ဗွေႏဆရာႏတောႏဘဒ္ဒန္တသုနန္ဒ ထီသိမ်ႏတွမ်ႏ ဗွေႏဆရာႏတောႏဘဒ္ဒန္တပဏ္ဍိတနောင်ကာꩻသီး ပအိုဝ်ႏလိတ်မွူးအလောင်း ငဝ်းဩဝါဒ မွဉ်းဖျင်

ဝေင်ꩻနယ်ႏတောင်ႏကီꩻဖဲ့ꩻထင်ꩻ အဝ်ႏခါႏ(၄)မဲင်ႏ(၄-လက်ꩻ) ဗွေႏဗွန်ထီသိမ်ႏ ဗွေႏဆရာႏဘဒ္ဒန္တသုနန္ဒ ကတဲမ်းခါꩻဒါႏ "ပအိုႏအက္ခရာႏ လိတ်မွူးတသာ"နဝ်ꩻ ဝွေꩻဗွေႏတဲမ်းထွူ နေင်ႏ ၁၃၀၉-ဗာႏ၊ လာဒဲဉ်ရုတ်ꩻဆန်ꩻ(၁၅)နီꩻ၊ (ခရစ်-၁၉၄၈)နဝ်ꩻသွူ။

လိတ်မွူးထီသိမ်ႏ ဗီး(၃၆)ဖြုံႏ၊ သရ ၁၂-ဖြုံႏ မွဉ်းဖျင်

ပါဠိဗီး (၃၃)ဖြုံႏ၊ ပအိုဝ်ႏတာႏ အဝ်ႏလိုႏနေဒွိုန်းတဲင် သော့ꩻထဲမ်ယင်း (-့၊ - း၊ - ꩻ)သွံဖြုံႏခြွဉ်းဝင်ꩻ ထွာပအိုဝ်ႏဗျဉ်း(၃၆)ဖြုံႏ။ ပါဠိသရ(၈)ဖြုံႏ အဝ်ႏလိုႏနေဒွိုန်း ပအိုဝ်ႏတာႏတဲင် ဗွေႏဗွန်သော့ꩻစိမ်ထဲမ်ယင်း (အဲး၊ အုဲင်း၊ ဩာ် အို) ခြွဉ်းဝင်ꩻ ထွာထီသိမ်ႏမူ သရ(၁၂)ဖြုံႏ။ မွိုးနန်းစခါလွဉ် မွိုးစိုးဖါပန် ဆရာႏသမာꩻသီး အုံအဝ်ႏထာꩻမာꩻ အယူႏဝါဒထုံꩻစံႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဗွေႏဘုရာꩻ ရဟန္တာႏ အွဉ်ႏကုဲင်ခါꩻမူမွေးတဝ်းတဲင် အကျိုꩻအဝ်ႏ တအဝ်ႏတဝ်း၊ မွေးမဲဉ်ႏဒျာႏဟောင်း မွေးမဲဉ်ႏတဝ်းဟောင်း အယူႏအစွေး အကျံႏအဉာဏ်ႏ အဝ်ႏဗာႏသွူ၊ အကျိုꩻအဝ်ႏ မီႏမွေးမဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ကျိုꩻစာꩻသောင်ႏသာလွိုပိုႏဗာႏသွူ၊ အကျိုꩻအဲဉ်ထဝ်း၊ မီႏမွေးမဲဉ်ႏတဝ်းနဝ်ꩻ ပက်ထဲ့အွဉ်ႏကုဲင်ဗာႏသွူ၊ တနယ်ꩻ- ပြောင်ꩻလုဲင်ႏဗာႏခေတ်သွူ၊ ဟိသစ္စံ-မွေးမဲဉ်ႏငါႏ၊ ပေါႏလွိုတဲင် သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဗွေႏဘုရာꩻ အယူႏဝါဒနဝ်ꩻ မွိုးနန်းစခါ အယူႏဝါႏဒထုံꩻစံꩻဖုံႏယို ဟဝ်တဲ့အဝ်ႏ၊ တဟဝ်တဝ်းတဲ့အဝ်ႏ၊ တဟဝ်တဝ်း အယူႏဝါႏဒထုံꩻစံႏဖုံႏယို အွဉ်ႏကုဲင်ပက်ထဲ့ဗာႏ၊ အဟဝ်မွေးမဲဉ်ႏ အယူႏဝါႏဒထုံꩻစံꩻဖုံႏယို ထူႏဟဝ်သမ်ꩻခါꩻဗာႏ၊ ဖေႏအာႏဗာႏသွူ။ (ဗွေႏဗွန်ထီသိမ်ႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်မွူးတသာနိဒါန်း ပြန်ႏချာႏပအိုဝ်ႏ)။

သင်္ခါရတရာꩻသီးမျိုꩻနဝ်ꩻ တအဝ်ႏစွူစွူတဝ်း၊ တလဲင်ႏလဲင်ႏ၊ တနီꩻတခိန်ႏခါႏ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏဗာႏ၊ ပွိုင်းလဲင်ႏစခါ ဝေင်ꩻနယ်ႏဟိုပုံꩻ၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏသီႏသဲင်ႏ မုဲင်းကောင်ဒေႏသသူꩻ လွူးနမ်းဟို့ꩻဆာႏႏတာႏ အဓိကဆို့ꩻသေင်ႏလာႏတစွိုးလွုမ်ꩻ ဆုဲင်ꩻချာပိုလီꩻစိုးယိုနဝ်ꩻ အခေႏနေႏကွီကော့ꩻမောင်ꩻလွဉ်တဲင် ဆို့ꩻစိမ်ထဲမ်ယင်း မေ့၊ ဗေခြောင်၊ ထော့ꩻပတ်စတဲင် အရာႏအဒီႏဖုံႏ၊ ရပ်ထာꩻပြင်ႏ ကာꩻတဖူꩻတန်ထျꩻ ပွိုင်းလဲင်ႏကဆို့ꩻဒါႏ သေင်ႏလာႏ၊ အေင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယိုခါဟန်ႏသနီꩻ ဆို့ꩻသော့ꩻလုဲင်ႏ ပြောင်ႏ၊ တခေါ့ꩻအွီႏ၊ ဝန်ဟွမ်ဖုံႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဟို့ꩻဆာႏတာႏ ခြွေခြာႏအီတာႏဒျာႏသွူ။ မျန်မာခမ်းအီႏလꩻသွူ လွစ်တခြင်ရေꩻကာႏလ သထုံႏစဝ့်ဖါးခွန်စီ ပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်အဓိပတိစွိုꩻ ကလွောင်ႏဗူႏခါꩻဒါႏ "ပအိုဝ်ႏလွောင်ႏဗူႏအစွိုꩻ"နဝ်ꩻ ထွိုင်ႏတွိုႏဦးနု အိမ်စောင့်အစိုႏရစိုးတွော့ꩻ ဖန်ပြောင်ꩻလုဲင်ႏ ပ-အ-မ-ဖ၊ အဝ်ႏ ပ-အ-မ-ဖ ဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ဖန်လုဲင်ႏတေား ရ-လ-လ-ဖ (ရှမ်းပြည်ရှိ လူမျိုးပေါင်းစုံ လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့)၊ ဆုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻအစွိုꩻ (ပီ-အဲန်-အို)၊ အခြေခံဥပဒေ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလဲ့ပါ ၁၉၇၄-အခြေခံဥပဒေ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းစူကို ရခဲင်ႏလꩻခမ်းနယ်ႏ၊ ၂၀၀၈-အခြေခံဥပဒေ ဝလိုꩻမျိုꩻ၊ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻ လꩻနမ်းပဲင်ႏအုပ်ချုတ်ခွင်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွဉ်နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

စေႏတီကွီဆုꩻဗွေ မူလတဲႏစ တဆူႏလွုမ်ꩻ၊ အရံႏအရောင်ꩻ တဲႏဆုဲင်ꩻ မွဉ်းဖျင်

ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ ပထမကျောင်ꩻတန်မွဉ်ခြဲင် ဆꩻကီတွို့ꩻ ကအဝ်ႏဒါႏ "စေႏတီႏကွီဆုꩻဗွေ (ဆုတောင်းပြည့်စေတီ)"သူꩻနဝ်ꩻ ပထမကျောင်ꩻတန်မွဉ်ခြဲင် မဟာနာယက အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တနရိန္ဒ အွဉ်ငါတဲႏဆို့ꩻခါꩻ ကောဇာနေင်ႏ ၁၃၂၉-ဗာႏ၊ လာဝါႏခေါင်ႏလောင်း (၁)နီꩻ အခိန်ႏတွင်ꩻ တဲႏထွူလꩻစေႏတီႏ မူလအမွူးနမ်းလွုမ်ꩻ၊ တဲမ်းလိတ်သားယို အုံစတောင်ႏကီꩻ ကောဇာ ၁၃၃၇-ဗာႏ၊ ည ၆-နေင်ႏတဲင် ထီႏထွꩻဗာႏသွူ။ စေႏတီႏကွီဆုꩻဗွေ အရံႏလစ်ꩻဖဲ့ꩻ လစ်ꩻဆူႏ၊ သွစ်ꩻစဲင်ႏသွစ်ꩻဆူႏဖုံႏသူꩻနဝ်ꩻ ကေႏညိုႏခရာႏယံကထွာတွော့ꩻ ဆꩻချာတပဲ့ꩻ တကာႏမူႏခို ဂေါပကစွိုꩻ တဲႏလူႏထဲမ်စိမ်ဒျာႏ ကုသိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ ပထမကျောင်ꩻတန်မွဉ်ခြဲင်သူꩻနဝ်ꩻ ထွာနီသွဉ်းသီး ခမ်းကောင် "ပအိုဝ်ႏဗဟိုႏလိတ်သွဉ်တွိုက်"နဝ်ꩻသွူ။ ကောဇာနေင်ႏ ၁၃၀၉-ဗာႏ၊ (၄-၁-၁၉၄၈) မျန်မာခမ်းလꩻလွစ်တခြင်နီꩻ ကျောင်ꩻမွဉ်ခြဲင် ဗွေႏဘုရာႏဘဒ္ဒန္တနရိန္ဒ အွဉ်ငါတဲင် ဝေင်ꩻနယ်ႏပေါင်ꩻစွုမ်ႏ ဂွိုဏ်ꩻချုတ်ဂွိုဏ်ꩻအုပ် ဗွေႏဆရာႏတန်သီး သထုံႏပေႏသီႏသဲင်ႏ စဝ့်ဖါးခွန်စီ မေႏတွိုင်ႏဖြားဘိုင်းခေန် ဗွေႏသံႏဃာႏတွမ်ႏတကာႏစွီႏဝင်ꩻစူ ဆို့ꩻချꩻအွတ်ꩻရွီးနဝ်ꩻသွူ။ သီရိမင်္ဂလာ ဝိသုံဂါမ သိမ်ႏစေႏတီႏနဝ်ꩻ တဲႏဆို့ꩻမာꩻဆုဲင်ꩻဒျာႏ၊ ကျောင်ꩻသုံꩻသော့ꩻသွမ်ꩻနဝ်ꩻ မာꩻဆို့ꩻဆုဲင်ꩻဒျာႏ ဗွေႏဗွန်ဝရိန္ဒမထေရ်ႏ (အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ)စိုး၊ ကျောင်ꩻတွိုက်ဘုရာꩻကွတ်ꩻဆူႏ၊ ဂန္ဓကုဋီႏတွမ်ႏ အနားဆွာꩻပေ (၁၂၀)ရပ် ချꩻသော့ꩻလိတ်ကျောင်ꩻဆောင် အွတ်ꩻတရန်း မာꩻဆုဲင်ꩻဒျာႏ၊ ဓမ္မာႏရုံႏတန်နီဖြုံႏ မာꩻဆုဲင်ꩻဒျာႏ၊ ၃-ရန်းကျောင်ꩻအွတ်ꩻနီဖြုံႏ၊ ၄-ရန်းကျောင်ꩻအွတ်ꩻဖဲ့ꩻကွဉ်ႏ နီဖြုံႏ မာꩻဆုဲင်ꩻဒျာႏ၊ စေးယားကုဲင်ထိုꩻ ဘုရာꩻကွတ်ꩻဆူႏကျောင်ꩻအွတ်ꩻတွမ်ႏ ချꩻလိတ်ကျောင်ꩻဆောင်နီဖြုံႏနဝ်ꩻ မာꩻသော့ꩻလုဲင်ႏ ဇေယျသိဒ္ဓိဓမ္မာႏရုံႏတန်၊ ထီႏဖွီထီႏပေႏ စောက္ကာꩻကျောင်ꩻလီꩻတွော့ꩻ မာꩻသော့ꩻလုဲင်ႏ ကျောင်ꩻတသာနုဲင်းနဝ်ꩻ မွေးတဝ်း။

ဗွေႏဆရာႏတောႏ ဘဒ္ဒန္တနရိန္ဒ အုံတဲင်သော့ꩻ "ပိဋကတ်ဗိမာန်ႏကျောင်ꩻဆောင်""ဗွေႏစင်ꩻတန်ဓမ္မသာမိကျောင်ꩻပေႏ"(ဆုဲင်ꩻ ဗွေႏစင်ꩻဝိဇ္ဇာနန္ဒ အုံတဲင်သော့ꩻ)ကျောင်ꩻပေႏ မွဉ်းဖျင်မာꩻတသာ အခရာႏနဝ်ꩻ တဲမ်းတဝ်းဒွုမ် သေလွဒျာႏလဲဉ်း၊ ကျောင်ꩻအရိယဝံသမြို့ဦး၊ အေးစေတီ၊ သီႏသဲင်ႏဇဝနရာမ၊ လွယ်မွန်ꩻ၊ ထီသိမ်ႏ၊ နောင်ကာꩻ စေႏတီႏကျောင်ꩻ သဖော်ꩻတရာꩻဗွိုန်ပီဝင်ꩻ။ စေႏတီႏ၊ ဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻ တွမ်ႏပအိုဝ်ႏလိတ်မွူး သဖော်ꩻတရာꩻယို တဖူꩻခြောင်ꩻ အလွိုးဗွိုန်ပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏပေႏပေႏ ကွဲးတန်တန်၊ အဝ်ႏအအဲဉ်ႏ ကွဲးလုဲင်းလုဲင်း၊ ကွဲးညည ကွဲးစုံႏလင်ႏ ဗွေခူꩻလွဉ်နဝ်ꩻသွူ။

  • ပထမဂုဏ်ႏ ကေꩻဇူꩻတန်၊
  • ဒုတိယဂုဏ်ႏ ကေꩻဇူꩻတန်၊
  • တတိယဂုဏ်ႏ ကေꩻဇူꩻတန်။

"အဟောင်းကိုမှီ၍ အသစ်ကို ကြံစည်ခြင်း၊ တီထွင်ခြင်း၊ အမှားသည် အမှန်၏ဆရာ၊ အမှန်သည် အမှား၏တပည့်"ဆိုရိုးစကား မှတ်သားဖူးပါ၏။ တစ်ဦး၏ အားနည်းချက်ကို တစ်ဦးက အားဖြည့်ပေးလိုက်ရင် အားပြည့်လာမှာပါ။

  • (က) ပထမဂုဏ်ႏကေꩻဇူꩻတန်နဝ်ꩻ အုံဒေါင်လိတ်စခါ။
  • (ခ) ဒုတိယဂုဏ်ႏကေꩻဇူꩻတန်နဝ်ꩻ ဗွေႏဗွန်သုနန္ဒ ထီသိမ်ႏလိတ်မူ အမုဲင်လာခေါဝ် (လခြမ်းသင်္ကေတ)။
  • (ဂ) တတိယဂုဏ်ႏကေꩻဇူꩻတန်နဝ်ꩻ-

နေင်ႏ ၁၃၂၃-ဗာႏ၊ လာဝါႏဆိုႏလောင်း(၉)နီꩻ လွောင်ႏဗူႏတသာယင်း "ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻ ဗဟိုႏသံဃသမဂ္ဂစွိုꩻ"နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲးသွဉ်သွဉ် တနေင်ႏထွူတနေင်ႏ အလဲင်ႏထွိုင်ႏအာတဲင် အယပ်ꩻခုဲင်ႏမော့ꩻလွဉ်၊ ထီႏလွဉ်၊ အမုဲင်လာခေါဝ် (လခြမ်းသင်္ကေတ) အွဉ်ႏဒင်ႏဗျဉ်းဆꩻကီနဝ်ꩻ ခြပ်စီႏလိတ်သားသူꩻ ယပ်ꩻခုဲင်ႏငါႏအကျောင်ꩻ ဒင်ႏပျꩻနယ်အမျာꩻတွမ်ႏ ဗွေႏသံႏဃာႏတွော့ꩻ ဗွေႏသံႏဃာႏတန်ဆꩻကီ ဖေႏအခွင်ꩻနဝ်ꩻမꩻ စင်ꩻနန္ဒဝံသ(ဓမ္မာစရိယ ယိုခါ ဖြားထွန်းလဲင်)၊ စင်ꩻစန္ဒိမာ (ဓမ္မာစရိယ-ပင်လောင်ꩻ) ဝွေꩻဗွေႏသီး အုံမွန်းခြပ်ရဲဉ်ႏထွူတဲင် နေင်ႏ ၁၃၂၄-ဗာႏ လွေꩻနျꩻပအိုဝ်ႏလိတ်မွူးတသာ ပထမရန်း ရန်ႏကုန်ႏ ကျုံးကြီးလမ်း ဒေလီဂေဇက် ပုံနှိပ်တိုက် အမုဲင်အွဉ်ႏဖဲ့ꩻလ (- ꩻ -့ - ႏ)ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

တဲႏစနေင်ႏ ၁၃၂၈-ဗာႏ ဗꩻ ၁၃၃၁-သွဉ်လွေꩻခန်း ဝေင်ꩻနဲႏဟိုပုံꩻ၊ ဝေင်ꩻနဲႏတောင်ႏကီꩻ၊ ဝေင်ꩻနဲႏပင်လောင်ꩻ၊ ဝေင်ꩻနဲႏလွယ်လဲမ်၊ ဝေင်ꩻနဲႏသီႏသဲင်ႏ၊ ဝင်ꩻတောင်ႏကီꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒဲဉ်သီႏလာဗွေ နေင်ႏ ၁၃၃၉-ဗာႏ၊ ပွယ်ꩻတန်မွူးနီꩻခွိုꩻပအိုဝ်ႏ နောင်ယာသုဲင်ꩻထွူ ထင်ႏတွိုႏ ၁၃၄၀-(ဗွေ)၊ လာဒဲဉ်ရုတ်ꩻဆန်ꩻ(၆)နီꩻ လွောင်ႏဗူႏယင်း "ဗဟိုႏသမဂ္ဂသံႏဃာႏစွိုꩻ"နဝ်ꩻသွူ၊ ဗွေႏဗွန်ဖြားဘဒ္ဒန္တနရိန္ဒ ပထမကျောင်ꩻတန် မဟာနာယက၊ ဗွေႏဗွန်ဣန္ဒဝံသ ပင်မွဉ်ꩻ၊ သီႏသဲင်ႏဗွေႏဗွန်ဇဝန၊ စငေါဝ်ꩻဗွေႏဗွန်၊ ဂွိုဏ်ႏချုတ်သွံပါꩻ၊ ထွာနုနာယက၊ နောင်ကာꩻဗွေႏဗွန်ပဏ္ဍိတ ဥက္ကဋ္ဌ၊ တောင်ႏကီꩻမျို့ဦး ဗွေႏဗွန်အရိယဝံသ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ၊ သီႏသဲင်ႏ ဇဝနာရာမ ဗွေႏစင်ꩻတန်ကောဝိဒ အွဉ်ငါထာꩻမာꩻဗွေႏ၊ ပထမကျောင်ꩻတန် ဗွေႏစင်ꩻတန်ဝိဇ္ဇာနန္ဒ တွဲꩻဖက်အွဉ်ငါ၊ ကျောင်ꩻတန်မွဉ်ခြဲင်တွိုက်အုပ် ဗွေႏစင်ꩻတန်နဝရိန္ဒ၊ စင်ꩻဝိဇယ ထိန်ꩻကမ်းဘဏ္ဍာႏ အမုဆောင်ႏ+သောင်ႏသာထာꩻမာꩻ ဗွေႏဗွန်(၁၈၀)ပါꩻ။

တဲႏစနေင်ႏ ၁၃၄၀-(ဗွေ)၊ ဒု-ဝါႏဆိုႏဆန်ꩻ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ၊ ပထမကျောင်ꩻတန်ကို "ဗဟိုႏသမဂ္ဂသံႏဃာႏစွိုꩻ"ပါအစွိုꩻကို ကထွာဒါႏ ဗွေႏစင်ꩻတန်ကောဝိဒ အွဉ်ငါဖေႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏနယ်လိတ်မွူး သွဉ်ပုံႏသွဉ်နယ်ꩻတွမ်ႏ ဗျဉ်း(၃၃)ဖြုံႏ ဘွဲ့မဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ နေင်ႏ ၁၃၄၈-ဗာႏ၊ ဒဲဉ်စေတ်လောင်း (၈)နီꩻ (၃၀-၆-၈၆) ကျောင်ꩻထီသိမ်ႏကို ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻ ဒု-လဲင်ႏ၊ ဗဟိုႏသမဂ္ဂသံႏဃာႏစွိုꩻ ဥက္ကဋ္ဌတန် သဘာပတိဗွေႏဆရာႏ ဘဒ္ဒန္တပဏ္ဍိတ ကျောင်ꩻနောင်ကာꩻတန် ယီးအွဉ်ႏနယ်ဖေႏ တဖူꩻခြောင်ꩻ ဗွေႏခွန်သီးတာႏ ဩဝါဒငဝ်းနုဲင်းဆလယို- "နီသွဉ်းသီး လိတ်တောင်ႏကီꩻမူအကို မဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏထဲမ်၊ ဗဲ့ꩻဒါႏကိစ္စယို မုဲင်ꩻခါတဲ့ယဝ်း တပါꩻအနေႏ တွမ်ႏမာꩻမွုန်း၊ လွိုက်ရွေꩻထွူ ပုဂ္ဂိုလ်ႏသေဒါႏတဲင် တွိုင်ႏပင်ႏဆွေꩻနွေꩻဝင်ꩻတွော့ꩻ အမျာꩻသဖော်ꩻတူႏအတွိုင်ꩻ မာꩻလွေꩻသွော့"နုဲင်းယိုဖုံႏသွူ။

ဒင်ႏမတ်တန်ꩻသား- ဗွေႏပညာနန္ဒ၊ ဒု-အကိုရေꩻ၊ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻ၊ ကျောင်ꩻလွယ်ကောင်ꩻ (၁၂-၇-၁၉၈၆) ကျောင်ꩻလွယ်ကောင်ꩻ ဗွေႏပညာနန္ဒ (ယိုခါ- ခွန်ပညာႏဗုတ် ဗဟိုႏထွို့ꩻဗူႏဗွေႏ)နဝ်ꩻသွူ။ ထင်ႏတွိုႏ ၁၃၄၉-ကထိန်ႏလောင်း (၁၂)နီꩻ (၁၇-၁၀-၈၇) ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ၊ ပထမကျောင်ꩻတန်မွဉ်ခြဲင်ကို ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻ ဒု-လဲင်ႏ နေင်ႏ တတိယ၊ ဒုတိယအထူꩻပွဲꩻမော့ꩻခွဲး ထဲမ်စိမ်+ဗဲ့ꩻ+မွဉ်းဖျင်လိတ်မွူးကိစ္စ ဒင်ႏပျꩻဗွေႏသံႏဃာႏ တကာႏဗဟိုႏလိတ်လုဲင်ꩻ (စာ/ယဉ်)ဗဟို ပ-အ-မ-ဖ တဲင် စတဲင်အစွိုꩻနုဲင်းဆꩻလယို-

  • (၁) အဲက် အဲက်ꩻ အဲင် အဲင်ꩻ အဲင်း အဲင်ႏ
  • (၂) အွောက် အွောက်ꩻ အွောင် အွောင်ꩻ အွောင်း အွောင်ႏ
  • (၃) အောပ် အောပ်ꩻ အောမ် အောမ်ꩻ အောမ်း အောမ်ႏ
  • (၄) အေတ် အေတ်ꩻ အေန် အေန်ꩻ အေန်း အေန်ႏ
  • (၅) အေက် အေက်ꩻ အေင် အေင်ꩻ အေင်း အေင်ႏ
  • (၆) အေပ် အေပ်ꩻ အေမ် အေမ်ꩻ အေမ်း အေမ်ႏ
  • (၇) အွုက် အွုက်ꩻ အွုင် အွုင်ꩻ အွုင်း အွုင်ႏ

တောင်ꩻသေꩻ။ ထဲမ်စိမ်+မွဉ်းချော်ꩻလိတ်ဖြုံႏကိစ္စအလုဲင်းနဝ်ꩻ ထွားချာသွော့ ဗွေႏပညာနန္ဒ ဒု-အကိုရေꩻ (၁၂-၇-၈၆) မတ်တန်ꩻနဝ်ꩻနေား။ (တဲမ်းလိတ်သား)

ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသံႏဃာႏစွိုꩻ ပါအစွိုꩻကိုဖုံႏ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ လွောက်ꩻနာႏလွဉ်ꩻ ထောင်ထွေလွဉ်ꩻ ဗဟိုႏပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻဥက္ကဋ္ဌ ကထွာဒါႏ ဘဒ္ဒန္တပဏ္ဍိတ နဲင်ႏငံႏတောႏဗဟိုႏသံႏဃာႏဝွန်ႏဆောင်ႏ အငဝ်းဩဝါဒ တဖူꩻခြောင်ꩻနဝ်ꩻမꩻတဲင် ပအိုဝ်ႏလိတ်မွူးကို ကလိုႏအပ်ဒါႏ လိတ်မွူးတွယ်ꩻ (ရဲဉ်ႏ)ဖုံႏအလောင်း တခူးတခဝ် တလဲင်ႏတစိꩻစိꩻ အဝ်ႏထဲမ်စိမ်၊ မွဉ်းချော်ꩻ၊ ပက်ရော့ꩻယင်း နေင်ႏ ၁၃၄၉-ဗာႏ တခြွိုက်တခီႏ။ လိုꩻအာႏရဲင်ꩻလွောင်ႏဗူႏ ရွဉ်အာႏရဲင်ꩻလွောင်ႏဗူႏ မွဉ်းချော်ꩻထဲမ်စိမ်လိတ်မူဉာဏ်ႏလွောင်ႏဗူႏ အာႏသွံလွောင်ႏဗူႏ ဆင်နီဗာႏအာႏထွို့ꩻငင်ႏတွမ်ႏ ဆင်သွံဗာႏအာႏထွို့ꩻငင်ႏနဝ်ꩻ ဆင်သွံဗာႏထွို့ꩻငင်ႏယို အာႏယိန်းတလာလာ၊ ထာꩻမာꩻယိန်းထွာထွာ။ ဟန်ႏသနီꩻ ပိဋကတ်ပြန်ႏချာႏပအိုဝ်ႏ အဝ်ႏအပါꩻ (၁၀၀)လွို၊ သုဓမ္မာႏဂွိုဏ်ꩻ ရွှေႏကျင်ႏဂွိုဏ်ꩻ ဒွါရဂွိုဏ်ꩻ ပါရော်ꩻညီꩻဒျာႏ၊ ဂွိုဏ်ꩻအဓိကမွေးတဝ်း၊ အရေꩻတန် ထာꩻမာꩻထွာ၊ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓနုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻဒျာႏသွူ။ [၁]

အာႏကွိုꩻ မွဉ်းဖျင်

  1. ဗွေႏသုမန(သထုံႏဟမ်ႏပုဲင်ႏ)၊ ဒဲဉ်သီႏလက်ဆောင်ႏ အမုဲင်-၃၈