liberation from the Greater German Reich	၁၉၄၄ / ၁၉၄၅
• Admitted to the United Nations	၁၉၄၅ အောက်တိုဗာ ၂၄
• Founded the EEC	၁၉၅၈ ဇန်နဝါရီ ၁
ဧရိယာႏ
• ခြွဉ်း	၂,၅၈၆.၄ km2 (၉၉၈.၆ sq mi) (အရန်း: ၁၆၈)
• ထီနမ်း (%)	0.23 (၂၀၁၅)
လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း
• ၂၀၂၂ ဇန်နဝါရီ အရမ်ꩻ	၆၄၅,၃၉၇ (အရန်း - ၁၆၈)
• ၂၀၂၂ မွူးကွို့ꩻနာꩻစာႏရင်ꩻ	၆၄၅,၃၉၇
•  တချ	၂၄၂/km2 (၆၂၆.၈/sq mi) (အရန်း - ၅၈)
GDP (PPP)	၂၀၂၂ အရမ်ꩻ
• ခြွဉ်း	$90.532 ဗီလီယံ (အရန်း - ၉၈)
• Per capita	$140,694 (အရန်း - ၁)
GDP (nominal)	၂၀၂၂ အရမ်ꩻ
• ခြွဉ်း	$86.898 ဗီလီယံ (အရန်း - ၇၁)
• Per capita	$135,046 (အရန်း - ၃)
Gini (၂၀၁၉)	32.3 ထာႏဝ
HDI (၂၀၂၁)	0.930 ထိုမွေး · ၁၇
ရွဉ်ဗီႏ	ယူရို (€) (EUR)
အခိင်ႏအွိုင်ꩻ	ဥရောပအခဝ်ထာႏဝအခိန်ႏအွိုင်ꩻ(CET) (UTC+1)
• ခမ်းသဲင် (DST)	ဥရောပအခဝ်ထာႏဝခမ်းသဲင်အခိန်ႏအွိုင်ꩻ-CEST (UTC+2)
	Note: Although Luxembourg is located in Western European Time/UTC (Z) zone, since 1 June 1904, LMT (UTC+0:24:36) was abandoned and Central European Time/UTC+1 was adopted as standard time,[၁] with a +0:35:24 offset (+1:35:24 during DST) from Luxembourg City's LMT.
မွူးနီꩻစွယ်ꩻပွုံႏစံႏ	နီꩻ.လာ.နေင်ႏ (dd.mm.yyyy)
ဝါးကာꩻစနိစ်	ထွေ
ဖိုန်းကိုဒ်အမုဲင်	+352
Internet TLD	.lub
Not the same as the Het Wilhelmus of the Netherlands. The .eu domain is also used, as it is shared with other European Union member states. ^ Field Listing – Distribution of family income – Gini index။ The World Factbook။ Central Intelligence Agency။ 13 August 2008 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 30 October 2022 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။

တရာꩻဝင်ႏအမိဉ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဒျာႏ လူသိဉ်ဗတ် မဟာႏစောက်ꩻဖါးခမ်းထီ (Grand Duchy of Luxembourg) တဲင် ဥရောပအကို ထွာအပေႏသွတ်ꩻ ခမ်းထီဒျာႏသွူ။ ဖဲ့ꩻတွို့ꩻတောမ်ႏ ဖဲ့ꩻထင်ꩻနဝ်ꩻ [[ဗယ်စီယမ်ခမ်းထီ]၊ ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏနဝ်ꩻ စျာမနီခမ်းထီ၊ ဖဲ့ꩻနဝ်နဝ်ꩻ ပိဉ်တိစ်ခမ်းထီ ခမ်းဖုံႏ အဝ်ႏခူရောင်ꩻခါꩻနဝ်ꩻသွူ။ လူသိဉ်ဗတ်ဝေင်ꩻတန်နဝ်ꩻ အဝ်ႏပြဲင်ႏတောႏတောမ်ႏ ဝေင်ꩻဘရပ်ဆဲလ်တောမ်ႏ ဝေင်ꩻစထရပ်စ်ဘာ့ဂ် (Strasbourg)ဖုံႏတဲင် ထွာဒျာႏ ဥရောပသမဂ္ဂ ဝေင်ꩻတန်တဝေင်ꩻဒျာႏသွူ။ EU အရန်းထိုသွတ်ꩻ တရာꩻစီႏရင်ꩻခွင်ꩻ ကအဝ်ႏဒါႏ ဥရောပ တရာꩻရေꩻရွုမ်ꩻဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကို လိုꩻမျိုꩻ၊ ယေန်ႏငဲးရေꩻ၊ ဘာႏသာႏ ငဝ်းငွါဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏစပ်ဆွိုက်တောမ်ႏ ဗွော့ꩻရာꩻ ပိဉ်တိစ်၊ စျာမန် ယေန်ႏငဲးရေꩻဖုံႏတဲင် ခမ်းထီတန်အရန်း ရွုမ်ꩻသုင်ꩻဘာႏသာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏ (၃)ဘာႏသာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပိဉ်တိစ်၊ စျာမန် တောမ်ႏ စွိုးခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါအနေႏနဝ်ꩻ ထွာ လတ်သသိဉ်ဗတ်ဂိစ် (Luxembourgish) ဘာႏသာႏငဝ်းငွါဒျာႏသွူ။လူသိဉ်ဗတ်ခမ်းယို ၂၀၁၆ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၅၇၆,၂၄၉ ဖြာꩻတဲင် ဥရောပတွိုက်ကို ထွာလိုꩻဖြာꩻအဆေ့ꩻသွတ်ꩻ ခမ်းတခမ်းဒျာႏသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ လိုꩻဖြာꩻ တိုꩻပွာꩻနုံꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏအရန်းထိုကိုသွူ။ ခမ်းလင်နုဲင်ႏငံႏချာႏသားနဝ်ꩻ အဝ်ႏတတွာလွေꩻ ခမ်းထီလိုꩻဖြာꩻ တထာႏဝရပ်သွူ။ ခမ်းယိုနဝ်ꩻ လွိုင်ႏကွုန်ꩻထင်ႏထိုထွူလဲဉ်းဒါႏ ခမ်းတခမ်းဒျာႏတဲင် စီꩻပွာꩻရေꩻထင်ႏထိုဒါႏ ကမ္ဘာႏလောင်း တဖြာꩻစီႏ GDP အရန်းထိုသွတ်ꩻ ခမ်းတခမ်းဒျာႏသွူ။

လူသိဉ်ဗတ်ခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏပါသော့ꩻ တယ်ႏထောင်ႏ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ OECD၊ ကုလသမဂ္ဂ၊ NATO တောမ်ႏ ဘယ်နယ်လပ်စ် (Benelux) အစွိုꩻသား ခမ်းထီဖုံႏအကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီဝေင်ꩻတန်တောမ်ႏ အတန်သွတ်ꩻဝေင်ꩻ ကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻလူသိဉ်ဗတ်နဝ်ꩻ ဥရောပသမဂ္ဂ ဆꩻလ့ အစွိုꩻအဗူႏဖုံႏတောမ်ႏ နမ်းခြောင်ꩻအစွိုꩻသီး ရွုမ်ꩻဖုံႏ အဝ်ႏသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ၂၀၁၃ တောမ်ႏ ၂၀၁၄ ဗာႏကို ထေင်းထမ်ႏဒါႏ ကုလသမဂ္ဂ လိုမ်းဗိဉ်ႏရေꩻ ကောင်သီတာႏဝွန်ႏနဝ်ꩻ လူသိဉ်ဗတ်ခမ်းထီ သမဲင်ꩻကို ထွာအရီးသွတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏ ၂၀၁၆ ဗာႏ လူသိဉ်ဗတ်ခမ်းသားသီးနဝ်ꩻ လꩻလွေꩻ ခမ်းထီ ၁၇၂ ခမ်း ဗီသာလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ(လꩻခြေင်) မွေးတဝ်းလဲ့ ထေထူႏနွောင်ꩻ ဖျော်တွိုႏဗီသာခွင်ꩻဖုံႏ နဝ်ꩻသွူ။ ကောပ်ထွာလွောန် အခေႏနေႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် လူသိဉ်ဗတ် ပတ်သပို့(လက်မတ်ကာႏအီခမ်း)နဝ်ꩻ အဝ်ႏဗွိုန်လွေꩻစွောန်ႏ ကနေဒါတောမ်ႏ သွိသာလန်ခမ်းသီးတဲင် ကမ္ဘာႏလောင်း အဝ်ႏလွေꩻစွောန်ႏ အရန်း ၁၅ ကိုသွူ။