ပိုလ်ႏချုတ်စံသိန်း
ပိုလ်ႏချုတ်စံသိန်း (မိဉ်ꩻလင်: ခွန်စံဖဲ၊ ခွန်စောထီး) ပိုလ်ႏချုတ်သံတေင်း "ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်း" (ဟဲ့ꩻ) "ဗိုလ်စံသိန်း" နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻ ဖြိုတန်ထင်ႏထိုလွစ်ထန်ႏရေꩻတာႏ ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻ ဒုတိယတောႏလန်ႏရေꩻ အွဉ်ငါတန်(ခေါင်းဆောင်) တဖြာꩻဒျာႏသွူ။ စွိုးခွိုꩻအွဉ်ငါသား ပိုလ်ႏချုတ်စံသိန်း လွူးဖွါꩻရပ်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဒုံဖက်ꩻရဲး၊ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ ကိုတဲင် လွူးဖွာꩻနေင်ႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ နေင်ႏ ၁၂၈၉ ဗာႏ၊ ဒဲဉ်သီႏလာဆန်ꩻ(၉)နီꩻ (၂၈-၂-၁၉၂၈)နီꩻသွူ။ ပညာႏရေꩻနဝ်ꩻ နဝ်ꩻခါ သွဉ်ထူႏအောင်ႏခါꩻ သတ္တမရန်း(၇ တန်ꩻ)သွူ။ ဖူးဝေးကန်ပြေင်ဖုံႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဆရာႏမူႏနင်ႏထွေး၊ ဖြားဖိုးလွန်၊ ဖြားစံဖဲ၊ နင်ႏခင်ဝေသီ ဖုံႏသွူ။ လမ်းသားမာမူႏမိဉ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ နင်ꩻခွဉ်နောဝ်ꩻသွူ။ ပိုလီꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ နင်ꩻမေသစ်(ဟဲ့ꩻ)နင်ꩻယွန်း၊ နင်ꩻဆွေ၊ ခွန်ကျော်ဆွေ၊ နင်ꩻရီ၊ နင်ꩻဒေဝီ၊ နင်ꩻလှရင် သီးနောဝ်ꩻသွူ။
| ပအိုဝ်ႏစွိုးခွိုꩻဒုတိယတောႏလန်ႏရေꩻအွဉ်ငါတန် ပိုလ်ႏချုတ်စံသိန်း | |
|---|---|
| မိဉ်ꩻ ဇာႏတိ | ပိုလ်ႏချုတ်သံတေင်း |
| လွူးဖွာꩻ | နေင်ႏ ၁၂၈၉ ဗာႏ၊ ဒဲဉ်သီႏလာဆန်ꩻ(၉)နီꩻ (၂၈-၂-၁၉၂၈) ဒုံဖက်ꩻရဲး၊ ဝေင်ꩻတောင်ႏကီꩻ |
| သီမား | ၁၉၆၈ ဗာႏ ထွာတွိုက်ꩻပွယ်ꩻဒုံပင်ꩻကဲင်ႏကို၊ တွမ်ႏ SURA ဗိုလ်လှခင်စွိုꩻ |
| သင်ႏဂျိုႏလို့ꩻဒါႏခင်ႏလမ်း | နားဟီꩻပအိုဝ်ႏအာႏဇာႏနီႏကောင်၊ ဒုံနားဟီꩻ၊ ကန်ꩻတူႏတန်ဒေႏသ၊ ဝေင်ꩻနယ်ႏမောက်ꩻမုဲင်ႏ |
| ခမ်းထီခွိုꩻ |  မျန်မာ |
| လိုꩻမျိုꩻ |  ပအိုဝ်ႏ |
| ပညာႏရေꩻ | အောင်ႏသတ္တမရန်း |
| ထာꩻမာꩻ |
|
| အစွိုꩻအဗူႏ |
|
| မိဉ်ꩻကျော်ႏလွီးဟွမ်ဗာႏခရာႏ | ပအိုဝ်ႏဒုတိယတောႏလန်ႏရေꩻအွဉ်ဟိုသားတဖြာꩻ |
| ကိုꩻကွဲႏယွုမ်းအံႏမုꩻ | ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ |
| လမ်းသား(ဖုံႏ) | နင်ꩻခွဉ် |
| ပိုဖုံႏ | နင်ꩻမေသစ်(ဟဲ့ꩻ)နင်ꩻယွန်း၊ နင်ꩻဆွေ၊ ခွန်ကျော်ဆွေ၊ နင်ꩻရီ၊ နင်ꩻဒေဝီ၊ နင်ꩻလှရင်။ |
| မွိုးဖာ(ဗွေႏ) | ဖြားကျောင်ꩻပညာႏ၊ မဲးကျောင်ꩻယုံနေ |
| ဖူးဝေးခွိုꩻဖုံႏ | ဆရာႏမူႏနင်ႏထွေး၊ ဖြားဖိုးလွန်၊ ဖြားစံဖဲ၊ နင်ႏခင်ဝေသီ။ |
စဲ့ꩻပအိုဝ်ႏကချꩻစူခွုမ် ရန်ႏသူႏစူကို ၁၉၅၈ ခိန်ႏ တခံႏချꩻတဝ်းဒါႏစူခွုမ်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဗွေႏဆရာႏတောႏဦးနေမိနဝ်ꩻသွူ။ ဗွေႏဆရာႏတောႏနဝ်ꩻရိုꩻ သီချꩻစူခွုမ်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပအိုဝ်ႏအွော့ꩻဝန်ရေꩻဖေႏကကုဲင် ပါꩻချာႏအံႏအီကွို့ꩻလိုꩻလွုမ်ꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻမꩻ ဗွေႏဆရာႏတောႏနဝ်ꩻ လယ်ႏထွံႏထွို့ꩻဗူႏစည်းရုံးချာယင်း ခမ်းသားနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူ ၁၉၆၆ ဗာႏရပ် ဗိုလ်ချုပ်စံသိန်းလဲ့ နွို့အွဉ်မာꩻချာ ပအိုဝ်ႏအွော့ꩻဝန်ရေꩻ တွမ်ႏဝွေꩻဗွေႏ၊ ပါတွမ်ႏ အောင်ႏခမ်းထီ၊ ပိုႏတန်အောင်ႏခမ်ꩻသီးတဲင် "ပအိုဝ်ႏဒုတိယအွော့ꩻဝန်ရေꩻ"လဲ့ မွန်ဗန်ချာယင်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူ ဗိုလ်လှမောင်(ဗကပ)တွမ်ႏ ဗိုလ်တာကလယ်လဲ့ နွို့ညီꩻချာယင်းနဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏ ၁၉၆၇ ဗာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ"ပအလဖ"အမဉ်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွေꩻ "ဖြဝ်ꩻခမ်းလိုꩻမျိုꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏလွစ်ထန်ႏရေꩻအစွိုꩻ-ရလလဖ" နဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏ ၁၉၆၈ ဗာႏခိန်ႏ ရလလဖ တွမ်ႏ မိုးဟိန်းအွဉ်ငါ ဖြဝ်ꩻ(SURA)စွိုꩻ အနာႏဂါတ်အီႏပူꩻပေါင်ꩻဝင်ꩻတာႏ မော့ꩻခွဲးအုံကွံဝင်ꩻ ခင်ႏလမ်းတထွောင်းကို ဒေါ့ꩻရီဝင်ꩻအဆင်ႏပြေႏတဝ်း စဲ့ꩻပွယ်ꩻထွာထိုꩻတဲင် ဗိုလ်စံသိန်း(ရလလဖ) တွမ်ႏ ဗိုလ်လှခင်(SURA) နီဖဲ့ꩻအွဉ်ငါသားတွမ်ႏ ရုဲင်းဖက်ယဟန်ႏ ထဲ့သွုမ်ꩻထိုꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။[၁][၂]
သီမား
မွဉ်းဖျင်ပိုလ်ႏချုတ်စံသိန်း ကသီမားဒါႏနေင်ႏနဝ်ꩻ နေင်ႏ၁၃၃၀ဗာႏ၊ တင်ꩻကျွစ်လာ၊(အောက်တိုဘာလာ၊ 1968 ဗာႏ)၊ ထွာတွိုက်ꩻပွယ်ꩻ ဝေင်ꩻနယ်ႏမောက်ꩻမုဲင်ႏ ဒုံပင်ꩻကဲင်ႏကို တွမ်ႏ SURA ဗိုလ်လှခင်စွိုꩻတဲင် သီမားထိုꩻ၊ အသက်(၄၀)နေင်ႏကိုသွူ။ အမုခ်အောင်နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ ဒုံနားဟီꩻ ဝေင်ꩻနယ်ႏမောက်ꩻမုဲင်ႏ ကန်ꩻတူꩻတန်ဒေႏသ နားဟီꩻပအိုဝ်ႏအာႏဇာႏနီႏကောင်လောင်းသွူ။[၃]