၂၁-ရျာꩻဗူႏလိုꩻယွဲးသီး
၂၁-ရျာꩻဗူႏ လိုꩻယွဲးသီးတာႏ အောဝ်ႏလိုႏအထီအသွီႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ
မွဉ်းဖျင်ခေတ်ယိုခါ အခေႏနေႏနောဝ်ꩻ တဗွိုန်တောဝ်းဒွုမ် ခေတ်ပွိုင်းလဲင်ႏ၊ စက္ကန့်တွိုင်ꩻ မိနစ်တွိုင်ꩻ အောဝ်ႏပြောင်ꩻတသေႏသေႏဒျာႏတဲင် ခွေသီနီနာꩻ မဉ်ႏအွဉ်ႏသတိꩻတောဝ်း၊ မဉ်ႏတဖျင်ဆင်သေꩻခါꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻ ကုဲင်းလဲဉ်းဆုဲင်ꩻထဲ့ဖွိုႏဒါႏ၊ အောဝ်ႏလိုႏအောင်ႏမျင်ႏလဲ့ တအောင်ႏမျင်ႏတောဝ်းသွူ။
ခေတ်ပွိုင်းလဲင်ႏနောဝ်ꩻ ဒါႏချာငါ နီလိတ်လုဲင်ꩻငါတဲ့ တောႏတောႏတန်ႏတန်ႏ အဆင်ႏပြေႏလဲဉ်းဒျာႏရိုꩻကီလဲ့ ကွဲညည ဒါႏနီလိတ်လွုမ်ꩻ အဆင်ႏတပြေႏတောဝ်း၊ လꩻပါဘွဲ့မꩻ အဆင်ႏပြေႏ၊ လꩻထာꩻမာꩻ၊ အခေႏနေႏနုဲင်းယိုခါ လꩻဘွဲ့လဲ့ အဆင်ႏတပြေႏတောဝ်း၊ ကမ္ဘာႏသွုံꩻ ငေါဝ်းအင်္ဂလိပ်ကစ ဝင်ꩻငေါဝ်းငွါလောင်ႏလင်ဖုံႏ မဉ်ႏဒါႏခါꩻမꩻ အဆင်ႏပြေႏလွဉ်နောဝ်ꩻသွူ၊ ခေတ်ယိုခါနောဝ်ꩻ အနယ်ꩻပညာႏကွဲစွုမ်ႏစွုမ်ႏလွဉ်တဲင် အိုင်တီအနယ်ꩻပညာႏဖုံႏယိုလဲ့ မဥဉ်ဒါႏခါꩻပါမꩻ လွူးနမ်းမွီႏသက် အဆင်ႏပြေႏလꩻနောဝ်ꩻသွူ။ နီလိုꩻသီးယို အုံနောင်လွေꩻတွမ်ႏ အသောင်အရင်ꩻတဲင် နဲင်ႏငံႏရေꩻ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻဖုံႏယို အောဝ်ႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏတသေႏသေႏနောဝ်ꩻမꩻ နီအောဝ်ႏလိုႏသေနာႏ သဘော်ꩻဖြောင်သွူတကာႏတောဝ်း အောဝ်ႏလိုႏဖျင်ဆင်နုဲင်းမုဲင်ꩻလဲ့ ဖျင်ဆင်သေꩻခါꩻဗာႏ၊ မဉ်ႏမာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ အဆင်ႏပြေႏလꩻနောဝ်ꩻသွူ။
နေင်ႏ ၂၀၁၅-ဗာႏ၊ ကမ္ဘာႏပေါင်ꩻစွုမ်ႏအွဉ်ငါ ခေါင်းဆောင်တန်ဖုံႏ ကမာꩻလွေꩻဒါႏ ကမ္ဘာႏစီꩻပွာꩻရေꩻဖိုရမ်ကို လိုꩻယွဲးအတာႏ ကဒေါ့ꩻခါꩻဒါႏငေါဝ်းတွမ်ႏ လိုꩻယွဲးအနေႏ ကလိုႏအပ်ဒါႏ အထီအသွီႏဖုံႏနောဝ်ꩻ-
မွဉ်းဖျင်(Flexibility)ပြောင်ꩻယိုꩻ ဖျင်ယိုꩻ
မွဉ်းဖျင်ကိစ္စတဗာႏ၊ ထာꩻမာꩻတဗာႏယို မွူးဟာမွူးရောဝ်ꩻ ကအီႏဗွိုန်တသေႏဗာႏဝင်ꩻနောဝ်ꩻ တယိုꩻတောဝ်း၊ ဟန်ႏနီꩻနောဝ်ꩻ တမျိုꩻ၊ မွူးရောဝ်ꩻနီꩻနောဝ်ꩻ တမျိုꩻဒျာႏ၊ ဟန်ႏနီꩻ အောင်ႏမျင်ႏ၊ မွူးရောဝ်ꩻနီꩻနောဝ်ꩻ ထဲ့သွုမ်ꩻဒါႏ၊ အခိန်ႏတွိုင်ꩻ ထာꩻမာꩻတွိုင်ꩻ ဖေႏနေးကခွုမ်စံႏနွောင်ꩻ နီထာꩻယူႏနီသဘော်ꩻယို အွဉ်ႏဗာႏတခြင်ခြင်၊ ယိုꩻမꩻ နောဝ်ꩻမꩻ သဘော်ꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏတောဝ်း၊ တွမ်ႏနီအခေႏအနေႏ တလွောက်ꩻတောဝ်း နီမူဝါဒသဘော်ꩻဖုံႏယို အောဝ်ႏလိုႏခွုမ်တဉ်ႏငါႏတောဝ်း၊ မဉ်ႏခွုမ်တဉ်ႏနောဝ်ꩻ နီအခေႏအနေႏ၊ နီထာꩻမာꩻဖုံႏယို ခြေင်းလွဉ်၊ ကွဲးဟုဲင်းဟုဲင်းလွဉ် အထွာဒါႏနုဲင်းနောဝ်ꩻ၊ ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ အောဝ်ႏလိုႏလွောက်ꩻလွဉ်ꩻ ခေတ်အခေႏအနေႏလဲ့ လွောက်ꩻလွဉ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
(Negotiation)ဆွန်ꩻစူ မာꩻဒါႏဒါႏဗာႏ
မွဉ်းဖျင်ထာꩻမာꩻကဲဉ်းအာအာ ယိုခါ မာꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏအစွိုꩻအဗူႏတဲင် ဆွန်ꩻစူမဉ်ႏဒါႏ တွမ်ႏအစွိုꩻလောင်ႏလင်မꩻ အဆင်ႏအီႏပြေႏလꩻ၊ ခွေမꩻခွေ အတ္တအာအာ မဉ်ႏမာꩻထာꩻမာꩻနောဝ်ꩻ အဆင်ႏတပြေႏလꩻတောဝ်း၊ ဝင်ꩻထာꩻယူႏ နီထာꩻယူႏ၊ ဝင်ꩻသꩻဆန္ဒ နီသꩻဆန္ဒယို ခဉ်ႏထွားစပ်ဆွိုင်ꩻထွူတဲင် ဆွန်ꩻစူမာꩻဒါႏဒါႏဗာႏသွူ။
(Service Ofientation)ဝင်ꩻသꩻဖေႏကချံꩻသာႏ မာꩻဒါႏဗာႏ
မွဉ်းဖျင်မာꩻထာꩻမာꩻအမျိုꩻမုဲင်ꩻတယောဝ်း ဝင်ꩻသꩻကျွိုက်အတွိုင်ꩻ ဝင်ꩻသꩻဖေႏကချံꩻသာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏမာꩻငါႏသွူ၊ ဆားဗစ်မိုင်းသဲစ်ကရိုꩻဒါႏ ထာꩻမာꩻအလောင်း ကအွဉ်ႏဒါႏသꩻယို အောဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏဒါႏဒါႏငါႏ၊ ခေတ်ယိုခါ ဟိုတယ်ထာꩻမာꩻကစ ဗꩻလလင်ꩻရုဲင်ꩻကလူꩻ စစွဉ်ႏထာꩻမာꩻဖုံႏယို ဟဲ့ꩻဗာႏဝွန်ႏဆောင်ႏမုꩻထာꩻမာꩻ၊ ဥပမာႏ- မဉ်ႏထွာတသီႏဆရာႏလဲ့ လိုꩻဆာအလောင်း ငေါဝ်းဖေႏအာႏဖုံႏ၊ ငေါဝ်းသꩻဆွော့ꩻဖုံႏ ဒေါ့ꩻဖေႏဗာႏ၊ မဉ်ႏထွာဆဲင်ႏသားလဲ့ အွဉ်ႏဗာႏလွိုးပယွုမ်းယွုမ်း၊ တွမ်ႏငေါဝ်းအွီႏငွါနွိုး စွော့ꩻတက်ဆွုမ်ႏဗာႏ၊ ဒေါ့ꩻရီဆွုမ်ႏဗာႏ ကလွဉ်ဖြေꩻသားအလောင်းနောဝ်ꩻသွူ။
(Decision Making)အွဉ်ႏထွော့ဒါႏ ဆွုံꩻဖျတ်ချက် အထီအသွီႏ
မွဉ်းဖျင်ဆွုံꩻဖျတ်ကရိုꩻယိုနဝ်ꩻ ဘဝရေꩻရာႏ၊ ထာꩻမာꩻရေꩻရာႏအတာႏ အရေꩻတန်ငါႏသွူ၊ ဆွုံꩻဖျတ်ချက်မဉ်ႏမဲဉ်ႏနောဝ်ꩻ အောင်ႏမျင်ႏဗာႏ၊ မဉ်ႏမာႏနောဝ်ꩻ ဘဝအရေꩻ ထဲ့သွုမ်ꩻဒါႏ၊ မဉ်ႏထွားနုဲင်း ထာꩻမာꩻဖဲ့ꩻလဲ့ သွုမ်ꩻတန်ဒါႏသွူ၊ နောဝ်ꩻမꩻ ဆွုံꩻဖျတ်ချက်ယို အရေꩻတန်ငါႏသွူ၊ ကိစ္စတဗာႏယို မာꩻထွိုက်မာꩻသင်ꩻနဲ့ မာꩻသင်ꩻတောဝ်းနဲ့-စစွဉ်ႏအခရာႏဖုံႏယို သေထွူတဲင်တွော့ꩻ ဆွုံꩻဖျတ်ချက်မဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ မဉ်ႏအွဉ်ႏထွော့ဒါႏနောဝ်ꩻ နီနမ်းဘဝရေꩻရာႏ၊ ထာꩻမာꩻရေꩻရာႏ အောင်ႏမျင်ႏမုꩻဖုံႏယို အောင်ႏမျင်ႏလွဉ်နောဝ်ꩻသွူ။ ဆွုံꩻဖျတ်ချက်မဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ ဖေႏနေးကအွဉ်ႏထွော့နွောင်ꩻနောဝ်ꩻ အခေႏနေႏတွမ်ႏ ကာႏလဒေႏသ၊ သတင်ꩻအချက်အလျက် စစွဉ်ႏအခရာႏဖုံႏယို မဉ်ႏသေခါꩻနောဝ်ꩻ နီဆွုံꩻဖျတ်ချက်မဲဉ်ႏအီတာႏ ထွာအီအစွဲးအကမ်းသွူ၊ နောဝ်ꩻမꩻ လိုꩻယွဲးသီးဖုံႏအနေႏ ဘဝရေꩻရာႏ၊ ထာꩻမာꩻရေꩻရာႏကိစ္စဖုံႏယို ယူႏတွေꩻဒါႏဒါႏ၊ ဆွုံꩻဖျတ်ဒါႏဒါႏဗာႏသွူ၊ ခေတ်ယိုတဗာႏ မွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင် မာꩻနွောင်ꩻဆွုံꩻဖျတ်နွောင်ꩻမꩻ အဆင်ႏပြေႏလꩻသွူ။
(Emotional Intelingence)သꩻဓာတ်ဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻ အထီအသွီႏ
မွဉ်းဖျင်ရုတ်တွမ်ႏသꩻ၊ သꩻတွမ်ႏရုတ်ယို လိုꩻယို မဉ်ႏအောဝ်ႏမွန်နေကနောဝ်ꩻ ဖဝင်ꩻတလꩻတောဝ်း၊ သꩻယို ထွာအထျꩻ၊ အဟောဝ်တဲ့နောဝ်ꩻ၊ အကုဲင်တဲ့နောဝ်ꩻ ကအွဉ်မာꩻဒါႏယိုနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏသꩻသွူ၊ နီလိုꩻသီးအနေႏ မဉ်ႏမော့ꩻခွဲး လောကဓံႏတရာꩻ အဟောဝ်အကုဲင်ဖုံႏယိုနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏထိန်ꩻဒါႏဒါႏငါႏသꩻသွူ၊ ကဲဉ်းအာအာ ကအောင်ႏမျင်ႏသားလဲ့ ကွပ်ပွိုးသꩻ၊ ကထဲ့သွုမ်ꩻသားလဲ့ ကွပ်ပွိုးသꩻ၊ နောဝ်ꩻမꩻ သꩻဓာတ်ယို အရေꩻတန်ငါႏသွူ၊ ထိန်ꩻနွောင်ꩻနွောင်ꩻဗာႏ သꩻခံႏစာꩻချက်၊ သꩻခံႏစာꩻချက်အတွိုင်ꩻ နီမဉ်ႏမာꩻနောဝ်ꩻ အကုဲင်းမာႏဒါႏ၊ ထာꩻမာꩻတဗာႏ ခါးလားကအောင်ႏမျင်ႏနောဝ်ꩻ သယ်ꩻခံႏဗာႏ၊ မော့ꩻခန်းအယပ်ꩻအခုဲင်ႏ နုဲင်းမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻခန်းတယောဝ်း အွဉ်ႏသꩻစွူစွူ၊ အွဉ်ႏသꩻတဉ်ႏတဉ်ႏ၊ အွဉ်ႏသꩻခွေါင်ခွေါင် ဖေႏကအောင်ႏမျင်ႏ တွူႏတရန်မာꩻလွေꩻမꩻ အောင်ႏမျင်ႏဗာႏသွူ၊ နောဝ်ꩻမꩻ နီလိုꩻယွဲးသီးအနေႏ ပြဲင်ႏပွယ်ꩻအာႏကတလာဒါႏ ခေတ်ယိုခါခိန်ႏ တွမ်ႏသꩻပနဲဉ်ႏနောဝ်ꩻ တအောင်ႏမျင်ႏနွောင်ꩻတောဝ်း၊ နေးတွမ်ႏသꩻဓာတ်အခွေါင်တဗာႏ မဉ်ႏသောင်ႏသာလွေꩻမꩻ အောင်ႏမျင်ႏလꩻသွူ။
(Coordinating with other)ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻစပ်ဆွိုင်ꩻဆွန်ꩻစူ မာꩻဒါႏဒါႏဗာႏ တွမ်ႏလိုꩻအမျာꩻ
မွဉ်းဖျင်(မဉ်ႏမဲဉ်လွေꩻမွိုင်မွိုင် လွေꩻတဖြာꩻ၊ မဉ်ႏမဲဉ်လွေꩻညာꩻညာꩻနောဝ်ꩻ လွေꩻတွမ်ႏအစွိုꩻ)ကရိုꩻဒါႏငေါဝ်းယိုအတွိုင်ꩻ အောင်ႏမျင်ႏမုꩻတဗာႏ မဉ်ႏမဲဉ်လꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနေးတွမ်ႏအစွိုꩻအဗူႏမꩻ အောင်ႏမျင်ႏလꩻသွူ၊ နမ်းတဖြာꩻထာꩻမာꩻမဉ်ႏတဲ့ အစနောဝ်ꩻ မာꩻတဖြာꩻလꩻရိုꩻကီလဲ့ ကွဲးညညနောဝ်ꩻ လိုꩻလင်မဉ်ႏမာꩻကိုမꩻ အဆင်ႏပြေႏလꩻသွူ၊ မာꩻညီꩻတွမ်ႏလိုꩻအမျာꩻတဲင်တွော့ꩻ တွမ်ႏလိုꩻအမျာꩻယို ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻစပ်ဆွိုင်ꩻ မာꩻဒါႏဒါႏဗာႏသွူ၊ ခေတ်ယိုခါ ထာꩻမာꩻဖုံႏနောတ်ꩻ အီႏကင်ꩻဗာႏတွမ်ႏလိုꩻလင်ယို တအောဝ်ႏကြွို့ꩻတောဝ်းတဲင် ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻစပ်ဆွိုင်ꩻဒါႏ အထီအသွီႏယိုလဲ့ အောဝ်ႏလိုႏငါႏသွူ။
(People management)ဖန်းဖြယ်ဒါႏ လိုꩻအမျာꩻ
မွဉ်းဖျင်မဉ်ႏမာꩻလဲဉ်းသွူ အမျာꩻထာꩻမာꩻ၊ မဉ်ႏထွာဗာႏလဲဉ်းသွူ အွဉ်ငါသားနောဝ်ꩻ ဖန်းဖြယ်ဒါႏ လိုꩻအမျာꩻပညာႏယို အောဝ်ႏမꩻလꩻသွူ၊ မဉ်ႏထွာဒျာႏကွို့ꩻ ကလွေꩻလွဉ်ꩻသားနောဝ်ꩻ တအောဝ်ႏလိုႏငါႏတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ငါသားအနေႏယို အောဝ်ႏလိုႏငါႏ မရေႏမရာႏသွူ၊ ရွုမ်ꩻတဗာႏလွုမ်းအတာႏ ကထွာဒါႏရွုမ်ꩻစွိုꩻကဲႏနောဝ်ꩻ ထွားလို့လို့ဗာႏ၊ စီႏမံႏဖန်းဖြယ်ဒါႏဗာႏ ဝွေꩻဆꩻလသား၊ ကုမ္ပဏီႏတဗာႏထာꩻအလောင်း မန်နေဂျာနောဝ်ꩻ ဖန်းဖြယ်ဗာႏထာꩻမာꩻ၊ ဖန်းဖြယ်ဗာႏလိုꩻအမျာꩻ၊ နောဝ်ꩻမꩻ မန်နေဂျာယို ဝွေꩻအလောင်း ကဖန်းဖြယ်ဒါႏ လိုꩻအမျာꩻ အထီအသွီႏယို အောဝ်ႏဗာႏမꩻ အဆင်ႏပြေႏသွူ၊ ခေတ်ယိုခါ လိုꩻယွဲးဖုံႏ တနီꩻခါ အီႏထွာလွဉ်အွဉ်ငါသားတဲင်တွော့ꩻ (People management)ဖန်းဖြယ်ဒါႏလိုꩻအမျာꩻ အထီအသွီႏယို အောဝ်ႏဗာႏမꩻလꩻသွူ။
(Creativity)တယ်ႏထွင်ႏဖန်ဆင်ꩻဉာဏ်ႏအောဝ်ႏဗာႏ
မွဉ်းဖျင်ခေတ်ယိုတဗာႏ စက္ကန့်တွိုင်ꩻ၊ မိနစ်တွိုင်ꩻ အောဝ်ႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏတသေႏသေႏ စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ၊ လိုꩻကတယ်ႏထွင်ႏဒါႏ တခြိုꩻတသာတဲ့ ထန်ႏစွုမ်ႏနီꩻ၊ နီနာꩻလိုꩻသီးသဖော်ꩻတရာꩻလဲ့ ခေတ်အလောင်း၊ ထာꩻမာꩻအလောင်း အောဝ်ႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏဗာႏတဲင် အနယ်ꩻပညာႏတဗာႏ၊ ကိစ္စတဗာႏ ဖေႏကယံကယ်ꩻထဲင်း အလီꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏကျံႏစဲႏ၊ အောဝ်ႏလိုႏတယ်ႏထွင်ႏနောဝ်ꩻသွူ၊ တယ်ႏထွင်ႏဖန်ဆင်ꩻကရိုꩻယိုနောဝ်ꩻ တယ်ႏထွင်ႏတခြိုꩻလွုမ်ꩻတကာႏတောဝ်း ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ကိစ္စတဗာႏဗာႏယို နေးတွမ်ႏအနယ်ꩻတသာတဲင်တွော့ꩻ မဉ်ႏမာꩻလွေꩻတဲ့ ထွာတယ်ႏထွင်ႏပညာႏတဗာႏနေနေသွူ။ အခွဲအကျုံႏ အောဝ်ႏအာမꩻ ထွာလꩻခေါင်းဆောင်အွဉ်ငါသား ရိုꩻကီလဲ့ ခေတ်ယိုခါနောဝ်ꩻ တယ်ႏထွင်ႏဉာဏ်ႏမဉ်ႏယံ၊ မဉ်ႏအွဉ်နွောင်ꩻတဲ့ ထွာလꩻဒါႏ ခေါင်းဆောင်(ဝွန်ႏတန်ချွုတ်၊ သမ္မတ)စစွဉ်ႏ အခင်ႏလမ်းဖုံႏယိုသွူ၊ နောဝ်ꩻမꩻ တယ်ႏထွင်ႏဉာဏ်ႏယိုလဲ့ အရေꩻတန်ငါႏ၊ အောဝ်ႏလိုႏငါႏသွူ။
(Critical thinking)အကျောင်ꩻအကျိုꩻ ယူႏတွေꩻနွောင်ꩻ
မွဉ်းဖျင်အကျောင်ꩻအခရာာႏ ကိစ္စတစွိုးစွိုးတမျိုꩻမျိုꩻ၊ ဝါႏဒတမျိုꩻမျိုꩻ၊ ငေါဝ်းတမျိုꩻမျိုꩻယို အကျောင်ꩻအကျိုꩻ အောဝ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ အမာႏနဲ့ အမဲဉ်ႏနဲ့၊ နဲင်ႏငံႏရေꩻ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻ၊ လိုꩻမုꩻရေꩻ မူဝါဒတွမ်ႏ ထာꩻယူႏထာꩻတွေꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ႏတဖြာꩻ ထာꩻယူႏထာꩻတွေꩻ အခေႏနေႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ ကိုꩻကွယ်ႏထွိုက် ကိုꩻကွယ်ႏသင်ꩻတောဝ်းနဲ့ ဝင်ꩻကဒေါ့ꩻလွဉ်ဒါႏငေါဝ်း၊ ဝင်ꩻကတဲမ်းဒါႏလိတ်ဖုံႏယို အဓိပ္ပါယ်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻစား-စစွဉ်ႏအခရာႏနုဲင်းယို အောဝ်ႏလိုႏယူႏတွေꩻဒါႏဒါႏဗာႏသွူ၊ မဉ်ႏတမွေးတောဝ်းနောဝ်ꩻ ယွုမ်းကြွို့ꩻယွုမ်းကြꩻထာꩻနောဝ်ꩻ အကျိုꩻဆေ့ꩻငါႏနောဝ်ꩻမꩻ နီထာꩻယူႏထာꩻတွေꩻဖုံႏယို အောဝ်ႏလိုႏယူႏဒါႏဒါႏငါႏသွူ။
(Problemsoliving)ဖြေႏသျင်ꩻပျဿနာႏ
မွဉ်းဖျင်ထွာသဲင်ꩻလဲဉ်းသွူလိုꩻယိုနောဝ်ꩻ ပျဿနာႏယို အောဝ်ႏဗာႏဒျာႏလွဉ်းလွဉ်း၊ ကျုံႏခွဲးဗာႏစွုမ်ႏဖြာꩻဖြာꩻ၊ တဖြာꩻစီႏပျဿနာႏ၊ တလမ်းစီႏပျဿနာႏ၊ တစွိုꩻစီႏပျဿနာႏ၊ တခွိုꩻလွုမ်း တခမ်းလွုမ်းပျဿနာႏ၊ ပျဿနာႏယို အောဝ်ႏအစားစားတဲင် ပျဿနာႏယို မဉ်ႏအောဝ်ႏလွဉ်နောဝ်ꩻ ဖြေႏသျင်ꩻဗာႏဒျာႏလွဉ်းလွဉ်း၊ ဥပမာႏ- ဟန်ႏနေင်ႏ ခေါက်ခယ်ႏ(ပြောင်ႏ)ခြံကို ငမြှောင်တောင်ပိုး-ကရိုꩻဒါႏ သေ့ꩻဖုံႏနွို့လွဉ်တဲင် သေ့ꩻကိစ္စပျဿနာႏယို ကထွာဒါႏ ခြံဗွေႏသားနောဝ်ꩻ ဖြေႏသျင်ꩻဗာႏမꩻ အဆင်ႏပြေႏသွူ။ မဉ်ႏဖြေႏသျင်ꩻလဲ့ ဖြေႏသျင်ꩻတွမ်ႏအနယ်ꩻမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏမꩻ အဆင်ႏပြေႏသွူ၊ မော့ꩻခွဲးလဲဉ်းသွူ ပျဿနာႏတဗာႏဗာႏတွော့ꩻ တဖြေႏသျင်ꩻတောဝ်းတဲင် လွင်းလဲ့ꩻထိုꩻညာꩻခန်းတဲ့ အဆင်ႏတပြေႏတောဝ်းသွူ။ အွဉ်ႏသꩻခွꩻခွꩻ ယူႏကဉ်ꩻစာꩻယွယွတဲင်တွော့ꩻ ပျဿနာႏတဗာႏ အဆင်ႏဖေႏကပြေႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏဖြေႏသျင်ꩻဒါႏဒါႏငါႏသွူ။ ပျဿနာႏယို အောဝ်ႏအစားစားတဲင် အောဝ်ႏလိုႏဖြေႏသျင်ꩻ မွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင်ထွိုက်ဒါႏ ပျဿနာႏယို ဖြေႏသျင်ꩻမွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင်ဗာႏ၊ ယူႏယွယွ ဖြေႏသျင်ꩻယွယွဗာႏ ပျဿာႏမျိုꩻယိုလဲ့ ယူႏယွယွ ဖြေႏသျင်ꩻယွယွဗာႏသွူ။ ပျဿနာႏ အခေႏအနေႏယို အောဝ်ႏလိုႏသေစဲင်းစဲင်းငါႏသွူ၊ မဉ်ႏသေခါꩻနောဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏဖြေႏသျင်ꩻနယ်ꩻ အဟောဝ်သွတ်ꩻတဗာႏတဲင်တွော့ꩻ နီမဉ်ႏဖြေႏသျင်ꩻနောဝ်ꩻ အဆင်ႏပြေႏလွဉ်ဒါႏတဲင် ခေတ်ယိုခါ ပျဿနာႏပေါင်ꩻအာတွော့ꩻ ခွေသီနီနာꩻ စွုမ်ႏဖြာꩻတလွစ်တောဝ်း မော့ꩻခွဲးဗာႏဒျာႏရင်ꩻတဲင် နီလိုꩻယွဲးသီးအနေႏ (Problemsoliving)အထီအသွီႏယို အောဝ်ႏလိုႏငါႏသွူ။ နောဝ်ꩻမꩻ အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏ အာႏကသန်ဒါႏ ခေတ်ယိုခါ နီလိုꩻယွဲးသီးအနေႏ တွူႏကာႏတရန်နွောင်ꩻအီအတာႏ ကအောဝ်ႏလိုႏဒါႏ အထီအသွီႏ(၁၀)ချက်ယို မဉ်ႏဗွေမဉ်ႏအောဝ်ႏမꩻ ခွေသီနီနာꩻ တဖြာꩻစီႏ၊ တလမ်းစီႏ၊ တနယ်ႏစီႏ၊ တခမ်းစီႏ ကအောဝ်ႏလိုႏဒါႏ ထာꩻမာꩻကိစ္စဖုံႏယို အောင်ႏမျင်ႏနွောင်ꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ခွေသွဉ်းအောဝ်ႏယွုမ်းအံႏလွေꩻဒျာႏတဲင် လိုꩻယွဲးသီးအတာႏ တဲမ်းခြုဲင်းနယ်ဗာႏ တခွိုင်းယိုသွူ။[၁][၂]