ဒုံကောင်ဗာ
ဒုံကောင်ဗာ (အင်္ဂလိပ် : Kawng Bar ၊ မန်း :ကောင်ဗာရွာ )ယိုအောဝ်ႏ ဖြဝ်ꩻခမ်းနယ်ႏ (အခဝ်နဝ်) ၊ စန္တာႏခမ်း ၊ ပအိုဝ်ႏချာဒျာႏ ဗာႏရဲပ်အှောန်ဒေႏသ ၊ ဝေင်ꩻပင်လောင်ꩻနယ်ႏ ကိုသွူ။ ဒုံနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏ ဝေင်ꩻပင်လောင်ꩻဒေသ အခေါဝ်နောဝ်၊ အှိုင်ႏလဲင်းတနျာႏ၊ လွယ်ကောႏ-အောင်ႏဗန်း ခမ်းခြှောန်းဗူႏ ကားတဖူꩻထျꩻ။ တယ်ႏဆို့ꩻခါꩻဒုံ ကောင်ဗာကောင်ဖဲ့ꩻနောဝ် ကောင်ဖုဲင်းလောင်း၊ ကောင်ပူႏလောင်း၊ တုမ်ႏယင်း ထာꩻပြင်ႏ ထာꩻတှောင်းကိုဖုံႏ။ ကောင်ဗာကောင်နောဝ်ꩻ အထိုအောဝ်ႏ ခင်ႏယာꩻခြှောန်း(ပေပေါင်း) ၅၂၀၀ လှို။ ကောင်ဗာဒုံဖဲ့ꩻနောဝ်နဝ်ꩻ ဆောင်ႏပြောင်းသားဒုံအောဝ်ႏ၊ ညာꩻထင်ꩻပသာႏနောဝ်ꩻ ဒုံထီဗိꩻ၊ ဆတို့ꩻထင်ꩻဖဲ့ꩻနောဝ်ꩻ ဟမ်ႏသဲင်ဒုံ၊ ဒုံနန်းထာ၊ ဒုံလူးဖုဲင်ꩻခြင်း၊ ဒုံဘန့်ဖြာဖုံႏအောဝ်ႏသှူ။
ဒုံလောင်းတှို့ꩻ၊ ယမ်ꩻပူႏ၊ ဗꩻကှောန်ႏ၊ ဆောင်ႏရာႏ၊ ယင်း ထာꩻပြင်ႏ ဆဲင်ႏထျꩻယို ထွာကောင်ဗာဒုံ ရပ်ဗူႏ ၅ ဗူႏသှူ။ အဲန်ႏဂလစ်ဆျ် ကိုလိုနီစိုးခါနောဝ်ꩻ ဒုံလောင်းတှို့ꩻ၊ ဗꩻကှောန်ႏ၊ ယမ်ꩻပူႏ အောဝ်ႏရီး ၃ ဗူႏ။ ကိုလိုနီစိုး ကထှိုင်ႏအီးလို့ခါ အှောန်မာꩻဝင်ꩻလမ်း ဆောင်ႏရာႏထျꩻ။ ဂျပန်စိုးနောဝ်ꩻ ငမ်းစဲ့တဲင် ထင်ႏအုံဖိုက ကောင်ဗာကောင်တုမ်ႏ ကောင်ဗာငဲက်ကောင်(5300 ft) နီဖြုံႏခါႏကို။ ဆုဲင်ꩻချာယို တခေါဝ်နောဝ်ꩻ ကြုဲင်းဒေါမ်ထင်ꩻ လဲင်းတနျာႏဖဲ့ꩻ၊ တခေါဝ်နောဝ်ꩻ ကြုဲင်းလင်ꩻနောဝ် ကောင်ဗာကောင်ထျꩻသှူ။ မန်းခမ်းသား လꩻချာထှူ အုံနောင် အုံဒေါင်တောဝ်းဝင်ꩻစိုး အစောဝ်းခါ (လွတ်လပ်ရေးခေတ်ဦး) ဖြောဝ်ꩻ-တယင် စောဝ်းဖားစိုး ကထှိုင်ႏဝုဲင်ကိုရပ်နောဝ်ꩻ ဆောင်ႏပြောင်းဒုံသားယဖြာꩻဖြာꩻ၊ ယင်း ကောင်ဗာသားဖုံႏ အုံဆို့ꩻစ လမ်းငင်း ဆဲင်ႏထျꩻရပ်ကို။ ဗွေႏဗွန်ကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ ထင်ႏငီꩻဝင်ꩻ ကျောင်ꩻထီဗိꩻတဲင် ဆဲင်ႏထျꩻ ယင်း ထာꩻပြင်ႏရပ်ဗူႏ အောဝ်ႏလှောန်သှူ။
ဆဲင်ႏထျꩻရပ်ဗူႏ အထျꩻအသောင်ယို အရန်းထိုလိတ်သှောန်ကျောင်ꩻ အထက၊ တှိုက်နယ်ႏတသီႏလုမ်ꩻလာꩻခင်ႏလမ်းအောဝ်ႏ။ ကရီးခါနောဝ်ꩻ လုံးပဲဉ်တှိုက်၊ ယင်း လဲင်းတနျာႏတှိုက်သား သမဝါယမ ခင်ႏလမ်းဌာႏနအောဝ်ႏ၊ ဈေꩻအောဝ်ႏဗာႏဖိုတဲင် ရပ်ဗူႏကိုနောဝ်ꩻ လိုꩻပနဲးကှိုန်ꩻတန်။ ဒုံလောင်းတှို့ꩻထျꩻနောဝ်ꩻ မူလရန်းကျောင်ꩻအောဝ်ႏ။
ဒုံသားကဉ်းအာအာနောဝ်ꩻ ဆို့ꩻရုဲင်ခြမ်ဖုံႏ၊ မာꩻခြမ်ထီဖုံႏ၊ သှို့ꩻကောင်ဖုံႏဒျာႏ။ လှူးဆျာ၊ ထော့ꩻ၊ ဖိုးပနား တစူးတစိသားတဲ့အောဝ်ႏ။ ကေားစာဟန်ႏအိုသဉ် ဟန်ႏအိုလာႏဖုံႏ၊ ဗှောင်ဆဲင်ႏ စာထာꩻခြိုꩻသားဖုံႏ၊ ဖြေစာထာꩻခြိုꩻ မာꩻအီလမ်းသားဖုံႏ၊ စာစက်ခြှိုင်းသားဖုံႏတဲ့အောဝ်ႏ။ လက်သမာႏ မာꩻလမ်း မာꩻပရိဘောဂသား၊ မာꩻအွတ်ꩻသား၊ ဖျင်ကား သုဲင်ကယ် ဝေါက်ဆျောပ်သားဖုံႏတဲ့အောဝ်ႏ။ တုမ်ႏဆောင်ႏပြောင်း အထက အောဝ်ႏဗော့ꩻဝင်ꩻတဲင် ဗှောင်ဘောဒါသားတဲ့အောဝ်ဒျာႏသှူ။
၂၀၁၆ ဗာႏနေင်ႏကိုနောဝ်ꩻ လꩻသှိုငီꩻဝင်ꩻ တျာႏမေႏ လေ ၂၄ နာႏရီႏ တုမ်ႏလုံးပဲဉ်၊ လဲင်းတနျာႏအှိုင်ႏအုံ ဒုံဖုံႏ။ ၂၀၁၈ ဗာႏကို တယ်လီနောကုမ္ပဏီ ဗှောင်ဖေႏဖုန်းခြောင်ꩻတဲင် လꩻစအီ ဖုန်းအဉ်တာနဲတ်၊ ဝုဲင်ဖှုဲင်အဉ်တာနဲတ်ဖုံႏသှူ။ ဆောင်ႏပြောင်းဖဲ့ꩻနောဝ်ꩻ MPT ယင်း Mytel တာဝါအောဝ်ႏတဲင် MPT, Mytel, Telenor ဖုန်းကဒ်ဖုံႏယို ခုမ်လꩻလို့ဒျာႏ။ ၂၀၂၀ ဗာႏနေင်ႏကို မာꩻလꩻ ဒုံတာႏ ထာꩻခင်ႏလမ်း (ကျေးရွာခန်းမ) ယမ်ꩻပူႏရပ်ဗူႏကို။ ထီဗိတကာႏဖုံႏ ကမာꩻခါꩻဒါႏ တဖူꩻလျာကတ္တရာယို အသဲင်ꩻခွဲး လွယ်ကောႏ-အောင်ႏဗန်း တဖူꩻတန်ကောင်ဗာဒုံကိုသှူ။
| ဒုံကောင်ဗာ ကောင်ဗာဒုံ | |
|---|---|
| ဒုံ | |
| ဒုံကောင်ဗာ | |
  ဒုံကောင်ဗာ | |
| ကိုဩဒိနိတ်: 19°57′14″N 96°51′03″E / 19.954005°N 96.8507062°E | |
| ခမ်းထီ |  မျန်မာခမ်းထီ |
| ခမ်းနယ်ႏ |  ဖြဝ်ꩻခမ်းနယ်ႏ |
| ခရဲင်ႏ | တောင်ႏကီꩻခရဲင်ႏ |
| ဒေႏသ |  ပအိုဝ်ႏဒေႏသ |
| ဝေင်ꩻ | ဝေင်ꩻပင်လောင်ꩻ |
| ထိုထဲင်းပင်ႏလယ်ႏ ထီခိုႏဆꩻကီ | ၄၄၆၁ ပေ (၁၃၆၀ မီတာ) |
| အခိန်ႏအွိုင်ꩻ | မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ (UTC+6.30) |