ဝီခီပီးဒီးယား

အာသဲန်းနေက်

အာသဲန်းနေက် (သဲင်ဗွာ)ယို ထွာ သင်္ကေတ As တွမ်ႏ အဲတ်တမ်အမုဲင် ၃၃ ကိုကအောဝ်ႏဒါႏ ဓာတုဗေဒ ဒြတ်စင်တဗာႏသှူ။ အရောင်ႏနောဝ်ꩻ အတသီး၊ အဖြီင်း၊ မေႏလူႏရောင်ႏ ၃ ရောင်ႏ အောဝ်ႏကြူခါꩻနေး။ ထွာ ရှောန်ရောင်ႏ ကတလာဒါႏ ထာꩻခြုံးခြုမ်ႏသှူ။ အရောင်ႏနောဝ်ꩻ ပီ ပသီႏမဏိရောင်ႏ မွမွ၊ အလှုမ်းလျက် ဗွန် သတ္တု။ ထွာ သတ္တုတဲꩻတဲꩻတဲ့ မွေးတောဝ်း၊ သတ္တုတောဝ်းတဲꩻတဲꩻလဲ့ တမွေးတောဝ်း ပီနုဲင်း မန်းကဟဲ့ꩻဒါႏ ခနောက်စိမ်း တောမ်ႏ ကြွတ် သတ္တုဝီးဝါးသှူ။ ကွဲးတှော့ꩻ ပေါင်းပီပီ သတ္တုတမွေးတောဝ်းဒါႏ ဖော့သဖိုရီက်။ အာသဲန်းနေက်ယို သယံဇာတနေးတဲ့ မော့ꩻဒျာႏ၊ မော့ꩻငီꩻအာ ကန်ꩻ ကမော့ꩻတသေႏဒါႏ သတ္တုထာꩻခြာဖုံႏကို။ တုမ်ႏဒြတ်စင်လောင်းလင်လဲ့ အမာꩻဒါႏယိုꩻတန် ဓာတ်။ မဉ်ႏမာꩻလျားနောဝ်ꩻ အထွာကြုဲင်းထိုꩻ အာသဲန်းနေက် ထရုဲင် အောက်သုဲဒ် (arsenic trioxide)၊ အလွီးထန်ႏ ဗွှန်ပီ ဖက်ꩻခေါ်လွီး။ သတ္တုတမွေးတောဝ်းခြောင်ႏကို (non metallic form) မာꩻဓာတ်အာႏ ဆေ့ꩻမွေးရိုꩻလဲ့ အခြီစိုႏဒါႏယိုꩻတန် အဲက်သစ်အာႏတလာကို။

အာသဲန်းနေက်,  33As
ကအောဝ်ႏလုဲင်ႏဒါႏ ဂုဏ်သတ္တိဖုံႏ
အမဉ်ꩻ၊ သင်္ကေတအာသဲန်းနေက်, As
အငေါဝ်းထန်ႏ/ˈɑːrsɪnɪk/, also /ɑːrˈsɛnɪk/ when attributive
AR -sə-nik, ar- SEN -ik
အော်လိုထရိုဖီgrey (most common), yellow, black
အယောင်ꩻmetallic grey
ဒြတ်စင် အထဲ့ရော့ꩻ ထာꩻရှောင်ကို အာသဲန်းနေက်
Element 1: Hydrogen (H), Other non-metal
Element 2: Helium (He), Noble gas
Element 3: Lithium (Li), Alkali metal
Element 4: Beryllium (Be), Alkaline earth metal
Element 5: Boron (B), Metalloid
Element 6: Carbon (C), Other non-metal
Element 7: Nitrogen (N), Other non-metal
Element 8: Oxygen (O), Other non-metal
Element 9: Fluorine (F), Halogen
Element 10: Neon (Ne), Noble gas
Element 11: Sodium (Na), Alkali metal
Element 12: Magnesium (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: Aluminium (Al), Other metal
Element 14: Silicon (Si), Metalloid
Element 15: Phosphorus (P), Other non-metal
Element 16: Sulfur (S), Other non-metal
Element 17: Chlorine (Cl), Halogen
Element 18: Argon (Ar), Noble gas
Element 19: Potassium (K), Alkali metal
Element 20: Calcium (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: Scandium (Sc), Transition metal
Element 22: Titanium (Ti), Transition metal
Element 23: Vanadium (V), Transition metal
Element 24: Chromium (Cr), Transition metal
Element 25: Manganese (Mn), Transition metal
Element 26: Iron (Fe), Transition metal
Element 27: Cobalt (Co), Transition metal
Element 28: Nickel (Ni), Transition metal
Element 29: Copper (Cu), Transition metal
Element 30: Zinc (Zn), Transition metal
Element 31: Gallium (Ga), Other metal
Element 32: Germanium (Ge), Metalloid
Element 33: Arsenic (As), Metalloid
Element 34: Selenium (Se), Other non-metal
Element 35: Bromine (Br), Halogen
Element 36: Krypton (Kr), Noble gas
Element 37: Rubidium (Rb), Alkali metal
Element 38: Strontium (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: Yttrium (Y), Transition metal
Element 40: Zirconium (Zr), Transition metal
Element 41: Niobium (Nb), Transition metal
Element 42: Molybdenum (Mo), Transition metal
Element 43: Technetium (Tc), Transition metal
Element 44: Ruthenium (Ru), Transition metal
Element 45: Rhodium (Rh), Transition metal
Element 46: Palladium (Pd), Transition metal
Element 47: Silver (Ag), Transition metal
Element 48: Cadmium (Cd), Transition metal
Element 49: Indium (In), Other metal
Element 50: Tin (Sn), Other metal
Element 51: Antimony (Sb), Metalloid
Element 52: Tellurium (Te), Metalloid
Element 53: Iodine (I), Halogen
Element 54: Xenon (Xe), Noble gas
Element 55: Caesium (Cs), Alkali metal
Element 56: Barium (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: Lanthanum (La), Lanthanoid
Element 58: Cerium (Ce), Lanthanoid
Element 59: Praseodymium (Pr), Lanthanoid
Element 60: Neodymium (Nd), Lanthanoid
Element 61: Promethium (Pm), Lanthanoid
Element 62: Samarium (Sm), Lanthanoid
Element 63: Europium (Eu), Lanthanoid
Element 64: Gadolinium (Gd), Lanthanoid
Element 65: Terbium (Tb), Lanthanoid
Element 66: Dysprosium (Dy), Lanthanoid
Element 67: Holmium (Ho), Lanthanoid
Element 68: Erbium (Er), Lanthanoid
Element 69: Thulium (Tm), Lanthanoid
Element 70: Ytterbium (Yb), Lanthanoid
Element 71: Lutetium (Lu), Lanthanoid
Element 72: Hafnium (Hf), Transition metal
Element 73: Tantalum (Ta), Transition metal
Element 74: Tungsten (W), Transition metal
Element 75: Rhenium (Re), Transition metal
Element 76: Osmium (Os), Transition metal
Element 77: Iridium (Ir), Transition metal
Element 78: Platinum (Pt), Transition metal
Element 79: Gold (Au), Transition metal
Element 80: Mercury (Hg), Transition metal
Element 81: Thallium (Tl), Other metal
Element 82: Lead (Pb), Other metal
Element 83: Bismuth (Bi), Other metal
Element 84: Polonium (Po), Metalloid
Element 85: Astatine (At), Halogen
Element 86: Radon (Rn), Noble gas
Element 87: Francium (Fr), Alkali metal
Element 88: Radium (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: Actinium (Ac), Actinoid
Element 90: Thorium (Th), Actinoid
Element 91: Protactinium (Pa), Actinoid
Element 92: Uranium (U), Actinoid
Element 93: Neptunium (Np), Actinoid
Element 94: Plutonium (Pu), Actinoid
Element 95: Americium (Am), Actinoid
Element 96: Curium (Cm), Actinoid
Element 97: Berkelium (Bk), Actinoid
Element 98: Californium (Cf), Actinoid
Element 99: Einsteinium (Es), Actinoid
Element 100: Fermium (Fm), Actinoid
Element 101: Mendelevium (Md), Actinoid
Element 102: Nobelium (No), Actinoid
Element 103: Lawrencium (Lr), Actinoid
Element 104: Rutherfordium (Rf), Transition metal
Element 105: Dubnium (Db), Transition metal
Element 106: Seaborgium (Sg), Transition metal
Element 107: Bohrium (Bh), Transition metal
Element 108: Hassium (Hs), Transition metal
Element 109: Meitnerium (Mt), Transition metal
Element 110: Darmstadtium (Ds), Transition metal
Element 111: Roentgenium (Rg), Transition metal
Element 112: Copernicium (Cn), Transition metal
Element 113: Ununtrium (Uut)
Element 114: Ununquadium (Uuq)
Element 115: Ununpentium (Uup)
Element 116: Ununhexium (Uuh)
Element 117: Ununseptium (Uus)
Element 118: Ununoctium (Uuo)
 P
↑
As
↓
Sb
ဇျာမေနီယမ် ← အာသဲန်းနေက် → သီလီနီယမ်
အဲက်တမ် အမုဲင်ရဲန်ႏ (Z)33
အဗူႏ၊ ဘလော့group 15 (pnictogens)
အထဲ့ရော့ꩻ ထာꩻရွောင်period  4
ဒြပ်စင် ကဏ္ဍ  metalloid
အှောန်ႏထော့ခါꩻ အဲက်တမ်မေက် အထှူႏခေန်ႏ (±) (Ar)74.921595(6)[၁]
အီလဲက္ထရွန် ကဖျင်ထာꩻ[Ar] 3d10 4s2 4p3
အပီတထွိုင်ကို ကပါဒါႏ အီလဲက္ထရွန်2, 8, 18, 5
ပှိုင်းဝှို့တုမ်ႏ ယောင်ꩻဖဲ့ဂုဏ်သတ္တိဖုံႏ
ဖေ့စ်အခြုံးအတူႏ
Sublimation point887 K ​(615 °C, ​1137 °F)
အနဲန်းအတဉ်ႏ (အခန်ꩻအလျား ၊ လမ်းဟောင်းကိုအလျား)5.727 g/cm3
5.22 g/cm3
သုမ်စဲင်ႏခွဲးခင်ႏလမ်း 1090 K, ​3628 kPa[၂]
Critical point1673 K, ? MPa
ဖျှူးဆဉ်းအလျားgrey: 24.44 kJ/mol
အတအှိုထန်ႏအလျား34.76 kJ/mol (?)
မိုလာ အလျားအာႏရဲင်ꩻ24.64 J/(mol·K)
အတအှိုထီတေက်ꩻအာႏ
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 553 596 646 706 781 874
အဲက်တမ်မေက်ဂုဏ်ႏဖုံႏ
ထွာအောက်သုဲက် (အောက်သုဲက်ဒေးဆဉ်း) အထျꩻအအုံ5, 4, 3, 2, 1,[၃] −1, −2, −3 ​(a mildly acidic oxide)
ဓာတ်ငင်ႏအီလက်ထရွန် Pauling scale: 2.18
အာႏတောင်ႏတာႏမာꩻထွာအုဲင်းယွန်း1st: 947.0 kJ/mol
2nd: 1798 kJ/mol
3rd: 2735 kJ/mol
(more)
အဲက်တမ်မေက် ဒွါႏအကဲန်တကှို့ꩻempirical: 119 pm
ကိုဗေးလဲန့်ဒွါႏအကဲန်တကှို့ꩻ 119±4 pm
ဗန်ဒါဝေါ့သ် ဒွါႏအကဲန်တကှို့ꩻ185 pm
Miscellanea
ကမာꩻထွာခါꩻထာꩻကြုံး ​rhombohedral
Rhombohedral crystal structure for အာသဲန်းနေက်
အလျားမာꩻတခြက်ထာꩻ5.6 µm/(m·K)[၄] (at r.t.)
အလျားတွီကာႏထာꩻ50.2 W/(m·K)
တျာႏရဲးကမ်းထာꩻ333 nΩ·m (at 20 °C)
ပသီႏထှို့ꩻဓာတ်diamagnetic[၅]
ပသီႏထှို့ꩻ ကခှေါင်းအီဒါႏထာꩻ (χmol)−5.5·10−6 cm3/mol[၆]
Young's modulus8 GPa
Bulk modulus22 GPa
Mohs hardness3.5
Brinell hardness1440 MPa
CAS Number7440-38-2
ထွာလှောန်ခြောင်ꩻ
ကထုမ်ႏမော့ꩻသားအစောဝ်းခါ တောင်ꩻစိုး (ဘီသီ ၂၅၀၀)
ဖဖြှဲ့ꩻထန်ႏအရီးသွတ်ꩻလဲင်ႏAlbertus Magnus (1250)
အစှူဖြှိုးသွတ်ꩻ အာသဲန်းနေက်သီး အုဲင်သိုတုပ်ဖုံႏ
iso NA သက်တန်ꩻတာကွို့ꩻ DM DE

( MeV)

DP
73As syn 80.3 d ε – 73Ge
γ 0.05D, 0.01D, e –
74As syn 17.8 d ε – 74Ge
β+ 0.941 74Ge
γ 0.595, 0.634 –
β− 1.35, 0.717 74Se
75As 100% is stable with 42 neutrons
ဝီကီဒေတာကို |
| အုံနောင်

မာꩻအီ

မွဉ်းဖျင်

အာသဲန်းနေက် ကကြူခါꩻတုမ်ႏ ဒြတ်ခြှောင်းလောင်းလင်ယို ယမ်ထဲင်းက အာသဲန်းနေက်ခြေင်ခြေင်သှူ။

ထူႏတောမ်

မွဉ်းဖျင်
  1. ↑ Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. ↑ Gokcen, N. A (1989). "The As (arsenic) system". Bull. Alloy Phase Diagrams 10: 11–22. doi:10.1007/BF02882166. 
  3. ↑ "Stabilized Arsenic(I) Iodide: A Ready Source of Arsenic Iodide Fragments and a Useful Reagent for the Generation of Clusters" (2004). Inorganic Chemistry 43 (19): 5981–6. doi:10.1021/ic049281s. PMID 15360247. 
  4. ↑ Cverna, Fran (2002)။ ASM Ready Reference: Thermal properties of metals။ ASM International။ pp. 8–။ ISBN 978-0-87170-768-0။ pdf.
  5. ↑ Lide, David R., ed. (2000)။ "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds"။ Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (81 ed.)။ CRC press။ ISBN 0849304814။
  6. ↑ Weast၊ Robert (1984)။ CRC, Handbook of Chemistry and Physics။ Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing။ pp. E110။ ISBN 0-8493-0464-4။
ထူႏ "https://blk.wikipedia.org/w/index.php?title=အာသဲန်းနေက်&oldid=24735" ကို