"အောဝ်ႏလိုႏငါႏ 'မွိုး'ထာꩻသေပညာႏအရန်းထို" ကမ္ဘာႏကျောႏပညာႏရေꩻ လွိုင်ႏကွိုန်ꩻထင်ႏထိုမုꩻ ပညာႏသျင်ႏ အမဉ်ꩻကဟဲ့ꩻဒါႏ မာကရင်ကို Makarinko ကဒေါ့ꩻဒါႏငေါဝ်းအလꩻ ကမ္ဘာႏလောင်းယို မဉ်ႏမဲဉ်တွိုႏအရန်းထိုထိုနောဝ်ꩻ လွိုတဲင်ပင်ႏတသွောင်းထိုပညာႏရေꩻ၊ လွိုတဲင် ဖေႏအာႏပညာႏရေꩻနောဝ်ꩻ အနယ်ꩻလင်တဖူꩻအဲဉ်ထောဝ်း ဒေါ့ꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကမ္ဘာႏလောင်းကို ကတိုꩻတက်ထင်ႏထိုဒါႏလိုꩻမျိုꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလွိုႏလွိုႏကာႏကာႏ တိုꩻတက်ထင်ႏထိုလွဉ်မွေးတောဝ်း၊ လူꩻသီး တနံသီးလင်ꩻဖန်ဆင်ꩻဖေႏတွော့ꩻ တိုꩻတက်ထင်ႏထိုလွဉ်ဗာႏမွေးတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻ ကအုံဗာႏဘဝအရန်းထိုထို တွမ်ႏကခြွေဗာႏ ကချံꩻသာႏဗာႏနောဝ်ꩻ အလင်မွေးတောဝ်း ကွပ်စွဉ်ႏဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻဖေႏအာႏ သွဉ်ထူႏမွေးပညာႏ၊ ကျိုꩻစာꩻထုမ်ႏမွေးစီꩻပွါꩻရေꩻတဲင် နောဝ်ꩻမꩻ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻတိုꩻတက် ထင်ႏထိုလွဉ်ဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻအုံအောဝ်ႏဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻလဲ့ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကအုံအောဝ်ႏဗာႏနုဲင်းနုဲင်းနောဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ အောဝ်ႏလိုႏဒါႏငါႏလိတ်၊ မဉ်ႏဒါႏလိတ်မꩻ နီလိုမျိုꩻ အီႏထင်ႏထိုနွောင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻပေႏဖေႏကဒါႏ လိတ်လုဲင်ꩻပညာႏနောဝ်ꩻ အရေꩻတန်အောဝ်ႏလိုႏငါႏ "မွိုး"ထာꩻသေပညာႏ အရန်းထိုထိုအောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ ယူႏလꩻစွဉ်ႏ ပွိုင်းလဲင်ႏ- ပျင်ႏသစ်ခမ်း-စဲ့ꩻဟော်ခံꩻတဖြာꩻ ကထွာဒါႏ နပိုလီယန်တွမ်ႏ ပျင်ႏသစ်မူႏဖြား အမဉ်ꩻကဟဲ့ꩻဒါႏ မဒမ်ကင်ပန် မာꩻလွေꩻ-ငေါဝ်းအရီအစေနောဝ်ꩻသွူႏ မဒမ်ကင်ပန်ဟွေး- ဖေႏကပင်ႏတသွောင်းထိုနွောင်ꩻ ခွိုꩻသွုပ်တသာပျင်ႏသစ် လိုꩻပေႏဘဝနောဝ်ꩻ အရေꩻတန်သွတ်ꩻ နာꩻထင်းအောဝ်ႏလိုႏထာꩻမုဲင်ꩻ? နပိုလီယန်ရိလွေꩻခန်း ငေါဝ်းနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ မာဒမ်ကင်ပန် ဒေါ့ꩻပြန်ႏလောဝ်းချာဖေႏ- "နပိုလီယန်ဟွေး- မဉ်ႏနုဲင်းခွေသွဉ်းမူႏ ကထင်းနောဝ်ꩻ အရေꩻတန်အောဝ်ႏလိုႏငါႏ "မွိုး"ထာꩻသေပညာႏ အရန်းထိုထိုအောဝ်ႏ"ဒေါ့ꩻပြန်ႏဖေႏ နပိုလီယန်နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ မဒမ်ကင်ပန် ကဒေါ့ꩻဒါႏငေါဝ်းတငွါယို မာꩻပြောင်ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏ စနစ်တန်ဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ မဒမ်ကင်ပန် ကဒေါ့ꩻဒါႏငေါဝ်းယို မွေးမဲဉ်ႏငါႏ၊ "မွိုး"တွမ်ႏ(လိုꩻမူႏဖုံႏ)ထာꩻသေပညာႏ အရန်းမဉ်ႏတထိုတောဝ်းနောဝ်ꩻ ခွိုꩻသွုပ်တသာလိုꩻပေႏဘဝ ကအီႏတိုꩻတက်ထင်ႏထိုဗာႏနောဝ်ꩻ ယိုꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ အမွိုးစူလောင်ꩻပနဲဉ်ႏနဲဉ်ႏ ကအောဝ်ႏအူႏယင်ႏယင်ႏဒါႏ အပိုကအောဝ်ႏသော့ꩻတွေကို အတွေငေါဝ်းကသင်ႏဒါႏ အောက်အဲက်-အောက်အဲက်ယို တနီꩻခါ မာꩻတသွိုးနွောင်ꩻကမ္ဘာႏ၊ မာꩻကျောႏကျာႏနွောင်ꩻယင်းဒါႏအပို အမွိုးစူယို အောဝ်ႏလိုႏငါႏထာꩻသေပညာႏအရန်းထို၊ ထာꩻသေပညာႏ အရန်းမဉ်ႏထိုမꩻ အီႏလွူးထန်ႏနွောင်ꩻဖေႏအာ ပိုယံပိုကျကရိုꩻနောဝ်ꩻ ယွုမ်းအံႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ပွိုင်းလဲင်ႏမြန်မာခမ်းဖေႏကလꩻ လွစ်တခြင်ရေꩻအတာႏ စွဉ်ꩻသွီႏစွဉ်ꩻသက် ကကျိုꩻစꩻဖေႏဒါႏ လွစ်တခြင်ရေꩻအဖါ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းယိုလဲ့ အောဝ်ႏဒျာႏ မန်းမူႏလွူးဖွာꩻလင်ꩻလွဉ်၊ ကွပ်စွဉ်ႏဗိုလ်ချုပ်"မွိုး"ထာꩻသေပညာႏအရန်းထို အောဝ်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ဝွေꩻပိုဗိုလ်ချုပ်လဲ့ မာꩻတသွိုးနွောင်ꩻစွဉ်ႏကမ္ဘာႏ၊ လိုꩻသီလဲ့ အမဉ်ꩻတသီတောဝ်း နွို့သမဲင်ꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်တဖြာꩻနောဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏထွာချာ နီပအိုတ်ႏလိုꩻမျိုꩻကိုနောဝ်ꩻ ပွိုင်းလဲင်ႏနီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻအွဉ်ငါ ခေါင်းဆောင်တန်တဖြာꩻ ဖြားဗွာခွန်လှဖေနောဝ်ꩻလဲ့ အောဝ်ႏဒျာႏပအိုဝ်ႏမူႏ ခွမ်ꩻလာꩻဖြေင်းဖြေင်း လွူးလင်ꩻလွဉ်နေနေ၊ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ အောဝ်ႏသွဉ်းဘဝ ဖေႏကတွိုႏချာဗွေႏဘဝ၊ အောဝ်ႏခမ်းထီ အဲဉ်ထောဝ်းဘဝ ဖေႏကတွိုႏချာ ခမ်းထီအောဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻဘဝနောဝ်ꩻ တဲႏစနေင်ႏ ၁၉၄၉-ဗာႏ ဗꩻတွိုႏလွေꩻ ၁၉၇၅-ဗာႏကို နေးတွမ်ႏစေႏတနာႏ၊ အနစ်နာႏတဲင် ကျိုꩻစာꩻတွူႏတရန်လွေꩻဖေႏ နွို့သမဲင်ꩻအာႏဇာႏနီႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်တဖြာꩻ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနုဲင်းယိုနောဝ်ꩻ ထုမ်ႏလဲ့တမော့ꩻတောဝ်း၊ ညသွူလဲ့ အွဉ်ႏဖေင်ꩻနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ယိုခါ ပအိုဝ်ႏတစွိုးခွိုꩻလွုမ်း အွဉ်ငါခေါင်းဆောင်တန်ကထွာဒါႏ (အဂ္ဂမဟာသီရိသုဓမ္မပဏိဇောတဓရ)လꩻဘွဲ့ ဖြားတန်စင်ꩻဖါအောင်ႏခမ်းထီယိုလဲ့ အောဝ်ႏဒျာႏ ပအိုဝ်ႏမူႏခွမ်ꩻလာꩻဖြေင်းဖြေင်း လွူးဖွာꩻလင်ꩻနေနေသွူ။ ဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလောင်ႏလင်ဘဝ အရန်းထိုထို အုံအောဝ်ႏဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻလဲ့ နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကအုံအောဝ်ႏဗာႏနုဲင်းနုဲင်းနောဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏစေႏတနာႏ၊ ဝါႏသနာႏ၊ အနစ်နာႏတဲင် ကျိုꩻစာꩻတွူႏတရန်လွေꩻဖေႏတွော့ꩻ ယိုခါ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ ကလꩻထွိုက် ကလꩻသင်ꩻဒါႏ အခွင်ꩻအရေꩻတွမ်ႏ ပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏအုတ်ချွုတ်ခွင်ꩻလꩻဟံႏနယ်ႏ (၃)ဝေင်ꩻနယ်ႏ လꩻလွဉ်ဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။ နောဝ်ꩻမ စွိုးခွိုꩻခေါင်းဆောင်တန် ဖြားတန်စင်ꩻဖါအောင်ႏခမ်းထီယိုလဲ့ ခမ်းကိုခမ်းထန်ႏ ကမ္ဘာႏသေနွို့သမဲင်ꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်တဖြာꩻဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻ တဲႏစဟန်ႏနီꩻမာꩻငါ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻရက်ခမ်းရက်ထီ ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်၊ ပုဂ္ဂိုလ်ႏကျောႏ ဖေႏကပေါႏထန်ႏအာအာနောဝ်ꩻ "မွိုး"တွမ်ႏ "လိုꩻမူႏဖုံႏ"ယို အောဝ်ႏလိုႏသွဉ်ထူႏအာအာငါႏ လိတ်လုဲင်ꩻပညာႏ၊ မဉ်ႏဒါႏအာ လိတ်လုဲင်ꩻပညာႏမꩻ ထာꩻသေပညာႏအရန်းအီႏထို၊ ထာꩻသေပညာႏအရန်းမဉ်ႏထိုမꩻ အီႏလွူးထန်ႏနွောင်ꩻဖေႏအာ ပိုယံပိုကျအကျောင်ꩻ ဒင်ႏပျꩻလွေꩻဖေႏဗာႏ တွမ်ႏရွမ်ဖြုဲင်ꩻယိုနောဝ်ꩻသွူ။[][]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. အယ်ဒီတာ
  2. မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်-၂၆