အင်္ဂုလိမာလသုတ်
အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ခွန်ဟော်ခံꩻတဲ့ "ပါꩻပေႏယိုနဝ်ꩻ တွိုႏတနီꩻခါ အီႏပါတွမ်ႏ အသွꩻစွိုꩻဖုံႏ အီႏယားခမ်းယားထီ အီႏထွာအီ ခမ်းထီအန္တရာယ်ႏ နုဲင်းနဝ်ꩻဟောင်း" "မွေးတဝ်းဗွေႏဩ ဝွေꩻယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏတဖြာꩻလွုမ်ꩻ မဉ်ႏကုဲင်တဲ့ ကုဲင်ဒျာႏဝွေꩻတဖြာꩻလွုမ်ꩻ ဗွေႏဩ၊ နဝ်ꩻမꩻ ပါꩻပေႏယိုနဝ်ꩻ အီႏထွာဒါႏ ခမ်းထီအန္တရာယ်ႏတဲင်တွော့ꩻ ကအဝ်ႏပေႏနေအတွင်ꩻ ကအဝ်ႏဆားနေအခါႏ မာꩻသီထိုꩻခန်းနဝ်ꩻ ဟဝ်မတားဗွေႏ" လဝ်းခန်းခွန်ဟော်ꩻခံꩻ။ခွန်ဟော်ခံꩻတဲ့ "ပါꩻပေႏနဝ်ꩻက အီႏမာꩻဒါႏကဲတမုဲင်ꩻ လွူးဟဝ်ဟဝ်၊ လွူးဒါႏဒါႏ၊ လွူးတန်တန်သွော့ တွမ်ႏမာꩻသီမွုန်းတဝ်း" ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
ပါꩻပေႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏဒျာႏ ဝွေꩻကလွူးဖွာꩻလွဉ်ဒါႏအခိန်ႏနဝ်ꩻ ခွန်ဟော်ခံꩻသီး သꩻယပ်ꩻလွဉ်ꩻဗာႏတဲင်တွော့ꩻ ဖန်ဖေႏခန်အမဉ်ꩻ "ဟေင်သက" တွိုႏဆုဲင်ꩻဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻ တွင်ႏလုဲင်ႏတောစွဉ်ႏ "အဟေင်သက"နဝ်ꩻသွူ။ အရွယ်ႏထွိုင်ႏဗာႏ အခါႏထွိုင်ႏလꩻတဲင်တွော့ꩻအွဉ်ႏလွေꩻသွဉ်ခန်းပညာႏ အွိုး တက္ကသိုလ်ႏခမ်းသွူ။
ပညာႏကထွိုင်ႏလွံးနမ်းထွူနဝ်ꩻတဲင်ခါ ကထွာဒါႏအသွꩻပေႏဖုံႏ သံးတကေးဝွေꩻတဲင်တွော့ꩻ လွေꩻသွေꩻကုဲင်အွိုး အဆရာႏပုဏ္ဏာꩻတဲင် အဆရာႏပုဏ္ဏာꩻတဲ့ ဝွေꩻမဉ်ႏမာꩻသီ ပါꩻပေႏယိုတဲ့ ပါꩻပေႏယိုနဝ်ꩻ အာႏသံးတလာ တတျာစွဉ်ႏ ဆင်နွိုတ်ꩻဗာႏအာႏ မိဉ်ႏမာꩻသီတဲ့ သံးအဝ်ႏငမ်းငမ်း၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ ထူႏနေးတွမ်ႏ အနယ်ꩻပရိယာယ်ႏတဲင်တွော့ꩻ ရိုꩻဖေႏခန်း အဟေင်သက။
ဝွေꩻမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏနီမျိုꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ ဝွေꩻကလွူးဖွာꩻလွဉ် အခိန်ႏခါႏနဝ်ꩻ ခွန်ဟော်ခံꩻသီး သꩻခိုးလျားလွဉ်ꩻဗာႏတဲင်တွော့ꩻ ဖန်ဖေႏခန်းအမဉ်ꩻ "အဟေင်သက" နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ လိတ်ကိုအဝ်ႏဒေါ့ꩻ၊ ခ့ꩻတမျိုꩻနဝ်ꩻ ဝွေꩻကလွူးဖွာꩻလွဉ် အခိန်ႏခါႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ လက်နက်ကိရိယာႏဖုံႏ အရောင်ႏတင်ႏစွဉ်ႏလက်လက်ကရိုꩻစားနဝ်ꩻကီလဲ့ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ တနိက္စက်တဝ်း ပါꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတဲင် ဖန်ဖေႏတောယင်း "အဟေင်သက" ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ ဝွေꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အမဉ်ꩻလꩻထိုꩻခန်း "ဟေင်သက" (မွေးတဝ်းလဲ့) "အဟေင်သက" အမဉ်ꩻလꩻထိုꩻခန်းနီမျိုꩻ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ဒိသာပါမောက္ခတဲ့ မဉ်ႏမာꩻသီဝွေꩻနဝ်ꩻ သံးငမ်း အလာဘ်ခွါႏထိုꩻမား၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ ဝွေꩻအမုꩻတွမ်ႏ ဝွေꩻအမုꩻ တွိုႏတနီꩻခါ ကောကမာꩻသီဝွေꩻသား ဖေႏနေးကအဝ်ႏ၊ ဝင်ꩻဖေႏနေးကမာꩻသီဒျာႏသွော့ဝွေꩻ ရေႏရွယ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ နေးခန်းပရိယာယ်ႏ "ယိုဟေင်သကဟွေး ခွေဖေႏပညာႏ နာꩻအတာႏလဲ့ လွံးလဲဉ်းသွူ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ နာꩻပညာႏယိုနဝ်ꩻ အထဖေႏကမျောက် အကျိုꩻဖေႏကဖေႏတဲင်တွော့ꩻ နာꩻပူႏဇောႏဗာႏနေးတွမ်ႏ နီလိုꩻသီး အစူထွေဖဲ့စူနုံ အလီးတရေင်၊ နာꩻမဉ်ႏထူႏဖေႏနွောင်ꩻ စူနုံအလီးတရေင်နဝ်ꩻမ့ꩻ နာꩻကဒါႏဒါႏ ပညာႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အထအီႏမျောက် အကျိုꩻအီႏဖေႏ" ရိုꩻဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ အဟေင်သကတဲ့ အစစနဝ်ꩻ မဲဉ်မာꩻတဝ်း လဝ်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ "နာꩻမဉ်ႏမာꩻတဝ်းတဲ့ "နာꩻကဒါႏခါꩻဒါႏ ပညာႏဖုံႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻအီႏဖေႏ အထအီႏမျောက်တဝ်း" ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ အဟေင်သကလဲ့ မာꩻရာꩻဒါႏတဝ်းတဲင် နေးတွမ်ႏ လက်နက်ကိရိယာႏ ခြီႏ၊ ပြာႏ ငတ်ꩻမျိုꩻတဲင်တွော့ꩻ နွို့လွေစွဉ်ႏ အရညခမ်းတခြာကိုသွူ။
ထွိုင်ႏတွိုႏလွေꩻတခြာကိုတဲင်တွော့ꩻ အစစနဝ်ꩻ မာꩻသီလိုꩻတဖြာꩻတဖြာꩻထွူတဲ့ ထူႏအစူနုံ သံးအွဉ်ႏဖွို့ကုဲင်ခါꩻဒျာႏ သေင်ႏမွူးလောင်းတဲင်တွော့ꩻ ကွဲညညတဲ့ ဖြင်းခန်းဖြူႏခန်း ဝါးဖုံႏ၊ လင်းတဖုံႏအံႏထိုꩻတဲင် စူနုဲတဲ့ ထိုꩻမားထိုꩻလို့ခန်းဒျာႏသွူ။ တွိုႏဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻတဲ့ ပေါႏမာꩻသီသွူလိုꩻတဖြာꩻဖြာꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏပလို့ꩻလုဲင်ႏဟံႏကို နဝ်ꩻတဲ့ သံးသေင်ထိုꩻခန်းဒျာႏတဲ့။ တွိုႏဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ မာꩻသီထွူလိုꩻတဖြာꩻတဖြာꩻ ထူႏခါꩻအစူနုံ ငမ်းငါႏ အထိုꩻမားဖျင်တဲင်တွော့ꩻ နေးတွမ်ႏလူႏတွော့ထူးခါꩻနေးသွူတဲင်တွော့ꩻ ဟွဲနေးစွဉ်ႏအငွဉ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏနဝ်ꩻမာꩻငါ ဝင်ꩻဖန်ဖေႏခန်းအမဉ်ꩻ အင်္ဂုလိမာလ အမဉ်ꩻလꩻခန်း အင်္ဂုလိမာလတဲ့။
ထွိုင်ႏမာꩻသီသွူလိုꩻထွူတဲင်ခါ အစူနုံကဟွဲဒါႏငွဉ်လောင်းနဝ်ꩻ အီႏဗွေသွူတရေင် အဝ်ႏကုဲင်ဒျာႏတလီးဒျာႏ မာꩻသီလွဉ်လိုꩻဖုံႏတဲ့ လွꩻငါႏလဲဉ်း အုံတခြာကိုတဲ့ ဗွိုႏငါႏလဲဉ်းတဲင်တွော့ꩻ ဟန်ႏနီꩻယိုနဝ်ꩻ တခြာကိုယို ပါꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻဖျော်လွဉ်ခန်းတယဝ်း ခွေအီႏထူႏသွူ အစူနုံ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ အုံပွေါဆွုမ်ႏအွိုး တခြာကို။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ဝွေꩻကထွိုင်ႏမာꩻသီအာငါႏသွူလိုꩻတဲင်ခါ ကထွာဒါႏ ခမ်းသားထီသားဖုံႏတဲ့ ခံႏနွောင်ꩻတဝ်းဒွုမ် သွို့ꩻခြံဖုံႏတဲ့ ရံꩻလို့လဲဉ်း ဒုံပေႏဖုံႏတဲ့ ကုဲင်လို့လဲဉ်း ကထွာဒါႏ ခမ်းသားပရိတ်သတ်လိုꩻအမျာꩻဖုံႏတဲ့ အုံတလꩻတဝ်းဒွုမ်တဲင်တွော့ꩻ လွေꩻလဝ်းခန်းခွန်ဟော်ခံꩻ ခွန်ဟော်ခံꩻဂေါသလကရိုꩻတဲ့ တွမ်ႏလက်နက်ကိရိယာႏ တွမ်ႏသေ၊ တွမ်ႏဆင် အီႏလွေꩻတွိုက်သွူ၊ အီႏလွေꩻဆွမ်ꩻသွူ အင်္ဂုလိမာလ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကထွာဒါႏအမွိုးအဖါ ကထွိုင်ႏလꩻသတင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်ခါ အမာနဝ်ꩻရိုꩻဖေႏအဝါꩻ "ပါꩻပေႏကအဝ်ႏမာꩻသီဒါႏလိုꩻအွိုးတခြာသူꩻနဝ်ꩻ တမွေးတဝ်းပါꩻလောင်ႏတင် တမွေးတဝ်းပါꩻလင်တာႏ ရမွော့စွဉ်ႏဒျာႏနီပို ဟေင်သကဒျာႏမွော့နဲ နာꩻလွေꩻချောꩻသဲင်ꩻလꩻလꩻ နာꩻဟဲ့ꩻသဲင်ꩻစꩻသဲင်ꩻသွော့ အွိုးလမ်းယို မဲ့ꩻခွန်သီး မာꩻသီထိုꩻ" ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတွော့ꩻ အဖါနဝ်ꩻရိုꩻ "လိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ခွေအလိုႏအတအဲဉ်ထဝ်း ခွန်းသီးမဉ်ႏမာꩻသီလဲ့ မာꩻသီထိုꩻခန်းဒျာႏ" ရိုꩻစွဉ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ ကထွာဒါႏ အမွိုးမာႏတာႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ ရက်ငါႏအပိုတဲင်တွော့ꩻ မွူးရဝ်ꩻခိုႏစဝ်းစဝ်း ထွိုင်ႏလွေꩻခန်းတခြာ လွေꩻဟဲ့ꩻခန်းအပိုတဲ့။
အရဝ်ꩻနဝ်ꩻ နီဗွေႏဖရာꩻတဲ့ နေးတွမ်ႏဉာဏ်ႏကထွိုင်ႏထွား အီႏကယ်ႏချွစ်ဗာႏပါꩻမုဲင်ꩻ ကထွိုင်ႏထွားနေးနဝ်ꩻတွော့ꩻ နီဗွေႏဖရာꩻဉာဏ်ႏတောႏကိုနဝ်ꩻ ထီႏဖြောင်လွေꩻစွဉ်ႏ အင်္ဂုလိမာလနဝ်ꩻသွူ။ ခွေꩻမဉ်ႏတလွေꩻကယ်ႏတဝ်း ခွေမဉ်ႏတလွေချွစ်တဝ်း မဇ္ဇျိမဘဝိကကထွာဒါႏ အင်္ဂုလိမာလယိုနဝ်ꩻ အမဂ်စွိုး အဖိုလ်ႏခြွီ မဲ့ꩻအီႏထိုꩻမားထိုꩻ ယူႏထွူသꩻဖူꩻ ယူႏထွူသꩻကိုနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ နီဗွေႏဖရာꩻပဉ်စဝ်းတဲ့ ကျွꩻလွေꩻခန်းတခြာကိုသွူ။
အင်္ဂုလိမာလကထွိုင်ႏထီႏအမွိုးတဲင်ခါ ဟန်ႏနီꩻယိုနဝ်ꩻ မွိုးတယဝ်းပါꩻမုဲင်ꩻတယဝ်းတဲင်တွော့ꩻ တောငါလꩻငါစူနုံတလီးငါ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ခြေင်းယုဲင်ခန်းအမွိုး ဖရာꩻထွိုင်ႏဖျော်ထွူတဲင်ခါꩻ ဖရာꩻနဝ်ꩻကျွꩻလွေꩻခန်းဝွေꩻသီး တမွိုးပိုအခါႏ ခါႏလယ်ႏကို ကထွိုင်ႏထီႏဘုရာꩻပဉ်စဝ်းတဲင်တွော့ꩻ အွဉ်ႏစွꩻအမွိုး ခြေင်းတောခန်းဖရာꩻ။ ထွိုင်ႏခြေင်းဖရာꩻတဲင်တွော့ꩻ နီဗွေႏဖရာꩻပဉ်စဝ်းနေးတွမ်ႏတံꩻခိုꩻတောႏတဲင်တွော့ꩻ ဓိဋ္ဌာန်ႏ "အင်္ဓလိမာလယိုနဝ်ꩻ ခြေင်းခွေဖေႏကတွမ်ႏထွꩻမွုန်းတဝ်းနော" ဓိဋ္ဌာန်ႏသွူနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ နီဗွေႏဖရာꩻလဲ့ ကျွꩻလွေꩻဗော့ꩻယွယွ၊ အင်္ဂုလိမာလတဲ့ နေးတွမ်ႏအာႏခြေင်း နေးတွမ်ႏအာႏဖင်း ခြေင်းစွဉ်ႏနေးမုဲင်ꩻခြေင်း ဖင်းစွဉ်ႏနေးမုဲင်ꩻဖင်းတဲ့ တထွꩻလꩻတဝ်း နီဗွေႏဖရာꩻတဲ့။
အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ နီဗွေႏဖရာꩻ ကအဝ်ႏလွေꩻယွယွသာႏသာႏ အင်္ဂုလိမာလနေးတွမ်ႏအာႏ ခြေင်းစွဉ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻခြေင်းလဲ့ ကွပ်စွဉ်ႏတထွꩻလꩻတဝ်းတဲင်တွော့ꩻ "အွိုး- ရဟန်ꩻ ရဟန်ꩻ အုံဆွိုးခန်းလုဲင်း အုံဆွိုးခန်းလုဲင်း " ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် နီဗွေႏဖရာꩻပဉ်စဝ်းရိုꩻဖေႏချာ "ခွေနဝ်ꩻအုံဆွိုးလဲဉ်းသွူ တအုံဆွိုးတဝ်းနဝ်ꩻ နာꩻဒျာႏ" နီဗွေႏဖရာꩻကတိန်ႏရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ အင်္ဂုလိမာလနဝ်ꩻယူႏ ရဟန်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလွေꩻဒျာႏထာꩻသာႏသာႏလဲ့ ဝွေꩻသံးရိုꩻဒျာႏ ဝွေꩻအဝ်ႏအုံဆွိုး၊ ခွေနဝ်ꩻ အဝ်ႏအုံဆွိုးလဲဉ်းသွူတဲ့ ဝွေꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏရိုꩻဒျာႏ အဝ်ႏလွေꩻ" ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲတဲ့ မဲဉ်သေငါႏအကျောင်ꩻခရာႏတဲင်တွော့ꩻ တွိုႏလွေꩻနီဗွေႏဖရာꩻပဉ်စဝ်းအထျꩻ၊ ဗꩻလွေꩻနီဖရာꩻပဉ်စဝ်းအငါ လဝ်းပတာခန်းနီဗွေႏဖရာꩻ "နီဗွေႏကရိုꩻဒါႏငဝ်းနဝ်ꩻဟွဉ်ႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ တွိုႏခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏအုံဆွိုးလဲဉ်းသွူတဲ့ နီဗွေႏသံးရိုꩻဒျာႏ အဝ်းဖင်း၊ နီဗွေႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလွေꩻဒျာႏတဲ့ သံးရိုꩻဒျာႏ အဝ်ႏအုံဆွိုး"ပွိုးထမုဲင်ꩻနဲဗွေႏ" နီဗွေႏဖရာꩻပဉ်စဝ်းလဲ့ ဟော်ꩻဖေႏချာ "ခွေနဝ်ꩻ တမာꩻသီတဝ်းဒွုမ်ဝင်ꩻသက် တနက်တဝ်းဒွုမ်ဝင်ꩻသꩻတဲင်တွော့ꩻ လက်နက်ခွေချꩻထွူလဲဉ်း ခွေနဝ်ꩻအဝ်းအုံထိုꩻလဲဉ်းသွူ၊ အွိုးနာꩻနဝ်ꩻ ထာꩻသꩻညင်ꩻဝင်ꩻတဲ့တအဲဉ်ထဝ်း အဝ်ႏတွဲႏဒျာႏဝင်ꩻသက် အဝ်ႏနက်ဒျာႏဝင်ꩻသွဲတဲင်တွော့ꩻ နာꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အီႏလွေꩻဗာႏနေကသံႏသရာႏတဖူꩻ အီႏလွေꩻဗာႏနေက ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရိစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသူႏရကာယ်ႏ နာꩻအဝ်းဖင်းဗာႏနေက ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ ခွေနဝ်ꩻ အဝ်ႏအုံလဲဉ်းသွူ၊ နာꩻနဝ်ꩻအဝ်ႏဖင်းနေက" ကထွိုင်ႏဟွုန်ဗာႏ နီဗွေႏဘုရာꩻပဉ်စဝ်း တရာꩻငဝ်းတရာꩻငွါနေးနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ လꩻခန်းသတိꩻလꩻခန်းသံႏဝွေႏဂ အလက်နက်ကိရိယာႏဖုံႏတဲ့ ဝေါင်းထိုꩻလို့ခန်း တခြောက်ꩻကို နီဗွေႏဖရာꩻတဲ့ ဟဲ့ꩻဧဟိဘက္ခုထွူတဲင်တွော့ꩻ အွဉ်ႏထွာဖေႏခန်းရဟန်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
ထွိုင်ႏထွာသွူရဟန်ꩻတနီꩻတဲင်ခါ ကွပ်ပွိုးမာꩻသီဗာႏအာငါႏဝင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ခွုင်းကားတဲင် လိုꩻခူꩻလိုဝေင်ꩻ၊ လိုꩻဒုံလိုꩻဆောင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ပေါႏအင်္ဂုလိမာလလွဉ်သွူ ကရိုꩻစားနဝ်ꩻတဲ့ ကောကဖင်းသားတဲ့ဖင်း၊ ကောကဒို့ꩻတခါꩻသားတဲ့ ဒို့ꩻဒျာႏ၊ ကောကအီႏလူႏဒဲဉ်ဗွာသားနဝ်ꩻ အဲဉ်ထဝ်းစွဉ်ႏဖြီႏဖြီႏသွူ။ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ တနီꩻနီꩻတဲ့ ဒဲဉ်ဗွာလꩻသဲင်ꩻတဝ်း၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ လꩻသဲင်ꩻတေားဒျာႏတမုဲင်ꩻနဲတဲ့ လꩻသဲင်ꩻတေားဒျာႏ ပါꩻဝင်ꩻဒျာႏဖိုးဖုံႏတဲ့ လွေꩻဗာႏတောဝွေꩻ၊ ပါဝေါင်းဒျာႏထွီႏတဲ့ လွေꩻဗာႏတောဝွေꩻ၊ အကတူႏလဲ့ သွီႏသွီႏသုဲင်ႏသုဲင်ႏ သင်္ကန်ꩻသဲ့သဲ့သသ၊ အတပိတ်ဖုံႏလဲ့ ပꩻပꩻပိꩻပိꩻသဲင်ꩻနေးစွဉ်ႏဒျာႏ၊ သွမ်ꩻလဲ့ တလꩻဒါႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
အဝ်ႏနဝ်ꩻတွော့ꩻ တွိုႏတနီꩻတဲင်ခါ ထီႏခန်းတကာႏမတဖြာꩻ အဝ်ႏလွူးဖွာꩻအပို ကွပ်ပွိုးယပ်ꩻငါႏ အဝ်ႏသောင်အဝ်ႏခြင်ꩻထာꩻတဲင် သꩻညင်ꩻငါႏတဲင်တွော့ꩻ လွေꩻလဝ်းနီဗွေႏဖရာꩻ နီဗွေႏဖရာꩻလဲ့ သွဉ်ဖေႏခန်း အင်္ဂုလိမာလ ငဝ်းပျုသစ္စာႏ "တကာႏမမူႏ ကအဝ်ႏလွူးကအဝ်ႏဖွာꩻဒါႏအပိုသူꩻနဝ်ꩻ ကအဝ်ႏယပ်ဗာႏသူꩻနဝ်ꩻ ကထွာဒါႏအင်္ဂုလိမာလရဟန်ꩻ နာꩻလွေꩻရွစ်ဖေႏသွော့" နီဗွေႏဖရာꩻသွဉ်ဖေႏ "ယတော ဟံ ဘဂိနိ အရိယာယ၊ ဇာတိယာ ဇာတော၊" စစွဉ်ႏ ဂါႏထာႏယိုတဲင်ခါ အင်္ဂုလိမာလရဟန်ꩻ ကထွိုင်ႏရွစ်ဖေႏနဝ်ꩻ လွူးလꩻခန်းယိုꩻယိုꩻ ဖွာꩻလꩻခန်းယိုꩻယိုꩻတဲ့၊ အပိုတဲ့ခြွိုင်ႏသန်ꩻ၊ အမွိုးတဲ့ခြွိုင်ႏသန်ꩻနဝ်ꩻမ့ꩻ တယ်ႏစနဝ်ꩻမာꩻတငါ အင်္ဂုလိမာလရဟန်ꩻခါလဲ့ လꩻဗာႏယင်းဒဲဉ်သွမ်ꩻ ဝင်ꩻလူႏဝင်ꩻလောင်ꩻယင်းဒဲဉ်ဗွာတဲင်တွော့ꩻ တယ်ႏနဝ်ꩻမာꩻငါနဝ်ꩻ ဝွေꩻဗွေႏတဲ့ အာႏထုတ်ကံကျင်ꩻမွေးတရာꩻလဲ့ သꩻစွူယင်းတဲင်တွော့ ဝွေꩻဗွေႏတဲ့ ထွာလꩻခန်းဒျာႏ ရဟန္တာႏနဝ်ꩻသွူ။
ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ အင်္ဂုလိမာလ ပရိတ်တရာꩻတောႏယိုနဝ်ꩻ "ဣမဉ္စပနပရိတ္တံ၊ နကဉ္စိပရိတ်သယံ၊ နမဒ္ဒတိ" အဋ္ဌဂါႏထာႏကိုနဝ်ꩻ အရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ အင်္ဂုလိမာလသုတ်ယိုတနွောင်ꩻတဝ်း ဘေꩻအမျိုꩻမျိုꩻ ရန်ႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻအဲဉ်ထဝ်း ခွုင်းကားတဲင်ဘေꩻကားကအဝ်ႏ၊ ရန်ႏကားကအဝ်ႏ၊ အင်္ဂုလိမာလသုတ်ယို နွောင်ꩻလို့နွောင်ꩻစင်တဲ့၊ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း အညံဝိရောဂံ ရူပသမေတိ ခွုင်းကားတဲင် လွူးဖွာꩻကိစ္စတမွေးတဝ်း ရောႏဂါႏအလင်ဖုံႏ အမာꩻထိုꩻမားဖေႏဒါႏ၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ နမ်းလောင်းနမ်းကီ ရောႏဂါႏထာꩻအွိုထာꩻဆာအမျိုꩻမျိုꩻ၊ မီႏအဝ်ႏဒါႏကရိုꩻစားနဝ်ꩻတဲ့ ယံဖေႏကထိုꩻမား၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမ့ꩻ နီတကာႏလုံတကာႏမသီး နမ်းကိုသꩻဖူꩻ ခွုင်းကာႏတဲင် ဘေꩻအမျိုꩻမျိုꩻ ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ယံဖေႏကထိုꩻမားတဲင်တွော့ꩻ နားထူႏနာႏခံႏထင်ႏသွော့ꩻ အင်္ဂုလိမာလ ပရိတ်တရာꩻတောႏယိုနော။[၁]ဗွေႏဘုရာꩻ ကသွဉ်ဖေႏဒါႏငဝ်းပျုသစ္စာႏအကျောင်ꩻ
မွဉ်းဖျင်ဗွေႏဘုရာꩻ ကသွဉ်ဖေႏဒါႏငဝ်းပျုသစ္စာႏနဝ်ꩻ "ယတောဟံ ဘဂိနိ အရိယာယ ဇာတိယာ ဇာတော နာဘိဇာနာမိ၊ သဥ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ၊ တေန သစ္စေန သောတ္ထိတေ ဟောတု၊ သောတ္ထိ ဂဗ္ဘဿ"။ ဂါႏထာႏယို အဓိပ္ပါယ်ႏနဝ်ꩻ "ဖူးမူႏဟွေး- ခွေယိုနဝ်ꩻ တဲႏစွဉ်ႏကထွာ အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏနဝ်ꩻကာႏ ဝင်ꩻအသက်ယို မာꩻသီဗာႏဖိုတဝ်း၊ ကွပ်ပွိုးငဝ်းမဲန်ႏယိုတဲင် နာꩻယံချံꩻသာႏသွော့၊ နာꩻပိုလဲ့ ယံချံꩻသာႏသွော့" အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ခေတ်ယိုခါ လိုꩻမူႏလွူးပို မီႏယပ်ꩻနဝ်ꩻ ထူႏထီစုတ်တွမ်ႏ အင်္ဂုလိမာလ ငဝ်းပျုသစ္စာႏယို (၇)ပြန်ႏတွော့ꩻ ကလꩻလွဉ်ဒါႏ ပရိတ်ထီယို ဖေႏအွꩻနဝ်ꩻ လွူးပိုယိုꩻအီအကျောင်ꩻ အဝ်ႏယွုမ်းအံႏလွ့နဝ်ꩻသွူ။[၂]
အင်္ဂုလိမာလသုတ် (ပါႏဠိတောႏ)
မွဉ်းဖျင်၁။ ပရိတ္တံ ယံ ဘဏန္တဿ၊
နိသိန္နဋ္ဌာနဓောဝနံ။
ဥဒကမ္ပိ ဝိနာသေတိ၊
သဗ္ဗမေဝ ပရိဿယံ။
၂။ သောတ္ထိနာ ဂဗ္ဘဝုဋ္ဌာနံ၊
ယဉ္စ သာဓေတိ တင်္ခဏေ။
ထေရဿင်္ဂုလိမာလဿ၊
လောကနာထေန ဘာသိတံ။
ကပ္ပဋ္ဌာယိံ မဟာတေဇံ၊
ပရိတ္တံ တံ ဘဏာမ ဟေ။
၃။ ယတော ဟံ ဘဂိနိ အရိယာယ၊
ဇာတိယာ ဇာတော၊
နာဘိဇာနာမိ သဉ္စိစ္စ ပါဏံ၊
ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတာ၊
တေန သစ္စန သောတ္ထိ တေ၊
ဟောတု သောတ္ထိ ဂဗ္ဘဿ။
အင်္ဂုလိမာလသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
အင်္ဂုလိမာလသုတ္တပရိတ္တ
မွဉ်းဖျင်- ၁။ ပရိတ္တံ ယံ ဘဏန္တဿ၊ နိသိန္နဋ္ဌာန ဓောဝနံ။
ဥဒကမ္ပိ ဝိနာသေတိ၊ သဗ္ဗမေဝ ပရိဿယံ။ ယံပရိတ္တံ-ဝင်ꩻရိုꩻအင်္ဂုလိမာလပရိတ်ယို၊ ဥဒကံ-ထီ၊ ဓောဝနံ-ပသေအီ၊ ဘဏန္တဿ-ကေားရွောတ်သားသျင်ႏအင်္ဂုလိမာလ၊ နိသိန္နဋ္ဌာနံပိ-ခင်ႏလမ်းအုံပေႏလုမ္မီႏတဲ့၊ ဝိနာသေတိဧဝ-လဲင်ꩻမာꩻထိုꩻမားနွောင်ꩻအီ၊ သဗ္ဗပရိဿယံ-ကားထာꩻဆာဘေꩻရန်ႏဖုံႏသွူ။
- ၂။ သောတ္ထိနာ ဂဗ္ဘဝုဋ္ဌာနံ၊ ယဉ္စ သာဓေတိ တင်္ခဏေ။
ထေရဿင်္ဂုလိမာလဿ၊ လောကနာထေန ဘာသိတံ။ ကပ္ပဋ္ဌာယိံ မဟာတေဇံ၊ ပရိတ္တံ တံ ဘဏာမ ဟေ။ လောကနာထေနဘာသိတံ-ဘုရာꩻသွောန်ဖေႏ၊ ထေရဿင်္ဂုလိမာလဿ-အင်္ဂုလိမာလထေရ၊ ကပ္ပဋ္ဌာယိံ-အာယုကပ်တကပ်လိုမ်းအစိုန်ꩻကအဝ်ႏထင်ဒါႏ၊ မဟာတေဇံ-တမ်ꩻခိုꩻကတန္ဒာႏ၊ ဂဗ္ဘဝုဋ္ဌာနံ-ပိုနမ်းလောင်းယိုတဲ့၊ သောတ္ထိနာ-မွိုးပါပိုပါကမာꩻရေꩻနွောင်ꩻဒါႏ၊ သာဓေတိ-ကမာꩻဖွါꩻနွောင်ꩻဒါႏ၊ တံပရိတ္တံ-အင်္ဂုလိမာလသုတ်ပရိတ်ယို၊ ဟေ-အေားဗွေႏသီးဖုံႏ၊ ဘဏာမ-နီရွောတ်လွတောမ်ဟောင်း။
- ၃။ ယတောဟံ ဘဂိနိ အရိယာယ ဇာတိယာ ဇာတော၊ နာဘိဇာနာမိ သဉ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတာ။
တေန သစ္စေန သောတ္ထိ တေ ဟောတု၊ သောတ္ထိ ဂဗ္ဘဿ။ ဘဂိနိ-ဖူးမူႏဟွေး၊ ယတောအဟံ-တဲႏခွေ၊ ဇာတော-ကထွာ၊ အရိယာယဇာတိယာ-အရိယာႏမာꩻလွောန်ယို၊ သဉ္စိစ္စ-နေးတောမ်ႏသꩻစေႏတနာႏတဲင်၊ ဝေါရောပေတာ-အီႏမာꩻသီ၊ ပါဏံ-ထာꩻသာကအဝ်ႏဒါႏ၊ ဇီဝိတံ-ဝင်ꩻသက်နဝ်ꩻ၊ နာဘိဇာနာမိ-ခွေထာꩻသေကို တပါသော့ꩻတဝ်း၊ တေနသစ္စေန-ပွိုးငဝ်းမဲန်ႏယို အတမ်ꩻခိုꩻတဲင်၊ သောတ္ထိတေဟောတု-နာꩻဖေႏရေꩻသွော့၊ ဂဗ္ဘဿ-ပိုကအဝ်ႏနမ်းလောင်းတဲ့၊ သောတ္ထိဟောတု-ဖေႏကလွူးဖွါꩻလင်ꩻသွော့။ အင်္ဂုလိမာလသုတ္တပရိတ္တံ-အင်္ဂုလိမာလသုတ်ပရိတ်နဝ်ꩻ၊ နိဋ္ဌိတံ-ထွူတွိုႏယို။[၃]
ရွစ်ဖတ်နယ်ꩻ
မွဉ်းဖျင်၁။ ပရိတ်တံ ယံ ဘဏန်တတ်သ
နိသိန်နတ်ထာန ဓောဝနံ
အုဒကမ်ပိ ဝိနာသေတိ
သတ်ဗ-မေဝ ပရိတ်သယံ
၂။ သွတ်ထိနာ ဂတ်ဘ-ဝုတ်ထာနံ
ယဉ်စ သာဓေတိ တဉ်ခဏေ
ထေရတ်-သဉ်ဂုလိမာလတ်သ
လောကနာထေန ဘာသိတံ
ကပ်ပတ်ထာယိမ် မဟာတေဇံ
ပရိတ်တံ တံဘဏာမ ဟေ
၃။ ယ-တော ဟံ ဘဂိနိ အရိယာယ၊
ဇာတိယာ ဇာတော
နာဘိဇာနာမိ သဉ်စိတ်စ-ပါဏံ
ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတာ
တေန သစ်စေန သွတ်ထိ တေ
ဟောတု သွတ်ထိ ဂတ်ဗတ်သ
အဉ်ဂုလိမာလသုတ်တံ နိတ်ထိတံ