ပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏဖတ်လွသွော့

လိုꩻမျိုꩻအစွိုးစွိုး ဘာႏသာႏငဝ်းငွါအစားစားဖုံႏအကို ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ လိတ်လုဲင်ꩻအဝ်ႏလွဖုံႏသွူ၊ လိတ်လုဲင်ꩻတအဲဉ်ထဝ်း လိုꩻမျိုꩻပေႏဖုံႏနဝ်ꩻ လဲင်ꩻဒေါ့ꩻအီစွဉ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻ တအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ်၊ ကသုံꩻလွဗာႏ အက္ခရာႏဖုံႏယို တဲႏစအခိန်ႏမုဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသီး အဝ်ႏထေင်ညင်ꩻဗာႏနေးဒွိုန်းကဝင်ꩻ ဗꩻယိုခါ၊ ယေးလ်တက္ကသိုလ်ႏ ကျင်ႏလဲပ်အီစိစ်ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမုꩻ သုတေသီ"စွန်အိုမန်ဒါးနယ်"နဝ်ꩻ ရိုꩻ"အက္ခရာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခါးလားခရစ်ကပေါႏ ပေါႏလွဉ်ဒျာႏ ဗီသီ ၁၉၀၀တွမ်ႏ ၁၈၀၀-ခါႏနဝ်ꩻကာႏ"ဒေါ့ꩻခြေင်းဆွော့ꩻစွဉ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

တွိုႏ ဂရိသုတေသီပွိုင်းလဲင်ႏ "ပဉ်နီကိုခရီသော့စတိုမော်"နဝ်ꩻ "အက္ခရာႏဖုံႏယို ခါးလားခရစ်ကပေါႏ ဗီသီ ၅၃၀၀-ရပ်နဝ်ꩻကာႏ ဂရိဒေႏသအခဝ်ထင်ꩻ အဝ်ႏသုံꩻစလဲဉ်း"ထီႏဗာႏအထောက်အကမ်း' သမ်းရိုꩻချင်နုဲင်းနဝ်ꩻ၊ မဲ့ဆꩻငါကာႏလ နဲင်ႏငံႏယင်ဟန်ႏ အက္ခရာႏအနပ်အဗျာႏနဝ်ꩻ- ထုဲင်ႏ(၇၄)ဖြုံႏ၊ ခယ်ႏ(၅၃)ဖြုံႏ၊ အာမေးနီးယား (၃၆)ဖြုံႏ၊ မန်း(၃၃)ဖြုံႏ၊ ရသျား (၃၂)ဖြုံႏ၊ တူရကီ(၂၉)ဖြုံႏ၊ အာရေဗျ(၂၈)ဖြုံႏ၊ စပိန်(၂၇)ဖြုံႏ၊ ဂျာမနီ(၂၆)ဖြုံႏ၊ အင်္ဂလိပ်(၂၆)ဖြုံႏ၊ ပဉ်တိစ်(၂၅)ဖြုံႏ၊ ဂရိ(၂၄)ဖြုံႏ၊ ဂျူး(၂၂)ဖြုံႏ၊ အီတလီ(၂၂)ဖြုံႏ၊ လဲတ်တိဉ်(၂၂)ဖြုံႏ အဝ်ႏလွနုဲင်းနဝ်ꩻအကျောင်ꩻ သိထွꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။

လိတ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ စုခြွဉ်းအွဉ်ႏဗူႏ အခြပ်အရဲဉ်ႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏ အနယ်ꩻကျကျ ကတဲမ်းသေꩻခါꩻဒါႏ ကထွာဒါႏငဝ်းငွါသင်္ကေတ အက္ခရာႏသီး အမုဲင်အကဲစ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ လိတ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ စုခြွဉ်းအွဉ်ႏဗူႏ ကတဲမ်းသေꩻခါꩻဒါႏ တွမ်ႏဗီးတွမ်ႏသရ အမုဲင်အကဲစ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း လိုꩻပွိုင်းလဲင်ႏကသုံꩻဒါႏ အရုပ်အပုံႏအမုဲင်အကဲစ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ထွာလိတ်နေနေ၊ ယိုခါ လိုꩻမဲ့တထီႏတဝ်းထာꩻသား တွမ်ႏအစူနာ ကစမ်ႏဗာႏဒါႏ အပူႏအဗျို့အမုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ရိုꩻဗာႏဒျာႏ လိတ်နေနေသွူ၊ လိတ်ယို ဖေႏသုခုမအက္ခရာႏကထွာ(မွေးတဝ်းလဲ့) ဖေႏကထွာအနုပညာႏခြွိုင်းခြိုꩻ မဉ်ႏအွဉ်ႏခြွဉ်းတဲႏထွင်ႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ ထွာလွဉ်လိတ်လုဲင်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ခါးလားလိတ်ကပေါႏနဝ်ꩻ လိတ်လုဲင်ꩻတပေါႏနွောင်ꩻတဝ်းသွူ။ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါယဟန်ႏနဝ်ꩻ ပွိုင်းလဲင်ႏလိတ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏပေါႏလွဉ်ဗာႏဖိုလဲ့ အွိုးငဝ်းသချင်ꩻ ကဗျာလင်္ကာႏဖုံႏနဝ်ꩻတဲး ကေားကဟွုန်ဗာႏသား တောင်ꩻသေꩻခါꩻသꩻကိုထွူတဲင် ရွစ်ထန်ႏနယ်ချာယင်းတွော့ꩻ ယောင်းစူထိန်ꩻကမ်းလွေꩻ တရန်းထွူတရန်းနုဲင်းနဝ်ꩻမꩻ အခိန်ႏဆွာꩻည ယံကထိုꩻမားဗိမ်ပြေ့ꩻဗာႏမွုန်း အဝ်ႏထိန်ꩻသိမ်ꩻနွောင်ꩻလွနဝ်ꩻသွူ။

"လိတ်ကစီႏခြပ်ဒျာႏ ဖေႏကထွာသုခုမ အနုပညာႏနဝ်ꩻမꩻ ဟဲ့ꩻထွိုက်လိတ်"ကရိုꩻဒါႏ အယူႏအတွေꩻယို ခေတ်ယိုခါ ကဲဉ်းအာအာ လက်ခံႏလွဉ်လွနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ လိတ်ကဆဲင်ႏဒျာႏ လောကုတ္တရာႏနဝ်ꩻမꩻ ဟဲ့ꩻလိတ်လုဲင်ꩻ-အဝ်ႏခေတ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွဉ်တေားလုဲင်ႏ လိတ်လုဲင်ꩻကရိုꩻဒါႏ ဝေါဟာရနဝ်ꩻယင်သွူ။ "တိုးသောင်း"အယူႏအတွေꩻကိုနဝ်ꩻတဲး ကတဲမ်းကမုဲင် လဲဉ်းသော့ꩻဒါႏအနုပညာႏကိုလိတ်စားနဝ်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ကဝွေႏဖန်ႏ ခတ်ကယ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻဒါႏလိတ်နဝ်ꩻစားတဲ့ သွင်ꩻသော့ꩻဒျာႏ လိတ်လုဲင်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ၊ ကခတ်ကဲꩻဒါႏ လိတ်လုဲင်ꩻအခွိုꩻအစားကို ခွုင်းကားစူကထွꩻရာꩻ မဉ်ႏလွူꩻဗာႏ မန်းနဲင်ႏငံႏလိတ်လုဲင်ꩻ အခွိုꩻအစားနဝ်ꩻ- ဝတ္ထုလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ပျꩻဇာတ်လိတ်လုဲင်ꩻ၊ ကဗျာလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ဘာႏသာႏပြန်ႏလိတ်လုဲင်ꩻ၊ လိုꩻပေႏလိတ်လုဲင်ꩻဖုံႏ၊ လိုꩻယွဲးလိတ်လုဲင်ꩻဖုံႏ၊ ယေန်ႏငဲးမုꩻအနုပညာႏလိတ်လုဲင်ꩻ၊ နဲင်ႏငံႏရေꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ သုတရသလိတ်လုဲင်ꩻ၊ သိပ္ပံလိတ်လုဲင်ꩻ၊ အတ္ထုပ္ပတ္တိလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ငဝ်းခြုဲင်းလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ဇာတိမာန်ႏလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ဝွေႏဖန်ႏရေꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ လွေꩻတဖူꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ပညာႏရေꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ကျန်ႏမာႏရေꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ပဒေႏသာႏလိတ်လုဲင်ꩻ၊ သုံꩻအီသိပ္ပံလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ထိန်ꩻသိမ်ꩻသဘာဝအသောင်ꩻအရင်ꩻလိတ်လုဲင်ꩻ၊ ထာꩻတယွို့လိတ်လုဲင်ꩻ၊ ကျမ်ꩻ(တန်)လိတ်လုဲင်ꩻ၊ တသက်တာႏလိတ်လုဲင်ꩻ-စတဲင် အခွိုꩻအစားအဝ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻအကျောင်ꩻ သေဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ "လိုꩻတဟော်ꩻတဝ်းလိတ်၊ ခမ်းထီတဟော်ꩻထွားတဝ်းလိတ်နဝ်ꩻ တတွိုႏနွောင်ꩻတဝ်း အရန်းထိုကီ၊ ဟော်ꩻအာအာလိတ်မꩻ ဒါႏပညာႏသွူ၊ ပညာႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝွေႏဖန်ႏဆင်ႏချင်ႏထွူမꩻ ဉာဏ်ႏကထိုမ်ႏနွောင်ꩻဒါႏ အမွေးမဲဉ်ႏစား"နဝ်ꩻသွူ။

"လိတ်လုဲင်ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ ဟော်ꩻပျောႏရာႏအီတာႏတွမ်ႏ ဖေႏထာꩻလွꩻကထိုꩻမားအီတာႏ၊ ဖေႏထာꩻသေဉာဏ်ႏ အရောင်ႏလေတာႏ အဝ်ႏလွနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻယွဲးဖုံႏ ခွေခွေနာꩻနာꩻ ဖေႏကထွꩻလꩻပါꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏဟော်ꩻထွားစွုမ်ႏစွုမ်ႏလိတ်၊ လိတ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားအရီးလဲင်ႏတွမ်ႏ အဆုဲင်ꩻလဲင်ႏနဝ်ꩻ တဗိုန်နွောင်ꩻတဝ်း၊ မဉ်ႏဟော်ꩻသေႏသေႏချာႏချာႏ၊ မဉ်ႏဟော်ꩻစဲင်းစဲင်းနဲင်းနဲင်းနဝ်ꩻ အကျိုꩻထူꩻတန်သွူ၊ ဟော်ꩻထွားလိတ်နဝ်ꩻ မာꩻထွာဖေႏနွောင်ꩻအီ လိုꩻလိုမ်းကိုမ်ႏတဖြာꩻသွူ။ အမေႏရိကန်ႏသမ္မတနဝ်ꩻ တနီꩻအကို ထာꩻမာꩻအဝ်ႏတရေင်လွိုပဉ်သွူ၊ ကတဲမ်းဗာႏဒါႏစူမုဲင်နဝ်ꩻ အဝ်ႏပဉ်အလဲင်ႏပေါင်ꩻသူရျာꩻတွမ်ႏသွစ်ꩻရျာꩻအခါႏ၊ ဟော်ꩻထွားလိတ်နဝ်ꩻ တမိနစ်အကို ဖေႏကဟော်ꩻနွောင်ꩻ အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ လိတ်ဖြုံႏပေါင်ꩻ(၇၅၀)ရပ်သွူ၊ ခွုင်းတဲင်ကေꩻဇူꩻဖုံႏအကို ပေါႏလွိုဘုရာꩻတရာꩻသံႏဃာႏ ဆရာႏမွိုးဖါ-ကရိုꩻဒါႏ အနန္တောအနန္တငတ်ꩻပါꩻသီးကေꩻဇူꩻနဝ်ꩻ လိတ်လုဲင်ꩻကေꩻဇူꩻယို လုဲင်းပြꩻယော့ဆုံးမွေးစွဉ်ႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။(ဝွန်ႏခံႏချက်- အဗွေႏဖြားကတဲမ်းသော့ꩻမောင်းမွူးခံꩻကိုနဝ်ꩻ တဲမ်းမန်းနေးဒျာႏ၊ ယိုနဝ်ꩻ ချာႏပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏချာဖေႏအကျောင်ꩻ)[]

အာႏကွိုꩻ

မွဉ်းဖျင်
  1. ဖြားခွန်မောင်တုတ်၊ မောင်းမွူးခံꩻ လိတ်လွီးလယ်ႏ အမုဲင်-၇၂