သကော့တလန်ခမ်းထီ

သကော့တလန်ခမ်းထီ (အိန်းကလေတ်: Scotland) (Scots: Scotland; Scottish Gaelic: Alba gd) နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ယူနုဲက်တဲတ်ကိင်းဒန်းခမ်းတန်ကို ကပါသော့ꩻဒါႏ ခမ်းတခမ်းဒျာႏသွူ။ ယူနုဲက်တဲတ်ကိင်းဒန်းကိုနဝ်ꩻ ထွာအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းတခမ်းဒျာႏတဲင် ထူႏလွေꩻခင်ႏလမ်း ကရေက်ဗိတေင်ကြွန် အခဝ်ထင်ꩻ ၃ ပွန်း ၁ ပွန်းတဲင် ဖဲ့ꩻနဝ်နဝ်ꩻ အိန်းကလန်ခမ်းထီ၊ ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ပင်ႏလယ်ႏထင်ꩻ၊ ဖဲ့ꩻထင်ꩻတောမ်ႏ ဖဲ့ꩻတွို့ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ အတ်တလန်တိတ် သမုဒ္ဒရာႏ၊ ဖဲ့ꩻတွို့ꩻနဝ်ဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ရေလက်ကြားထင်ꩻ၊ အုဲင်းရိစ်ပင်ႏလယ်ႏဖုံႏ အဝ်ႏခူရောင်ꩻခါꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏကောင်သဲင်တကာႏတဝ်း ကြွန်ပေႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပိဉ် ၇၉၀ ဗာႏသွူ။ အခဝ်ထင်ꩻကို ကြွန်ဗူႏဖုံႏ(Northern Isles) တောမ်ႏ ဟာဘရိုက်ကြွန်ဖုံႏ(Hebrides)လဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ သကော့တလန်ခမ်းထီ ဟံႏနယ်ႏအအဲဉ်ႏအလုဲင်းဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏစတုရန်းမဲင်ႏ ၃၀,၉၇၇ မဲင်ႏ (၈၀,၂၃၁ စတုရန်း ကီလိုမီတာ) တဲင် ၂၀၂၂ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအရမ်ꩻအလꩻ လိုꩻအုံအဝ်ႏသော့ꩻဖြာꩻခြွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏအဖြာꩻ (၅.၄) သန်းလွိုရပ်၊ နဝ်ꩻအကို ၉၃ % နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ လိုꩻဗွာခွိုꩻ နဝ်ꩻသွူ။

သကော့တလန်ခမ်းထီ Scotland  (Scots) Alba  (Scottish Gaelic)
အလံႏတောႏ အမိတ်မုဲင်
ခမ်းထီငဝ်းသꩻချင်ꩻ: various, predominantly "en:Flower of Scotland"
သကော့တလန်ခမ်းထီအဝ်ႏဒါႏခင်ႏလမ်း  (အချို) – ဥရောပတွိုက်အကို  (အချို တွမ်ႏ မေႏလူးကြိုႏရောင်ႏ) – ယူနုဲက်တဲတ်ကိင်းဒန်း အကို  (အချို)
အခေႏနေႏယိုခါ	ခမ်းထီ
ဝေင်ꩻတန်	ဝေင်ꩻအဲဒိဉ်ဗရာ 55°57′11″N 3°11′20″W
အတန်သွတ်ꩻဝေင်ꩻ	ဝေင်ꩻဂလသကို 55°51′40″N 4°15′00″W
တရာꩻဝင်ႏရွုမ်ꩻသုင်ꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ	သကော့တိစ် အိန်းကလေတ် သကော့ en:Scottish Gaelic en:British Sign Language
လိုꩻခွိုꩻ (၂၀၁၁)	96.0% လိုꩻဗွာခွိုꩻ 2.7% သကော့တိစ် အာသီယံ 0.7% လိုꩻဖြေင်းခွိုꩻ 0.4% ရော်ꩻရယ်ꩻ 0.3% အလင်
ကိုꩻကွဲႏ	53.8% ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ 32.4% en:Church of Scotland 15.9% ရိုမန်ကဲတ်တိုးလိစ် 5.5% ခရိယာန်ႏအလင် 36.7% ဘာႏသာႏအဲဉ်ထဝ်း 1.4% အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ 0.3% ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ 0.2% သိစ်ဘာႏသာႏ 0.2% ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ 0.1% စျူးဘာႏသာႏ 0.3% အလင် 7.0% တဒေါ့ꩻနယ်တဝ်းသား
Demonym	Scots သကော့တိစ်ခမ်းသား
အာႏဏာႏပဲင်ႏခမ်းထီဖုံႏ ထေမာꩻဥပဒေႏရေꩻ	ယူနုဲက်တဲတ်ကိင်းဒန်း သကော့တလန်
အစိုႏရ	Devolved parliamentary legislature within a en:constitutional monarchy
• ခွန်ဟော်ခံꩻ	ဆျား ၃
• ဝွန်ႏတန်ချုတ်	en:Humza Yousaf
• ဒုတိယဝွန်ႏတန်ချုတ်	en:Shona Robison
ယူကေခမ်းတန် ပါလီမန်လွတ်တောႏ
• ခမ်းထန်ႏရေꩻဝွန်ႏတန်	en:Alister Jack
• ယူကေ လွတ်တောႏအရန်လ	59 MPs (of 650)
ထေဥပဒေႏလွတ်တောႏ	သကော့တိစ် ပါလီမန်လွတ်တောႏ
တယ်ႏထောင်ႏသမဲင်ꩻ
• Established	၉ ရျာꩻဗူႏနေင်ႏ (traditionally 843)
• en:Treaty of Edinburgh–Northampton	၁၃၂၈ မတ်လာ ၁၇
• Treaty of Berwick	၁၃၅၇ အောက်တိုဗာ ၃
• ခြွဉ်းဗူႏတောမ်ႏ အိန်းကလန်	၁၇၀၇ မေလာ ၁
• Devolution	၁၉၉၈ နိုဝဲင်ဗာ ၁၉
ဧရိယာႏ
• ခြွောန်း[a]	၈၀,၂၃၁ km2 (၃၀,၉၇၇ sq mi)
• Land[b]	၇၇,၉၀၁ km2 (၃၀,၀၇၈ sq mi)
လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း
• ၂၀၂၂ မွူးကွို့ꩻနာꩻစာႏရင်ꩻ	5,436,600
•  တချ	၇၀/km2 (၁၈၁.၃/sq mi)
GVA	၂၀၂၁ estimate
• Total	£149.9 ဗီလီယံ
• Per capita	£27,361
GDP (nominal)	၂၀၂၁ အရမ်ꩻ
• ခြွဉ်း	£181.0 ဗီလီယံ
• Per capita	£33,033[d]
Gini (2019-22)	31 ထာႏဝ
HDI (၂၀၂၁)	0.921 ထိုမွေး
ရွဉ်ဗီႏ	ပေါင် သတာလိဉ် (GBP; £)
အခိင်ႏအွိုင်ꩻ	ကရိင်းနိစ် အခိန်ႏအွိုင်ꩻ (UTC+0)
• ခမ်းသဲင် (DST)	ဗိတိသျ ခမ်းသဲင်လာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ (UTC+1)
မွူးနီꩻစွယ်ꩻပွုံႏစံႏ	နီꩻ/လာ/နေင်ႏ (အေဒီ)
ဝါးကာꩻစနိစ်	စေႏ
ဖိုန်းကိုဒ်အမုဲင်	+44
သူႏတောႏကောင်ꩻဖုံႏ	သေက်အန်ဒရူး Saint Margaret en:Saint Columba
Internet TLD	.scot[c]
^ ONS Standard Area Measurement, 'Total Extent of the Realm' ^ ONS Standard Area Measurement, 'Area to Mean High Water Excluding Inland Water' ^ .scot is not a ccTLD, but a GeoTLD, open to use by all with a connection to Scotland or Scottish culture. .uk as part of the United Kingdom is also used. ISO 3166-1 is GB, but .gb is unused. ^ Scottish Government figures include oil and gas revenues generated beyond UK territorial waters in the country's continental shelf region

သကော့တလန်ကိင်းဒန်းနဝ်ꩻ ဗꩻတွိုႏ ၁၇၀၇ ဗာႏ ထွာဒျာႏ အာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ခွန်ဟော်ခမ်ꩻ စတုတ္ထစေင်းခွန် ကအဝ်ႏအိုပ်စိုꩻဒါႏအခိန်ႏ ၁၆၀၃ ဗာႏကာႏ အဝ်ႏခြွဉ်းညီꩻသော့ꩻလဲဉ်း အိန်းကလန် တောမ်ႏ အုဲင်ယာလန်ကိင်းဒန်း ခမ်းခြွဉ်းဗူႏအနေႏကိုသွူ။ တွိုႏ ၁၇၀၇ ဗာႏ မေလာ ၁ နီꩻနဝ်ꩻ ခမ်းထီရေꩻအလꩻ ပေါင်ꩻလွေꩻတောမ်ႏ အိန်းကလန်တဲင် တယ်ႏထောင်ႏခန်း ကရေက်ဗိတေင် ယူနုဲက်တဲတ်ကိင်းဒန်း ခမ်းထီတန်နဝ်ꩻသွူ။ ကပေါင်ꩻဝင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အဝ်ႏခမ်းနီဖြုံႏ ပါလီမန်လွတ်တောႏကို ညီႏညီႏညွတ်ညွတ် သꩻဖော်ꩻတူႏဗွိုန်ဝင်ꩻတဲင် ထွာလွဉ်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ သကော့တလန်ကိုနဝ်ꩻ ကန်းကွက်သားဖုံႏတဲ့ အဝ်ႏအာတန်သွူ။ သကော့တလန် တရာꩻဥပဒေႏစနစ်နဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏခေါ်ခေါ်ဒျာႏတောမ်ႏ အိန်းကလန်၊ ဝွေးလ်၊ အုဲင်ယာလန်ထင်ꩻ ဖုံႏသွူ။